Από την Π. Στασινοπούλου
Διαβάζεις την είδηση – στα ψιλά βεβαίως, άκρη – άκρη στο περιθώριο των «μεγάλων» ειδήσεων και λες, δεν μπορεί, είναι αδιανόητο να συλλαμβάνεται καλλιτέχνης επειδή… έπαιζε μουσική στην πλατεία Αριστοτέλους, με την κατηγορία της επαιτείας!!! Για την ακρίβεια, νιώθεις ένα βήμα πριν το εγκεφαλικό και την ολική έκρηξη κρανίου μια κι έξω! Όπου με αφορμή το παρόν περιστατικό, ανακαλύπτεις ότι παρόμοιες συλλήψεις και διώξεις γενικώς, είναι συνήθης πρακτική των οργάνων της «τάξης» απέναντι σε καλλιτέχνες του δρόμου, τους οποίους μια σχετικά… πρόσφατη διάταξη του νόμου και συγκεκριμένα επί εποχής Μεταξά, αντιμετωπίζει ως επαίτες υπό δίωξη!!! Κάτι σαν το κυνήγι μαγισσών επί Μεσαίωνα, και υποθέτω ότι ο νομοθέτης με πολύ βαριά καρδιά αναγκάστηκε να αφαιρέσει την πυρά, διότι όπως και να το κάνουμε, ένας καλλιτέχνης του δρόμου- φλαμπέ, θα λειτουργούσε ως άριστος παραδειγματισμός, αποτρέποντας μελλοντικά ρεμάλια να μολύνουν τους δρόμους με «επαιτεία»…
Ούτε στις πιο σκοτεινές φαντασιώσεις μου περίμενα να βρω τόσες μαρτυρίες πλανόδιων μουσικών και γενικά καλλιτεχνών, να μιλούν για συλλήψεις, πρόστιμα, διωγμό και στην πιο ανώδυνη περίπτωση για «πιεστικές υποδείξεις» να εγκαταλείψουν το πόστο τους στο δρόμο γιατί διαφορετικά «θα έχουν συνέπειες»… Κι αυτό γιατί συνήθως έχουν μπροστά τους ένα μικρό κουπάκι ή καπέλο, όπου ο περαστικός αν θέλει, αφήνει κάποιο κέρμα ως συμβολικό, υποτυπώδες αντίτιμο για το άκουσμα ή θέαμα που απόλαυσε και στο τέλος της κουραστικής μέρας, ζήτημα αν τα κέρματα γεμίζουν τη μισή χούφτα του καλλιτέχνη… «επαίτη»! Ο οποίος, καθώς φαίνεται για τον νόμο και χωρίς να γνωρίζω την ακριβή διατύπωσή του (παρόλο που έψαξα αλλά δεν βρήκα), εξομοιώνεται με τον κοινό ζητιάνο! Αυτόν που η απελπισία- πλην ελαχίστων εξαιρέσεων- οδηγεί κουβαριασμένο ως ανθρώπινο ράκος στις γωνιές των δρόμων με απλωμένο χέρι εκλιπαρώντας ελεημοσύνη για την επιβίωση…
Πριν αναφερθώ σε ευαισθησίες ανθρώπινες ή καλλιτεχνικές που προφανώς για κάποιους ευφυείς εγκεφάλους αποτελούν άγνωστο, ανεξερεύνητο τοπίο, θα ρωτήσω το αυτονόητο γιατί… θα σκάσω! Και γιατί στο δικό μου φτωχό μυαλό, έχω συνδυάσει την επαιτεία ως επίκληση στο ελεήμον συναίσθημα του περαστικού, ως περίπου εκβιασμό του θυμικού του, ώστε να προσφέρει χρήματα σε κάποιον εξαθλιωμένο (ή μη) που απλά τα ζητά για να επιβιώσει κατά τους ισχυρισμούς του, ΧΩΡΙΣ φυσικά να παρέχει ανταποδοτικά το παραμικρό, όπως ας πούμε τα «παιδιά των φαναριών» που καθαρίζουν τζάμια αυτοκινήτων έναντι του κέρματος που περιμένουν ή άλλοι που πουλούν μικροπράγματα και εσύ αγοράζεις, άσχετα αν ως ελεήμων θέλεις να δώσεις κάτι παραπάνω… Και ερωτώ: ΤΙ ΣΧΕΣΗ μπορεί να έχει, ω άθλιοι ανεγκέφαλοι, η αυθεντική επαιτεία με την τέχνη του δρόμου;;; Τί διάολο βρίσκεται μέσα στο ακατοίκητο κρανίο σας εκεί που οι υπόλοιποι διαθέτουμε φαιά ουσία;;; Γιατί τόσο μένος να αφανίσετε και τη δική μας ώστε να σας μοιάσουμε στο απόλυτο κενό;;;
Με ποια λογική του παραλόγου χαρακτηρίζεται επαίτης κάποιος που παρέχει μια οποιαδήποτε υπηρεσία, είτε αφορά στην τέχνη είτε σε κάτι άλλο, και έναντι αυτού που οφθαλμοφανώς παρέχει, προσδοκά (και ΟΧΙ απαιτεί) μια προαιρετική αμοιβή ως ελεύθερη συνεισφορά, που πιθανόν να μην λάβει και ποτέ;;; Θέλετε δηλαδή να πείτε ότι και πολλές καλλιτεχνικές ομάδες που προσφέρουν τη δουλειά τους σε «στεγασμένο χώρο» προτείνοντας αντί εισιτηρίου την ελεύθερη συνεισφορά σε χρήμα ή σε είδος, είναι κι αυτοί «επαίτες» και κινδυνεύουν με σύλληψη;;; Ή εν προκειμένω τους προστατεύει η στέγη από τη τσιμπίδα του νόμου και μόνο οι εκτεθειμένοι σε ανοιχτό χώρο ασκούν «επαιτεία» και διώκονται για παραβατική συμπεριφορά;;; Όπου για να μη ξεχνιόμαστε, η εν λόγω «παράβαση» συνίσταται σε καλλιτεχνική προσφορά στο δρόμο, με πιθανό αντάλλαγμα για την επιβίωση του καλλιτέχνη, τον προαιρετικό οβολό του περαστικού… Έτσι, για να το εμπεδώσουμε, πριν πέσουμε σε μαζική παράκρουση!
Αναρωτιέμαι ποιες διαφορές υπάρχουν επί της ουσίας, ανάμεσα σε μια συναυλία ή περφόρμανς σε ιδιωτικό χώρο και κάτι αντίστοιχο σε δημόσιο, καθώς οι καλλιτέχνες, τα δρώμενα και το κοινό είναι ακριβώς τα ίδια. Στο μόνο που διαφέρουν είναι ότι στην περίπτωση του ιδιωτικού χώρου το δρώμενο είναι ελεγχόμενο παντοιοτρόπως, ενώ στο δημόσιο χώρο απολαμβάνει την απόλυτη ελευθερία ως αίσθηση- καθοριστικό συστατικό της καλλιτεχνικής έκφρασης. Μια διαφορά ωστόσο με… πολύ ζουμί, καθώς το «ελεγχόμενο» συνεπάγεται υποχρεωτικό αντίτιμο ενίοτε βαρβάτο, ενώ το ελεύθερο επαφίεται στη βούληση του περαστικού, αν θελήσει να αφήσει κάτι στο καπέλο, απολαμβάνοντας κατά τα άλλα δωρεάν όσο τραβάει η ψυχή του… Που σημαίνει ότι στην πρώτη περίπτωση λόγω φορολόγησης το κράτος εισπράττει έσοδα, ενώ στη δεύτερη δεν μπορεί να βάλει χέρι στις εισπράξεις του καλλιτέχνη κι αυτό είναι βαρύ κι ασήκωτο! Να ανέχεται μπρος στα μάτια του τόσο προκλητική φοροδιαφυγή από… κροίσους με ασύλληπτους τζίρους, χάνοντας από τα ταμεία του κάποια δις τουλάχιστον! Ενώ αν υποχρέωνε κάθε πλανόδιο και κάθε ζητιάνο να εφοδιαστεί με ταμιακή και να κόβει αποδείξεις για τα 10λεπτα, καταθέτοντας τους τζίρους του στην εφορία, θα είχε αποφύγει το μέγα πλήγμα, αλλά πού μυαλό οι ακατοίκητοι!
Οι οποίοι ωστόσο, δεν χρησιμοποιούν καν τον τεχνικό όρο «φοροφυγάς» για τον πλανόδιο καλλιτέχνη, αλλά τον αισχρό, υποτιμητικό, ανυπόστατο του «επαίτη» ως προσβλητική ρετσινιά, για ανθρώπους της τέχνης με δεδομένες ευαισθησίες και πιθανότατες σπουδές, πτυχία, καλλιτεχνικές διαδρομές, συνεργασίες, όνειρα… που επιλέγουν να μοιραστούν την τέχνη τους με το κοινό στην ανοιχτωσιά του δρόμου, αφήνοντάς την να ανασάνει στον ελεύθερο αέρα, χωρίς δεσμεύσεις, συμβιβασμούς, υποχωρήσεις, καλούπια και εισπράττοντας άμεσα τις αυθεντικές αντιδράσεις των περαστικών, όπως ομολογούν οι περισσότεροι αν τους ρωτήσεις. Ή σπρωγμένοι στη συγκεκριμένη επιλογή επειδή δεν είχαν καμία άλλη όταν η ανάγκη επιβίωσης πιέζει αφόρητα. Ή επειδή ως μετανάστες βρίσκουν τον δρόμο ως τη μόνη «σκηνή» για να μοιραστούν ελεύθερα με τον κόσμο τη μουσική κουλτούρα της πατρίδας τους. Ή επειδή απλά θέλουν να προσφέρουν λίγη ψυχαγωγία κι ένα αχνό χαμόγελο στον ταλαίπωρο διαβάτη, ασκώντας τις καλλιτεχνικές τους δεξιότητες και κερδίζοντας (;) έντιμα το λιγοστό ψωμί τους με τα πενιχρά ψίχουλα…
Αυτοί λοιπόν οι καλλιτέχνες και ειδικότερα οι μουσικοί του δρόμου, που ανάμεσά τους πιθανόν να βρίσκονται κορυφαία ταλέντα με αξιοσέβαστες σπουδές… που σε κάθε πολιτισμένη χώρα χαίρουν εκτίμησης και προσδίδουν μια αίσθηση κουλτούρας στη φυσιογνωμία της… που ομορφαίνουν με την τέχνη τους το γκρίζο απρόσωπο τοπίο, γλυκαίνουν με τις νότες τους τα ταλαίπωρα από κραυγές και θορύβους αυτιά, αποσπούν αβίαστα ένα χαμόγελο και από το πιο σκληρό πρόσωπο που αυτόματα θαρρείς γαληνεύει… ΑΥΤΟΙ οι καλλιτέχνες που για όσα προσφέρουν, έχουν το θράσος να προσπαθούν να επιζήσουν, για το κράτος χαρακτηρίζονται επαίτες και συλλαμβάνονται! Υποθέτω ότι τα όργανα της «τάξης» μετά τη σύλληψη της μουσικού, πρέπει να νιώθουν απόλυτη δικαίωση του ρόλου τους, καθώς απάλλαξαν την κοινωνία από μέγιστη απειλή και μίασμα μαζί… διότι πρόκειται για κίνδυνο που μπροστά του ωχριούν κάτι πταισματάκια του κλάδου με βαρβάτα λαθρεμπόρια, ακριβοπληρωμένες προστασίες, απόλυτη απάθεια σε δολοφονίες, κάλυψη ρατσιστικών επιθέσεων και λοιπά «νομοταγή»…. Σημασία έχει ότι μας γλίτωσαν από την τρομακτική απειλή της φτωχής μουσικού, οπότε αναμένω ανάλογη εύφημο μνεία μετά παρασημοφορήσεως τουλάχιστον!
.
ΑΙΔΩΣ ΑΧΡΕΙΟΙ…
Φωτογραφικό υλικό
