Γράφει ο Ιωάννης Κυφωνίδης για την Κουλτουρόσουπα.
Γιατί ονομάστηκε η Τούμπα Τούμπα; Η περιοχή πήρε το όνομά της από τον λόφο της Τούμπας, όπου η αρχαιολογική έρευνα αποκάλυψε ένα πόλισμα της Εποχής του Χαλκού (2200 π. Χ.).
Οι πρώτες ανασκαφές ξεκίνησαν το 1984 από τον καθηγητή Γεώργιο Χουρμουζιάδη και έκτοτε την αρχαιολογική έρευνα έχει αναλάβει το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.
Ο λόφος, ύψους περίπου 25 μέτρων, είναι αποτέλεσμα συνεχούς κατοίκησης από το 2000 π.Χ. μέχρι την ίδρυση της Θεσσαλονίκης το 300 π.Χ, οπότε και οι κάτοικοι εικάζεται ότι απορροφήθηκαν από τη νέα πόλη που χτίστηκε στο σημείο.
Έχει πολύ ενδιαφέρον το πως φαίνεται η Τούμπα από διάφορα σημεία, από διαφορετικές οπτικές γωνίες.
Κι εάν ανέβει κανείς εκεί έχει ακόμη πιο μεγάλο ενδιαφέρον πως φαίνεται η πόλη από εκεί.
Ουσιαστικά είναι ένα προϊστορικό κομμάτι μέσα στο αστικό περιβάλλον κι αυτό τελικά προκαλεί μια ιδιαίτερη ενέργεια.
Σήμερα η Τούμπα αποτελεί μια πυκνοκατοικημένη και πυκνοδομημένη περιοχή της Θεσσαλονίκης. Αυτοδιοικητικά αποτελεί τη Δ’ Δημοτική κοινότητα του δήμου Θεσσαλονίκης. Δημιουργήθηκε από Μικρασιάτες και Ανατολικοθρακιώτες πρόσφυγες μετά την Μικρασιατική καταστροφή του 1922 και την ανταλλαγή πληθυσμών (1923-24). Βεβαιως πανελλαδικά είναι κυρίως γνωστή για το Γήπεδο του ΠΑΟΚ.
Βρίσκεται στο βορειοανατολικό τμήμα του Δήμου και τα όρια της είναι τα εξής: Λ. Καυτανζόγλου – Αγίου Δημητρίου – όρια με Δημοτική Ενότητα Τριανδρίας – Ορτανσίας – βορειοανατολικά όρια Δήμου Θεσ/νίκης (Κεδρηνός λόφος) – όρια με συνοικισμό Μαλακοπής – Λαμπράκη – Αερωπού – ανατολικά όρια Δήμου Θεσσαλονίκης – Αναξιμένους – Κανάρη – Παπαναστασίου – Εγνατία (προέκταση). Xωρίζεται στις εξής περιοχές: Άνω Τούμπα, Κάτω Τούμπα, Κληματαριά, Αγία Βαρβάρα, Αγία Μαρίνα, Παπάφη – Άγιος Φανούριος, Περραιβού, Δόξα, Κρυονέρι.
.jpeg)
Στα τέλη του 19ου αιώνα στην περιοχή μεταξύ του Νοσοκομείου Χιρς και του λοφίσκου της Τούμπας εγκαταστάθηκαν βουλγαρικές οικογένειες και γύρω στα 1902, ο οικισμός ονομάστηκε «Τράνσβααλ» από τους κατοίκους του.
Στην Τούμπα υπάρχει το Παπάφειο Ορφανοτροφείο, το γηροκομείο της Μητρόπολης Θεσσαλονίκης, ενώ παλιότερα λειτουργούσε και το Ορφανοτροφείο θηλέων «Μέγας Αλέξανδρος», που τελούσε υπό κατάληψη από το 2005 μέχρι το 2016 όταν και κατεδαφίστηκε. Στην Τούμπα βρίσκεται εγκαταλελειμμένο το παλιό νοσοκομείο Ειδικών Παθήσεων (Λοιμωδών) και στην περιοχή Παπάφη το παλιό εργοστάσιο «Υφανέτ», που βρίσκεται υπό κατάληψη
Η κεντρική πλατεία της περιοχής, είναι η πλατεία Μικρασιατικού και Θρακικού Ελληνισμού που βρίσκεται στην Άνω Τούμπα. Ονομάστηκε έτσι το 2010 από τον Δήμο Θεσσαλονίκης, στη μνήμη των θυμάτων της Γενοκτονίας του Ελληνισμού της Ανατολής αλλά και ως φόρος τιμής στους Μικρασιάτες και Θρακιώτες πρόσφυγες που εγκαταστάθηκαν στη Θεσσαλονίκη μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή.
