Από τη θεατρική στήλη «Στον παλμό των φουαγιέ» της Πίτσας Στασινοπούλου.
Κάποτε, και δεν εννοώ το μακρινό παρελθόν, ήταν μετρημένες στα δάχτυλα οι παραστάσεις που μπορούσαν να προσθέσουν «πιστοποιημένα» στην αφίσα ή το δελτίο τύπου τους το πολυπόθητο «sold out», πάντα τονισμένο με ογκώδη και συνήθως κόκκινα γράμματα, να χτυπάνε στο μάτι… λαϊκιστί «ξεπουλήσαμε», που σημαίνει ότι φουλάραμε και τα εισιτήρια εξαντλήθηκαν, στην βολική αγγλική εκδοχή που κάνει πιο σοφιστικέ αμερικανιά… Δυο λέξεις μια σταλιά με μόλις επτά γράμματα, που όμως η προσθήκη τους ως συνοδευτικό μιας παράστασης, είχε τεράστια ισχύ τόσο στην προώθησή της, όσο και στο κύρος ή αλλιώς το πρεστίζ της… καθότι ελάχιστες στο παρελθόν αξιωνόταν αυτήν την τιμητική διάκριση του «ξεπούλησε», σηματοδοτώντας εγγυημένα μεγάλη επιτυχία, εμπορική και συνήθως καλλιτεχνική, μεταφρασμένη σε αθρόα συρροή κοινού προφανώς όχι τυχαία…
Γεγονός που λειτουργεί ως «ανατροφοδότηση» του κύκλου: από τη στιγμή που μια παράσταση από την πρεμιέρα της ακόμη έχει αυθεντική απήχηση καταφέρνοντας να γεμίσει πλήρως μια μεγάλη αίθουσα, αυτό το πρώτοsoldout συνοδεύει πλέον μόνιμα το ενημερωτικό υλικό της ως το ισχυρότερο διαφημιστικό στοιχείο, που φυσικά προσελκύει καινούργιο κοινό με τη λογική σκέψη « για να την έχουν δει τόσοι πολλοί και να γίνεται χαμός με τα εισιτήρια, δεν μπορεί, σίγουρα αξίζει και πρέπει να προλάβουμε να κλείσουμε πριν εξαντληθούν!» Με συνέπεια το sold out να επιβεβαιώνεται διαρκώς σε κάθε ανέβασμα και προφανώς να φιγουράρει παντού, καθώς δυνατότερη προώθηση από αυτό δεν υπάρχει! Και είναι αλήθεια ότι «τότε» η μεγάλη απήχηση ως ξεχωριστό έως σπάνιο φαινόμενο, είχε αυθεντικό αντίκρισμα σε κάποιες σπουδαίες παραστάσεις που όντως άξιζαν τον κόπο να… παίξεις μπουνιές για ένα εισιτήριο! Και δεν εννοώ τις κλασικά εμπορικές με τη γνωστή λαϊκή (ή σωστότερα λαϊκίστικη) συνταγή και τους κράχτες που είναι αναμενόμενο, αλλά παραστάσεις ποιοτικές καλλιτεχνικού επιπέδου, που κάποιες επίσης σημείωναν επιτυχία με μεγάλη προσέλευση, έστω σε μικρότερη κλίμακα ποσοτικά… όπου το soldout ως σφραγίδα, επικύρωνε πέραν της ποιότητας, την αποδοχή του κοινού, ανεβάζοντας κατακόρυφα τις μετοχές, το κύρος και βεβαίως τις εισπράξεις της παράστασης…
Και ερχόμαστε στο σήμερα που βλέπουμε τί; Αυτές τις δύο λεξούλες με τη μαγική ισχύ, να μοστράρουν αδιακρίτως δίπλα σε ΟΛΕΣ σχεδόν τις παραστάσεις! Από την πιο αξιόλογη, διάσημη, προβεβλημένη, πρωτοποριακή, ποιοτική κλπ. μέχρι την πιο εμπορική, αδιάφορη, άγνωστη, περιφερειακή, ανόητη, απορώντας για την δεύτερη κατηγορία πώς είναι δυνατόν! Πώς γίνεται να «ξεπούλησε» πχ. μια παράσταση που κραυγάζει από μίλια πόσο ασήμαντη είναι σε επίπεδο ανούσιας θεματολογίας ή παντελώς αγνώστων συντελεστών ή μίζερης παραγωγής, αναρωτώμενος ως υποψήφιος θεατής μήπως κάποιοι σε τρολάρουν άκομψα ή σε παραπλανούν σκόπιμα… Διότι λες, εντάξει, να πιστέψω το soldout για μια εμπορική επιτυχία με τηλεοπτικούς κράχτες ή για μια εμβληματική παράσταση με διάσημους συντελεστές ή έστω για μια μικρότερης εμβέλειας που όμως έκανε έντονη αίσθηση και συζητήθηκε… αλλά πώς να το πιστέψεις για κάποια που όλα δείχνουν με το «καλημέρα» ότι πρόκειται για μεγαλοπρεπή… μπούρδα;;;
Ωστόσο, παρασυρμένος ασυνείδητα από τη διαφημιστική δύναμη του sold out που τονίζεται εντέχνως και μοιραία προκαλεί αμφιβολία «μήπως λαθεύω και όντως αξίζει;;», παραμερίζεις τη δυσπιστία κι αποφασίζεις να διαπιστώσεις δια ζώσης του λόγου το αληθές… Δεδομένου δε ότι πολλοί ακόμη επηρεάστηκαν με τον ίδιο τρόπο και λειτούργησαν όπως εσύ, όντως συναντάς γεμάτη αίθουσα, ίσως όχι σε σημείο αδιαχώρητου που να αιτιολογεί το «ξεπούλημα», αλλά πάντως με μεγάλη πληρότητα… Και διαπιστώνεις, 9 στις 10 φορές, ότι η αρχική σου εκτίμηση περί μπούρδας, επιβεβαιώνεται πανηγυρικά, που σημαίνει ότι αξιολόγησες σωστά τις παραμέτρουςκι αν δεν υπήρχε από δίπλα το soldout να κλονίσει την κρίση σου, θα είχες αποφύγει το φιάσκο με ό,τι συνεπάγεται σε ψυχική φθορά, χαμένο χρόνο, πεταμένο χρήμα… Το οποίο φιάσκο σου σέρβιραν δελεαστικά ώστε να σου καλλιεργήσουν υψηλές προσδοκίες- αφού τάχα γίνεται… σκοτωμός ποιος θα προλάβει να το δει!- κάνοντας την απογοήτευση ακόμα πιο βαριά και βέβαια το σιχτίρισμα ακόμα πιο έντονο…
Αυτό ωστόσο δεν αλλάζει το γεγονός ότι τελικά το sold out εν προκειμένω είναι μια υπαρκτή πραγματικότητα, όμως ΟΧΙ ως συνέπεια μεγάλης αποδοχής λόγω αξίας, αλλά ως συνέπεια ενός παραπλανητικού φαύλου κύκλου, όπως ήδη αναφέρθηκε, ωστόσο με μια διαφορά: ότι όλα ξεκινούν από μια αρχική αυθαίρετη προσθήκη ως δόλωμα – κράχτη για να τσιμπήσει ο θεατής που φυσικά δεν είναι σε θέση να ελέγξει αν το διαφημισμένο sold out ανταποκρίνεται στην αλήθεια και κατά πόσο… μήπως όσοι το διαβάζουν ήταν παρόντες προηγουμένως για να ξέρουν αν ισχύει;; Ή μήπως διευκρινίζει κανείς αν αφορά πχ. σε μεγάλο χώρο 1000, 700 ή έστω 500 θέσεων που όντως η πληρότητα μεταφράζεται σε πραγματικά μεγάλη απήχηση ή αν αφορά σε «τρύπα» με 50 καρέκλες που δεν το λες και κατόρθωμα να τις γεμίσεις (χωρίς προκλήσεις έτσι;) ούτε το διατυμπανίζεις σαν να γέμισες γήπεδο… Επίσης κανείς δεν είναι ανόητος να διευκρινίσειαν πρόκειται για ολοκληρωμένη σεζόν συνεχών παραστάσεων που αν εξαντλήθηκαν σε όλες τα εισιτήρια φυσικά μπορεί να μιλά για ζηλευτή επιτυχία ή αν πρόκειται για μεμονωμένες αρπαχτές 2-3 παραστάσεων(το πλέον σύνηθες)που είναι λογικό να αυξάνεται η προσέλευση σε τόσο συμπιεσμένο χρόνο, ενώ αν απλωνόταν π.χ. σε δίμηνο και τρίμηνο, όχι για soldoutδεν θα έκανε λόγο, αλλά πιθανόν για «τρεις κι ο κούκος» στη μετριότητα ή τη μπούρδα…
Και κάπως έτσι η έξυπνη «κομπίνα» φέρνει εισπράξεις ακόμα και από ένα φιάσκο που πλασάρεται κουτοπόνηρα ως «μεγάλη επιτυχία»! Προφανώς είναι όλα μελετημένα για να εξυπηρετήσουν τον στόχο της προώθησης, ξέροντας πώς επηρεάζουν υποσυνείδητα κάποια πράγματα που ανταποκρίνονται ελάχιστα έως καθόλου στην αλήθεια, κοροϊδεύοντας συνειδητά το εύπιστο κοινό… Το οποίο επιπλέον, ειδικά μετά το πλήγμα της πανδημίας, συρρέει πλέον μαζικά στο θέατρο που στερήθηκε δυο χρόνια, εκτονώνοντας την καταπιεσμένη ανάγκη του και χαρίζοντας απλόχερα το sold out αδιακρίτως στους πάντες, είτε το αξίζουν, είτε όχι, χωρίς επιλογή με ποιοτικά κριτήρια… Γεγονός που υποβαθμίζει περαιτέρω το έτσι κι αλλιώς αμφιλεγόμενο κύρος της πάλαι ποτέ κραταιής διάκρισης, που πλέον κατάντησε «σούπα»με έναν όρο πλήρως ξεπεσμένο… γιατί όταν βλέπεις να φιγουράρει με αδιευκρίνιστες προϋποθέσεις ή πονηρές σκοπιμότητες ακόμα και δίπλα σε σαχλαμάρες, κάτι που στο παρελθόν αξιώνονταν δικαιωματικά μόνο άκρως επιλεγμένες παραστάσεις, προφανώς το νόημα έχει χαθεί εντελώς… αλλά μήπως είναι το μόνο στην εποχή της ευτέλειας;; Ψιλά γράμματα…
