Από τη θεατρική στήλη «Στον παλμό των φουαγιέ» της Πίτσας Στασινοπούλου.
Αγαπητοί φίλοι, το ερώτημα μπορεί να μοιάζει αλλά ΔΕΝ είναι καθόλου ρητορικό, από αυτά δηλαδή που επιδέχονται αυτονόητες απαντήσεις! Δεδομένου ότι αν ρωτήσεις τον μέσο θεατή τί κάνει σε ανάλογη περίπτωση, είναι σχεδόν βέβαιο ότι η συντριπτική πλειοψηφία θα απαντήσει αυθόρμητα «φεύγω, τί άλλο!» Μόνο που δεν είναι τόσο απλό όσο ακούγεται και θα δούμε παρακάτω κάποιες «εναλλακτικές» αντιδράσεις και τις επιπτώσεις τους.. Καταπιάνομαι δε με το θέμα γιατί είναι απολύτως σίγουρο ότι σε όλους τους θεατρόφιλους έλαχε η… κακιά η ώρα και δεν εννοώ μια παράσταση οριακά ανεκτή έστω με μεγάλα αποθέματα υπομονής, αλλά κάποια εντελώς ανυπόφορη έως προσβλητική για τη νοημοσύνη και την αισθητική, που νιώθεις να ξεπερνά τα όποια όριά σου, σαν μια τελευταία που υπέμεινα μαρτυρικά και μου έδωσε την αφορμή…
Γιατί άλλο να ανέχεσαι κακοτεχνίες, αστοχίες, λάθη, προχειρότητες, ρηχό επίπεδο, ακόμα και έλλειψη ταλέντου και εντελώς άλλο να δέχεσαι κατάμουτρα προκλητική υποτίμηση, απύθμενη γελοιότητα, εξωφρενικό ερασιτεχνισμό από υποτίθεται επαγγελματίες του χώρου με πολύχρονη πείρα και «περγαμηνές», πουλώντας μούρη από δω ως απέναντι!Το ερώτημα λοιπόν (επαναλαμβάνω πραγματικό) είναι τί κάνεις αν σου συμβεί… το ατύχημα και ας δούμε κάποια πιθανά ενδεχόμενα:
– Φεύγεις άρον- άρον για να γλιτώσεις…
Μοιάζει η πιο λογική, αυθόρμητη αντίδραση κι αυτή που υπαγορεύει ενδόμυχα το ένστικτο αυτοσυντήρησης… κάτι σαν το ανοσοποιητικό του οργανισμού που μόλις αντιληφθεί «κακόβουλους εισβολείς» χτυπάει ακαριαία συναγερμό επίθεσης για να απομακρύνει τα παράσιτα και να σε προφυλάξει από τη μόλυνση…Ωστόσο σε μια παράσταση- που στο πρώτο δεκάλεπτο ενεργοποιείται ο συναγερμός «μολυσματική»- παραβλέπεις το ένστικτο γιατί έχεις πληρώσει κι ένα ρημάδι εισιτήριο, με την ατυχή σκέψη «ας περιμένω μήπως αργότερα στρώσει», κάτι που επιβεβαιώνει πόσο άρρωστα μαζοχιστής είσαι, καθότι το «στρώσιμο» ΔΕΝ επέρχεται ούτε στη Δευτέρα Παρουσία και καταλήγεις μόνιμα με απανωτά φάσκελα στον προβληματικό εαυτό σου (που, μεταξύ μας, χρήζει ειδικής αγωγής…)
– Μένεις από ντροπή και υποφέρεις…
Ναι, είναι γεγονός ότι παρότι πλήρωσες, όλο το μέσα σου κραυγάζει από τα πρώτα λεπτά «φύγε μακριά να γλιτώσεις την ξεφτίλα και να κλαις μόνο τα χαμένα σου λεφτά», αλλά μια κουβέντα είναι… γιατί πρακτικά ίσως χρειαστεί να σηκώσεις ολόκληρη σειρά, να αναστατώσεις τόσο κόσμο, να σε καρφώσουν όλοι με τα μάτια, να σε πάρουν χαμπάρι γνωστοί, να περάσεις μπροστά από τη σκηνή, να ακούσεις κανένα μπινελίκι, να πέσει κάνας προβολέας πάνω σου, να σε ρωτήσουν στην έξοδο κλπ. οπότε από ντροπή για το πιθανό ρεζίλεμα ή γενικότερα άβολο του πράγματος, κουρνιάζεις στη γωνιά σου και υπομένεις σιωπηλά βράζοντας μέσα σου με μοναδική ελπίδα ένα διάλειμμα που όμως τελευταία σπανίζει μεγαλώνοντας την απελπισία σου…
– Αδιαφορείς κι «απομονώνεσαι» στον κόσμο σου…
Έχεις καταλάβει ότι την πάτησες άσχημα, ότι η κακή μέρα απ’ το πρωί φαίνεται χωρίς την παραμικρή ελπίδα βελτίωσης, ότι είναι εξαιρετικά άβολο να δραπετεύσεις από τον «εγκλωβισμό», οπότε το μόνο που σου μένει να κάνεις είναι να πατήσεις το κουμπί off του μυαλού σου, να το απενεργοποιήσεις από τη ζοφερή πραγματικότητα που σου έλαχε και να αποσυρθείς αθόρυβα στον δικό σου νοερό κόσμο, ανεπηρέαστος από τη γελοιότητα που εξελίσσεται μπροστά σου… Να σκεφτείς ας πούμε τί θα μαγειρέψεις αύριο, πού θα βρεις μάστορα για το θερμοσίφωνα, τί δώρο θα πάρεις στη κουμπάρα, σε ποιο συνεργείο θα πας το αμάξι, πού θα κλείσετε διακοπές, πόσο ωραία περάσατε στο περσινό ταξίδι και λοιπά απείρως χρησιμότερα από τις αηδίες που διαδραματίζονται επί σκηνής… Αν βεβαίως οι αηδίες δεν συνοδεύονται από θορύβους και τσιρίδες ώστε να σου επιτρέψουν την απομόνωση και ακόμα καλύτερα έναν διακριτικό υπνάκο με ατάραχα όνειρα…
– Ξεχνάς το «ατύχημα» σαν να μη συνέβη…
Σκοπός βέβαια ήταν να μη το ζήσεις ή έστω να προλάβεις τις βαριές επιπτώσεις στο μυαλό, τον ψυχισμό, το νευρικό σύστημα, πέραν φυσικά της τσέπης… Τώρα όμως που η κακιά σου μοίρα ήθελε να το ζήσεις, τί κάνεις; Μια επιλογή για κάποιους είναι βγαίνοντας από την αίθουσα να πατήσουν αυτόματα μέσα τους ένα άλλο σωτήριο κουμπί, το delete, αποφασίζοντας να διαγράψουν δια παντός το θλιβερό βίωμα, σαν να μη συνέβη ποτέ! Σου λέει ο έρμος με το δίκιο του, δεν φτάνουν η ταλαιπωρία, η υποτίμηση κι η προσβολή που υπέμεινα επειδή δεν τόλμησα να ξεφύγω, θα συνεχίσω να τα κουβαλάω στη μνήμη για να βαθαίνει η μόλυνση;; Θα τα στείλω στον αγύριστο και θα υποκριθώ ότι τα φαντάστηκα σε κάποιον εφιάλτη, κι όσο για το 20ευρο που λείπει από την τσέπη μου, μάλλον κάπου έπεσε και το έχασα, δεν θα πεθάνουμε κιόλας… Αυτό που προέχει ασυζητητί είναι η αποκατάσταση της πολύτιμής ηρεμίας!
– Μοιράζεσαι το τραύμα με πολλαπλούς στόχους…
Υπάρχει όμως και η αντίθετη, μη παθητική αντίδραση της λησμονιάς… όταν δηλαδή, κατόπιν της ξεφτίλας που υπέστης, νιώθεις να ενεργοποιείται μέσα σου ο μηχανισμός του θυμού, όπως ακριβώς αν κάποιος στον περίγυρο σε προσβάλλει, όχι μόνο αναίτια χωρίς κανένα λόγο, αλλά αντίθετα ενώ εσύ τον τίμησες με την επιλογή σου… Κι αποφασίζεις να μη καταπιείς αμάσητη την προσβολή, να αποποιηθείς τον ρόλο του σιωπηλού θύματος και να μοιραστείς ευρέως το πάθημα για πολλούς λόγους: α) καταρχάς για να δώσεις στους συντελεστές να καταλάβουν ότι ΔΕΝ απευθύνονται σε ηλίθιους και πάντως εσύ ΔΕΝ ανήκεις σε αυτούς, β) για να καταγγείλεις την ξεφτίλα με την κρυφή ελπίδα ότι ίσως οι δράστες συνέλθουν εφόσον τους πήρες χαμπάρι και δεν τολμήσουν ξανά να σε υποτιμήσουν, γ) για να προλάβεις ίσως άλλους ανυποψίαστους, να μην υποστούν τη δική σου τραυματική εμπειρία, κρίμα είναι… όπως θέλεις να κοινοποιήσεις την απόλαυση για κάτι που αξίζει, το ίδιο οφείλεις να κάνεις για ακραία σκουπίδια, για λόγους προστασίας της δημόσιας ψυχικής υγείας, έτσι δεν είναι;;
-Το κάνεις γαργάρα επειδή συμμετέχει ο μπατζανάκης…
Κι ερχόμαστε στην πιο ζόρικη κατηγορία με το πιο βαρύ δίλημμα:πράγματι η παράσταση δεν αντέχεται ούτε με σφαίρες, ούτε με λοβοτομή, ούτε με ιδιοσυγκρασία Βούδα κι από τα πρώτα λεπτά λυσσάς να δραπετεύσεις σαν ποντίκι πιασμένο στη φάκα… Έλα όμως που σκηνοθετεί ή παίζει ο μπατζανάκης/ κουμπάρος/ συμπέθερος/ κουνιάδος/ κολλητός κλπ. Που σε κάλεσε με τυμπανοκρουσίες γεμάτος καμάρι για το ανδραγάθημα και περιμένει να σε γραπώσει στην έξοδο για τα συχαρίκια, βέβαιος ότι υποκλίθηκες στο ταλέντο του και ότι σου πρόσφερε αξέχαστη εμπειρία! Εδώ σε θέλω, που δεν μπορείς ούτε να αποφύγεις (εκτός αν προφασιστείς λιποθυμία),ούτε να κράξεις (εκτός αν αντέχεις οικογενειακά δράματα) ! Οπότε ασκείς διαβολικά τη φαντασία σου στο «στρίβειν» κι αν δεν τα καταφέρεις παραδέχεσαι με έμφαση ότι όντως υπήρξε «αξέχαστη» εμπειρία κι άστον να ψάχνει το νόημα… μήπως θα σε ξαναδεί σε παράστασή του;;;
