Τώρα που η σεξουαλική, σωματική, λεκτική ή μη κακοποίηση στο χώρο του πολιτισμού είναι το μείζον θέμα των τελευταίων ημερών, τα στόματα σιγά – σιγά ανοίγουν και είναι ενδιαφέρον να ακουστούν όλες οι απόψεις. Θετικές ή αρνητικές, ωφέλιμες να βγαίνουν στον «αέρα» προς ενημέρωση και του κοινού.
.
Όπως καλή ώρα, το κείμενο του συγγραφέα, ηθοποιού και σκηνοθέτη Νικόλα Ανδρουλάκη, με τίτλο «Το τέλος της ενοχής» που δημοσιεύει αυτούσιο το Kulturosupa.gr
Συνάδελφοι,
Η τέχνη αξίζει να είναι μια ορμητική ανάγκη ανθρώπων για έκφραση, για παιχνίδι, για αγωγή ψυχής, για μερικές ανάσες αθανασίας. Ευλαβικές και αθεόφοβες. Και ειδικά η παραστατική τέχνη δεν υπάρχει έξω από τους ανθρώπους. Χωρίς αυτούς. Χωρίς τις ψυχές τους διαθέσιμες. Αλλιώς είναι μια εγωιστική παγίδα εντυπωσιασμού. Δεν είναι τέχνη. Γιατί η τέχνη δεν αξίζει να είναι ένα τάχα μου ιερό λίκνο που μυρίζει ναφθαλίνη μουλωχτών απωθημένων και μια κακοποιητική υποχρέωση να «ρολάρει». Δεν είναι πυρηνικός αντιδραστήρας κάποιου απολυταρχικού τόπου. Δεν είναι υποχρέωση. Είναι καύλα ταπεινή. Είναι μια χορογραφία ανταλλαγής αγάπης. Με πειθαρχία, μόχθο και σεβασμό. Η τέχνη είναι οι άνθρωποι που την γεννούν κι οι άνθρωποι που την απολαμβάνουν. Μαζί. Η τέχνη αξίζει να είναι έμπνευση να ζούμε όλη μας τη ζωή σαν τέχνη. Και η τέχνη είναι ζωντανή, μεταστρέφεται, αναδιπλώνεται, αλλάζει. Δεν υπάρχει συντηρητική τέχνη. Απευθύνομαι κυρίως στους γηραιότερους αλλά και όχι μόνο.
Είναι τόσο βαθιά φοβικό να τίθεται ως διακύβευμα να «τελειώνει γρήγορα με τις εσωτερικές αναμπουμπούλες» το θέατρο για να «μη δίνει το λάθος μήνυμα στην κοινωνία σε αυτούς τους δύσκολους καιρούς». Λες κι είναι το θέατρο κάτι ξέχωρο από την κοινωνία. Κάποιας μορφής εξωγήινο τσίρκο περιπλανώμενων απατεώνων που δεν πρέπει να προδώσει τα μυστικά του για να μην χάσει πελάτες. Ή λες κι είναι κάποιο πολιτικό κόμμα και θα χάσει ψηφαλάκια. Λες κι είναι «εσωτερική αναμπουμπούλα» να έχουν άνθρωποι τραύματα για 20 χρόνια. Δεν χρειάζεται «προστασία» το θέατρο. Δεν είναι μπουζουξίδικο της παραλιακής ούτε θύμα human trafficking. Όσο κι αν έτσι κατέληξε να δείχνει, με της αέναες ανθρωποθυσίες στον βωμό της ειδωλολατρίας. Κάτι αλλάζει όμως. Η μοίρα το έφερε τώρα. Και μοίρα ίσον τύχη συνάνθρωπος. Όλο αυτό το ηθικό κι αισθητικό ηφαίστειο, όλος αυτός ο αναβρασμός, όλες αυτές οι αντιθετικές ζυμώσεις που εκτυλίσσονται, όλη αυτή η ροπή προς τη λύτρωση και τη μετεξέλιξη της τέχνης σε μια πιο απενοχοποιημένη και πιο αλληλέγγυα συνύπαρξη, αυτή είναι η πιο ωραία, η πιο άξια παράσταση που έχω δει τα τελευταία χρόνια.
Σε αυτή την τέχνη αξίζει να πιστεύουμε. Που δεν κάνει τη δουλίτσα της για λίγα λεφτάκια και λίγη δόξα ευκαιριακή, όταν όλα γύρω της αλλάζουν. Που τολμάει ελεύθερες πτώσεις αντίστροφες. Από κάτω προς τα πάνω. Κι ας πάρει και δέκα χρόνια η αλλαγή. Αυτή την τέχνη αξίζει να βλέπει πια ο κόσμος. Το άλλο το χόρτασε. Γι’ αυτό είναι -για πρώτη φορά στην παγκόσμια ιστορία- σχεδόν ένα χρόνο κλειστά τα θέατρα και κοινωνικά δεν έχει κουνηθεί ούτε φρύδι επί της ουσίας, ενώ αν κλείσουν τα μανικιούρ-πεντικιούρ θα γίνει επανάσταση. Δεν φταίει η κοινωνία που έχει καταλήξει το θέατρο να είναι εξίσου «βροντερό» όσο ένα λαπτοπ που παίζει Νέτφλιξ. Η τέχνη έχει να τολμήσει οποιαδήποτε αληθινά εμπνευστική δομική τομή κοινωνικά από τη δεκαετία του εβδομήντα. Και λίγο λέω. Ο μικρός ή μεγάλος, προσωπικός και συλλογικός ναρκισσισμούλης που περιφέρεται με ασφάλεια και διδάσκεται και καταλήγει αξιοζήλευτος, με κριτικούλες και συνεντευξούλες και εύκολα μεγάλα λόγια και μισαλλοδοξία διάχυτη παντού, αυτό αξίζει να τρεμοσβήσει και να ξεχαστεί έτσι γρήγορα όπως κάθε «επίκαιρο» έργο. Και δεν είναι μόνο Ελληνικό διακύβευμα αυτό. Είναι Παγκόσμιο. Οι δομές έχουν αλλοιώσει τους σκοπούς. Και σκοπός σημάνει τέλος. Και το τέλος της ενοχής είναι αυτή η κοινωνική και καλλιτεχνική αναγέννηση του 21ου αιώνα. Φτάνει με τον απινιδωτή.
Στο τέλος θα νικήσουν οι αγκαλιές και θα χάσουν τα τασάκια. Στην επόμενη ευαίσθητη ισορροπία της Ιστορίας. Κι ως τότε, αν έτσι είναι γραφτό, ας παίζουμε θέατρο στους φούρνους και στα κομμωτήρια. Πιο ειλικρινές θα είναι. Κι αν δεν το αντέχουμε αυτό, ακόμη δεν έχουμε ξυπνήσει. Κι αν σε θύμωσε το κείμενο ψάξε μέσα σου την ενοχή.
Η ανθρωπότητα προχωρά.
Νικόλας Ανδρουλάκης
Ποιος είναι:
Ο Νικόλας Ανδρουλάκης είναι συγγραφέας, ηθοποιός και σκηνοθέτης. Έχει σπουδάσει στο Πανεπιστήμιο Πειραιά και στη Δραματική Σχολή Αθηνών «Γ. Θεοδοσιάδης», με δασκάλους τους σκηνοθέτες Νικαίτη Κοντούρη, Πέτρο Ζούλια, Νίκο Καραγέωργο και τη χορογράφο Λία Τσολάκη. Έχει συμμετάσχει, μεταξύ άλλων, σε θεατρικά εργαστήρια των Θωμά Μοσχόπουλου, Κώστα Γάκη και Δημήτρη Λάλου. Συμμετείχε στο 1ο Θερινό Μαντείο του ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Ιωαννίνων με δασκάλους τους Μιχαήλ Μαρμαρινό, Νίκο Καραθάνο, Σίμο Κακάλα και υπεύθυνη σπουδών την Δρ. Δηώ Καγγελάρη. Είναι μέλος του Studio Συγγραφής Θεατρικού Έργου του Εθνικού Θεάτρου. Σε νεαρή ηλικία έχει υπάρξει debating, duet acting & impromptu speaking coach στο Ελληνοαμερικανικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα και συνδιοργανωτής του πρώτου Παγκόσμιου Πρωταθλήματος Ρητορικής Τέχνης (WDSC) στην Ελλάδα. Έχει εργαστεί ως συντάκτης σε εφημερίδες και περιοδικά καθώς και ως ραδιοφωνικός παραγωγός και voice actor. Έχει σκηνοθετήσει μουσικά βίντεο για νέους καλλιτέχνες κι έχει γράψει και σκηνοθετήσει τρεις ταινίες μικρού μήκους.
Ως ηθοποιός, δραματουργός και σκηνοθέτης, από το 2014 μέχρι σήμερα, έχει συνεργαστεί με την Πειραματική Σκηνή -1 του Εθνικού Θεάτρου, το Δημοτικό Θέατρο Πειραιά, το Σύγχρονο Θέατρο, το Bios και τα θέατρα Επί Κολωνώ, Tempus Verum – Εν Αθήναις, Faust, Cartel, Act, Ακαδημία Πλάτωνος, το live stage Kitty Cat και τους πολυχώρους Noel και Σημείον. Έκανε το συγγραφικό και σκηνοθετικό του ντεμπούτο στο θέατρο με Το Μπάμ, νικήτρια παράσταση του Scratch Theatre Festival 2014. Ακολούθησαν το δεύτερο θεατρικό του έργο, Μεσαίες Προσδοκίες, το μουσικό – θεατρικό show, Μαθήματα Ανατομίας, η διαδραστική performance Δείπνο με τον Σατανά και η μεταγραφή του έργου Μ.Α.Ι.Ρ.Ο.Υ.Λ.Α. της Λένας Κιτσοπούλου, σε τρία δραματουργικά και σκηνοθετικά σχεδιάσματα, με κορύφωση μία μαραθώνια παράσταση 12 ωρών, τον Μάιο του 2019 στο Bios. Το πρώτο του αγγλόφωνο θεατρικό έργο, Too Young To Die, έκανε πρεμιέρα, σε δική του σκηνοθεσία, στο Symposium Festival του Rose Bruford College, στο Λονδίνο, τον Απρίλιο του 2018. Έχει συμμετάσχει σε θεατρικό αναλόγιο, στη Σκηνή «Νίκος Κούρκουλος» του Εθνικού Θεάτρου, με το έργο του Ο Νάνος (2018). Το έργο Κύριος και Κυρία Λοτ της Αντιγόνης Σταυροπούλου –προϊόν του Studio Συγγραφής του Εθνικού Θεάτρου, ανέβηκε στην Αθήνα, τον Πειραιά και την Πάτρα, σε δική του δραματουργική επεξεργασία και σκηνοθεσία, τη θεατρική περίοδο 2018-2019.
Η παράσταση Κούκλες -μία δραματουργική και σκηνοθετική μελέτη στο Κουκλόσπιτο του Χένρικ Ίψεν, με ensemble δέκα ηθοποιών, έκανε πρεμιέρα στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά, τον Ιανουάριο του 2019. Τα τελευταία έτη δημιούργησε και εξελίσσει τη δραματουργική και ερμηνευτική μεθοδολογία του Θεάτρου της Πραγματικότητας. Από τον Ιούνιο του 2018 ηγείται της νεοσύστατης καλλιτεχνικής ομάδας Ντουέντε.
Φωτογραφικό υλικό