Στιγμές ζωής πίσω από κλειδαρότρυπα. Για το Bedtime Stories. Από τη θεατρική στήλη «Σωφέρ» της Ζωής Ταυλαρίδου.
Οι άνθρωποι της διπλανής πόρτας, οι υπεράνω κάθε υποψίας, οι απηυδισμένοι στην υποκρισία των κοινωνικών τους ρόλων και οι χαμένοι στα προσωπεία τους, ψάχνουν μιαν αλήθεια. Συνισταμένη τους δύναμη είναι η μοναξιά. Και η μοναξιά τους βρίσκει την έκφρασή της στο ερωτικό τους περιτύλιγμα. Το σεξ ενισχύει την επιβολή της δύναμης και της κυριαρχίας. Είναι η απόλυτη ολοκλήρωση του πάθους, της οργής, της υποταγής και της βίας. Στη σύγχρονη κοινωνία, άλλωστε, η αποκάλυψη των ταπεινών ενστίκτων θεωρείται δικαιολογημένη και ίσως επιθυμητή. Το ρομαντικό και το τρυφερό άγγιγμα των ανθρώπων απλά τους ζαλίζει και τους απομακρύνει από τον στόχο, που είναι η αλλοτρίωση του σχετίζεσθαι και η αντικατάσταση του βαμβακιού από το σκουριασμένο σίδερο.
Οι άνθρωποι-προσωπεία ξυπνούν πρωί πρωί με τη δροσούλα. Απασφαλίζουν τα ερμητικά κλειστά παράθυρα, αλλά όχι εντελώς. Ίσα ίσα τα ανοίγουν, για να παρατηρούν εξονυχιστικά τον έξω κόσμο, χωρίς να γίνονται αντιληπτοί. Πανικόβλητοι και νευρικοί, κλειδώνουν με ένα τεράστιο σιδερένιο κλειδί τη μικρή θύρα της κρεβατοκάμαράς τους και τοποθετούν με περίσσια προσοχή στις σχισμές χαρτάκια και γόπες, ώστε κανείς να μην αντιληφθεί το ξέστρωτο κρεβάτι τους, τις αναποδογυρισμένες παντόφλες στη γωνία, τη βρωμιά κάτω από το κρεβάτι, τα φθαρμένα στις άκρες χαλιά, τον ραγισμένο καθρέπτη, τη γεμάτη τρίχες χτένα, το σπασμένο μαργαριταρένιο κολιέ. Εάν είχαν τη δυνατότητα, θα έχτιζαν τους τοίχους του δωματίου δύο και τρεις φορές παχιούς και θα έστηναν το αυτί ρωτώντας: άραγε μ΄ακούτε; Η αρνητική απάντηση στην ερώτηση αυτή αρχικά λειτουργεί ανακουφιστικά. Ο ιδρώτας στεγνώνει στο πάνω χείλος τους και αισθάνονται θριαμβευτές. Χαϊδεύουν στα παράθυρα τις κουρτίνες που μυρίζουν καπνό, με την ικανοποίηση ότι έτσι περιχαρακώνονται με ασφάλεια στα όρια της αποδεκτής από το σύστημα ελευθερίας τους. Ωστόσο, τα προσωπεία καταλαβαίνουν πόσο θλιβερό είναι να μην ακούν και να μην ακούγονται από κάποιον που ενδιαφέρεται να βάλει το ίδιο αυτί στην άλλη πλευρά του τοίχου. Πόση μοναξιά άραγε μπορούν να αντέξουν; Ο τοίχος, ψυχρός και τραχύς, γρατζουνίζει τα χέρια τους και αυλακώνει ακόμη πιο βαθιά τις ρυτίδες κάτω από τα άυπνα μάτια τους. Όμως, αυτοί απευθύνονται στις ρωγμές του τοίχου στον πληθυντικό ευγενείας, απλώνοντας τις παλάμες τους απαλά, σαν να φοβούνται την αλήθεια του σε ακούω, σε βλέπω, σε αισθάνομαι… Δεν έχουν μάθει παρά μόνο σε τέταρτου τύπου επαφές.
Μπορώ να αντέξω όση μοναξιά επιβάλλεται στην κρεβατοκάμαρά μου, στη μονότονα υποτονική ζωή μου, στην άδεια μου φωλιά, στο ματωμένο μου πρόσωπο, στο πληγωμένο μου στομάχι που ανακατεύεται συνεχώς, στο κουρελιασμένο μου δέρμα, στη ρυτιδιασμένη μου ράχη, στα στραβά μου τα πόδια, σε ένα σώμα-πτώμα που γίνεται έρμαιο του στόματος του πλήθους και των μαξιλαριών του σπιτιού μου. Τι ειρωνεία… Αυτό που είμαι, αυτό που έγινα, αυτό που θέλω να γίνω έχουν μετατραπεί σε μιαν άμορφη μάζα, σαν μαστίχα που την φτύνουν με αηδία. Εγώ και το προσωπείο μου μιλάμε πλέον στο πρώτο ενικό πρόσωπο. Κι αυτό είναι ένα βήμα, ένα βήμα μετέωρο κι αποφασιστικό στο κλείσιμο των στομάτων και στην ανατροπή της οικογενειακής μου ισορροπίας. Άλλωστε, κανείς δε θέλει να πατήσει τη μαστίχα. Κι έτσι, το Εγώ μου θα ξαναγεννηθεί –αυτή τη φορά- από τις στάχτες του, μαθαίνοντας να μπουσουλά, να στέκεται, να περπατά, να ισορροπεί και να ανοίγει διάπλατα τα παραθυρόφυλλα στο φως και τις μυρωδιές των ανθρώπων. Θα μάθει να ξεκλειδώνει και να πετά το κλειδί. Θα μάθει να γκρεμίζει τοίχους και να επουλώνει τις πληγές του. Το Προσωπείο θα ξύσει το χρώμα του με υπομονή και θα αποκαλύψει το Πρόσωπο.
Το έργο «Bedtime Stories» του Γιώργου Ηλιόπουλου σε σκηνοθεσία του Αντώνη Σιώπκα στο Θέατρο Σοφούλη σκιαγραφεί χαρακτήρες-προσωπεία πέντε ανθρώπων της διπλανής πόρτας, αγέρωχους και άτεγκτους, υποταγμένους στο προσωπείο της κοινωνίας που τους φιλοξενεί, εξαρτημένους από σχέσεις εξουσίας και μοναξιάς. Οι χαρακτήρες αυτοί αποκτούν σάρκα και οστά μέσω των μονολόγων τους, οι οποίοι έχουν ως επίκεντρο τη σεξουαλική τους ταυτότητα και συμπεριφορά. Πρόκειται για ανθρώπους καταδικασμένους. Βιώνουν τη ζωή τους σε μια γυάλα, γεμάτοι κρυμμένα μυστικά και υπολανθάνοντα πάθη, έτοιμοι να εκραγούν και να πυροδοτήσουν τη σχάση που θα εξουδετερώσει το οικοσύστημα της διπλής ζωής τους. Το παρελθόν τούς στοιχειώνει. Θα έχουν τη δύναμη να σκαλίσουν το προσωπείο τους και να πατήσουν επάνω στις στάχτες τους; Οι ήρωες αυτοί πετυχαίνουν την κάθαρση με ένα κωμικά δραματικό ή δραματικά κωμικό τρόπο σε μια γεμάτη συμβολισμούς και νοήματα σκηνή, παρόλη την αφαίρεσή της. Ο κλαυσίγελως και το τραγικό σε όλο του το μεγαλείο.
Αναλυτικές πληροφορίες για τη παράσταση ΕΔΩ
Αντί Επιλόγου: Σας παραθέτω: α) δύο ολιγόστιχα πεζόμορφα ποιήματα του Γιάννη Ρίτσου από την ποιητική συλλογή «Το Υπερώον», β) το τραγούδι Στιγμές Ζωής του Jim Andros και γ) το τραγούδι Bedtime Story της Madonna… Κι όπως πάντα, περιμένω με αγωνία τις σκέψεις και τα σχόλιά σας.
α) Γιάννης Ρίτσος, ΔΙΕΙΣΔΥΣΗ
Τα πιο πολλά, τα πιο ωραία,/ τα΄δες απ΄την κλειδαρότρυπα- λουλούδια πεσμένα στο πάτωμα/ και μέσα στα παπούτσια σου. / Καλύτερα λοιπόν/ να περπατάς ξυπόλητος/ μη σ΄ακούσουν.
Γιάννης Ρίτσος, Ο ΩΡΑΙΟΣ ΔΡΑΠΕΤΗΣ
Φτηνό το φως, φτηνά μαγαζιά, φθηνότερα λόγια./ Άλλοι έφυγαν, άλλοι κοιμούνται, άλλοι πεθάνανε./ Κι αυτοί κι εκείνοι το ίδιο γερνάνε./ Εσύ αρνήθηκες τον γενικό κανόνα./ Άφησες πλαγιασμένο στο κρεβάτι σου το ομοίωμά σου/ μην καταλάβουν πως εσύ πλανιέσαι/ στο μέγα δάσος, άοπλος κυνηγός,/ φορώντας τις λευκές σου μπότες.
β) JIM ANDROS, ΣΤΙΓΜΕΣ ΖΩΗΣ.
Στίχοι – Μουσική : Jim Andros. Βίντεο κλιπ : Jim Andros
.
γ) MADONNA, BEDTIME STORY.
Καλλιτέχνης: Μαντόνα. Άλμπουμ: Bedtime Stories. Ημερομηνία κυκλοφορίας: 1994
Get unconscious
Get unconscious
Get unconscious
Get un, get un, get get get unconscious
Get unconscious
Get unconscious
Get un, get un, get get get un
Get un, get un, get get get unconscious
Today is the last day
That I’m using words
They’ve gone out, lost their meaning
Don’t function anymore
Traveling, leaving logic and reason
Traveling, to the arms of unconsciousness
Traveling, leaving logic and reason
Traveling, to the arms of unconsciousness
Let’s get unconscious honey
Let’s get unconscious
Let’s get unconscious honey
Let’s get unconscious
Words are useless
Especially sentences
They don’t stand for anything
How could they explain how I feel
Traveling, traveling, I’m traveling
Traveling, traveling, leaving logic and reason
Traveling, traveling, I’m gonna relax
Traveling, traveling, in the arms of unconsciousness
Let’s get unconscious honey
Let’s get unconscious
Let’s get unconscious honey
Let’s get unconscious
Let’s get unconscious honey
Let’s get unconscious
Let’s get unconscious honey
Let’s get unconscious
Get get unconscious
And inside
We’re all still wet
Longing and yearning
How can I explain how I feel?
Traveling, traveling, I’m traveling
Traveling, traveling, I’m traveling
Traveling, traveling, I’m traveling
Traveling, traveling, in the arms of unconsciousness
Let’s get unconscious honey
Let’s get unconscious
Let’s get unconscious honey
Let’s get unconscious
Let’s get unconscious honey
Let’s get unconscious
Let’s get unconscious honey
Let’s get unconscious
Let’s get unconscious honey
Let’s get unconscious
Let’s get unconscious honey
Let’s get unconscious
Let’s get unconscious honey
Let’s get unconscious
And all that
You’ve ever learned
Try to forget
I’ll never explain again
Get unconscious
Get unconscious
Get unconscious
Get unconscious
Get unconscious
Get unconscious
Get unconscious
Φωτογραφικό υλικό
