Θεατρικές παραστάσεις Πέρα απ’ αυτό που βλέπεις (Κάθε Τρίτη & κάθε Παρασκευή, νέα στήλη, “Η Φιλιώ και η Κατερίνα πάνε θέατρο”).
.
Γράφει η Νέλη Βυζαντιάδου για την Κουλτουρόσουπα.
Το ζέσταμα
Έχοντας διαβάσει την περίληψη της υπόθεσης είχα ήδη σχηματίσει μια πρώτη εικόνα για αυτό που θα έβλεπα ή καλύτερα για αυτό που θα ήθελα να δω. Δεν μου ήταν μάλιστα καθόλου άγνωστο το θέμα των αδελφικών σχέσεων και των εντάσεων που τις χαρακτηρίζουν καθώς το συναντώ σε καθημερινή βάση στις συνεδρίες με τους θεραπευόμενούς μου αλλά και στις συζητήσεις με τους φίλους μου. Διαφωνίες και συγκρούσεις γύρω από περιουσιακά ζητήματα που δοκιμάζουν τη γνησιότητα και τη δύναμη των σχέσεων. Συμβαίνει και στα καλύτερα σπίτια, όπως λένε. Κι όταν συμβαίνει λέει πολλά για την ιστορία της αδελφικής σχέσης αλλά και για τον τρόπο με τον οποίο οι γονείς στάθηκαν ή εξακολουθούν να στέκονται απέναντι σε αυτό το ζήτημα.
Φανταζόμουν λοιπόν να δω να ξετυλίγεται μπροστά στα μάτια μου το δράμα της μέσης οικογένειας στην οποία εναλλάσσονται η χαρά με τη λύπη, η αγάπη με το μίσος, η συνεργασία με τον ανταγωνισμό, ο θαυμασμός με το φθόνο. Το σκηνικό με ζέστανε και με προσκάλεσε να φανταστώ τι θα συνέβαινε σε αυτό το σαλόνι σε λίγα λεπτά.
Η δράση
Δυο αδελφές συναντιούνται μετά το θάνατο του πατέρα τους. Κάθε μία έρχεται σε αυτή τη συνάντηση κουβαλώντας τη δική της ατζέντα. Η μεγαλύτερη αδελφή, η Αλεξάνδρα, είχε να εμφανιστεί πολλά χρόνια και δείχνει προκλητικά αδιάφορη απέναντι στην απώλεια του πατέρα τους και στο πένθος που φαίνεται να βιώνει η μικρότερη αδελφή, η Λιλή. Κι όσο περισσότερο αδιάφορη δείχνει, τόσο πιο πολύ σιγουρεύομαι για τον πόνο που κρύβει μέσα της. Κι όσο πιο καλά κρύβει τον πόνο μέσα της, τόσο πιο άνετη το παίζει. Κι όσο πιο άνετη το παίζει, τόσο πιο πολύ αποδιοργανώνεται συναισθηματικά. Κι όσο πιο πολύ αποδιοργανώνεται συναισθηματικά, τόσο πιο αρνητικό το κλίμα μεταξύ των δυο τους.
Κάθε μία έχει εσωτερικεύσει διαφορετικά τα βιώματα που έζησε μέσα στην οικογένεια καταγωγής και αυτό είναι πέρα για πέρα φυσιολογικό.Η μία προσπαθεί να δικαιολογήσει τις απιστίες του πατέρα, η άλλη σπεύδει να υποστηρίξει την απατημένη μητέρα. Η μία θέλει να πενθήσει, η άλλη θέλει να ξεχάσει. Η μία θέλει να κρατήσει αντικείμενα για να παραμείνει συνδεδεμένη με το παρελθόν, η άλλη την παροτρύνει να τα ξεφορτωθεί για να μη μείνει ούτε ίχνος σύνδεσης με το χθες. ‘Πέτα το’ λέει ξανά και ξανά για όλα όσα η Λιλή κρατά στα χέρια της.
Οι δυο αδελφές μοιράζονται μια αποκομμένη σχέση. Από τη μια η χιλιομετρική απόσταση που τις χώριζε για χρόνια, από την άλλη η ουσιαστική και συναισθηματική απόσταση που παρεμβάλλεται μεταξύ τους. Ακόμα και τώρα που προσπαθούν να μοιραστούν την ίδια στέγη, δεν επικοινωνούν και ούτε είναι κοντά η μια στην άλλη. Πασχίζουν να χωρέσουν ανάγκες και επιθυμίες στα 170 τετραγωνικά του πατρικού τους σπιτιού το οποίο έχει εντελώς διαφορετική σημασία για κάθε μια. Και σε όλο αυτό μπαίνει και ο Άγγελος, ο σύζυγος της μικρής αδελφής. Επιχειρεί να κρατήσει ισορροπίες και να λειτουργήσει διευκολυντικά μέχρι που κάποια στιγμή δεν αντέχει και εκτονώνει το θυμό του απέναντι σε όλους. Κι αυτό το ξέσπασμα δεν συγχωρείται έτσι όπως δεν συγχωρείται οποιοδήποτε ξέσπασμα ‘ξένου’. Γιατί κάθε άνθρωπος, που δεν ανήκει στην οικογένεια καταγωγής, είναι και κυρίως αντιμετωπίζεται σαν ξένος. Είναι γνωστό το φαινόμενο προστασίας από την εχθρότητα των ξένων σύμφωνα με το οποίο ενώνονται τα μέλη της οικογένειας προκειμένου να προστατευθούν από την εισβολή του ‘ξένου’ και με στόχο να διατηρήσουν την αρχική ισορροπία. Δεν έχει σημασία αν αυτή η ισορροπία, η αρχική ισορροπία, ήταν καλή ή κακή. Σημασία έχει να διατηρηθεί.
Μια δυσλειτουργική συνθήκη κυριαρχεί από την αρχή ως το τέλος της παράστασης. Αλήθειες που δε λέγονται ή μετατίθενται για την επόμενη μέρα, μυστικά που κρύβονται καλά μέχρι που τελικά αποκαλύπτονται κάνοντας πολύ μεγαλύτερη ζημιά από αυτήν που θα έκαναν αν είχαν ονοματιστεί από την αρχή, ανατροπές και δυσάρεστες εκπλήξεις που βρίσκουν απροετοίμαστους αυτούς που τις ζουν. Και να σκεφτεί κανείς πως αυτό το σπίτι, το σπίτι των 170 τετραγωνικών, φιλοξενούσε κάποτε όνειρα. Κι αυτά τα όνειρα έδωσαν τη θέση τους σε φόβους κι εκείνοι με τη σειρά τους σε ψέματα. Πόσα ψέματα χωράνε τελικά σε 170 τετραγωνικά;
Η σκηνή που ξεχώρισα ήταν ο έντονος διάλογος που είχαν οι δυο αδελφές μεταξύ τους. Επιτέλους κάθε μια βρήκε το θάρρος να πει έστω και για λίγο αυτά που είχε μέσα της και τη βάραιναν. Δεν είναι περίεργο να υπάρχουν παράπονα και πικρίες σε μια αδελφική σχέση, σκέφτομαι. Περίεργο είναι αυτά να αποσιωπώνται και να προσποιούνται και οι δύο πλευρές ότι όλα είναι φυσιολογικά και χωρίς πρόβλημα. Περίεργο και ψεύτικο. Περίεργο, ψεύτικο και επικίνδυνο.
Η σκηνή που με προβλημάτισε ήταν η αμέσως επόμενη της προηγούμενης. Αφού έκαναν έναν ωραιότατο ‘συναισθηματικό εμετό’, αγκαλιάστηκαν και υπέκυψαν στο συναίσθημα. Όμορφο από τη μια, βιαστικό από την άλλη. Μια πρόωρη ή ίσως και ανώριμη συμφιλίωση των δυο τους χωρίς να έχει προηγηθεί το απαραίτητο ξεκαθάρισμα και η ανάληψη ευθυνών. Από τον πόλεμο στην ειρήνη. Από το μίσος στην αγάπη. Από τον πόνο στην επούλωση. Τίποτα δεν λύνεται όμως αν δεν συζητηθεί. Και για να συζητηθεί απαιτείται χρόνος και ειλικρίνεια.
Η ατάκα που θα θυμάμαι ήταν ‘η οικογένεια πάνω από όλα’. Είχε μεγάλη δόση ειρωνείας αυτή η δήλωση. Έχει μεγάλη δόση ειρωνείας αυτή η δήλωση όταν πίσω από αυτήν κουκουλώνεται το πρόβλημα και θάβεται η αλήθεια. Η νευρωσική ανάγκη να έρχεται η οικογένεια, η οικογένεια καταγωγής, πάνω από όλα ευνουχίζει τους ενήλικες και δεν τους επιτρέπει να απογαλακτιστούν, να επενδύσουν σε νέες σχέσεις και πάνω από όλα να διαφοροποιηθούν ώστε να ωριμάσουν.
Ο ρόλος που με συγκίνησε ήταν ο ρόλος της Λιλής. Δεν θα ήθελα να είμαι στη θέση της. Δεν θα ήθελα να βιώνω αλλεπάλληλες προδοσίες. Δεν θα ήθελα να χρειαστεί να ξεκινήσω από το μηδέν για να προχωρήσω. Ξέρω όμως ότι αυτό θα έκανα αν θα χρειαζόταν να το κάνω. Άλλο το τι θα ήθελα κι άλλο το τι θα έκανα τελικά.
Το κλείσιμο
Φτάνοντας στο τέλος της παράστασης συνειδητοποίησα για άλλη μια φορά τη σημασία της γνώσης της ιστορίας της οικογένειας καταγωγής μας. Όσο καλύτερα γνωρίζουμε την οικογένειά μας, τόσο καλύτερα γνωρίζουμε τον εαυτό μας. Ό,τι έχει συμβεί στην οικογένειά μας, συμβάλλει στο ποιοι είμαστε. Ό,τι έχει συμβεί στην οικογένειά μας, διαμορφώνει τις επιλογές μας. Ό,τι έχει συμβεί στην οικογένειά μας, εξηγεί τις σχέσεις μας.
Η αίσθηση με την οποία έμεινα ήταν ότι κάθε ένας βρίσκει στο τέλος το δρόμο του. Το δρόμο που θα επιλέξει. Το δρόμο που θα του ταιριάξει. Το δρόμο που θα ακολουθήσει. Αν ο δρόμος αυτός είναι σωστός, θα φανεί στην πορεία.
—
Συντελεστές:Συγγραφέας: Γιωργής Τσουρής Σκηνοθεσία: Γιώργος Παλούμπης Δραματουργική επεξεργασία: Γιώργος Παλούμπης – Βάλια Παπακωνσταντίνου Μουσική – Video εγκατάσταση: Γιωργής Τσουρής Βοηθός σκηνοθέτης: Γιωργής Τσουρής Σκηνικά: Κωνσταντίνα Μαρδίκη – Έλλη Παπαδάκη Κοστούμια: Βασιλική Σύρμα Φωτισμοί: Σεμίνα Παπαλεξανδροπούλου Σχεδιασμός μακιγιάζ: Άρτεμις Βαλτάτζη Φωτογραφίες: Ανδρέας Παπακωνσταντίνου Οργάνωση – Επιμέλεια: Νικηφόρος Βαλτινός Παραγωγή: Θέασις Δράσεις Πολιτισμού Ε.Π.Ε.
Ηθοποιοί: Αμαλία Αρσένη Ήβη Νικολαΐδου Θανάσης Ζερίτης Ελένη Τσιμπρικίδου Γιωργής Τσουρής
.
“Μαθήματα στη γλώσσα της αγάπης”:
(πληροφορίες και online αγορά, εδώ)
.
Δείτε & αυτά:
.
