Ο ψίθυρος της ψυχής και το φως του θεάτρου. Από τον Νίκο Γρυλλάκη.
Περίεργο πράγμα η σιωπή. Πολλές φορές νομίζεις ότι εκφράζει με τον καλύτερο τρόπο αυτό που δεν μπορείς να εκφράσεις με λέξεις. Σκέφτεσαι συνεχώς ότι θα ταίριαζαν αυτά ή τα άλλα λόγια αλλά τελικά ο καλύτερος τρόπος να πεις απλά και καθαρά αυτό που θες είναι να σωπάσεις. Και τι ωραία που είναι πολλές φορές η σιωπή στο θέατρο. Έχουμε συνηθίσει να ταυτίζουμε στις θεατρικές παραστάσεις τα ξεσπάσματα, τις υστερίες, τις φωνές και τα κλάματα με την απόλυτη ερμηνεία και ξεχνάμε το βασικό. Οι ηθοποιοί που μπορούν να μας κάνουν να συγκινηθούμε, να εντυπωσιαστούμε, να κλάψουμε και να πονέσουμε με την δραματικότητά τους είναι πολλοί. Πολλοί μπορούν να χρησιμοποιήσουν έντονα συναισθήματα, να τιθασεύσουν έντονες στιγμές και να τις χρησιμοποιήσουν για να εντυπωσιάσουν. Πόσοι είναι όμως αυτοί που με τη σιωπή τους, με το βλέμμα τους και μόνον αυτό, θα καταφέρουν να σε συγκινήσουν τόσο όσο θα σε συγκινούσε ένα άγριο ξέσπασμα ή μια σπαρακτική κραυγή; Στο θέατρο αυτό να αναζητήσεις. Την σιωπή και την απλότητα στην ερμηνεία. Η ζωή είναι γεμάτη κραυγές και κλάματα σίγουρα. Αλλά είναι και γεμάτη παύσεις, σκέψεις, ανέκφραστα συναισθήματα και καθηλωτικά βλέμματα. Όταν νιώσεις ότι ο ηθοποιός τα λέει όλα με λέξεις που δεν αρθρώνονται και με συναισθήματα που δεν περιγράφονται τότε να ξέρεις ότι έχεις απέναντί σου έναν πολύ καλό ηθοποιό. Το μόνο που έχει σημασία είναι να βρει τον ήχο της σιωπής.
Και εκεί που νομίζεις ότι σε έχει καλύψει απόλυτα η ερμηνεία ενός ηθοποιού, έρχεται το φως να την απογειώσει. Όταν τα μάτια σου «μαχαιρωθούν από το φως» τότε θα καταλάβεις ότι και το φως σε μια παράσταση παίζει καθοριστικό ρόλο. Η σιωπή δημιουργεί τα συναισθήματα και το φως έρχεται να καλλιεργήσει τη δύναμή τους. Ο ηθοποιός αποκτά ονειρική διάσταση και χάνεται σε ένα μαγικά δοσμένο χρωματικό πλαίσιο που έχει όλο και λιγότερα κοινά με το πραγματικό. Και αυτό είναι που επιδιώκει η τέχνη. Να ξεφορτωθεί την πεζότητα της πραγματικότητας και να μετατρέψει τη ζωή σε ποίηση. Αυτός δεν είναι και ο λόγος που υπάρχουν φώτα στο θέατρο; Γιατί να βλέπουμε παραστάσεις με φωτισμούς που λίγη σχέση έχουν με το φως της ημέρας, το τόσο κουραστικό και τετριμμένο πια; Γιατί επιδιώκουμε να ξεφύγουμε. Προτιμάμε να δούμε έναν κόσμο με δόσεις ψέματος, εφόσον αυτό το ψέμα είναι δοσμένο με καλαίσθητο τρόπο. Προτιμάμε να έχουμε ιδιαίτερα φώτα στο θέατρο γιατί κατά έναν τρόπο φωτίζουν την παράσταση έτσι όπως δεν μπορούν να φωτίσουν την ζωή μας. Το φως δίνει περισσότερη μουσικότητα στην παράσταση απ’ ότι η μουσική. Το κείμενο παύει να είναι λέξεις αλλά μετατρέπεται σε οντότητα που κατά την άρθρωσή του από τον ηθοποιό βρίσκεται στο επίκεντρο του προβολέα και αποκτά ψυχή.
“When my eyes were stabbed by the flash of a neon light
That split the night
And touched the sound of silence”
Φωτογραφικό υλικό
