Ο καλός ηθοποιός. Γράφει ο ηθοποιός & σκηνοθέτης Ιάκωβος Μυλωνάς.
Όλοι οι ηθοποιοί φυσικά θέλουν να είναι καλοί ηθοποιοί ή μάλλον πάρα πολύ καλοί. Είναι λογικό. Ποιος θέλεις να είναι κακός ή μέτριος; Βέβαια για να κρίνεις κάτι ότι είναι καλό ή κακό πρέπει να έχεις κάποιο μέτρο σύγκρισης. Πρέπει να μπορείς να λες ότι σύμφωνα με αυτό το μέτρο αυτός είναι ταλαντούχος ή μέτριος ή ατάλαντος.
Δυστυχώς ή ευτυχώς δεν υπάρχει τέτοιο μέτρο. Η υποκριτική δεν είναι μαθηματικά να μπορεί να μετρηθεί.
Δυστυχώς απ’ τη μία γιατί ο κάθε ατάλαντος μπορεί να νομίζει ότι είναι άριστος ηθοποιός. Αν για κακή μας τύχη το νομίζει συγχρόνως και ο κόσμος, τότε δεν υπάρχει σωτηρία. Είναι σαν κάποιους τραγουδιστές που έχουν αρκετά πράγματα απ’ το πακέτο αλλά η φωνή τους είναι μέτρια ή χάλια αλλά ο κόσμος δεν το βλέπει αυτό. Τι να κάνεις αρκετές φορές οι άνθρωποι βλέπουν αυτό που τους έκαναν πλύση εγκεφάλου να βλέπουν.
Απ’ την άλλη μεριά ευτυχώς που η υποκριτική αν κ έχει κανόνες, δεν μετριέται, γιατί πολύ απλά, η αλήθεια δεν μπορεί να μετρηθεί. Δεν μπορείς να πεις π.χ έβαλα δέκα κιλά αλήθεια. Δε γίνεται, είναι γελοίο.
Το αληθινό παίξιμο είναι κάτι που έχει να κάνει με τον αέρα που αναπνέουμε. Χρειάζεται μόνο να το νιώσουμε και να το αφήσουμε να μας διαπεράσει. Τώρα θα μου πεις ωραία πως το καταφέρνουμε αυτό; Πως ένας ηθοποιός μπορεί να φτάσει σ’ αυτό το επίπεδο; Πως καταφέρνει να εξελιχτεί; Πως μπορεί να γίνεται καλύτερος στο πέρασμα του χρόνου, αν δεν υπάρχει κάποιο μέτρο που να μπορεί να το ξεπερνάει;
Η απάντηση είναι απλή. Αν έχεις ταλέντο μπορείς να το εξελίξεις. Αν είσαι αγγούρι το καλύτερο που μπορείς να κάνεις είναι μια σαλάτα.
Πως λοιπόν εξελίσσουμε ένα ταλέντο; Με τη γνώση φυσικά. Το τροφοδοτούμε με γνώση. Ωραία θα πει κάποιος, τι είδους γνώση;
Ας πάρουμε τα πράγματα απ’ την αρχή για να μπορέσουμε να θέσουμε τη βάση του σημερινού άρθρου. Το θέατρο γεννήθηκε πριν 2800 χρόνια περίπου ή τουλάχιστον από τότε μας έρχονται κάποιες μαρτυρίες. Γεννήθηκε μέσα από τελετές και χορούς για να καλύψει την παντοτινή ανάγκη του ανθρώπου να έρθει σε επαφή με τον ή στη συγκεκριμένη περίπτωση με τους δημιουργούς του.
Δυστυχώς δεν υπάρχουν στοιχεία για το πως παίζανε τότε οι ηθοποιοί. Οπότε αν και μας μείνανε τα αριστουργήματα των αρχαίων προγόνων μας δεν ξέρουμε πως αυτά παιζόταν στη σκηνή.
Οπότε πρέπει να προχωρήσουμε μέσα στο χρόνο και να δούμε τις πρώτες μαρτυρίες σε θέματα υποκριτικής. Μπορούμε να δούμε τους μίμους ή τους περιπλανώμενους γελωτοποιούς αλλά και πάλι δυστυχώς δεν έχουμε κάποιο ‘’dvd’’.
Το θέατρο με κανονικούς ηθοποιούς, επαγγελματίες όπως λέμε σήμερα εμφανίστηκε πάλι τον 16ο αιώνα. Στην Ιταλία έγιναν και τα πρώτα συμβόλαια μεταξύ ηθοποιών για να δημιουργήσουν θιάσους.
Ήταν και η αρχή της κομέντια ντε λ’ άρτε. Και δεν εννοούμε βέβαια η κωμωδία της τέχνης αλλά η κωμωδία που παιζόταν από τεχνίτες, από επαγγελματίες δηλαδή. Αυτού του είδους το θέατρο ταξίδεψε μέσα στο χρόνο κι έχουμε γνώση για το πώς περίπου παίζανε οι ηθοποιοί.
Φυσικά αν πας να παίξεις έτσι σήμερα θα σε πουν αρχαϊκό και θα έχουν και δίκιο αλλά μιλάμε για πολύ καλούς ηθοποιούς στην εποχή τους και άριστα εκπαιδευμένους. Αυτό μας δείχνει ότι ο κόσμος εξελίσσεται και μαζί του εξελίσσεται και η υποκριτική. Βέβαια πολύ πιο αργά θα λέγαμε από τις τεχνολογικές εξελίξεις αλλά εξελίσσεται.
Κάποτε όσοι παίζανε με στόμφο ήταν οι πιο καλοί για την εποχή τους πάλι βέβαια. Αν δεις και την κόντρα που είχαν ο Κουν με τον Ροντήρη θα καταλάβεις τις διαφορετικές απόψεις και οπτικές που μπορούσαν να καταστήσουν έναν ηθοποιό καλό ή όχι.
Με το πέρασμα του χρόνου ο στόμφος εξαφανίστηκε και το θέατρο οδηγήθηκε σε πιο απλά μονοπάτια. Φυσικά τα απλά μονοπάτια δεν έγιναν ποτέ κινηματογράφος ή τηλεόραση αν και αυτό το παίξιμο ή το μη παίξιμο είναι αρκετά διαδεδομένο.
Το θέατρο όμως από μόνο του έχει κάποιες συμβάσεις και η πιο βασική είναι ότι ο ηθοποιός πρέπει να ακούγεται. Οπότε αν ένας ηθοποιός παίζει στην Επίδαυρο ή σε κάποιο ανοιχτό θέατρο ή σε μεγάλο θέατρο τέλος πάντων χωρίς να φοράει μικρόφωνο αναγκαστικά θα πρέπει να παίξει με άλλο τρόπο απ’ το να έπαιζε με ψείρα επάνω του(μικροφωνάκι) ή σε ένα μικρό θέατρο που ο θεατής απέχει απ’ τον ηθοποιό ένα μέτρο.
Η μέθοδος Στανισλάφσκι ήταν μια εξέλιξη στον τρόπο παιξίματος που έμεινε με μεγάλα γράμματα στην ιστορία. Ένας οδηγός υποκριτικής θα λέγαμε απλοϊκά που είναι απ’ τους πιο διαδεδομένους στον κόσμο. Βέβαια κι αυτή τώρα θεωρείται ξεπερασμένη αλλά πάρα πολλοί ηθοποιοί την χρησιμοποιούν παγκόσμια, σε διαφορετικές μορφές φυσικά. Ανάλογα με τον δάσκαλο έχει κάποιες διαφορές στη διδασκαλία της.
Εκτός απ’ αυτή τη μέθοδο έχουν κυκλοφορήσει κι άλλες αρκετές που σκοπό είχαν όλες να φέρουν τον ηθοποιό σε απόλυτη αρμονία με τον ρόλο του κι αυτό σα συνέπεια να είχε ένα μαγεμένο κοινό.
Όπως και να ‘ναι όταν κάνετε έναν ρόλο θα πρέπει να σκεφτείτε ότι πρέπει να τον ξέρετε σαν τον εαυτό σας κι αφού τον εαυτό σας τον ξέρετε από μικρό και γνωρίζετε τι ακριβώς του αρέσει και δεν του αρέσει, έτσι ακριβώς πρέπει να κάνετε με τον ρόλο. Να ξεκινήσετε απ’ όταν γεννήθηκε και να μάθετε τα πάντα γι αυτόν. Μόνο τότε θα ξέρετε πως περπατάει ή τι μυρωδιές του αρέσουν ή πως κρατάει το πιρούνι ή πως είναι όταν θυμώνει ή όταν χαίρεται ή φοβάται.
Επίσης όπως έλεγε και ο αγαπημένος μου Ανδρέας Βουτσινάς, τις περισσότερες φορές ότι πληροφορία θέλεις για τον ρόλο, υπάρχει κάπου στο έργο, αρκεί να το διαβάσεις προσεκτικά και να μην περιμένεις να το κάνει αυτό ο σκηνοθέτης για σένα.
Οι πιο πολλοί Έλληνες ηθοποιοί δε διαβάζουν τον ρόλο τους κι όταν λέω διαβάζουν εννοώ δεν ψάχνουν εξονυχιστικά το έργο για να ανακαλύψουν πληροφορίες ή στοιχεία που θα τους βοηθήσουν να φτιάξουν τα τουβλάκια που χρειάζονται για να χτίσουν τον ρόλο που έχουν αναλάβει. Απλά μαθαίνουν τα λόγια τους και πάνε στην πρόβα σαν τα πρόβατα και περιμένουν να τους καθοδηγήσει ο σκηνοθέτης.
Ο σκηνοθέτης δε θα παίξει για σας γι αυτό μην τον αφήνετε να παίζει μέσα από σας. Πρέπει να συνεργαστείτε μαζί του και να δημιουργήσετε ένα υπέροχο αποτέλεσμα και όχι να είστε απλά εκτελεστικά όργανα. Ο ηθοποιός δεν πρέπει να είναι απλώς εκτελεστής των σκέψεων του σκηνοθέτη, αυτό θα φέρει κάτι πολύ στείρο. Πρέπει να νιώθετε σα δημιουργοί. Μόνο τότε πραγματικά θα ευχαριστιέστε αυτή την υπέροχη δουλειά.
Μόνο τότε θα μπορείτε να λέγεστε καλοί ηθοποιοί και να μαγεύετε τον κόσμο. Ο καλός ηθοποιός είναι όπως ένας καλός μάγος, πρέπει να ετοιμαστεί πάρα πολύ καλά πριν να κάνει το νούμερο του αλλιώς θα αποτύχει. Η μαγεία δε βγαίνει απλά, η μαγεία για να δημιουργηθεί θέλει πάρα πολύ καλή προετοιμασία.
Όταν σα θεατής βλέπεις στο θέατρο κάτι που το θεωρείς μαγικό να ξέρεις ότι αυτοί οι άνθρωποι δούλεψαν πάρα πολύ γι αυτό.
Υπάρχουν πολλοί μέθοδοι υποκριτικής καλό είναι να τις διαβάσεις όλες. Να κρατήσεις όποια σου ταιριάζει ή να τις συνδυάζεις κατά περίπτωση. Μην κλείνεις τα μάτια σου, ούτε το μυαλό σου. Ένας καλλιτέχνης οφείλει να είναι ανοιχτός σε καινούρια πράγματα και καινούρια μονοπάτια. Μάθαινε συνέχεια, βλέπε όσο περισσότερο θέατρο μπορείς. Δες άλλους ηθοποιούς που τους θεωρείς καλούς είτε Έλληνες είτε ξένους. Αν μπορείς ταξίδεψε στο εξωτερικό και δες θέατρο και εκεί.
Να ξέρεις ότι στην τελική δεν έχει σημασία αν σε επιβραβεύσουν οι άλλοι για την αξία σου. Το θέατρο δεν έχει να κάνει μ’ αυτό. Το θέατρο είναι στάση ζωής απέναντι στην ίδια τη ζωή, απέναντι στο θάνατο, στην αγάπη, στον πόλεμο, στην αδικία. Το θέατρο είναι στάση ζωής απέναντι στον εαυτό σου και στον συνάνθρωπό σου. Όταν καταφέρεις να φτάσεις σ’ ένα τέτοιο επίπεδο ύπαρξης δε θα σε νοιάζει τόσο τι λένε οι άλλοι, αλλά τι έχεις ζήσει εσύ και κυρίως πως το έχεις ζήσει εσύ.
Η ζωή άλλωστε έχει να κάνει με το πώς την έζησες κι αυτό δε θα στο πούνε οι άλλοι εσύ θα είσαι ο μόνος που πραγματικά θα γνωρίζει.
Σας ευχαριστώ που πλέον επικοινωνείτε μαζί μου και μέσω μέηλ. Να ξέρετε ότι απαντώ σε όλους.
Όποιος θέλει να επικοινωνήσει μαζί μου μπορεί να μου στείλει μέηλ που βρίσκεται στο βιογραφικό μου πιο κάτω ή να αφήσει κάποιο σχόλιο επώνυμα όμως για να μπορώ να απαντήσω. Δυστυχώς τα ανώνυμα σχόλια όπως καταλαβαίνετε, είτε καλά είναι είτε κακά, είναι σαν να μην υπάρχουν.
;l
Δείτε & αυτά:
–ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ: Η ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΑΤΖΕΝΤΑ ΤΟΥ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΟΥ 2017. [Ιούνιος, Ιούλιος, Αύγουστος & Σεπτέμβρης] Θέατρο, συναυλίες, φεστιβάλ και άλλα πολλά. ΟΛΕΣ ΟΙ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ – ΕΔΩ
–Θέατρο Δάσους & Θέατρο Γης 2017: Θεατρικές παραστάσεις και συναυλίες –ΕΔΩ
–Καλοκαιρινές θεατρικές περιοδείες 2017 – ΕΔΩ
–Καλοκαιρινές Συναυλίες 2017 –ΕΔΩ
–Τι παίζουν τα θέατρα στη Θεσσαλονίκη τώρα. Πρόγραμμα παραστάσεων –ΕΔΩ
–Τι παίζουν οι κινηματογράφοι στη Θεσσαλονίκη ΤΩΡΑ – ΕΔΩ
–Σινεμά με Θέα 2017 στο Μέγαρο Μουσικής: Πρόγραμμα προβολών – Ταινιών –ΕΔΩ
–ΕΙΔΑΜΕ θεατρικές παραστάσεις & ΣΧΟΛΙΑΖΟΥΜΕ –ΕΔΩ
–ΕΙΔΑΜΕ μουσικές συναυλίες & ΣΧΟΛΙΑΖΟΥΜΕ –ΕΔΩ
-Φεστιβάλ Καλοκαιριού 2017 –ΕΔΩ
=================
Kάντε like στη σελίδα του Kulturosupa.gr στο facebook και ακολουθήστε μας στο twitter για να βλέπετε πρώτοι όλα τα νέα και όλους τους νέους μας διαγωνισμούς.
Φωτογραφικό υλικό
