Μετά από ΡΟΥΒΑ και ΜΠΟΦΙΛΙΟΥ ποιος ΚΡΑΧΤΗΣ έχει σειρά για ΕΠΙΔΑΥΡΟ; Από τον «ΠΑΛΜΟ ΤΩΝ ΦΟΥΑΓΙΕ» της Π. Στασινοπούλου
Ή αλλιώς… «άλλος για τη βάρκα μας!» Τώρα βέβαια, μπορεί εμείς να «τσιμπάμε», να παίρνουμε το θέμα στα σοβαρά και να αναλύουμε εις βάθος και εις πλάτος, ωστόσο τα πράγματα είναι μάλλον πιο απλά και το «κόνσεπτ» οφθαλμοφανές: όποιος σελέμπριτυ νιώθει την ανάγκη να έρθει στην επικαιρότητα προκαλώντας λίγη φασαρία γύρω από το όνομά του, δεν έχει παρά να ρίξει στην πιάτσα την ατάκα- εγγύηση για το στόχο του, «θα ήθελα να παίξω στην Επίδαυρο»! Θα την αμολήσει χαλαρά σε ανύποπτο χρόνο και θα την αφήσει να δουλεύει για λογαριασμό του. Καθότι θα αναπαραχθεί μέχρι αηδίας, θα συζητηθεί ποικιλοτρόπως, θα προκαλέσει γραφικές αντιδράσεις και για κάποιο διάστημα ο σελέμπριτυ θα φιγουράρει πρώτο πλάνο. Μέχρι να εφεύρει το επόμενο πυροτέχνημα…
Από όσους το έχουν εκστομίσει, είναι σίγουρο ότι πάνω από τους μισούς κάνουν καθαρή… πλάκα, μόνο για τον ντόρο που λέγαμε, χρησιμοποιώντας τις δηλώσεις περί του (πολύπαθου) αρχαίου θεάτρου ως είδος «προμόσιον» μιας αδιάφορης καριέρας. Άλλοι πάλι, εκφράζουν έναν ειλικρινή ευσεβή πόθο, χωρίς να διαθέτουν ούτε δράμι αυτογνωσίας και εδώ δείχνεις κατανόηση… οποιοσδήποτε- ακόμα κι ο ατάλαντος, έχει δικαίωμα στο όνειρο… Μια ελάχιστη μερίδα εξ αυτών, μετρημένων στα δάχτυλα, το δηλώνουν διακριτικά ως «παράπονο», έχοντας αποδείξει με την μακρόχρονη σπουδαία πορεία τους στο θέατρο, τη βαθειά κουλτούρα και την αυθεντική στάση ζωής, ότι το δικαιούνται. Και τέλος, κάποιοι… ουρανοκατέβατοι, ΔΕΝ αρκούνται σε δηλώσεις και ευσεβείς πόθους, το κάνουν πράξη και ΠΑΙΖΟΥΝ αρχαίο θέατρο στην Επίδαυρο!
Η τελευταία κατηγορία μάλιστα τείνει να εξελιχθεί σε μια περίεργη «μόδα», διότι καθώς φαίνεται οι σκηνοθέτες εξάντλησαν τα λογής ευρήματα και πλέον καταφεύγουν σε εντελώς απρόβλεπτα πρόσωπα «κραχτών» ώστε να προσελκύσουν το ενδιαφέρον της κοινής γνώμης, ανεξάρτητα από την θεατρική επάρκεια του κράχτη. Διαφορετικά δεν εξηγείται το κάλεσμα κυρίως τραγουδιστών φιρμάτων, άσχετων με την υποκριτική, προκειμένου να ερμηνεύσουν ρόλους σε αρχαία δράματα. Μια επιλογή συνήθως ριψοκίνδυνη, που ταυτόχρονα στερεί τη συμμετοχή (και το μεροκάματο) ενός ηθοποιού που δικαιωματικά θα έπρεπε να ανήκει στο κάστ, με βασικό και πονηρό στόχο, τί άλλο από την πρόκληση και τη διαφήμιση μέσω αυτής…
Λίγο ενδιαφέρει αν π.χ. ο Σάκης Ρουβάς στο πρόσφατο παρελθόν, η Νατάσσα Μποφίλιου τώρα ή η Ελένη Φουρέιρα στο μέλλον (ναι – ναι, το δήλωσε και αυτή!), διαθέτουν την απαραίτητη υποδομή γι αυτό που καλούνται να κάνουν. Το σίγουρο είναι ότι η έκπληξη και τα ονόματά τους συζητιούνται καλή ώρα στο έπακρο προκαλώντας αντιπαραθέσεις κι αυτό μόνο ελκυστικά/ διαφημιστικά λειτουργεί για το κοινό- όχι απαραίτητα θεατρόφιλο, καθώς οι φανς των συγκεκριμένων είναι σαφώς περισσότεροι από τους φανς του αρχαίου θεάτρου, μη γελιόμαστε! Οπότε οι μεν αμιγώς θεατρόφιλοι σπρωγμένοι από περιέργεια, οι δε φανατικοί θαυμαστές των τραγουδιστών που τους ακολουθούν πιστά, είναι βέβαιο ότι θα γεμίσουν τις κερκίδες κι όσο για το καλλιτεχνικό αποτέλεσμα, μοιραία περνά σε δεύτερη και τρίτη μοίρα… Ο εμπορικός στόχος της προσέλευσης και των εισιτηρίων επετεύχθη με μια απλή κίνητη «ματ» κι όλα τα άλλα έπονται… ή αναιρούνται. Οι δε τυχόν αρνητικές κριτικές θα συμβάλλουν φυσικά στο sold out, απλά και δοκιμασμένα πράγματα!
Εν προκειμένω, δύο απόψεις τίθενται προς συζήτηση. Η μία που θεωρεί το πεδίο του αρχαίου δράματος και τον συγκεκριμένο ιστορικό χώρο, ως ιερά, ως επιστέγασμα της θεατρικής τέχνης, όπου μόνο άξιοι, δοκιμασμένοι και με περγαμηνές ηθοποιοί δικαιούνται να έχουν πρόσβαση. Ότι δεν είναι δυνατόν η Επίδαυρος- με την συμβολική έννοια- να λειτουργεί ως ξέφραγο αμπέλι για κάθε αμύητο που φιλοδοξεί απλά να εμπλουτίσει το βιογραφικό του με την παρουσία του εκεί… Στον αντίποδα ακούγεται μια δεύτερη άποψη που θεωρεί όλα τα παραπάνω στερεότυπα κλισέ, ισχυριζόμενη ότι οποιοσδήποτε καλλιτέχνης δικαιούται να δοκιμάσει τις δυνάμεις του και να κριθεί, δικαιούται μια ευκαιρία στο όνειρο, όπως ακριβώς κάθε σκηνοθέτης δικαιούται να πειραματιστεί στην τέχνη, που έτσι κι αλλιώς οφείλει να λειτουργεί χωρίς στεγανά ή περιορισμούς…
Προφανώς και οι δύο αντικρουόμενες απόψεις είναι σεβαστές, ωστόσο στη δεύτερη «ανοιχτόμυαλη», δεν μπορούμε να παραβλέψουμε κάποιους καθοριστικούς παράγοντες, όπως : α) η ΠΡΟΘΕΣΗ– κατά πόσο είναι ειλικρινής και έντιμη υπηρετώντας ένα όραμα και όχι στοχεύοντας στην πρόκληση ή το ταμείο, β) η ΕΠΙΛΟΓΗ – κατά πόσο ο φιλοξενούμενος καλλιτέχνης με την πρότερη πορεία του συνάδει και μπορεί να υποστηρίξει το παράτολμο εγχείρημα, γ) το ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ – κατά πόσο θα δικαιώσει ή όχι την απρόβλεπτη επιλογή. Αν όλα αυτά συγκλίνουν με θετικό πρόσημο, θα πρόκειται για ένα επιτυχημένο πείραμα, αντίστοιχο με κάποιες κατά καιρούς καινοτομίες ή νεωτερισμούς σκηνοθετών σε παραστάσεις αρχαίου δράματος, που πρότειναν κάτι καινούργιο και εμπνευσμένο. Διαφορετικά, θα κάνουμε λόγο για… τερατουργήματα, που το συγκεκριμένο θέατρο έχει γνωρίσει ουκ ολίγα και τα μάρμαρά του τρίζουν!
Ουδείς αρνείται το δικαίωμα οποιουδήποτε καλλιτέχνη ή «καλλιτέχνη» να δοκιμάζει οτιδήποτε. Παράλληλα όμως, ουδείς μπορεί να αρνηθεί και στον θεατή – αποδέκτη το δικαίωμα να κρίνει τις επιλογές και το αποτέλεσμά τους, για το οποίο άλλωστε πληρώνει. Και εν προκειμένω, δεν μιλάμε για τυχαία εργάκια του συρμού, όπου όποιος νομίζει ότι «τα λέει» – από μοντέλο μέχρι τηλεπερσόνα, παρουσιαστής, τραγουδιστής, άσχετος «επώνυμος» κλπ.- ανεβαίνει στη σκηνή παριστάνοντας τον ηθοποιό και εκπληρώνοντας το παιδικό απωθημένο του, επωφελούμενος από την κατάργηση της άδειας. (Μέγα πλήγμα!) Μιλάμε για κείμενα –ορόσημα που η ανυπέρβλητη αξία τους ως λόγος και μήνυμα, τα κατέστησε εμβληματικά επί σειρά αιώνων… μιλάμε για ένα θέατρο – σύμβολο παγκόσμια σαν την Επίδαυρο, που τα μάρματά της πάτησαν «βαριά» ονόματα, από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα… μιλάμε για έργα και ρόλους πάνω από το μπόι του κοινού ανθρώπου, που η ερμηνεία τους προκαλεί φόβο και δέος ακόμα και σε καταξιωμένους ηθοποιούς με άπειρα χιλιόμετρα στο σανίδι και άπειρες ώρες μελέτης…
.
Όταν λοιπόν εσύ Σάκη π.χ., παρά τη γοητεία και λάμψη σου, δυσκολεύεσαι να συντάξεις μια απλή πρόταση, το λεξιλόγιό σου εξαντλείται σε 50 λέξεις, ο λόγος, η σκέψη, τα τραγούδια, η πορεία σου υπηρετούν επί χρόνια ένα ανούσιο έως γελοίο λάιφστάιλ … ή όταν εσύ Νατάσσα, παρά την εξαιρετική φωνή, θεωρείς τον εαυτό σου ικανό να συμμετέχει σε αρχαίο θέατρο, απλά και μόνο επειδή τα τελευταία λίγα χρόνια υπηρετείς το «έντεχνο» τραγούδι, λες και πρόκειται για άλλοθι «εξαγνισμού» ή αντικλείδι που ανοίγει τις πιο βαριές πόρτες… ή όταν εσύ ο τυχαίος χθεσινός με τα πέντε σουξέ και τους φάνς, το είδες ξαφνινά τραγωδός… θα κριθείτε ΚΑΙ για την επιλογή σας, ανεξάρτητα από το όποιο αποτέλεσμα. Το οποίο ακόμα κι αν είναι άριστο, ακόμα κι αν… βραβευτεί, δεν θα πάψει ποτέ να είναι ένα αποτέλεσμα ΣΥΓΚΥΡΙΑΚΟ, «φτιαχτό» πάνω στη φόρμα, που εκ των πραγμάτων του λείπει η στέρεα βάση, το βαθύ παίδεμα, το πνευματικό υπόβαθρο που απαιτεί το κορυφαίο θεατρικό είδος! ΚΑΤΑΛΑΒΑΤΕ; Είναι πολύ ωραίες οι προκλήσεις, αλλά όταν αναμετριέσαι με τέτοια μεγέθη, χρειάζεσαι απαραιτήτως «συνοδευτικά», αυτά που παλεύεις μια ζωή να κατακτήσεις και αν… Όχι, ΔΕΝ εννοούμε την ωραία φάτσα.
Φωτογραφικό υλικό
