[ρεπορτάζ- κριτική- video– photos]
Έχοντας καταχωρήσει την προηγηθείσα 18η θεατρική βραδιά ως μία από τις καλύτερες στην πορεία του θεσμού, πιστεύαμε ότι δύσκολα θα συναντήσουμε στο άμεσο μέλλον… «ανταγωνιστή» της. Να όμως που διαψευστήκαμε πλήρως και στην αμέσως επόμενη με διαφορά λίγων ημερών, έμελλε μια ιδιαίτερη «συνάντηση» και κυρίως η εξαιρετική συνέχειά της, να επιβεβαιώσει το κλασικό «ποτέ μη λες ποτέ»… Μπορεί να προσδοκούσαμε τα καλύτερα από την παράσταση «Ο ηθοποιός Στέλιος Μάϊνας συναντά τον Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη» που παρακολουθήσαμε στο θέατρο Αυλαία, όμως η ζωντανή συνομιλία με τον ηθοποιό και τους συντελεστές, καθώς και η ενέργεια της βραδιάς, ομολογουμένως ξεπέρασαν τις προσδοκίες μας.
Με τρία κλασικά διηγήματα του σπουδαίου συγγραφέα επέλεξε να «συναντηθεί» ο Στέλιος Μάϊνας. «Η Υπηρέτρα». «Το μοιρολόι της φώκιας» και «Έρως- Ήρως» με συνδετικό ιστό το θαλασσινό στοιχείο, καθώς «η Υπηρέτρα» δεν είναι παρά η βάρκα του μπάρμπα Διόμα που χριστουγεννιάτικα θαλασσοπνίγεται, καταφέρνοντας ωστόσο να βγει νικητής από τη μάχη με τα κύματα… στο «Μοιρολόι της φώκιας», ο αληθινός τούτη τη φορά πνιγμός ενός κοριτσιού στη θάλασσα, φέρνει στο προσκήνιο με υπόγειους συμβολισμούς και σχεδόν σουρεαλιστικές εικόνες, τις μεταφυσικές αναζητήσεις του συγγραφέα… ενώ στο «Έρως – Ήρως» και πάλι η θάλασσα με τον ερωτοχτυπημένο βαρκάρη και τους ταξιδιώτες που κουβαλά, διαδραματίζει καταλυτικό ρόλο στις φαντασιώσεις και ηθικά διλήμματα του ήρωα…
Χωρίς τη βοήθεια της παραμικρής σκηνοθεσίας/ σκηνικών/ φωτισμών κλπ, αξιωθήκαμε μια ευτυχή συνάντηση της δύναμης του λόγου του Παπαδιαμάντη με τη δύναμη της ερμηνείας του Στέλιου Μάϊνα, καθώς μόνο ηθοποιός των δικών του προσόντων θα μπορούσε εντελώς «γυμνός» επί σκηνής να καταφέρει το άριστο. Που σημαίνει ότι με μοναδικό εργαλείο την εκφορά του λόγου, απέδωσε αξιοθαύμαστα την ποιητικότητα, ευρυθμία, αρμονία του συγκεκριμένου λόγου, με υψηλό βαθμό δυσκολίας και συνάμα σοβαρή μελέτη για οποιονδήποτε επιχειρεί να τον εκφέρει, προκειμένου να γίνει άμεσος, καταληπτός, ζωντανός, χωρίς να προδοθεί στο ελάχιστο η ποιότητα των νοημάτων. Ωστόσο, πέραν της «τυπικής» δυσκολίας της καθαρεύουσας και των πολυσύνθετων προτάσεων, εκεί που κυρίως κερδήθηκε το στοίχημα ήταν στην ερμηνεία του λόγου… όπου η βαθιά μεστή φωνή με τους έντονους χρωματισμούς, η εξαιρετική εκφραστικότητα, το πάθος, η προσήλωση, η ενέργεια, άγγιξαν σε στιγμές ανατριχιαστικά- αποσπώντας αυθόρμητο χειροκρότημα, μεταφέροντας δυνατά συναισθήματα και εικόνες ολοζώντανες, γεμίζοντας με όγκο μια άδεια σκηνή…
Και εννοούμε άδεια από σκηνικά ή σκηνοθετικά βοηθήματα, γιατί δίπλα του είχε δύο σημαντικούς «παραστάτες» με τη ζωντανή μουσική τους. Τον Κώστα Κωνσταντάτο και την Ουρανία Πάτζιου, που με τα έγχορδα, τα κρουστά και τις άψογα δεμένες φωνές τους, συνόδευσαν την ερμηνεία του ηθοποιού με τον πλέον εύστοχο, υποβλητικό, σχεδόν κατανυκτικό τρόπο. Οι μουσικές επιλογές τους από τον πλούτο της παράδοσης και του βυζαντινού μέλους, εκτελέστηκαν με τη δέουσα λιτότητα που σε στιγμές περιοριζόταν σε «ψίθυρο», ώστε να υπογραμμίσουν διακριτικά τη δύναμη του λόγου, ενώ ιδιαίτερη ήταν η μέριμνα για την αντιστοιχία κειμένου και στίχων τραγουδιών. Ωστόσο το σημείο που άγγιξε συγκινητικά ήταν το υπέροχο φινάλε με τον «Ύμνο της Αγάπης» – από την προς Κορινθίους επιστολή του Αποστόλου Παύλου- κλείνοντας μουσικά με τον αξεπέραστο στίχο «Η αγάπη δεν εκπίπτει»…
Μετά το ζωηρότατο χειροκρότημα και τις επευφημίες από ένα γεμάτο θέατρο, ήρθε η ώρα της κουβέντας για τη συνέχεια της Κουλτουροβραδιάς, η οποία εξελίχθηκε ως σπάνια ευτυχής συγκυρία! Διότι καταρχάς παρέμειναν ανέλπιστα πολλοί θεατές όλων των ηλικιών, μετέχοντας ενεργά στη συζήτηση με εύστοχες παρεμβάσεις. Κατά δεύτερον, οι συντελεστές και κυρίως ο λαλίστατος και ευπροσήγορος Στέλιος Μάϊνας με την εμφανή παιδεία, τη ζωντάνια, την ειλικρίνεια, την απλότητά του, κέρδισε τους πάντες. Κατά τρίτον, όλα τούτα συνέβαλαν σε μια άκρως ποιοτική και επί της ουσίας ανταλλαγή απόψεων, που απολαύσαμε οι παριστάμενοι και θα κρατάμε κάπου στην άκρη του μυαλού για περαιτέρω επεξεργασία…
Σε ενημερωτικό επίπεδο πληροφορηθήκαμε ότι η παράσταση διανύει εδώ και καιρό μια επιτυχημένη περιοδεία, έχοντας λάβει χώρα ακόμα και μέσα σε ναό- παρά τις αρχικές επιφυλάξεις των ιερέων- προσφέροντας μια ξεχωριστή εμπειρία. Οι επιλογές των διηγημάτων από τον Στ. Μάϊνα βασίστηκαν στο ιδιαίτερο περιεχόμενό τους που τον άγγιξε βαθιά, ανακαλύπτοντας κρυμμένες πτυχές και συμβολισμούς πίσω από τον λόγο και επ’ αυτού λέχθηκαν αρκετά για την ανάλυση των χαρακτήρων και των επί μέρους νοημάτων. Άλλωστε ο θαυμασμός και αγάπη όλων των συντελεστών για το έργο του μεγάλου πεζογράφου ήταν έκδηλα, λειτουργώντας ως πηγή έμπνευσης και συγκινητική υπήρξε η μαρτυρία της γλυκύτατης Ουρανίας Πάτζιου για την «γνωριμία» της με τον Παπαδιαμάντη, ενώ ο Κώστας Κωνσταντάτος ανέπτυξε με ευαισθησία τη σχέση του με τη μουσική της παράστασης.
Ένα σημαντικό θέμα που απασχόλησε την ομήγυρη, ήταν η παντελής έλλειψη σκηνοθεσίας, την οποία κάποιοι περίμεναν αντί της απόλυτης λιτότητας. Εδώ ο Μάϊνας ήταν κάθετος, δηλώνοντας ότι επρόκειτο για συνειδητή επιλογή, προκειμένου να μην αποσπάσει τίποτα την προσοχή του θεατή από το κείμενο, το οποίο με την αυτούσια δύναμή του δεν χρήζει καμιάς υποστήριξης με σκηνοθετικά ή άλλα βοηθήματα. Άλλωστε ήταν ο δικός του, προσωπικός τρόπος να «συναντήσει» τον συγγραφέα. Όπως επίσης ομολόγησε ότι στην πορεία των παραστάσεων, εξελίσσει διαρκώς την ερμηνεία του, ανακαλύπτοντας πεδία που τον οδηγούν σε καινούργια μονοπάτια και τρόπους έκφρασης… Στην παρατήρηση ότι η έντονη ερμηνεία του θύμισε αρχικά σε κάποιους «παλιακό στόμφο άλλης εποχής», απάντησε ότι «αυτό που είδατε ήταν Ροντήρης», εννοώντας τον κλασικό τρόπο ερμηνείας αρχαίων τραγωδιών, που καθιέρωσε ο σπουδαίος δάσκαλος και θεατράνθρωπος.
Φυσικά στο επίκεντρο της κουβέντας παρέμενε ο Παπαδιαμάντης για το έργο και τη γλώσσα του με το γνωστό ιδίωμα, και τον τρόπο που προσλαμβάνεται από τον σημερινό θεατή και κυρίως νεαρής ηλικίας, καθώς δεν είναι εξοικειωμένος με την καθαρεύουσα αλλά και τη λογοτεχνία γενικότερα, έτσι όπως την διδάσκεται. Ένα μείζον θέμα που τροφοδότησε μια ευρύτερη και ουσιαστική συζήτηση- κυρίως από πλευράς νεαρών θεατών- για την αντιμετώπιση των κλασικών λογοτεχνικών κειμένων από εκπαιδευτικούς μη έχοντες σχετική παιδεία, με συνέπεια τα εν λόγω κείμενα να μοιάζουν αδιάφορα έως «απωθητικά». Μια συζήτηση στην οποία συμμετείχε με έκδηλο ενδιαφέρον ο ηθοποιός, προσθέτοντας ότι έχει κληθεί από φοιτητές για την διδασκαλία του Σαίξπηρ, ενώ θεωρεί απαραίτητη την ένταξη του θεάτρου στην εκπαίδευση, τονίζοντας επιπλέον την «ιαματική» του ιδιότητα κατά τα πρότυπα των αρχαίων προγόνων, όπου δίπλα στα θεραπευτήρια υπήρχε πάντα ένα θέατρο…
Εν προκειμένω, απλά σταχυολογούμε σημεία μιας καταπληκτικής κουβέντας που κόντεψε να αγγίξει το δίωρο και μετά τον χαιρετισμό συνεχίστηκε σε πηγαδάκια, ενώ αποχωρώντας μας συνόδευε νοερά, παράλληλα με τον θαυμασμό μας για τη σπουδαία ερμηνεία κλασικών κειμένων… Ναι, ήταν ευτυχής η «συνάντηση» του Στέλιου Μάϊνα με τον Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη!
Βαθμολογία:
5,5 στα 10
.
-Πληροφορίες για τη παράσταση θα βρείτε ΕΔΩ
.
ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ την Ευτυχία Πλαζουμίτη για τις αποκλειστικές φωτογραφίες, τις «Όψεις Πολιτισμού» που στα πλαίσια του φεστιβάλ «Το Αυλαία πάει Αυλαία» πραγματοποιήθηκε η εκδήλωση, την ΣΤΟΑ ΔΡΑΓΟΥΜΗ που πρόσεφερε κρασιά και εδέσματα, τον Ερευνητικό Οργανισμό Ελλήνων που υποστήριξε την βραδιά, όλους τους συντελεστές της παράστασης για την παρουσία τους και όλους τους φίλους της «Κ» που για άλλη μια φορά αγκάλιασαν τις Κουλτουροθεατρικές βραδιές του Κulturosupa.gr.
.
Βίντεο Κουλτουροθεατρικής βραδιάς – όλη η συζήτηση + χειροκρότημα [13/12/2017]
Φωτογραφικό υλικό
