Κρίτωνας Ζαχαριάδης: Ο σκηνοθέτης των 13ων ΘΒΘ μιλά για τη ζωή, την καριέρα του και τα φετινά βραβεία | Interview

Ταλαντούχος, πολυπράγμων, αεικίνητος, με φρέσκιες ιδέες, πολλαπλούς ρόλους στη θεατρική παραγωγή και όρεξη για δημιουργία… Φέτος μας κάνει την τιμή να αναλάβει την σκηνοθεσία των 13^ων Θεατρικών Βραβείων Θεσσαλονίκης που θα διεξαχθούν την Παρασκευή 14 Ιουνίου στο θέατρο «Αυλαία».

Για τις παραγωγές, την ανάμειξη με τη θεατρική διδασκαλία, τις διακρίσεις, τα ευτράπελα, καθώς και τα φετινά βραβεία, ο Κρίτωνας Ζαχαριάδης μιλά στην «Κ» και τον Γιώργο Μπαστουνά.

Φωτογραφία: Ειρήνη Μπαιρακτάρη

Ποια είναι η αγαπημένη σου μνήμη από μια παραγωγή θεατρικής παράστασης που σκηνοθέτησες;

Από κάθε παραγωγή που σκηνοθετεί κανείς υπάρχουν πολλά ευτράπελα, ευχάριστες στιγμές γεμάτες έντασης. Από την Πελότα θυμάμαι τη στιγμή της φωτογράφησης… 24 ώρες συνεχόμενες σχεδόν που δεν καταλάβαμε ειλικρινά πως περάσαν…Με ένα μεγάλο επιτελείο και έναν Χατζηθεοδωσίου αεικίνητο… Τέλος έχω στη μνήμη μου χαραγμένη τη στιγμή που ήρθαν τα πρώτα ρούχα από τη Δωδεκάτη Νύχτα Συν Κάποιες Ακόμη… Κλαίγαμε από τα γέλια…. Γενικά Η Δωδεκάτη ήταν από τις πιο ευχάριστες πρόβες!

Πώς η εμπειρία σου στον κινηματογράφο επηρέασε τον τρόπο με τον οποίο σκηνοθετείς θεατρικές παραστάσεις;

Οι καλλιτεχνικές εμπειρίες σαφώς σε κάνουν πιο έμπειρο…γενικά… Δε σκέφτηκα ποτέ αν με βοήθησε ο κινηματογράφος γιατί μπορεί να αφορούν την υποκριτική αλλά είναι τελείως διαφορετικά τα πράγματα και οι συνθήκες από μόνα τους. Επίσης στο cinemaέπαιξα ενώ στο θέατρο σκηνοθετώ. Παρ΄όλα αυτά, αν πρέπει να βρω σύνδεση θα έλεγα ότι οι γρήγοροι ρυθμοί και ο προγραμματισμός είναι κάποια ομόρριζα που αν και τα είχα ίσως να ενισχύθηκαν.

«Πελότα»

Ποιο είναι το πιο απρόοπτο γεγονός που συνάντησες κατά τη διάρκεια μιας θεατρικής παράστασης και πώς το αντιμετώπισες;

Όταν πρωτοξεκίνησα το θέατρο ήμουν στον θίασο της Κάρμεν Ρουγγέρη. Η δεύτερη χρονιά συνεργασίας μας ήταν στην παράσταση Οι τρεις σωματοφύλακες και τα διαμάντια της βασίλισσας. Σε αυτή την παράσταση υποδυόμουν περίπου εννιά ρόλους, ο βασικός μου ήταν ο Ροσφόρ ένας “κακός” χαρακτήρας. Οπότε όποτε περνούσα μέσα από τον κόσμο, τα παιδιά πάντα πατούσαν και ζουπούσαν τον χυμό που έπιναν όλο επάνω μου θαρρείς και ένα θέατρο ήταν συνεννοημένο. Κάθε φορά. Στην αρχή με θύμωνε, μετά το συνήθισα. Ήξερα ότι θα βγω και θα γεμίσω  βυσσινάδα!

Ποια είναι η αγαπημένη σου μνήμη από την παραγωγή μίας θεατρικής παράστασης που σκηνοθέτησες;

Πολλές είναι οι όμορφες αναμνήσεις. Το σημαντικότερο όμως είναι ότι πάντα βρίσκω ανταπόκριση από επιχειρηματίες της πόλης που με στηρίζουν ανταποδοτικά ή προϊοντικά, δείχνοντάς εμπιστοσύνη στη δουλειά μου. Θα σου πω όμως πως στη τελευταία παράσταση «Δωδέκατη νύχτα συν κάποιες ακόμη», ήρθε ένα ηλικιωμένο ζευγάρι 75-80 χρονών και μου είπαν: «Είχαμε πολλά χρόνια να γελάσουμε με την καρδιά μας». Αυτό με συγκίνησε πραγματικά γιατί πίστευα ότι γράφω αρκετά σύγχρονα και τρελά με ταχύτητα που δεν υπήρχε περίπτωση να κατανοήσουν μεγαλύτερες ηλικίες. Και όμως με διέψευσαν και με χαροποίησαν….

Ποια είναι η σημασία της θεατρικής εκπαίδευσης και εργαστηρίων στον καλλιτεχνικό χώρο;

Το επάγγελμα μας είναι απροστάτευτο και ανοιχτό προς όλους. Σημαντικό όμως θα ήταν το αυτονόητο, οι θεατρικές σπουδές. Από εκεί και έπειτα κάθε άνθρωπος, όποιας ηλικίας έχει το δικαίωμα έστω και ερασιτεχνικά στην αρχή να δοκιμαστεί και να αποκομίσει τις πρώτες του γνώσεις στην υποκριτική από ένα θεατρικό εργαστήριο. Χαίρομαι που σε όλα τα χρόνια της ζωής μου είμαι παράλληλα και στην θεατρική εκπαίδευση ως καθηγητής, εμψυχωτής, καθοδηγητής ή σκηνοθέτης, ευτυχής  που στο Θέατρο Σοφούλη όπου συνεργάζομαι τα τελευταία πολλά χρόνια έχουμε ένα από τα πιο δυνατά εργαστήρια της πόλης.

Φωτογραφία: Ειρήνη Μπαιρακτάρη

Ποιο είναι το πιο ενδιαφέρον εργαστήριο που έχεις οργανώσει και γιατί;

Τα εργαστήρια λίγο πολύ όλα μου φαίνονται ίδια. Υπερηφάνεια ένιωσα όμως ότανξεκίνησα στο κέντρο της Θεσσαλονίκης το δικό μου θεατρικό εργαστήριο το Allegro teatro και το κράτησα τρία χρόνια. Κατά καιρούς βρέθηκα να διδάσκω σε αρκετά εργαστήρια, ομάδες, κατασκηνώσεις, συλλόγους, σωματεία κλπ. Αυτό που διαπίστωσα   είναι πως τα εργαστήρια τα κάνουν το έμψυχο υλικό δυναμικό, οι άνθρωποι….. Αυτοί που είναι ευχάριστοι έχουν διάθεση, γνώση, θέλουν να μοιράζονται, αποπνέουν σεβασμό και έχουν εμπειρία.

Ποια είναι η πιο πρωτότυπη πρόκληση που αντιμετώπισες στο ρόλο του διευθυντή σε ΙΕΚ;

Έχω μάθει στη ζωή μου πως πρέπει  να δημιουργείς από το τίποτα… Σιγά σιγά , με τα χρονιά μπορεί να κατακτήσεις γνώσεις,, κύρος, σεβασμό, όνομα ώστε να αρχίζεις να διεκδικείς….. Οπότε οι προκλήσεις ήταν…. οι ίδιες οι σχολές οι οποίες έχουν ειδικότητες τεχνών αλλά δεν τις πιστεύουν, δεν τις υποστηρίζουν όσο θα έπρεπε οπότε δεν επενδύουν, όπως π.χ. στους τομείς του επισιτισμού που γνωρίζουν ότι εκεί θα έχουν τον άπειρο κόσμο. Γι’ αυτό η πρωτότυπη πρόκληση ήταν να δημιουργώ event και παραστάσεις με το τίποτα!

Ποια έργα θεάτρου θα ήθελες να σκηνοθετήσεις στο μέλλον και γιατί;

Έχοντας το γνώθι σαυτόν, προσάρμοσα όνειρα και φιλοδοξίες μου στο τώρα. Οπότε οι παραγωγές και οι παραστάσεις που θα πρέπει να σκέφτομαι είναι το πολύ μέχρι 5 άτομα. Λόγω πολλαπλών δυσκολιών επιλέγω να ανεβάζω τα έργα τα οποία θα έχω γράψει εγώ όπως τα θέλω, έχοντας το κεφάλι μου ήσυχο…..

Ποιος είναι ο θεατρικός καλλιτέχνης που σε εμπνέει περισσότερο και για ποιο λόγο;

Εκτιμώ τους ανθρώπους πολυεργαλεία, οι οποίοι τα καταφέρνουν εξ ίσου καλά σε ότι και αν αναλαμβάνουν και δε μένουν μονάχα στον τεράστιο τίτλο τους.  Αυτούς που κάνουν οργάνωση παραγωγής, γράφουν, μεταφράζουν, παίζουν, ηγούνται ενός θιάσου. Για διαφορετικούς λόγους θα σου έλεγα ότι εκτιμώ τους Ντενίση, Λαζόπουλο, Ρήγα, Ρέππα, Μουτίδου, Αθερίδη … Για τι πολυπρισματικές τους ικανότητες. Ως ηθοποιός όμως έχω δυο πρότυπα τον Δημήτρη Καταλειφό και τον Δημήτρη Ναζίρη.

Ποιο είναι το πιο ασυνήθιστο μέρος που σου έχει προταθεί για να διοργανώσεις μια θεατρική παράσταση και γιατί το αποδέχτηκες ή διαφώνησες;

Παράλληλα με τη θεατρική μου δράση για 16 χρόνια, τα καλοκαίρια μου τα μοιραζόμουν με παιδικές κατασκηνώσεις της Βορείου Ελλάδος. Νιώθω τυχερός γιατί θεωρώ ότι συνεργάστηκα με τις καλύτερες όπως τους Ελαιώνες, τη Μια φορά κι έναν καιρό καθώς και την Ακτή Αλέγρα. Το πιο ασυνήθιστο γενικά στη ζωή μου ήταν να σκηνοθετώ κοντά στα 500 παιδιά και το πιο ασυνήθιστο ήταν όταν κατάλαβα ότι στη Μια φορά κι έναν καιρό έπρεπε να σκηνοθετήσω σε ένα πραγματικό αλώνι όπου γύρω του υπήρχαν πέτρινος φούρνος, ανεμόμυλος, πατητήρι και παραδοσιακά σπίτια! Είχα ότι χρειαζόμουν σε πραγματικό σκηνικό για να μπορώ να γράψω και να ανεβάσω κάτι ηθογραφικό που πατάει στην κυριολεξία στην παράδοση και αυτό με 500 έως και 700 παιδιά από έξι έως δεκαπέντε χρονών! Σαφέστατα και είπα ναι γιατί τις εμπειρίες πρέπει να τις κυνηγάμε και οι συγκεκριμένες κατασκηνώσεις για εμένα στάθηκαν μεγάλο σχολείο.

Φωτογραφία: Ειρήνη Μπαιρακτάρη

Ποια είναι η αγαπημένη σου στιγμή κατά τη διάρκεια μιας παράστασης;

Μου αρέσει το πριν της παράστασης. Η προετοιμασία μέχρι να ψάξω, να συναντήσω το ρόλο και να καταφέρω να κατοικίσουμε στο ίδιο σώμα. Είναι ένα προκλητικό, γοητευτικό στοίχημα να προσεγγίσω τον όποιο ρόλο,  στο σημείο που θα νιώθω πλέον άνετα, όμορφα.

Ποια είναι η πιο απαιτητική παραγωγή που έχεις σκηνοθετήσει και πώς ανταπεξήλθες σε αυτήν;

Απαιτητικές είναι όλες οι παραγωγές που έχουν να κάνουν με παιδιά…Απαιτητικές είναι όλες οι παραγωγές που έχουν να κάνουν για παιδιά. Από εκεί και έπειτα απαιτητική παραγωγή ήταν και ο Βυσσινόκηπος του Άντων Τσέχωφ το οποίο ανεβάσαμε την ομάδα του θεάτρου Σοφούλη για λογαριασμό του Russian Word στο Αριστοτέλειον Θέατρο Θεσσαλονίκης, μιας και έπρεπε να συνδυαστούν πολλοί παράμετροι, αλλά στο τέλος στέφθηκε με επιτυχία και αυτό το εγχείρημα

Πώς πιστεύεις ότι η τέχνη του θεάτρου μπορεί να ανταποκριθεί στις σύγχρονες προκλήσεις της κοινωνίας;

Το θέατρο είναι για να προτείνει, να ψυχαγωγεί, και να διασκεδάζει …. να μπορεί να σε ακουμπά να σε καλεί, να προτείνει και να ξυπνάει συνειδήσεις…… Αν υπάρχει θέατρο υπάρχει και πολιτισμός. Αρκεί το θέατρο να μη φιμώνεται να μην αυτοτιτλοφορείται. Να υπάρχει πλουραλισμός, άνεση, δυνατότητα, υποστήριξη, όχι φόβος και ντροπή για την επιλογή και τον τρόπο όποιου ανεβάσματος. Δε χρειαζόμαστε ΜΑΤ στις επιλογές και στο στήσιμό μας…..

Πώς ξεκίνησες τη συνεργασία σου με το MOMus – Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης και το Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών του ΑΠΘ;

Ήταν για μια χρονιά στο καθένα. Μου αρέσουν οι εμπειρίες και οι προκλήσεις. Ήξερα ότι ζητούσαν άτομα και πήγα. Αλλά και να μη ζητάν αυτοπροτείνομαι και έχω και διαφορετικές ιδέες να προτείνω. Στο Σύγχρονης Τέχνης ήμουν στα εκπαιδευτικά προγράμματα και στο Τελλόγλειο μάλιστα ανεβάσαμε και μια διαδραστική παράσταση που είχαμε γράψει, βασισμένη στην τότε έκθεση που φιλοξενούνταν. Επαγγέλματα της Ελλάδας μέσα στα χρόνια που αλλάξαν μορφή ή εξαφανίστηκαν.

Φωτογραφία: Ειρήνη Μπαιρακτάρη

Ποια ήταν η ιδέα πίσω από τη διοργάνωση του Πανευρωπαϊκού Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους “FILME”;

Η ιδέα είχε τρεις στόχους: 1. Να μπορώ να βοηθήσω νέους καλλιτέχνες από την Ευρώπη να προβάλουν τη δουλειά τους 2.Να παράγω πολιτισμό στην πόλη μου και 3. Να μπορώ να φανώ και να διατηρήσω το όνομά μου στην επιφάνεια διοργανώνοντας και παρουσιάζοντας κάτι τόσο μεγάλο.

Πώς εμπνεύστηκες να ασχοληθείς με τη συγγραφή θεατρικών έργων;

Δεν εμπνεύστηκα από κάπου αλλά προέκυψε ως φυσική ανάγκη. Ήρθε ως φυσικό επακόλουθο. Έψαχνα να βρω έργα που να μου αρέσουν να με ιντριγκάρουν με συγκεκριμένο αριθμό ατόμων χωρίς να έχω να πληρώνω πολλά για τα δικαιώματα του συγγραφέα και του μεταφραστή. Επίσης ήξερα ότι μου αρέσει το χάος, η μούρλα, ο εγκιβωτισμός και οι πολλαπλοί ρόλοι για τους ηθοποιούς μου είτε σε κωμωδία, είτε σε δράμα, όταν σκηνοθετώ. Οπότε υπήρχαν πολλοί παράγοντες που έπρεπε να με ικανοποιήσουν. Δεν τους έβρισκα οπότε άρχισα να γράφω αυτά που ήθελα όπως μου αρέσει…..

Ποιες είναι οι προκλήσεις στην οργάνωση παραγωγής και επικοινωνίας σε ένα θέατρο;

Οι προκλήσεις στην οργάνωση παραγωγής είναι οι ίδιες οι ανάγκες που μπορεί να έχουν οι παραγωγές και οι επαφές με ανθρώπους επιχειρηματίες που δε γνωρίζεις όμως πρέπει να τους κάνεις να σε εμπιστευτούν και να τους δημιουργήσεις ανάγκες.  Οι προκλήσεις στην επικοινωνία είναι να έχεις να αντιμετωπίζεις ανθρώπους που έχουν σάιτ και δε γνωρίζουν να τα χειριστούν, είναι να μπορεί να κρατάς ισορροπίες και να βρίσκεις χρυσές τομές προς όλες τις κατευθύνσεις, καταφέρνοντας να έχεις όσο εξαρτάται από εσένα ένα θέατρο γεμάτο με κόσμο και αξιοπρέπεια.

Φωτογραφία: Ειρήνη Μπαιρακτάρη

Πώς νιώθεις που θα σκηνοθετήσεις τα φετινά Θεατρικά Βραβεία Θεσσαλονίκης; Υπάρχει κάτι που θα ήθελες να μοιραστείς σχετικά με το προσεχές γεγονός;

Νιώθω μεγάλη τιμή να σκηνοθετώ τον μεγαλύτερο θεσμό στην πόλη μας που αφορά το θέατρο. Καταξίωση να μπορώ να βάζω και εγώ με όποιον τρόπο το λιθαράκι μου ώστε να σταθεροποιηθεί όπως του αρμόζει, επάξια αυτός ο θεσμός. Δε θα ήθελα να μοιραστώ τίποτα, θα ήθελα να έρθετε να απολαύσετε τη βραδιά!

Ποιες είναι οι προσδοκίες σου για τα φετινά βραβεία; Υπάρχει κάτι που σε κάνει ενθουσιασμένο για τον τρόπο με τον οποίο θα εξελιχθεί η βραδιά;

Ευχή και προσδοκία μου είναι να κυλήσουν όλα ρολόι, να είμαστε στους χρόνους μας και να καταφέρουμε ακόμη και μέσα από την παρουσίαση να περάσουμε μια θεατρική νότα και όχι κάτι στείρο και στεγνό που δεν με αντιπροσωπεύει……

Πώς αντιδράς σε πιθανές εκπλήξεις ή απρόβλεπτες στιγμές κατά τη διάρκεια των βραβείων;

Θαυμάζω, γελάω, προβληματίζομαι, στεναχωριέμαι. Δύο απρόβλεπτα πάντως έζησα μέσα στην ίδια βραδιά μια χρονιά όταν κλήθηκα να δώσω το βραβείο δεύτερου αντρικού ρόλου και…. δεν μπορούσα να σηκωθώ διότι είχε μουδιάσει το πόδι μου και ξεκίνησα να μιλάω από τη θέση μου μέχρι να αγιάσω και δεύτερον όταν άνοιξα τον φάκελο και ο ηθοποιός είχε στείλει επιστολή που έλεγε ότι δεν ένιωθε ότι ήταν για δεύτερο ρόλο αλλά για πρώτο….. Άβυσσος η ψυχή του ανθρώπου και άγνωσται αι βουλαί του Κυρίου….

Ποιο είναι το μεγαλύτερο όφελος που βλέπεις από τη συμμετοχή των συντελεστών μίας παράστασης σε τέτοιου είδους εκδηλώσεις;

Και μόνο που συμμετέχεις σε μια τέτοιου είδους εκδήλωση κατά τη γνώμη μου σε καθιστά καταξιωμένο… Από εκεί και έπειτα μακάρι να καταφέρεις να αποσπάσεις κάποιο βραβείο είτε από κριτική επιτροπή είτε από το κοινό που το κάθε ένα έχει ξεχωριστή βαρύτητα. Είναι ένα μεγάλο συν στο προσωπικό σου βιογραφικό και διαφήμιση για την ίδια σου την παράσταση που μπορείς να θέλεις να συνεχίσεις.

Ποια βραβεία έχεις λάβει για τις θεατρικές σου δουλειές;

«Πως από εδώ αλλά και γιατί όχι»: Βραβείο Καλύτερη Πρωτοεμφανιζόμενη ομάδα, Θεατρικά Βραβεία Θεσσαλονίκης 2017

«Πελότα»: Βραβείο Καλύτερου Κειμένου – Πρωτότυπου ή Διασκευασμένου της Χρονιάς,  Θεατρικά Βραβεία Θεσσαλονίκης 2018

«Το παλτό»: Βραβείο Καλύτερη Ανδρική Ερμηνεία της χρονιάς, Θεατρικά Βραβεία Θεσσαλονίκης 2020

(η παράσταση απέσπασε άλλα τέσσερα που ως παραγωγός μαζί με την Παυλίνα Χαρέλα μόνο υπερηφάνεια μπορούμε να νιώθουμε: Βραβείο Β αντρικού ρόλου, Βραβείο καλύτερης πρωτότυπης μουσικήςσύνθεσης, Βραβείο καλύτερων φωτισμών και βραβείο καλύτερης τοπικής παραγωγής)

ΤΕΛΕΤΗ ΑΠΟΝΟΜΗΣ ΒΡΑΒΕΙΩΝ – ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 14 ΙΟΥΝΙΟΥ 2024 – ΘΕΑΤΡΟ ΑΥΛΑΙΑ

Ώρα προσέλευσης: 20:00 – Ώρα έναρξης: 21:30 – SOLD OUT

Καθημερινές αναφορές, αναλυτικές πληροφορίες για όλα τα επιμέρους της μεγάλης βραδιάς στη  ροή δημοσιεύσεων των ΘΒΘ  της Κουλτουρόσουπα.