«Κοκόρια σε Κύκλο». Για τον Μακμπέττ του Ευγένιου Ιονέσκο. Από τη θεατρική στήλη «Σωφέρ» της Ζωής Ταυλαρίδου.
Ένας τοίχος υψηλός και με απρόσμενο βάθος χάσκει προς τον ουρανό βυθισμένος σε αίματα. Κόκκινες στάμπες απομακρύνουν τον δύσπιστο και περίεργο οδοιπόρο. Πόλεμος, σφαγή, θυσία. Ουρλιαχτά κι ανθρώπινες κραυγές ρυπαίνουν τον αέρα που μυρίζει καπνό. Και η φωτιά επιχειρεί να κατευνάσει και να απομακρύνει τα πνεύματα που αφυπνίζει ο Θρόνος. Ο Θρόνος εκμεταλλεύεται στο έπακρο την εναγώνια ικεσία του Ανθρώπου για έλεγχο και εξουσία. Στο βωμό του Θρόνου, άνθρωποι σφαγιάζονται σαν ζώα με μπαλτά και δένονται σε σχοινιά. Σέρνονται στη γη σαν ερπετά, έτοιμοι να θυσιάσουν και να θυσιαστούν. Η αγάπη και ο έρωτας μετατρέπονται σε εργαλεία καταπάτησης του όρκου και σε μέσα ανατροπής της έννομης τάξης κι ισορροπίας. Ο κύκλος προσπαθεί απεγνωσμένα να τετραγωνιστεί λιμάροντας τις θαμπές του γωνίες. Πόδια και κεφάλια παντού. Τα πόδια κάτω από λευκές φουστανέλες παρελαύνουν υπερήφανα και με ρυθμό πολεμικό. Οι ιαχές του πόνου σφυρίζουν αδιάφορα απέναντι στην απέλπιδα προσπάθεια των Ανθρώπων για δάκρυ και χαμόγελο. Άνθρωποι τετραγωνίζονται, με μόνο τους προορισμό να αδειάζουν και να γεμίζουν τον αδυσώπητο Θρόνο, όποτε εγείρεται η ανάγκη της αλλαγής. Και οι μάσκες αλλάζουν συνεχώς πρόσωπα, εφαρμόζουν σε αυτά και τα αλλοτριώνουν. Η εξουσία διαφθείρει και γκρεμίζει οτιδήποτε ομοιάζει με ελπίδα και πούπουλο.
Άνθρωποι-Κοκόρια κάνουν κύκλο και πιάνονται χέρι-χέρι σε έναν ατέρμονο και μοναχικό χορό. Τσιμπούν με τα ράμφη τους τα πόδια και τα χέρια των δύσπιστων και περίεργων οδοιπόρων. Οι οδοιπόροι ως αγγελιαφόροι της ζωής κομίζουν την ελπίδα, την παύση του πυρός και της δίψας για αίμα. Οι καημένοι αμβλύνουν την ένταση και εξαγνίζουν το πεδίο της μάχης με την απλότητα και την αφέλειά τους, άλλοτε πουλώντας αναψυκτικά κι άλλοτε κυνηγώντας πεταλούδες, σύμβολα χαράς και ελευθερίας. Ωστόσο, τα χέρια και τα πόδια τους στάζουν αίμα, γδαρμένα κι εξαντλημένα από τον καθημερινό κάματο της ικανοποίησης του Θρόνου. Ως από μηχανής θεοί έχουν αποτύχει οικτρά. Τα Κοκόρια ολοένα επιμηκύνουν τα ράμφη τους, οξύνουν το βλέμμα τους και κραδαίνουν τις ασπίδες τους: οι μάχες δεν τελειώνουν ποτέ. Ο Θρόνος δεν ολοκληρώνει ποτέ το ιδανικό του γέμισμα, αυτό της παραφροσύνης και του ολέθρου. Πάντα θα υπάρχουν νεκροί. Πάντα θα υπάρχουν ζωντανοί. Πάντα θα υπάρχουν ζωντανοί-νεκροί. Κι ο Θρόνος στέκεται ως ιδανικό στο μεταξύ της ζωής και του θανάτου. Οι Άνθρωποι-Κοκόρια το παίρνουν απόφαση. Θα ματώσουν και τον αξιοπρεπέστατο Θρόνο. Όλοι συνομωτούν για τη θυσία του εξιλαστήριου θύματος, αφού βέβαια νίψουν τας χείρας τους και τον φιλήσουν στο μέτωπο σαν άλλοι Ιούδες. Το “Νίψον ανομήματα μη μόναν όψιν“, παρόλη την καρκινική του υπόσταση, αποδεικνύεται μια φρούδα ελπίδα, καθώς δεν υπάρχει όψη να νιφθεί, μόνο μάσκα. Και τα ανομήματα του καθενός θεωρούνται τεχνάσματα για την κατάκτηση της εξουσίας, για την οποία ο λαός έχει προ πολλού συναινέσει ως ατάραχος και απαθής συνεργάτης. Η τραγωδία θεμελιώνεται στο κλασικό σχήμα Ύβρις – Άτη – Νέμεσις – Τίσις και βρίσκει τη λύση της στους αγκαθερούς ασπάλαθους και στον Τάρταρο.
“Τον έδεσαν χειροπόδαρα. Τον έριξαν χάμω και τον έγδαραν. Τον έσυραν παράμερα. Τον καταξέσκισαν απάνω στους αγκαθερούς ασπάλαθους και πήγαν και τον πέταξαν στον Τάρταρο κουρέλι”.
.
Στον Μακμπέττ του Ευγένιου Ιονέσκο σε σκηνοθεσία του Δημητρίου Χατζηθεοδοσίου από το Πολιτιστικό Σωματείο Θεάτρου και Τέχνης «ΔΥΙΟΣΚΟΥΡΟΣ ΦΟΙΝΙΞ» στο Θέατρο Σοφούλη και στο Θέατρο Αυλαία, Άνθρωποι-Κοκόρια υποκλίνονται σε μια αντιασφυξιογόνα μάσκα. Καπνοί, αίματα και σχοινιά διαπερνούν τα μήκη και τα πλάτη της σκηνής και υποβάλλουν τους ήρωες της τραγωδίας σε πειρασμό. Σε ποιο βαθμό οι ήρωες αυτοί μπορούν να υποκλιθούν ή να αντισταθούν στη θέα του Θρόνου; Οι εξουσιαστές και οι αντιεξουσιαστές τετραγωνίζουν την ύπαρξή τους και διαγράφουν τα όρια του ελέγχου τους επάνω στους άλλους μέσω έντονων και κοφτών κινήσεων στη σκηνή, αυστηρά πειθαρχημένων. Όλα, όμως, είναι κύκλος. Ο πειρασμός ενσαρκωμένος στο πρόσωπο δύο μαγισσών μέσω της αέρινης κίνησής τους και των θελκτικών τους κραυγών καθορίζει την άνοδο και την πτώση των μοναρχών, διαφοροποιεί την πολιτική σκηνή, αλλοιώνοντας συνειδήσεις και χαρακτήρες ανθρώπων. Μόνο ένας Οδυσσέας κατόρθωσε να ελέγξει το τραγούδι των Σειρήνων. Στην τραγωδία της ύπαρξης του σύγχρονου ανθρώπου, τους πειρασμούς είναι σχεδόν αδύνατον να τους υπερνικήσει κανείς. Η λαγνεία και ο πόθος για την εξουσία καθίστανται ανυπέρβλητες και αναπόδραστες δυνάμεις, αναταράσσουν την παγκόσμια τάξη και κατά μία έννοια μέσω του πολέμου συμβάλλουν σε μια αδικαιολόγητη επιλεκτικότητα του ανθρώπινου είδους με απώτερο στόχο τη διαιώνισή του. Το παράλογο του πολέμου για την εξουσία και τη δόξα δραματοποιείται ακόμη περισσότερο από την σποραδική εμφάνιση ενός από μηχανής θεού-οδοιπόρου, ο οποίος είτε πουλάει αναψυκτικά, είτε κυνηγάει πεταλούδες, σκορπώντας γύρω του την ελπίδα και μιαν τρυφερή αγάπη για τη ζωή. Στο τέλος, ωστόσο, μετατρέπεται σε μέλος του Χορού, που επιβεβαιώνει και πολλαπλασιάζει την εξουσία του Ενός με τη βοήθεια του πυρός και του σιδήρου.
Αναλυτικές πληροφορίες για τη παράσταση θα βρείτε ΕΔΩ
.
Αντί Επιλόγου: Σας παραθέτω:
α) το τρέιλερ της παράστασης Μακμπέττ του Ευγένιου Ιονέσκο και β) το ποίημα Επί ασπαλάθων του Γιώργου Σεφέρη. Κι όπως πάντα, περιμένω με αγωνία τις σκέψεις και τα σχόλιά σας.
Υπεύθυνος για τη φωτογραφική επιμέλεια της παράστασης είναι ο Πέτρος Καραθανάσης.
β) “Επί ασπαλάθων”. Γιώργος Σεφέρης.
“Ήταν ωραίο το Σούνιο τη μέρα εκείνη του Ευαγγελισμού”
πάλι με την άνοιξη.
Λιγοστά πράσινα φύλλα γύρω στις σκουριασμένες πέτρες
το κόκκινο χώμα και οι ασπάλαθοι
δείχνοντας έτοιμα τα μεγάλα τους βελόνια
και τους κίτρινους ανθούς.
Απόμερα οι αρχαίες κολόνες, χορδές μιας άρπας που αντηχούν
ακόμη…
Γαλήνη.
-Τι μπορεί να μου θύμισε τον Αρδιαίο εκείνον;
Μια λέξη στον Πλάτωνα θαρρώ, χαμένη στου μυαλού
τ’ αυλάκια.
τ΄ όνομα του κίτρινου θάμνου
δεν άλλαξε από κείνους τους καιρούς.
Το βράδυ βρήκα την περικοπή:
«τον έδεσαν χειροπόδαρα» μας λέει
«τον έριξαν χάμω και τον έγδαραν
τον έσυραν παράμερα τον καταξέσκισαν
απάνω στους αγκαθερούς ασπάλαθους
και πήγαν και τον πέταξαν στον Τάρταρο κουρέλι».
Έτσι στον κάτω κόσμο πλέρωνε τα κρίματά του
Ο Παμφύλιος ο Αρδιαίος ο πανάθλιος Τύραννος.
==================================================================================
Τι παίζουν τα θέατρα στη Θεσσαλονίκη τώρα.
Πρόγραμμα παραστάσεων ΚΛΙΚ ΕΔΩ
==================================================================================
ΕΙΔΑΜΕ & ΣΧΟΛΙΑΖΟΥΜΕ ΕΔΩ
===========================================================================
Θεατρικά Κουλτουροβραβεία Θεσσαλονίκης [σελίδα ανακοινώσεων] ΕΔΩ
Facebook page ΕΔΩ
==================================================================================
Kάντε like στη σελίδα του Kulturosupa.gr στο facebook και ακολουθήστε μας στο twitter για να βλέπετε πρώτοι όλη την ροή πληροφοριών και να μαθαίνετε όλους τους νέους διαγωνισμούς προσκλήσεων.
Φωτογραφικό υλικό
