Γράφει η Μαρία Αντωνίου
Ο Κάρολος Κουν υπήρξε μία μεγάλη προσωπικότητα του σύγχρονου Ελληνικού θεάτρου. Ήταν ο ιδρυτής του Θεάτρου Τέχνης και μέγας δάσκαλος της υποκριτικής. Γεννήθηκε στις 13 Σεπτεμβρίου 1908 στην Προύσα. Φέτος συμπληρώνονται 112 χρόνια από την γέννηση του.
Ο Κάρολος Κουν καταγόταν από ευκατάστατη οικογένεια. Ο πατέρας του ήταν έμπορος με, κατά το ήμισυ, εβραϊκές ρίζες ενώ η μητέρα του είχε ελληνικές ρίζες. Ανακάλυψε την καλλιτεχνική του κλίση σε πολύ μικρή ηλικία. Ο ελεύθερος χρόνος του ήταν γεμάτος από μουσική και κατασκευές που τις χρησιμοποιούσε ως σκηνικό θεάτρου. Απέκτησε άριστη μόρφωση, φοιτώντας στην Ροβέρτειο Σχολή της Κωνσταντινούπολης. Παράλληλα συμμετείχε στις παραστάσεις του Robert College Players Officers.Όταν ολοκλήρωσε το σχολείο έφυγε για σπουδές αισθητικής στο Πανεπιστήμιο της Σορβόννης του Παρισιού. Στην Γαλλία έμεινε για ένα χρόνο και λίγο καιρό αργότερα μετακόμισε στην Αθήνα μαζί με την μητέρα του.
.
.
Η ζωή του Κάρολου Κουν στην Ελλάδα
Το 1929 ο Κάρολος Κουν εγκαταστάθηκε μόνιμα πλέον στην Ελλάδα. Για κάποια χρόνια εργάστηκε στο Κολλέγιο Αθηνών ως δάσκαλος Αγγλικών. Ερωτεύτηκε το θέατρο ακόμα περισσότερο όταν ανέβαζε παραστάσεις με τους μαθητές του κολλεγίου.
Στην Αθήνα γνώρισε σημαντικές προσωπικότητες της εποχής όπως ο Φώτης Κόντογλου, ο Γιάννης Τσαρούχης και ο Διονύσιος Δέβαρης. Με τους δύο τελευταίους ίδρυσε το 1934, την Λαϊκή Σκηνή. Ήταν ένας ημιεπαγγελματικός θίασος με έντονα τα στοιχεία του εξπρεσιονισμού. Ο θίασος λειτούργησε για δύο χρόνια και κατά την λειτουργία της φιλοξενούσε παραστάσεις του εγχώριου και ξένου ρεπερτορίου. Μετά το τέλος της Λαϊκής Σκηνής, ο Κάρολος Κουν συνεργάστηκε με την Κατερίνα και την Μαρίκα Κοτοπούλη.
Η ίδρυση του Θεάτρου Τέχνης
Το όνειρο του Κάρολου Κουν ήταν να δημιουργήσει τον δικό του θεατρικό χώρο κάτω από τον οποίο θα στεγάζονταν τα σχέδια του για ένα μαγικό θέατρο. Ο στόχος του ήταν να εμφυσήσει σε νέους ηθοποιούς όλη την γνώση της υποκριτικής τέχνης. Η ευχή του πραγματοποιήθηκε το 1942 όταν ίδρυσε το Θέατρο Τέχνης.Ένα χρόνο πριν είχε ιδρύσει την Δραματική Σχολή του Θεάτρου Τέχνης, μία από τις καλύτερες δραματικές σχολές στην Ελλάδα μέχρι και σήμερα. Ο χώρος αυτός ενέπνευσε πολλούς ανθρώπους του θεάτρου εκείνης της εποχής. Δίπλα στον Κουν μαθήτευσανεξέχουσες προσωπικότητες όπως ο Βασίλης Διαμαντόπουλος, ο Λυκούργος Καλλέργης, η Τασσώ Καββαδία και ο Νίκος Βασταρδής.
.
.
Κατά την χρονική περίοδο 1950-1954 Ο Κουν έκανε ένα σύντομο διάλειμμα από το Θέατρο Τέχνης. Η συνεργασία του με το Εθνικό Θέατρο ήταν ο λόγος που έπαψε η λειτουργία του. Ωστόσο από το 1954 ξεκίνησε να ανεβάζει σημαντικές παραστάσεις για το Ελληνικό θέατρο. Το 1954 ήταν η χρονιά που το Θέατρο Τέχνης απέκτησε επίσημη στέγη. Ήταν το περίφημο Υπόγειο. Στα μέσα της δεκαετίας του ‘80 δημιουργήθηκε και το θέατρο της οδού Φρυνίχου.
Ο Κάρολος Κουν σκηνοθέτησε στο θέατρό του έργα των Λόρκα, Μίλλερ και Ουίλιαμ. Θεατρικοί συγγραφείς οι οποίοι ήταν άγνωστοι στους Έλληνες πριν την δεκαετία του ’40. Επίσης, υποστήριξε πολύ το Ελληνικό θέατρο και τους Έλληνες δημιουργούς. Τα έργα του Ιάκωβου Καμπανέλλη, της Λούλας Αναγνωστάκη και του Γιώργου Σεβαστίκογλου παρουσιάστηκαν στο Θέατρο Τέχνης.
.
.
Η σχέση του με τον ηθοποιό
Ο ηθοποιός για τον Κουν ήταν πάντα το επίκεντρο. Όπως είχε δηλώσει σε συνέντευξη του, όλα ξεκινούσαν και τελείωναν με τον ηθοποιό. Θεωρούσε ότι το επάγγελμα του ηθοποιού ήταν λειτούργημα και το θέατρο είναι τρόπος ζωής. Πίστευε πολύ στους νέους ηθοποιούς. Ήθελε να τους διδάξει, να αναδείξει το ταλέντο τους και να τους αξιοποιήσει όσο καλύτερα μπορούσε πάνω στην σκηνή. Αυτοί ήταν και κάποιοι από τους λόγους που δημιούργησε το Θέατρο Τέχνης.
Ο Κουν πάντα υποστήριζε ότι ο ηθοποιός θα πρέπει να έχει θεατρική παιδεία. Ο ηθοποιός πρέπει να έχει δυνατό σώμα, σωστή άρθρωση και τοποθέτηση του λόγου για την ερμηνεία του κειμένου. Οι πρωτοποριακές τεχνικές που χρησιμοποιούσε στην διδασκαλία του βοήθησαν πολλούς ηθοποιούς να αποδώσουν σωστά τους ρόλους τους. Ουσιαστικά αυτό που έκανε ο Κουν ήταν να μεταδώσει στους μαθητές και στους συνεργάτες του αξίες που σπανίζουν στις μέρες μας.
.
.
Το κύκνειο άσμα
Τα τελευταία χρόνια της ζωή του ήταν δύσκολα λόγω των χρόνιων προβλημάτων υγείας. Η τελευταία παράσταση που σκηνοθέτησε ήταν Ο ήχος του όπλου της Λούλας Αναγνωστάκη. Η πρεμιέρα πραγματοποιήθηκε στις 14 Φεβρουάριου 1987. Ο ίδιος δεν πρόλαβε να απολαύσει το τελευταίο του εγχείρημα επί σκηνής. Έφυγε από την ζωή λίγες ώρες πριν ξεκινήσει η παράσταση.
Η σταδιοδρομία του είναι αξιοζήλευτη και το όνομα Κάρολος Κουν είναι ορόσημο για κάθε ηθοποιό και άνθρωπο του θεάτρου. Ο Κουν έφερε πιο κοντά τον ηθοποιό με τον θεατή.Τίμησε όσο κανείς άλλος τα κείμενα των αρχαίων Ελλήνων συγγραφέων στην κωμωδία και στο δράμα. Άφησε το στίγμα του στο θέατρο με την επιβλητική παρουσία του και τις συμβουλές του. Για το Κάρολο Κουν το θέατρο ήταν ο πλούτος της ψυχής και αυτό είναι ένα σπουδαίο μήνυμα που θα πρέπει να υιοθετήσουν οι επόμενες γενιές.
Φωτογραφικό υλικό
