Ο Δημήτρης Τάρλοου, σκηνοθέτης και καλλιτεχνικός διευθυντής του Θεάτρου Πορεία, σε παλαιότερη παρέμβασή του στα ΒΗΜΑ Talks, είχε εκφράσει μια ιδιαίτερα αιχμηρή και ανησυχητική κριτική για την πορεία του σύγχρονου θεάτρου, τόσο στην Ελλάδα όσο και διεθνώς. Η κριτική του παραμένει επίκαιρη, καθώς εστιάζει στον τρόπο που η βιομηχανοποίηση και η τεχνολογία διαβρώνουν την ουσία της θεατρικής τέχνης.
Η «Κατάρα» του Sold-Out και η Βιομηχανοποίηση
Το βασικό σημείο της κριτικής του Τάρλοου στρέφεται κατά της εμπορευματοποίησης και της επιδίωξης του αριθμητικού ρεκόρ:
«Τα sold-out έχουν γίνει μια κατάρα. Ο τρόπος που γίνεται [η προώθηση] αυτή τη στιγμή είναι ένας τρόπος προσπάθειας βιομηχανοποίησης του χώρου, αλλά με όρους ερασιτεχνισμού κι αυτό είναι ενοχλητικό.»
Ο Τάρλοου ξεκαθαρίζει ότι το sold-out δεν είναι απαραίτητα δείκτης ποιότητας και εκφράζει την επιθυμία να επιστρέψει στο μη-sold-out, όπου το θέατρο γεμίζει οργανικά, επειδή το έργο κέντρισε το ενδιαφέρον του κοινού και προωθήθηκε από στόμα σε στόμα. Επικεντρώνεται στην ίδια τη διαδικασία του θεάτρου και όχι στο τελικό εμπορικό αποτέλεσμα.
Ο Σύγχρονος Θεατής: Το «Μυαλό-GPS»
Ο σκηνοθέτης συνδέει την ποιοτική πτώση του θεάτρου με την αλλαγή της ανθρώπινης συνείδησης εξαιτίας της τεχνολογίας, ειδικά του κινητού τηλεφώνου:
-
Αδυναμία Εστίασης: «Ο θεατής δεν μπορεί πια να παρακολουθήσει κάτι που κρατάει μιάμιση ή δύο ώρες, τον λόγο, την σχέση των προσώπων. Έχει ανάγκη από πολύ γρήγορες εναλλαγές εικόνων.»
-
Η Αντίδραση του Εγκεφάλου: Παρομοιάζει αυτή την εξάρτηση με τη χρήση του GPS: «Όσο περισσότερο το χρησιμοποιείς, τόσο αδρανοποιείται η ικανότητα του εγκεφάλου να προσανατολίζεται. Έτσι και στο θέατρο, αν δεν έχει γρήγορη εναλλαγή εικόνων, βαριέται και ανοίγει το κινητό του.»
-
Προσαρμογή του Θεάτρου: Ως καθρέφτης της εποχής του, το θέατρο προσαρμόζεται, υιοθετώντας «καταιγιστικό ρυθμό» και μιμούμενο τη λειτουργία της εικόνας για να αντέξει ο «σύγχρονος εγκέφαλος». Ωστόσο, αυτός ο δρόμος, σύμφωνα με τον Τάρλοου, δεν είναι ενθαρρυντικός.
Νέες Πληροφορίες: Το Θέατρο Πορεία ως Αντίδοτο
Ο Δημήτρης Τάρλοου, μέσα από τη δουλειά του στο Θέατρο Πορεία, δείχνει έμπρακτα την απάντηση στην κρίση που περιγράφει.
Ενώ ο ίδιος μιλά για την κρίση του θεάτρου των φεστιβάλ και των πειραματισμών διεθνώς, το Θέατρο Πορεία έχει καθιερωθεί ως ένας από τους βασικούς πυλώνες του ποιοτικού αθηναϊκού θεάτρου, εστιάζοντας σε βαθυστόχαστα έργα λόγου και απαιτητικά κείμενα που απαιτούν από τον θεατή να αφοσιωθεί στον διάλογο και την ψυχολογική ανάλυση.
Σε κάθε νέα σεζόν (όπως και στην τρέχουσα 2025-2026), το Πορεία επιμένει σε έργα που:
-
Απαιτούν Διάρκεια: Κρατούν τη δράση σε παρατεταμένους χρόνους, αφήνοντας χώρο για την ανάπτυξη της σχέσης των προσώπων.
-
Εστιάζουν στην Υποκριτική: Αντί για φαντασμαγορικές εικόνες, δίνουν έμφαση στην ερμηνεία και την εσωτερική διαδικασία των ηθοποιών, πιστοί στην αρχική φιλοσοφία του Τάρλοου: η διαδικασία του θεάτρου έχει τη μεγαλύτερη σημασία.
Η επιμονή του Τάρλοου σε ένα ποιοτικό, μη-εμπορικό μοντέλο, παρά τις παγκόσμιες τάσεις, καθιστά το Θέατρο Πορεία μία από τις ελάχιστες νησίδες που αντιστέκονται στη «βιομηχανοποίηση» που τόσο έντονα κριτικάρει ο ίδιος ο σκηνοθέτης.
