«Ακατάλληλο. Το Μαστίγιο». Για την Αφροδίτη με Γούνα. Από τη θεατρική στήλη «Σωφέρ» της Ζωής Ταυλαρίδου.
Αφροδίτη. Σεξ. Εξουσία. Δούλος κι Αφέντης. Έρωτας.
Το δωμάτιό μου είναι σκοτεινό και υγρό, σαν το σφουγγάρι που θέλει να ρουφήξει ολόκληρο τον πόνο της αθώας παιδικής ή εφηβικής μου ηλικίας. Οι αναμνήσεις μου με στοιχειώνουν. Έπεφτα στα γόνατα και μάτωνα. Μάτωνα και κομματιαζόμουν. Κι αυτές οι συνεχείς φριχτές πτώσεις στο κενό του πατώματος του πατρικού μου σπιτιού άρχισαν κάποτε να μου αρέσουν. Τα γόνατά μου πονούσαν αφόρητα. Το σώμα μου παρέλυε στον φόβο, κι αυτόν έμαθα τελικά πώς να τον μετουσιώνω σε έρωτα για το πληγωμένο μου κορμί. Δεν θυμάμαι ποιος ήμουν. Δεν θυμάμαι τι μου έκαναν. Θυμάμαι απλά ότι έμαθα να απολαμβάνω τα χτυπήματα σαν χάδια. Και οι εξευτελιστικές φωνές των άλλων χάιδευαν τα αυτιά μου σαν ερωτικά τιτιβίσματα πουλιών. Γι αυτό και δεν είμαι ικανός πια να απολαύσω τους ήχους των σύννεφων. Μονάχα τους κεραυνούς μπορώ να αφουγκραστώ και ίσως να κατανοήσω την ανάγκη τους για λάμψη. Και οι καταιγίδες, καθώς αποκαλύπτουν τον ουρανό, ξεπλένουν πλέον με τον πιο τρυφερό τρόπο τη βρώμα και την πλάνη του καταπονεμένου μου κορμιού. Είμαι ένα ανυπεράσπιστο παιδί που περιμένει να τιμωρηθεί για τη συμπεριφορά του. Το κορμί μου αυτό έχει μάθει τι κόστος έχει ο πόνος. Και αυτόν ανακαλεί κάθε βράδυ περιμένοντας το δηλητήριο της Αφροδίτης του. Η Αφροδίτη φοράει γούνα. Κι όταν τελειώσει με τον έλεγχο του κορμιού του, απλά θα σκεπάσει τη γύμνια του με αυτή, απολαμβάνοντας την ηδονή της εξουσίας της. Στον Έρωτα επιτρέπονται όλα; Απλά θέτω την ερώτηση του Δούλου, του Δούλου που έχει πλέον απαλλαγεί από τα οφέλη του ποιοτικού και βαθιού ύπνου.
Στο παιχνίδι του διαστροφικού έρωτα ο Δούλος κι ο Αφέντης γίνονται ένα, σαν μια σβούρα που δεν επιβραδύνει ποτέ τον στροβιλισμό της. Αδιαχώριστα κομμάτια, οι εραστές πρωταγωνιστούν σε ένα παιχνίδι εξουσίας, από το οποίο βγαίνουν και οι δύο κυριολεκτικά ματωμένοι και χαμένοι. Δεν υπάρχει αρχή ή τέλος στη μοναξιά των θηρίων, αυτών που ετοιμάζονται να κατασπαράξουν και να κατασπαραχτούν. Δεν υπάρχει καμία επικοινωνία, παρά ταπεινά Θέλω: Θέλω να σε εξουσιάζω. Θέλω να μου είσαι χρήσιμος. Θέλω να ικανοποιείς τις ορέξεις μου. Θέλω να με ακολουθείς. Θέλω να υπομένεις την άγρια φύση και τα ταπεινά μου ένστικτα, σαν το άγριο ζώο που εξημερώθηκε με το μαστίγιο. Θέλω να λιώσω και να ποδοπατήσω την προσωπικότητά σου, να σε κάνω υποχείριό μου αργά και βασανιστικά. Μέχρι να βρω το επόμενό μου θύμα, μέχρι να σε πετάξω στα σκουπίδια μου. Η γυναικεία φύση λυσσασμένη σκυλιάζει μπροστά στον άνδρα-θύμα. Επιτέλους, η γυναίκα γίνεται -έστω και για στιγμές- κυριαρχική και υπεροπτική ύπαρξη, ακραία ελεγκτική κι απολύτως ελεύθερη από κοινωνικές συμβάσεις περί αρσενικού και γυναικείου. Ο άνδρας ως ακόλουθος θα σκύψει το κεφάλι και θα ματώσει. Θα αναλάβει με τον πιο βάναυσο τρόπο τις ευθύνες και τα βάρη μιας κοινωνίας εξευτελιστικής απέναντι στη γυναίκα-μητέρα και τη γυναίκα-σύζυγο. Ή τουλάχιστον έτσι φαίνεται να πηγαίνει η συνθήκη. Ο Δούλος, ομολογουμένως, δυσκολεύεται να πάρει στα χέρια του την πρωτοβουλία της ερωτικής του ζωής. Μεγάλωσε κι ανατράφηκε σαν Δούλος από ανθρώπους-κτήνη, στερημένος, καταπιεσμένος, ευνουχισμένος και λειψός. Ως γνήσιο ανδρείκελο, εθίζεται σε χιλιάδες ευχαριστώ και παρακαλώ. Εθίζεται στις φλούδες του σχετίζεσθαι. Εθίζεται πολύ γρήγορα και αποτελεσματικά στο δηλητήριο του μαστιγίου. Και η γυναίκα ομολογουμένως αναλαμβάνει για μια ακόμη φορά την ευθύνη του θύτη, της γυναίκας-αράχνης, της γυναίκας-αφέντρας, της γυναίκας της στολισμένης με κοσμητικά επίθετα κάθε απόχρωσης. Ο αναμάρτητος πρώτος τον λίθον βαλέτω.
Η «Αφροδίτη με Γούνα» σε σκηνοθεσία και μουσική του Θοδωρή Αθυρίδη στο θέατρο Αριστοτέλειον, με πρωταγωνιστές τον Στράτο Τζώρτζογλου και τη Vanessa Barré, βασίζεται στο κλασικό μυθιστόρημα «Η Αφροδίτη με Γούνες» του Λέοπολντ φον Ζάχερ Μαζόχ, από το οποίο προέκυψε ο όρος Μαζοχισμός. Δύο άνθρωποι θεμελιώνουν την ύπαρξή τους σε ένα παιχνίδι εξουσίας και έρωτα, σε μια καταδίκη του σεξ και της ανθρώπινης σχέσης. Το Υπερεγώ και το Εγώ τους είναι κυριαρχικό, είτε σε έπαρση είτε σε καταστολή: δεν έχει σημασία. Είναι κυρίαρχο και ικανοποιεί την ανάγκη του με στόμα που χάσκει και ρουφάει σαν δίνη ό,τι ανακαλύπτει στο διάβα του. Ο Σεβερέν ερωτεύεται με πάθος τη Βάντα και της δωρίζει απλόχερα την ελευθερία του. Η Βάντα αναλαμβάνει να τον βασανίσει σωματικά και συναισθηματικά. Αναλαμβάνει να υποδυθεί το ρόλο της Αφέντρας εξασφαλίζοντας στον εραστή της μαρτύρια, με στόχο την ηδονή και τον πόνο. Κι όλα αυτά εξασφαλίζονται με ένα συμβόλαιο και μία ποικιλία ερωτικών αντικειμένων. Ο Σεβερέν γίνεται Δούλος του έρωτα, ένας μάρτυρας. Και η Βάντα γίνεται η γυναίκα-Αφέντρα, στην αρχή χωρίς ουσιαστικά να το επιθυμεί. Το δέσιμο της ερωτικής φαντασίωσης και πράξης με τον πόνο και τον σαδισμό ξεκινά από τον Σεβερέν. Οι δικές του προσδοκίες πραγματοποιούνται, μέχρι που διαφθείρεται και η γυναίκα-θύμα και θύτης, και γίνεται… του μαστιγίου! Ωστόσο, τίποτε το πορνογραφικό δεν υπάρχει στο έργο. Όλα εκτυλίσσονται μέσα σε ένα ατμοσφαιρικό σκηνικό με ενδιαφέρουσες εναλλαγές στον φωτισμό και στην κίνηση των σωμάτων των εραστών, άλλοτε άκαμπτη και άλλοτε εύπλαστη. Η γυναίκα-Αφέντρα είναι μια θεά με γούνα, η Αφροδίτη, υπερήφανη και αξιοπρεπής στην μακαριότητα του ρόλου της. Και ο Σεβερέν είναι ένας άνδρας-παιδί που αισθάνεται ότι πρέπει διαρκώς να τιμωρείται για τις παιδικές του ατασθαλίες, σκυφτός και ψυχικά εξουθενώμενος.
Πληροφορίες για τη παράσταση ΕΔΩ
Αντί Επιλόγου: Σας παραθέτω: α) το ποίημα Το Δηλητήριο του Σαρλ Μπωντλέρ, β) το τραγούδι Venus in furs των The Velvet Underground και γ) το επίσημο τρέιλερ της ταινίας H Αφροδίτη με τη Γούνα (La Venus A La Fourrure) του Ρομάν Πολάνσκι. Κι όπως πάντα, περιμένω με αγωνία τις σκέψεις και τα σχόλιά σας.
.
Α) ΤΟ ΔΗΛΗΤΗΡΙΟ, ΣΑΡΛ ΜΠΩΝΤΛΕΡ (CHARLES BAUDELAIRE)
Το κρασί ντύνει και την πιο άθλια τρώγλη με λαμπρή πολυτέλεια,
Τη μεταμορφώνει σε χρυσό παλάτι
Με τις χρυσές, τις πορφυρές, λάμψεις του
Που μοιάζουν ήλιο που δύει στην ομίχλη.
Το όπιο μεταμορφώνει το απέραντο,
Μεγαλώνει το αέναο,
Μακραίνει τον καιρό,
Επιμηκύνει τον καιρό,
Βαθαίνει τη λαγνεία,
Και τις σκοτεινές,
Τις ερεβώδεις ηδονές,
Οδηγεί την ψυχή πέρα απ τα σύνορα.
Όμως όλα τούτα είναι χλωμά
Μπροστά στο δηλητήριο που κυλά από τα μάτια σου
-τα πράσινά σου μάτια λίμνες
Και μέσα τους ριγεί η ψυχή μου και ταράζεται
Οι σκέψεις μου ορυμαγδός κι υψώνεται πάνω από τις πικρές αβύσσους.
Όμως όλα τούτα είναι χλωμά μπροστά στο θαύμα το υπέροχο
Του σάλιου σου που με σπαράζει
Που ρίχνει στη λήθη την ψυχή μου
Στον ίλιγγο την παρασύρει δίχως τύψεις
Κι άπνοη τήνε σέρνει
Στην όχθη του θανάτου.
.
Β) VENUS IN FURS, THE VELVET UNDERGROUND
Shiny, shiny, shiny boots of leather
Whiplash girl child in the dark
Comes in bells, your servant, don’t forsake him
Strike, dear mistress, and cure his heart
Downy sins of streetlight fancies
Chase the costumes she shall wear
Ermine furs adorn the imperious
Severin, Severin awaits you there
I am tired, I am weary
I could sleep for a thousand years
A thousand dreams that would awake me
Different colors made of tears
Kiss the boot of shiny, shiny leather
Shiny leather in the dark
Tongue of thongs, the belt that does await you
Strike, dear mistress, and cure his heart
Severin, Severin, speak so slightly
Severin, down on your bended knee
Taste the whip, in love not given lightly
Taste the…
.
Γ) Επίσημο τρέιλερ της ταινίας του Ρομάν Πολάνσκι με τους Εμμανουέλ Σενιέ & Ματιέ Αμαλρίκ. Σενάριο: Ντέιβιντ Άιβς & Ρομάν Πολάνσκι. Βασισμένο στο θεατρικό έργο του Ντέιβιντ Άιβς. Από το ομώνυμο μυθιστόρημα του Λέοπολντ Φον Σάχερ-Μαζόχ.
Φωτογραφικό υλικό
