Σε παράλληλους κόσμους 4 άνθρωποι που δουλεύουν μαζί και αποφασίζουν να κάνουν μια προσωπική υπέρβαση. Τελικά πού αρχίζει το θέατρο και πού η ίδια η ζωή;
Γράφει η Νέλη Βυζαντιάδου για την Κουλτουρόσουπα.
Το ζέσταμα
Έχοντας εκπαιδευτεί στο ψυχόδραμα και ασκώντας το για παραπάνω από δύο δεκαετίες, είμαι ιδιαιτέρως εξοικειωμένη με τους ρόλους και τη σημασία τους τόσο στη ζωή μας όσο και στην ψυχοθεραπεία. Ήμουν επομένως πολύ περίεργη φτάνοντας στο θέατρο Σοφούλη για να δω τι ακριβώς θα γινόταν στη σκηνή με τους ηθοποιούς που θα έπρεπε να παίξουν μέσα στην παράσταση που ήδη έπαιζαν. Ακουγόταν έξυπνο και προκλητικό σχέδιο. Έμενε να το δω και να το αποκωδικοποιήσω.
Φανταζόμουν να δω λοιπόν δράση μέσα στην ίδια τη δράση και αυτό από μόνο του είχε ήδη κεντρίσει το ενδιαφέρον μου.
Η δράση
Από τις πρώτες κιόλας ατάκες έπιασα τον εαυτό μου να γελάει με την ψυχή του και αυτό ήταν σημαντικό. Ο Νικολά Σαμφόρ είπε ότι η πιο χαμένη από όλες τις μέρες είναι εκείνη που δεν γελάσαμε και αυτό ήταν μια μεγάλη αλήθεια. Τόσο ο Σταυριανός με την ιδιαίτερη προφορά του όσο και ο Ντάνι με τις ευφυείς δηλώσεις του αποτελούσαν τις φιγούρες που κεντούσαν συμπληρώνοντας ο ένας τον άλλον. Ο Τιμολέων πιο μετρημένος σε αυτά που έλεγε, γόης και φιλόδοξος ενώ ο Ουρβανός αποδείκνυε μέχρι το τέλος ότι αλλού ήθελε να είναι και αλλού ήταν.
Θα μπορούσαν άνετα αυτοί οι 4 άνθρωποι να είναι κομμάτια όλων μας, σκεφτόμουν όσο τους παρακολουθούσα. Ο Σταυριανός θα συμβόλιζε το πιο λαϊκό και γνήσιο εαυτό μας που σκέφτεται το συμφέρον του και προτιμά να κάνει το καλύτερο που μπορεί για να μη χάσει. Ο Ντάνι θα συμβόλιζε τον ονειροπόλο μέσα μας που δεν πτοείται από αντιξοότητες και αγωνίζεται για να καταφέρει αυτό που θέλει μη χάνοντας την ελπίδα του. Ο Τιμολέων θα καθρέφτιζε την πιο κομψή και φιλήδονη εκδοχή μας που δεν διστάζει να κινηθεί υπογείως προκειμένου να πραγματοποιήσει τα όνειρά της και να ικανοποιήσει τις ανάγκες της. Και τέλος ο Ουρβανός που από τη μια συμβιβάζεται με κάτι που δεν τον εκφράζει και από την άλλη δίνει μια και τα γκρεμίζει όλα για να ζήσει το δικό του όνειρο.
Η σκηνή που ξεχώρισα ήταν η σκηνή στην οποία και οι 4 ήταν τυπικά μαζί αλλά ουσιαστικά χώρια ο ένας από τον άλλον. Σε παράλληλους κόσμους με κάθε πρωταγωνιστή να λέει και να κάνει τα δικά του έτσι όπως συμβαίνει σε άπειρες σχέσεις στη ζωή μας στις οποίες μοιραζόμαστε χρόνο και χώρο χωρίς όμως να συναντιόμαστε ουσιαστικά μεταξύ μας. Κάθε φορά λοιπόν που μιλούσε ένας και έπεφτε πάνω του η δεσμίδα φωτός, οι υπόλοιποι χανόντουσαν στο σκοτάδι. Αυτή η εικόνα ήταν για μένα πολύ δυνατή καθώς μου θύμιζε καθημερινές καταστάσεις ζωής στις οποίες συνυπάρχουμε με άλλους νιώθοντας ότι κάθε ένας μας ζει στο δικό του κόσμο. Κι αυτοί οι κόσμοι δεν είναι βέβαιο ότι μοιάζουν μεταξύ τους ούτε ότι επικοινωνούν. Στη σκηνή αυτή κυριαρχούσαν τα μυστικά και οι συνωμοσίες. Κανείς δεν ήξερε τι έλεγε ο άλλος πίσω από την πλάτη του κι όλοι συνέχιζαν να ζουν σαν να μη συμβαίνει τίποτα.
Η σκηνή που με προβλημάτισε ήταν η ίδια σκηνή. Παρακολουθώντας την σκέφτηκα τα μυστικά που κρατάμε από τους σημαντικούς άλλους της ζωής μας ή που αυτοί κρατάνε από εμάς. Δεν είναι εύκολο να είσαι σε μια σχέση χωρίς αυθεντικότητα και εμπιστοσύνη. Είναι όμως επιλογή και δεν είναι λίγοι αυτοί που το επιλέγουν.Κι αν η αλήθεια, σύμφωνα με τον Αντρέ Μαλρώ, είναι κυρίως αυτό που κρύβουμε τότε αναρωτιέμαι τι θα γινόταν αν αφήναμε τις αλήθειές μας να βγουν προς τα έξω και να μάθει ο ένας για τον άλλον αυτήν την πλευρά.
Η ατάκα που θα θυμάμαι ήταν η εξής: «Μπορεί να έφυγες από το χωριό αλλά το χωριό δεν θα φύγει ποτέ από πάνω σου». Αυτό είπε ο Ντάνι στον Σταυριανό και ακούγοντας αυτά τα λόγια έφερα στο μυαλό μου ανθρώπους που προσπαθούν να δείξουν κάτι άλλο από αυτό που είναι χωρίς να αναλογίζονται πως όσο κι αν προσπαθούν, δεν μπορούν να ξεφύγουν από τον πυρήνα τους. Μία από τις συμπεριφορές που με απωθούν πολύ είναι η επίδειξη και το δήθεν. Άνθρωποι που επιχειρούν να διαχειριστούν τις ανασφάλειές τους βγάζοντας προς τα έξω μια εικόνα ψεύτικη και επιτηδευμένη. Κι όσο περισσότερο βγάζουν προς τα έξω αυτήν την εικόνα, τόσο πιο έντονα φαίνονται οι ανασφάλειές τους. Οι άνθρωποι που νιώθουν καλά μέσα τους, δεν κραυγάζουν. Ούτε κάνουν θόρυβο. Αφήνουν τα έργα τους να μιλάνε για τους ίδιους. Αφήνουν τους άλλους να αναγνωρίζουν την αξία τους.
Ο ρόλος που με συγκίνησε ήταν αυτός του Ντάνι. Ένας άνθρωπος με όραμα και πείσμα. Ένας άνθρωπος που αποφάσισε να δοκιμάσει τις δυνάμεις του επενδύοντας σε ανθρώπους που δεν είχαν καμία απολύτως σχέση με το να υποδύονται ρόλους. Κι όμως ο Ντάνι τόλμησε να τους σκηνοθετήσει γιατί η θέλησή του ήταν το καλύτερο εσωτερικό κίνητρο για να πετύχει. Ακόμα κι όταν όλοι οι υπόλοιποι ήταν απαισιόδοξοι, εκείνος δεν έχασε το θάρρος του. Πάτησε στα πόδια του, ανακάλεσε τις γνώσεις και τις εμπειρίες του και έδωσε με αξιοπρέπεια τη μάχη του. Συνηθισμένος να δίνει μάχες αυτός ο άντρας τόσο στην προσωπική όσο και στην επαγγελματική του ζωή. Αυτοί οι άνθρωποι μου αρέσουν. Οι μαχητές.
Το κλείσιμο
Αν και το χιούμορ ήταν διάχυτο σε όλο το έργο, έφυγα αρκετά προβληματισμένη και με μια διάθεση να συνεχίσω την ανάλυση των σκηνών που είδα με τη φίλη μου.
Η αίσθηση με την οποία έμεινα ήταν παρόμοια με αυτήν που έχω όταν συντονίζω ένα σεμινάριο ψυχοδράματος. Τα μέλη μιας ομάδας καλούνται να κρατήσουν ρόλους στην ιστορία του πρωταγωνιστή, δηλαδή του μέλους που επιλέγεται από την ομάδα για να δουλευτεί το θέμα του και μέσα από την ιστορία του να βοηθηθούν όλοι. Όλοι δίπλα στον πρωταγωνιστή, ο οποίος δουλεύει για όλους. Κάτι τέτοιο σκεφτόμουν και για την ομάδα των τεσσάρων που γνώρισα μέσα από αυτήν την παράσταση. Κι αν τελικά το τέλος ήταν διαφορετικό για κάθε έναν, σημασία είχε πως όλοι βρήκαν το δρόμο τους και όλοι αξιοποίησαν το δυναμικό τους. Ωραίο τέλος για τέλος.
Τετάρτη 27 Δεκεμβρίου 21:00
Για μια και μοναδική παράσταση «Δωδέκατη νύχτα συν κάποιες ακόμη», στο Σοφούλη
