H Kulturosupa.gr χρησιμοποιεί cookies για βελτιστοποίηση της εμπειρίας του χρήστη. Με τη χρήση αυτού του ιστοτόπου, αποδέχεστε τη χρήση των cookies.
Μάθετε περισσότερα για τα cookies
Απενοχοποιώντας την βία και την παράνοια με αφορμή τη παράσταση Ο Υπολοχαγός του Ίνισμορ. Γράφει ο Νίκος Γρυλλάκης.
29 Μαρτίου 2017546 Views
Απενοχοποιώντας την βία και την παράνοια με αφορμή τη παράσταση Ο Υπολοχαγός του Ίνισμορ. Γράφει ο Νίκος Γρυλλάκης.
Απενοχοποιώντας την βία και την παράνοια με αφορμή τη παράσταση Ο Υπολοχαγός του Ίνισμορ. Γράφει ο Νίκος Γρυλλάκης.
Παρακολουθώντας την παράσταση «Ο Υπολοχαγός του Ίνισμορ» στο υπέροχο Studio Vis Motrix, ήταν αναπόφευκτο να αναρωτηθώ πόσο λεπτά είναι τα όρια ανάμεσα στην τρέλα και τη λογική. Μετά από κάποιο σημείο φτάνει κανείς να αναρωτιέται και αν υπάρχει λογική ή αν τελικά είναι μια επινόηση που μόνος σκοπός ύπαρξής της είναι να δοθεί μια περιγραφή για το τι συμβαίνει σε περίπτωση διακοπής της μόνιμης κατάστασης που ζούμε, αυτής της ατέρμονης παράνοιας. Είναι σαν το καλό και το κακό κατά έναν τρόπο. Γνωρίζουμε ότι υπάρχει καλό γιατί έχουμε βιώσει την ασχήμια του κακού και μόνο τότε αντιλαμβανόμαστε πως κάπως πρέπει να βαφτίσουμε και το αντίθετό του. Σταματάει λοιπόν ποτέ η τρέλα; Αν δεχτούμε ότι κάπου, με κάποιον τρόπο ο άνθρωπος εγκαταλείπει τα παρανοϊκά στοιχεία της φύσης του για χάρη της λογικής, τότε αποδεχόμαστε αυτομάτως και την αποχή του από τη βία. Μα αυτό δεν συμβαίνει ποτέ.
Η σκληρή παράσταση μου γέννησε ερωτήματα, δίνοντας και τις απαντήσεις τους μέσα από αυτή την ωμότητα που την χαρακτήριζε. Πού αρχίζει και πού τελειώνει η τρέλα; Υπάρχει λογική; Και η απάντηση: Ο άνθρωπος είναι παράλογος γιατί είναι βίαιος. Μπορεί η βία στην ζωή των «μη τρομοκρατούντων» να μην έρχεται με αιματοκυλίσματα και πυροβολισμούς αλλά είναι εκεί. Και αυτό είναι που σοκάρει περισσότερο κατά τη δική μου γνώμη στο εξαιρετικό αυτό έργο. Ο τρόπος με τον οποίο η ανθρώπινη φύση συνηθίζει στον παραλογισμό και την σκληρότητα. Όλοι οι χαρακτήρες φαίνονται βυθισμένοι στη δική τους δίνη που εξωτερικεύεται μόνο με ξεσπάσματα βίας, λεκτικής, ψυχολογικής, σωματικής, βία κάθε μορφής που παρόλο που θα έπρεπε να τσακίζει τον αποδέκτη, φαίνεται να τον αιχμαλωτίζει. Η βία αυτή απενοχοποιείται. Η παράνοια και η ωμότητα δεν διαλύουν τους ήρωες του έργου αλλά αντίθετα τους κάνουν πιο δυνατούς, λειτουργούν σχεδόν βοηθητικά και συμβάλλουν στο να συνειδητοποιήσει ο καθένας την ανάγκη για σωτηρία. Ο μόνος τρόπος να σωθείς είναι να συνηθίσεις. Ο μόνος τρόπος να ζήσεις είναι να σκοτώσεις. Αλλιώς επιλέγεις να σκοτωθείς.
Ο άνθρωπος, μάλλον από τη φύση του ή ίσως και από ανάγκη, συνηθίζει στα πάντα. Είμαστε μηχανές και σε μηχανήματα δεν επιτρέπεται η κωλυσιεργία. Και από ανάγκη ή από επιλογή θα συνηθίσει και στην βία. Θα αποδεχτεί ότι για να ζήσει πρέπει να επιβληθεί και θα κάνει το παν για εξασφαλίσει αυτή την επιβολή. Έτσι και οι ήρωες του McDonagh. Βυθισμένοι μέσα στη βία στην πλειονότητά τους, όσο εξελίσσεται η πλοκή απλά εξοικειώνονται ακόμα παραπάνω με την σκοτεινή και άγρια φύση τους. Όσοι δεν έχουν ακόμη μυηθεί στη μυσταγωγική αίσθηση του φόνου, γίνονται αργά ή γρήγορα κομμάτια του σκληρού παζλ που συνθέτει την ανθρώπινη τρέλα. Και έτσι επιστρέφουμε στην παράνοια. Είναι τρελός ο άνθρωπος που αποδέχεται την σκληρή του πραγματικότητα και προσπαθεί να επιβιώσει χρησιμοποιώντας την ίδια ως όπλο; Ή είναι απλά υπερβολικά λογικός στα όρια του απάνθρωπου κυνισμού; Η λογική και η αθωότητα βαδίζουν μαζί όσο βαδίζουν και η παράνοια με την βία. Είναι δύο μονάδες που δεν μπορείς να τις συναντήσεις χωριστά.
Όσο ο άνθρωπος παραμένει σκληρός και βίαιος, τόσο θα αποδέχεται την παράνοια που ζει και θα προσπαθεί αέναα να την απενοχοποιήσει για λόγους λειτουργικούς. Γιατί καλώς ή κακώς είμαστε ένοχοι μόνο αν η βία μας γίνει αντιληπτή από ξένα μάτια. Όσο η βία αυτή παραμένει απλώς κρυφή συνήθεια και αναγκαίο κακό, ο άνθρωπος παραμένει ένας αθώος ένοχος.
Kάντε like στη σελίδα του Kulturosupa.gr στο facebook και ακολουθήστε μας στο twitter για να βλέπετε πρώτοι όλη την ροή πληροφοριών και να μαθαίνετε όλους τους νέους διαγωνισμούς προσκλήσεων.
H Λουκία Μιχαλοπούλου συναντά ξανά τον Νικορέστη Χανιωτάκη σε μια πολύ ξεχωριστή συνεργασία. Αυτήν την φορά αγκαλιάζουν τον σπουδαίο μονόλογο του Ζαν Κοκτώ «Η Ανθρώπινη Φωνή».