«ΣΤΟΝ ΠΑΛΜΟ ΤΩΝ ΦΟΥΑΓΙΕ»… ένας απολογισμός «αλλιώς» στην εκπνοή του χρόνου.
Τους εντόπισα στα δύο ακριανά σκαμπώ στη γωνιά του μπαρ, δίπλα στο στολισμένο δενδράκι-μινιατούρα. Σε ένα φουαγιέ γιορτινό, παραμονές πρωτοχρονιάς. Δυο τύποι γύρω στα σαράντα με ωραίο στυλάκι και γοητευτική «θεατρόφατσα», που λίγο πριν αρχίσει η παράσταση έπιναν το ποτό τους συζητώντας χαμηλόφωνα αλλά αρκούντως εκφραστικά. Αυτό το τελευταίο ήταν που διέγειρε τις κεραίες του «παλμογράφου», ικανού πλέον να ανιχνεύει στον αέρα το «ζουμί», σαν τη μέλισσα το νέκταρ! Και βέβαια ΔΕΝ λάθεψε…
– Ώστε πρόλαβες βρε Κώστα να δεις τόοοοσες παραστάσεις; Μπράβο!
– Μα μιλάμε για έναν ολόκληρο χρόνο ρε Μανώλη… Αναλογούν περίπου 2-3 το μήνα.
– Λίγο είναι; Μακάρι βέβαια να έβλεπα και 2 τη βδομάδα, αλλά η τσέπη μου διαφωνεί σφόδρα!
– Γιατί, η δική μου συμφωνεί; Όμως το αγαπάω πολύ το άτιμο και κυνηγάω τις προσκλήσεις, να ‘ναι καλά οι άνθρωποι! Παραπάνω από τις μισές παραστάσεις, έτσι τις είδα.
– Κι εγώ φίλε μου τις κυνήγησα, αλλά ζήτημα να στάθηκα τυχερός 5-6 φορές. Να φανταστείς, στις υπόλοιπες που πλήρωσα, το έκοψα από καφέδες, ψώνια του σπιτιού, χαρτζιλίκι των παιδιών και με πονούσε…
– Σε καταλαβαίνω, στην ίδια μοίρα είμαστε. Πολύ άδικο όμως να αναγκάζεσαι να κόβεις κάτι που μπορεί για άλλους να θεωρείται «πολυτέλεια», αλλά για σένα ζωτική ανάγκη… γιατί εγώ έτσι το ένιωθα από πάντα το θέατρο.
– Ακριβώς Κώστα! Συμφωνούμε απόλυτα! Ξεφεύγει από τα πλαίσια μιας απλής ψυχαγωγίας, για κάποιους είναι όντως και «ζωτική ανάγκη» και «εκπαίδευση» και «άνοιγμα μυαλού» και «μαλάκωμα ψυχής»… Και δυστυχώς το στερούνται, καλή ώρα…
– Να επιμένεις όμως! Τόσοι διαγωνισμοί γίνονται σε όλα τα μέσα! Να συμμετέχεις παντού, όπως εγώ.
– Να σου πω όμως και το άλλο; Από τη μια, εμένα κι εσένα μας εξυπηρετούν οι προσκλήσεις- δεν το συζητώ! Από την άλλη όμως σκέφτομαι- με τόσα δωρεάν, πώς θα μπορέσει ο κάθε θίασος να επιβιώσει; Πώς θα βγάλει τα έξοδά του και θα του μείνει έστω κάτι ελάχιστο σαν κέρδος;
– Κοίταξε να δεις… το οικονομικό ζόρι των θεατών είναι δεδομένο και δεν αλλάζει. Που σημαίνει ότι αδυνατεί να πληρώσει κατά μέσο όρο πάνω από 5-6 παραστάσεις το χρόνο και πολλές λέω… Άρα δεν είναι προτιμότερο οι ηθοποιοί να μη παίζουν μπροστά σε άδεια καθίσματα τουλάχιστον;
– Ναι, μ’ αυτή την έννοια έχεις δίκιο. Ξέρεις όμως πολλούς να παρέχουν τις όποιες υπηρεσίες τους συστηματικά δωρεάν; Έστω και σε ένα «ποσοστό», αλλά σταθερό;
– Μα αν η παράσταση είναι καλή, λογικά θα έχει καλές πωλήσεις και αντίστοιχα κέρδη που υπερκαλύπτουν το «σταθερό ποσοστό» προσκλήσεων.
– Αν όμως οι πωλήσεις είναι χαμηλές και οι συντελεστές δεν βγαίνουν;
– Τότε σημαίνει ότι η παράσταση δεν τραβάει και αν ΔΕΝ δώσουν και προσκλήσεις, πέρα από το δεδομένο οικονομικό ναυάγιο, θα παίζουν επιπλέον σε άδεια καθίσματα, όπως σου έλεγα. Με λίγα λόγια, δεν είναι το μικρό ποσοστό των δωρεάν που κάνουν οικονομική ζημιά- αντίθετα λειτουργούν ως προώθηση- είναι η ίδια η παράσταση και η απήχησή της. Αν μπορεί να φέρει κόσμο ή όχι.
– Θα συμφωνήσω… αλλά ξέρεις… όποτε κερδίζω πρόσκληση, από τη μια χαίρομαι σαν παιδί κι από την άλλη νιώθω υποσυνείδητα ότι στερώ ένα πολύτιμο εισιτήριο, όχι από τους λαμπερούς φραγκάτους, αλλά από καλλιτέχνες άξιους που παλεύουν για την επιβίωση.
– Μακάρι βρε Μανώλη να είχαμε την άνεση και να μη στερούσαμε το πληρωμένο εισιτήριο από κανέναν, ειδικά από τους τελευταίους! Ποιος δεν θα το ήθελε… αλλά βλέπεις η ανάγκη μας ξεπερνά.
– Αυτή είναι η πραγματικότητα δυστυχώς… Και τώρα αλήθεια που τα λέμε στο τελείωμα του χρόνου, από τόσες παραστάσεις που είδες πώς σου φάνηκε η θεατρική χρονιά;
– Υπέροχη!!!
– Τώρα σοβαρολογείς ή το λες ειρωνικά;
– Καθόλου ειρωνικά. Ήταν μια υπέροχη θεατρική χρονιά και το εννοώ!
– Πρώτη φορά σε ακούω τόσο θερμό και πραγματικά δυσκολεύομαι να σε πιστέψω.
– Έχω αναθεωρήσει αρκετά πράγματα φίλε μου. Και επίσης έχω σταματήσει να διαβάζω κριτικές, σχόλια κλπ. και αν το κάνω σπάνια, θα το κάνω ΜΕΤΑ την παράσταση, έτσι για «διασταύρωση». Αποφάσισα να πηγαίνω «αγνός κι ανυποψίαστος» που λένε, ανεπηρέαστος από οτιδήποτε στην παράσταση που διάλεξα και να εμπιστεύομαι το δικό μου ένστικτο και κανενός άλλου.
– Εντάξει, αυτό το καταλαβαίνω, όμως δεν απαντά στο «υπέροχη»…
– Έχει όμως άμεση σχέση. Με κούρασαν τόσα χρόνια οι λογής γκρίνιες δεξιά κι αριστερά, η δηθενιά, η σκοπιμότητα, η απίστευτη μιζέρια, ακόμα και απέναντι σε αληθινούς δημιουργούς από τυχαίους γραφιάδες, που κάποτε διάβαζα και αθέλητα επηρεαζόμουν για να διαπιστώνω 9 στις 10 φορές, πόσο «μακριά» από μένα ήταν, για να μη πω «άσχετοι» κι ακουστώ σνομπ.
– Σωστά το θέτεις. Το «μακριά» ή «διαφορετικά» είναι η κατάλληλη λέξη, γιατί για να χαρακτηρίσεις κάποιον «άσχετο» πρέπει εσύ να είσαι πιστοποιημένα «σχετικός», ενώ δεν είμαστε παρά απλοί θεατές.
– Στην τελική, ΟΛΟΙ θεατές είμαστε- απλά διαφορετικοί και ΟΛΟΙ κρίνουμε- απλά διαφορετικά, ιδιωτικά ή δημόσια. Μόνο που η δημόσια κριτική επηρεάζει μαζικά, ενώ η ιδιωτική σαν τη δική μας καλή ώρα, αφορά μόνον εμάς τους δύο.
– Ε καλά, ας μην τα ισοπεδώνουμε περί κριτικής, το θέμα είναι τεράστιο, ας το αφήσουμε για άλλη φορά. Επιμένεις ωστόσο ότι φέτος είδες «υπέροχο» θέατρο;
– Είπα «υπέροχη» χρονιά. Και εννοώ ότι είδα πολλές, διαφορετικές, ψαγμένες, κάθε είδους παραστάσεις, αρκετές υπέροχες, κάποιες μέτριες και ελάχιστες κακές. Που όμως και από τις τελευταίες κάποια εμπειρία πήρα, άσχετα αν ήταν αρνητική ή προς αποφυγήν.
– Συγγνώμη, αλλά το «αρνητική» ΔΕΝ κολλάει προφανώς με το «υπέροχη», έτσι δεν είναι;’
– Καταρχήν ήταν μια μικρή μειοψηφία μέσα σε ένα σύνολο σαφώς άνω του μετρίου και με αρκετές στιγμές εξαιρετικές που έφθαναν να σε αποζημιώσουν για τα υπόλοιπα. Και δεύτερον, δεν θέλω να αγνοώ ότι ακόμα και πίσω από μια κακή παράσταση- αγνών προθέσεων, υπάρχουν άνθρωποι που κατέθεσαν πολλά και οφείλω να σεβαστώ τουλάχιστον αυτή την κατάθεση… σε κόπο, σε χρόνο, σε όνειρα, σε χρήμα…
– Μα πριν λίγο καιρό συζητούσαμε για τους ατάλαντους, τους δήθεν, που βρήκαν στο θέατρο τον εύκολο τρόπο να βγάλουν το ψώνιο τους και φράγκα κοροϊδεύοντας τον θεατή….
– Μα ΔΕΝ μιλάω γι αυτούς, δεν άκουσες που τόνισα το «αγνών προθέσεων»; Στις περιπτώσεις που ανέφερες τα ανέντιμα κίνητρα είναι εμφανή. Όπως είναι εμφανή και τα έντιμα, που για διάφορους λόγους έδωσαν ένα κακό αποτέλεσμα. Εδώ λοιπόν δεν θα αρχίσω να πυροβολώ, κρίνω μεν, αλλά σέβομαι κάποια πράγματα.
– Αγαπητέ μου δεν ξέρω πόσο «υπέροχη» ήταν για σένα η θεατρική χρονιά, προσωπικά διατηρώ κάποιες επιφυλάξεις. Σίγουρα όμως ήταν μια υπέροχη κουβέντα, που αν δεν χτυπούσε το τρίτο κουδούνι, θα τη συνεχίζαμε μέχρι τέλους…
– Ραντεβού τότε στις 15 του Γενάρη εδώ. Θα παίζεται κάτι καλό διάβασα… Άντε στην υγειά μας και καλή χρονιά να ‘χουμε!
– Στην υγειά μας, καλή χρονιά φίλε μου!
ΚΑΛΗ ΧΡΟΝΙΑ σε όλους! ΚΑΛΗ ΧΡΟΝΙΑ στο θέατρο!
Φωτογραφικό υλικό
