Είδε και σχολιάζει η Πίτσα Στασινοπούλου
.
Υπάρχουν κομμάτια της νεοελληνικής Ιστορίας, όπως μια πολιτική δολοφονία, που δεν είναι εύκολο να αγγίξει ο καθένας, καθώς έχουν καταχωρηθεί στην ιστορική μνήμη ως αμφιλεγόμενα, σκοτεινά, αξεδιάλυτα συμβάντα εν μέσω αιματηρών πολιτικών ταραχών και εθνικού διχασμού… Σαν την μυστηριώδη ανεξιχνίαστη δολοφονία του Τζόρτζ Πολκ στη Θεσσαλονίκη το 1948, με τεράστιο διεθνή αντίκτυπο κι ενώ στη χώρα μαινόταν ο εμφύλιος… Ωστόσο να, που κάποιοι «γενναίοι» τολμούν όχι μόνο να αγγίξουν αυτά τα καυτά- σκοτεινά ιστορικά κομμάτια, αλλά να τα φέρουν στο φως με τη δύναμη που μόνο η αυθεντική Τέχνη διαθέτει! Μιλούμε βεβαίως για την παράσταση «Υπέρ Ελλάδος», βασισμένη σε έργο της Σοφίας Νικολαίδου και σκηνοθετημένη από την Πηγή Δημητρακοπούλου, που με θαυμασμό και όχι μόνο, παρακολουθήσαμε στο κατάμεστο Μικρό Θέατρο της Μονής Λαζαριστών του ΚΘΒΕ.
Χρήστος Παπαδημητρίου, Νίκος Κουσούλης
,
Το νήμα της ιστορίας αρχίζει να ξετυλίγει η αμερικανίδα μάνα του Πόλκ, αφηγούμενη την πορεία του δημοσιογράφου γιού της, μέχρι το μοιραίο, τελευταίο του ταξίδι στην Ελλάδα του εμφύλιου. Περιγράφει ένα ελεύθερο, ασυμβίβαστο πνεύμα, έναν ριψοκίνδυνο δημοσιογράφο υπέρμαχο της αλήθειας χωρίς δισταγμό να συγκρουστεί, έναν λάτρη της ζωής που κάποια στιγμή ερωτεύεται και παντρεύεται ελληνίδα αεροσυνοδό. Τη σκυτάλη της αφήγησης παραλαμβάνει η πόντια μάνα του καταδικασθέντα για τη δολοφονία Στακτόπουλου, εξιστορώντας τον πονεμένο ξεριζωμό, την προσφυγιά, την εγκατάσταση στη νέα πατρίδα, την τακτοποίηση του γιού της σε εφημερίδα ως δημοσιογράφος… Κι ανάμεσα στις δύο τραγικές μάνες και τη νεαρή χήρα, το χρονικό και οι σκοτεινές συνθήκες του μυστηριώδους φονικού, ενώ δύο αντίπαλοι κόσμοι, εκπροσωπούμενοι από ταγματασφαλίτες, πρόξενους, δικηγόρους, αντάρτες, παλεύουν μέχρις εσχάτων για την επικράτηση και τα προσχήματα, την ώρα που το «υπέρ Ελλάδος» εθνικό συμφέρον αλέθει με κυνισμό θύματα στον τροχό της Ιστορίας…
.
Ξεκινώντας από το σπουδαίο κείμενο (+) της Σοφίας Νικολαίδου - βασισμένο στο βιβλίο της «Χορεύουν οι ελέφαντες» και ως πρώτο θεατρικό έργο, θα πούμε ότι μας εντυπωσίασαν πολλά, αλλά αρχικά η πληρότητα και αντικειμενικότητα της ιστορικής προσέγγισης, για μία από τις πλέον αμφιλεγόμενες πολιτικές δολοφονίες- «χρεωμένη» εξίσου σε δεξιούς και αριστερούς, που ουδέποτε διελευκάνθηκε. Ωστόσο πέραν της έντιμης διαχείρισης σε ιστορικό-πολιτικό επίπεδο, δίνοντας ειλικρινές βήμα έκφρασης σε όλες τις εμπλεκόμενες πλευρές, αυτό που κυρίως κερδίζει εν προκειμένω είναι η εξαιρετική θεατρική δομή, μετουσιώνοντας σε ζωντανή τέχνη ένα ιστορικό ντοκουμέντο. Η κεντρική ιδέα να στηρίξει το έργο σε τέσσερεις βασικούς «πυλώνες» με μορφή αφηγητών, ήτοι τις δύο μάνες, τη χήρα και τον ασφαλίτη, και γύρω τους ως «δορυφόροι» να εμπλέκονται κομβικά πρόσωπα του δράματος, αποδείχθηκε υπέροχα λειτουργική και ευφυής, αποτυπώνοντας σε εκτεταμένο καμβά όλη την τραγικότητα μιας ταραγμένης εποχής με ανελέητο παρασκήνιο. Τίποτα από την περιρρέουσα ατμόσφαιρα δεν έμεινε εκτός, φωτίζοντας ολόπλευρα τα γεγονότα από ίσες αποστάσεις, ενώ η εστίαση στον πάσχοντα άνθρωπο ως ανυπεράσπιστο θύμα συμφερόντων που τον συνθλίβουν, συγκλονίζει συναισθηματικά και διεγείρει βαθείς προβληματισμούς…
Χρήστος Παπαδημητρίου, Κική Στρατάκη, Γιώργος Κολοβός, Έφη Δρόσου, Νίκος Κουσούλης, Γιάννης Τσεμπερλίδης, Φανή Ξενουδάκη, Ιωσήφ Πολυζωίδης
.
Ερχόμενοι στην σκηνοθεσία της Πηγής Δημητρακοπούλου, οφείλουμε να υποκλιθούμε για ένα αποτέλεσμα υπεράνω κάθε προσδοκίας- από αυτά που η μνήμη καταγράφει ανεξίτηλα. Ναι, είχε ένα θαυμάσιο κείμενο στα χέρια, όμως κατά βάση αφηγηματικό, στο οποίο έπρεπε να δώσει ανάγλυφη σκηνική υπόσταση. Εν προκειμένω, ξεπέρασε κατά πολύ το ζητούμενο, καταφέρνοντας να «ζωγραφίσει» στη σκηνή, και το πιο παράδοξο... με απουσία χρωμάτων! Επιλέγοντας το γκρι ως δεσπόζουσα απόχρωση, ενδεικτική- συμβολική μιας καθ’ όλα γκρίζας εποχής, «χρωμάτισε» αριστοτεχνικά το σκηνικό της κάδρο, με τη βοήθεια δημιουργικής φαντασίας, κατασταλαγμένης ωριμότητας, αξιοθαύμαστου ταλέντου, χωρίς να καταφύγει σε οτιδήποτε θεαματικό. Ο τρόπος που έστησε τους ηθοποιούς της σε ένα λιτότατο σκηνικό, θυμίζοντας δομή αρχαίας τραγωδίας με κεντρικούς ήρωες και χορό… η μελετημένη κινησιολογία με θαυμαστή ακρίβεια συγχρονισμού, παραπέμποντας ενίοτε σε τελετουργία… η υπέροχα συμβολική και άκρως ευφάνταστη στη απλότητά της απόδοση του φονικού… η αξιοθαύμαστη δραματοποίηση αφηγήσεων και διαλόγων, με απόλυτη συνέπεια στη ροή των εξελίξεων, με λογικό ειρμό και δυνατή πλοκή, με σεβασμό στην Ιστορία, με την αμεσότητα και το συναίσθημα μιας ζωντανής αναπαράστασης, πραγματικά καθήλωσαν…
Η παρούσα σκηνοθετική διαχείριση, που θα τολμούσαμε να χαρακτηρίσουμε υποδειγματική για παρόμοιο εγχείρημα, διακρίθηκε από αρετές που σπάνια συναντάμε… όπως τον μοναδικό συνδυασμό έμπνευσης, φαντασίας, σκηνικής οικονομίας με βάση τη απόλυτη λιτότητα και χωρίς ουδέποτε να χαθούν το μέτρο και η ισορροπία… τίποτα περιττό ή υπερβολικό, όλα μελετημένα με ακρίβεια και στόχο, «τόσο όσο» στη δοσολογία, να ρέουν με έναν φυσικό αβίαστο ρυθμό… και να προσφέρουν ένα αποτέλεσμα με δυνατή ουσία και συνάμα καλλιτεχνική ευαισθησία, μέσα από απλά ευρήματα που διαμόρφωσαν μοναδική ατμόσφαιρα. Το επίσης αξιέπαινο της σκηνοθεσίας ήταν ότι κατάφερε να αποδώσει ένα ιστορικό γεγονός με εντελώς σύγχρονη οπτική- σαν να διαδραματιζόταν στο «εδώ και τώρα» αναδεικνύοντας τις βαθύτερες και πάντα επίκαιρες προεκτάσεις του και δεν ήταν τυχαίο ότι απέφυγε παντελώς την ονομαστική αναφορά σε πρόσωπα, βαφτίζοντας μόνο τον Στακτόπουλο ως «κύριο Γκρι» ή βάζοντας τους ηθοποιούς να κάθονται ανάμεσα στους θεατές… Ένα σκηνοθετικό όραμα με ουσία, καθαρό στόχο και καλλιτεχνική ταυτότητα, άξιο συγχαρητηρίων για το πηγαίο ταλέντο της… Πηγής!
Γιώργος Κολοβός
Το οποίο όραμα υλοποίησαν άριστα ως δεμένο, συμπαγές σύνολο οι δέκα ηθοποιοί, άψογα πειθαρχημένοι όλοι τους στο σκηνοθετικό πνεύμα και με προσωπικό ερμηνευτικό στίγμα οι καθοριστικοί ρόλοι. Όπως η Αμερικανίδα μητέρα (Πολκ) Έφη Δρόσου , με δυναμισμό, αξιοπρεπή πόνο, παγερή έκφραση, απέχθεια για τη χώρα που της στέρησε τον γιο… η Πόντια μάνα (Στακτόπουλου) Σοφία Καλεμκερίδου σε μια ερμηνεία καθηλωτική που άγγιξε τους πάντες, καθώς δεν υποδυόταν κανένα ρόλο, ΗΤΑΝ η χαροκαμένη, βασανισμένη μάνα με μια φυσικότητα αφοπλιστική, συχνά ανατριχιαστική που θα θυμόμαστε για καιρό… η Μαριάννα Πουρέγκα ως χήρα του Πόλκ, συνδυάζοντας τη χαριτωμένη ανεμελιά της ηλικίας με τον πόνο της ξαφνικής απώλειας και τα αναπάντητα ερωτήματα… ο Ιωσήφ Πολυζωίδης στο ρόλο του Ταγματασφαλίτη (του περιβόητου Μουσχουντή), υπήρξε εξαιρετικά πειστικός με προκλητικό «αέρα» εξουσίας, κυνικότητα, σκοτεινό βλέμμα ικανό να φοβίζει… Θαυμάσιοι ερμηνευτικά- κινησιολογικά- φυσιογνωμικά οι Γιώργος Κολοβός ως δικηγόρος, Χρήστος Παπαδημητρίου ως Άγγλος διπλωμάτης, και Γιάννης Τσεμπερλίδης ως αντάρτης ξάδελφος, το ίδιο και ο άψογα συντονισμένος και αποτελεσματικός «χορός», αποτελούμενος από τους Νίκο Κουσούλη, Φανή Ξενουδάκη και Κική Στρατάκη. Άξιοι!
Χρήστος Παπαδημητρίου, Έφη Δρόσου
.
Το σκηνικό, το οποίο πέρα από μερικές καρέκλες έδωσε όλο το συμβολικό του στίγμα με τρία «ιδιαίτερα» παράθυρα ψηλά, φωτισμένα κατά περίσταση και ένα λευκό σάβανο, κατάφερε με τη λιτότητά του να αναδείξει την εποχή και την ουσία χωρίς περισπασμούς, ενώ οι άψογοι φωτισμοί φρόντισαν για την ιδανική ατμόσφαιρα… Ενισχυμένη επιπλέον με ευφάνταστες, διακριτικές μουσικές επιλογές- πέρα από τα αναμενόμενα για την εποχή και μάλιστα με μια ευρηματική, απρόσμενη έναρξη, ενώ η σοφή επιλογή των απόλυτα ταιριαστών κοστουμιών για κάθε χαρακτήρα, με το μαύρο του πένθους και το γκρι να κυριαρχούν, ολοκλήρωσε μια καθ’ όλα προσεγμένη, εξαιρετική παράσταση…
Καταλήγοντας (=) και μετά από όσα αναλυτικά αναπτύχθηκαν, θα πούμε μετά λόγου γνώσεως ότι η συγκεκριμένη παράσταση που «αθόρυβα» λαμβάνει χώρα στο Μικρό Θέατρο της Μονής Λαζαριστών, ανήκει στις καλύτερες της χρονιάς… Τόσο απλά και τόσο αληθινά.
ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ:
7,1 ΣΤΑ 10
.
-k-
.
ΜΙΚΡΟ ΘΕΑΤΡΟ ΜΟΝΗΣ ΛΑΖΑΡΙΣΤΩΝ
«ΥΠΕΡ ΕΛΛΑΔΟΣ» της Σοφίας Νικολαϊδου.
Το έργο διερευνά, 70 χρόνια μετά, την ανεξιχνίαστη δολοφονία του Πολκ.
Ημέρες & ώρες παραστάσεων: Τετάρτη στις 18:00, Πέμπτη-Παρασκευή-Σάββατο στις 21:15, Κυριακή στις 20:00.
.
-k-
.
Όλες οι νέες παραστάσεις (πρεμιέρες) που θα δοθούν από 20/9/2018 έως 20/05/2019 στην πόλη της Θεσσαλονίκης, αυτόματα συμμετέχουν για τα 3 Βραβεία Κοινού καθώς και για τα Βραβεία Κριτικής Επιτροπής στα 9α Θεατρικά Βραβεία Θεσσαλονίκης 2019 που θα πραγματοποιηθούν τέλη Μαίου 2019 - Πληροφορίες για τα 9α ΘΒΘ θα βρείτε ΕΔΩ - Facebook pages ΕΔΩ
.
Δείτε & αυτά:
-Τι παίζουν τα θέατρα στη Θεσσαλονίκη ΤΩΡΑ ΕΔΩ
