Είδε και σχολιάζει για την Κουλτουρόσουπα.
.
Αν κρίνουμε από την ευρεία απήχηση των μονολόγων για την Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου και την Σωτηρία Μπέλλου, είναι φανερό ότι το κοινό αγαπά αυτήν την ιδιαίτερη κατηγορία βιογραφιών που αφορούν σε ρεμπέτισσες του προηγούμενου αιώνα, έχοντας σημαδέψει ανεξίτηλα με τα τραγούδια ή τη φωνή τους την ελληνική ψυχή σε εποχές ταραγμένες, που σήμερα ξυπνούν με νοσταλγία γλυκόπικρες μνήμες…
.
Ήταν λοιπόν σειρά μιας καινούργιας παράστασης, αφιερωμένης σε εμβληματική λαϊκή ερμηνεύτρια, πρωτοπόρα στα χρόνια της και «δασκάλα» πολλών μεταγενέστερων, που παρακολουθήσαμε στο θέατρο Σοφούλη με τίτλο «Ρόζα Εσκενάζυ, η Βασίλισσα του ρεμπέτικου» σε κείμενο Παναγιώτη Μέντη και σκηνοθεσία Αντώνη Λουδάρου…
«Η Ρόζα η ναζιάρα με τα σγουρά μαλλιά» που αφηγείται παραστατικά την πολυτάραχη ζωή της μπροστά από ένα πάλκο με μουσικούς και με φόντο τις δεκαετίες των ιστορικών ανατροπών… Γεννημένη στην Κωνσταντινούπολη, εβραϊκής καταγωγής, αναγκάζεται να μετακομίσει με την οικογένειά της στη Θεσσαλονίκη, όπου σε νεαρότατη ηλικία ανακαλύπτει το εκρηκτικό ταλέντο της και ξεκινά δειλά τα πρώτα βήματα αρχικά ως χορεύτρια και στη συνέχεια ως τραγουδίστρια, αγνοώντας με πείσμα τα αυστηρά στερεότυπα για τις γυναίκες της εποχής της… Στην αφήγησή της παρελαύνουν οι έρωτες και τα πάθη της, η γέννηση του παιδιού της, η ξακουστή καριέρα που από Θεσσαλονίκη και Αθήνα πέρασε τα σύνορα φτάνοντας μέχρι Ν. Υόρκη, η κατοχή και οι διώξεις της φυλής της, η δικτατορία που αντιστάθηκε με τον τρόπο της, η κατοπινή φτώχεια αναζητώντας δουλειά, η δύση μιας ένδοξης ασυμβίβαστης ζωής, διανθισμένα όλα τούτα με τα αλησμόνητατραγούδια της…
Πάνω σε ένα περιεκτικό κείμενο του Παναγιώτη Μέντη, που απέδωσε με χρονική αλληλουχία, αμεσότητα, ρεαλισμό, άλλοτε με συγκίνηση κι άλλοτε με χιούμορ την εξιστόρηση, παραθέτοντας τους κομβικούς σταθμούς μιας θυελλώδους πορείας και το καίριο στίγμα μιας ξεχωριστής προσωπικότητας, βαφτίζοντάς την δικαίως «Βασίλισσα του ρεμπέτικου»... καθώς τόσο η ιδιαίτερη φωνή και «σκερτσόζα» σκηνική παρουσία, όσο και η αντισυμβατική στάση ζωής, κόντρα σε κάθε πρότυπο που απαξίωνε τη γυναίκα στερώντας της στοιχειώδη δικαιώματα, καταξίωσαν τον τιμητικό τίτλο της Ρόζας, ωςμια καλλιτέχνιδα που κυριάρχησε στο χώρο της, όχι μόνο με διαχρονικά τραγούδια που δεν θα πάψουν να αγγίζουν ευαίσθητες χορδές ή να ξεσηκώνουν για γλέντι, αλλά και με το αυθεντικό της πάθος, έτοιμη να κάψει και να καεί, περνώντας από σαράντα κύματα σε καιρούς φουρτουνιασμένους…
Ιδιαίτερα φροντισμένη (+) η σκηνοθεσία από τον Αντώνη Λουδάρο– με μικρές επισημάνσεις παρακάτω- που σε ένα νοσταλγικό σκηνικό περιβάλλον με έπιπλα και αντικείμενα εποχής, έδεσε εμπνευσμένα την αφήγηση- πρόζα στο παρόν από την ηλικιωμένη πια Ρόζα, με το μουσικό μέρος εν είδει φλας μπακ στο παρελθόν με την νεαρή Ρόζα στο πάλκο,αποδίδοντας μια μορφή λαϊκού «μιούζικαλ»… που λόγω των γνωστών κι αγαπημένων τραγουδιών, αλλά και της ενθάρρυνσης από τη σκηνή για συμμετοχή, συχνά θύμιζε γνήσιο γλέντι με τους θεατές ως μεγάλη παρέα να τραγουδούν κρατώντας το ρυθμό με παλαμάκια, σχεδόν έτοιμοι να σηκωθούν για… χορό και χειροκροτώντας ζωηρά κάθε ερμηνεία. Τα αφηγηματικά μέρη με τη φροντίδα του απέκτησαν θεατρικότητα και όγκο με διακριτικές σκηνικές παρεμβάσεις, ηχογραφημένες φωνές προσώπων του έργου,άψογους στοχευμένους φωτισμούς, αλλαγές ατμόσφαιρας, ενώ το λαϊκό πάλκο με τους μουσικούς, άλλοτε σε δεύτερο σκοτεινό πλάνο κι άλλοτε σε θριαμβευτικό πρώτο με τα πολύχρωμα λαμπιόνια του, μοιράστηκε το «ήμισυ» της παράστασης διαδραματίζοντας καθοριστικό ρόλο στο κλίμα… καθώς με αυθεντικές μικρασιάτικες φορεσιές ο Γιώργος Ματθαίου (λαούτο, κιθάρα), ο Γιώργος Ψάλτης (βιολί) και η εξαιρετική Αποστολία Γκούτη με την υπέροχη στολή, τη θαυμάσια φωνή της, τα ανατολίτικα γυρίσματα, την «ευγενική» σκηνική παρουσία ως νεαρή Ρόζα στις δόξες της, εκτέλεσαν άψογα τα πασίγνωστα τραγούδια της με ιδανική δοσολογία (ένα κουπλέ- ένα ρεφρέν) μεταφέροντας νοσταλγία, μνήμες, αυθεντικότητα, κέφι ή έναν κρυφό λυγμό…
Η Παυλίνα Χαρέλα στον ρόλο της (ηλικιωμένης) Ρόζας, ήταν φανερό ότι την αγάπησε, θαύμασε και σεβάστηκε, σε έναν μονόλογο πληθωρικό, «πολλαπλών όψεων», σε σχέση με μια προσωπικότητα ιδιαίτερα δυναμική, λαμπερή, χαρισματική, που «τω καιρώ εκείνω» ούσα γυναίκα, κατάφερε όχι μόνο να διαγράψει μια ζηλευτή καλλιτεχνική καριέρα, όχι μόνο να σφραγίσει με την ερμηνεία της τραγούδια- παρακαταθήκη, όχι μόνο να ξεπεράσει συνθήκες τραγικές, αλλά κυρίως να πραγματώσει όλα τα «θέλω» της με το αυθεντικό «τσαγανό» του χαρακτήρα της, κάτι αδιανόητο τότε για το φύλο της, προορισμένο αποκλειστικά για τους ρόλους μάνας- συζύγου- νοικοκυράς… Και η ηθοποιός απέδωσε φιλότιμα, αφοσιωμένα, επαγγελματικά, ρεαλιστικά, σε σημαντικό βαθμό αυτές τις διαστάσεις, με στιγμές συγκίνησης και χιούμορ, με αμεσότητα απευθυνόμενη στο κοινό, με φυσικότητα και άνεση…
Απλά, στις παρατηρήσεις μας (-), μεταξύ άλλων και ξεκινώντας από την ερμηνεία της καλής ηθοποιού, θα αναφέρουμε ότι ως γενική αίσθηση παρέπεμπε περισσότερο σε καθημερινή «γυναίκα της διπλανής πόρτας» με έντονα βιώματα και λιγότερο σε μια μοναδικά ξεχωριστή καλλιτέχνιδα με ένδοξο και παθιασμένο παρελθόν, που σημαίνει ότι «κάτι» καθοριστικό έλειπε ως καθοδήγηση για την ειδοποιό διαφορά… Αυτό που επίσης έλειπε από την θαυμάσια τραγουδίστρια, της οποίας η γλυκύτατη, ευγενική, διακριτική, σχεδόν σεμνή παρουσία και κίνηση, δεν παρέπεμπε σε θυελλώδη «σκερτσόζα και ναζιάρα» που έκαιγε καρδιές… Ομοίως σε σκηνοθετικό επίπεδο, θεωρούμε ότι κάποιες (λίγες) επιλογές θύμιζαν «κλισέ» που μπορούσαν να αποφευχθούν, όπως πχ. το απανωτό πέταγμα χαρτιών στον αέρα ή η κατάχρηση του ατμού σε πολλά μη απαραίτητα σημεία ή εν μέρει ατάκες και κινησιολογία της ηρωίδας χωρίς σαφή ταυτότητα, ενώ βρήκαμε το κείμενο αρκετά συμβατικό ως προς τη μορφή του, δεδομένου ότι λίγο-πολύ όλες οι αναλόγου μεγέθους προσωπικότητες της εποχής διέθεταν κοινά βιώματα και διήνυσαν παρεμφερείς πορείες , οπότε το καλλιτεχνικό ενδιαφέρον έγκειται όχι τόσο στις πληροφορίες όσο στον τρόπο αφήγησης…
Εν κατακλείδι (=) και πέρα από τις δευτερεύουσας σημασίας παρατηρήσεις με «εποικοδομητική» πάντα πρόθεση, η ουσία είναι ότι πρόκειται για φροντισμένη, αξιοπρεπέστατη παράσταση που επί 75 απολαυστικά λεπτά προσφέρει στον θεατή νοσταλγικές μνήμες και με τα υπέροχα ζωντανά τραγούδια της τον ξεσηκώνει με διάθεση γλεντιού, φεύγοντας από την αίθουσα με πολύτιμο αίσθημα ευφορίας…Λίγο είναι στις μέρες μας;;
Βαθμολογία:
6,6/10
.
Πληροφορίες για τη παράσταση θα βρείτε εδώ.
12α Θεατρικά Βραβεία Θεσσαλονίκης 2023:
Τελετή Απονομής
Θέατρο Αυλαία
Παρασκευή 16 Ιουνίου, 21:00
.
Όλες οι νέες παραστάσεις (πρεμιέρες) που θα δοθούν έως 14/05/2024 στην πόλη της Θεσσαλονίκης, αυτόματα συμμετέχουν για τα 3 Βραβεία Κοινού καθώς και για τα Βραβεία Κριτικής Επιτροπής στα 13α Θεατρικά Βραβεία Θεσσαλονίκης 2024