Το θεατρικό 2016 που τα είχε ΟΛΑ! Από τον «ΠΑΛΜΟ ΤΩΝ ΦΟΥΑΓΙΕ» της Π. Στασινοπούλου
Εντάξει… μπορεί να μην είχε βράβευση Ρουβά ως «τραγωδού» ή ξεσπάσματα για «αστυνομίες θεάτρου», όμως θεωρώ ότι οι «αποσκευές» της φετινής θεατρικής χρονιάς που οσονούπω αποχαιρετάμε, μοιάζουν σχεδόν ασήκωτες! Κι αυτό διότι περιέχουν σπάνιο… συλλεκτικό υλικό ιδιαίτερης βαρύτητας και σε πλεόνασμα. Από σπουδαίες θεατρικές στιγμές και καλλιτεχνικό οργασμό, μέχρι σκάνδαλα μικρά, μεγάλα και τεράστια, που τη στιγμή του απολογισμού στην εκπνοή του χρόνου, καλούνται να πάρουν τη θέση που τους αναλογεί στο ετήσιο θεατρικό πανόραμα… Σταχυολογώντας τα πεπραγμένα της χρονιάς ως είθισται, η επιλογή δεν ήταν καθόλου εύκολη και κυρίως η αξιολόγηση των «σημαντικών», πέρα βέβαια από τα οφθαλμοφανή, στην προσπάθεια να αποδοθεί μια όσο πιο αντικειμενική, σφαιρική, αντιπροσωπευτική εικόνα για το χώρο τη φετινή χρονιά. Ωστόσο, εύκολα ή δύσκολα, προέκυψε μια «λίστα»- με μάλλον τυχαία σειρά- που χωρίς περαιτέρω φλυαρία, τίθεται στην κρίση του θεατρόφιλου αναγνώστη και έχουμε και λέμε…
– Η πρώτη κρατική σκηνή της χώρας, το Εθνικό Θέατρο, απασχόλησε εντονότατα τη φετινή χρονιά την κοινή γνώμη, επιλέγοντας να ανεβάσει στην Πειραματική Σκηνή του την παράσταση «Η ισορροπία του Nash», που μεταξύ άλλων περιλάμβανε και κείμενα του έγκλειστου τρομοκράτη Σ. Ξηρού. Ο σάλος που ξέσπασε στον καλλιτεχνικό/ πνευματικό/ κοινωνικό/ πολιτικό χώρο μεταξύ «υπερασπιστών του δημοκρατικού ήθους» και υπερασπιστών της ελεύθερης έκφρασης, δεν είχε προηγούμενο και τα θυελλώδη επεισόδια έξω από το θέατρο, οδήγησαν σε κατέβασμα της παράστασης, θεωρούμενης ως τεράστιο σκάνδαλο. Για να θριαμβεύσει το «πολιτικά ορθό» με επιβολή βίας ΚΑΙ στην (ευνουχισμένη) Τέχνη…
– Παραμένοντας στο χώρο του πολύπαθου Εθνικού, αίσθηση προκάλεσαν οι καταγγελίες εργαζομένων καλλιτεχνών μέσω επιστολής που απέστειλαν στο ΥΠΠΟ και είδε το φως της δημοσιότητας. Όπου έκαναν λόγο για απαξιωτική αντιμετώπισή τους μέσω απαράδεκτων συμβάσεων, ζητώντας έντιμες και καθαρές εργασιακές σχέσεις. Και δεν ήταν οι μόνοι δυστυχώς…
– Διότι περίπου… το ίδιο έργο παίχτηκε και στην δεύτερη κρατική σκηνή, το επίσης πολύπαθο ΚΘΒΕ, μόνο που εδώ οι σφοδρότατες καταγγελίες των εργαζομένων απευθύνονταν στον καλλιτεχνικό διευθυντή του θεάτρου Γ. Αναστασάκη και τη στενή συνεργάτιδά του Μ. Τσιμά, καταλογίζοντάς τους με δημόσια επιστολή τέρατα και σημεία! Από αυταρχισμό και τρομοκρατία μέχρι εμπάθεια και νεποτισμό, αναφέροντας συγκεκριμένα στοιχεία σε μια επιστολή- καταπέλτη! Η οποία ωστόσο, παρά την σοβαρότητα των καταγγελιών, αγνοήθηκε προκλητικά από τους πάντες και για έναν περίεργο, ανεξήγητο λόγο «πνίγηκε»…
– Το επόμενο σκάνδαλο και μάλιστα περιωπής, ήρθε από πλευράς Φεστιβάλ Αθηνών- Επιδαύρου και συγκεκριμένα από τον καλλιτεχνικό διευθυντή του Γιαν Φάμπρ, μια προσωπική επιλογή του τότε υπουργού Μπαλτά, που επίσης σχολιάστηκε έντονα για το αμφιλεγόμενο πρόσωπο του ευρωπαίου διευθυντή. Ο οποίος θεώρησε καλό να αφιερώσει τον κορυφαίο πολιτιστικό θεσμό της Ελλάδας στην… πατρίδα του, το Βέλγιο, απαξιώνοντας παράλληλα το εγχώριο καλλιτεχνικό δυναμικό. Την κατακραυγή που δέχτηκε από σύμπαντες τους καλλιτέχνες με μοναδική στα χρονικά σύμπνοια, θα τη θυμάται για καιρό, αφού βέβαια αναγκάστηκε να παραιτηθεί και να επιστρέψει στα… «παλλόμενα πέη» και τις «ιπτάμενες γάτες» του!
– Ένα επίσης σκάνδαλο που ακόμα θυμόμαστε, αφορά στο κομψότατο στόλισμα μέσω φέισμπουκ του ηθοποιού Γ. Γεννατά, προς τους συντελεστές της παράστασης «Ορέστεια». Όπου με χυδαίους χαρακτηρισμούς και προσβολές απευθύνθηκε δημόσια σε ηθοποιούς και τον σκηνοθέτη Γ. Χουβαρδά, ένας συνάδελφος που (νομίζει ότι) «ποιεί ήθος» και (νομίζει ότι) βρήκε βολικό τρόπο να τραβήξει την προσοχή, καταφέρνοντας ωστόσο να αναδειχθεί σε top malakas του καλοκαιριού…
– Μπορεί στις φετινές παραστάσεις αρχαίου δράματος, μα μην είχαμε συμμετοχή Ρουβά, είχαμε όμως συμμετοχή Μποφίλιου στις «Όρνιθες», καθότι ανήκει στα «ευπώλητα» ονόματα της εποχής και βεβαίως ένας κράχτης δεν έβλαψε ποτέ κανέναν… Περιμένουμε τη σειρά του επόμενου σελέμπριτυ με τη δήλωση- κόλαφο: «θέλω να παίξω στην Επίδαυρο». Η δεινοπαθούσα Επίδαυρος θέλει;;;
– Κι από Επίδαυρο… Θεσσαλονίκη, όπου το κλείσιμο ενός θεατρικού χώρου με παρουσία χρόνων, δεν μπορεί παρά να προκαλεί θλίψη. Μιλάμε για το θέατρο «Έξω από τα τείχη», όπου ο Δήμος της περιοχής στον οποίο ανήνει ο χώρος, ανακάλεσε την παραχώρηση, αφήνοντας άστεγους τους καλλιτέχνες που κατέθεσαν άφθονο χρήμα για τη διαμόρφωσή του και πάνω από δεκαετία το ποιοτικό καλλιτεχνικό τους όραμα…
– Από την άλλη η πόλη μας, είναι γεγονός ότι γνωρίζει «θεατρική άνθηση» που τη φετινή χρονιά ήταν ιδιαίτερα εμφανής. Όχι μόνο με την ενδιαφέρουσα τοπική παραγωγή της από θεατρικές ομάδες- μεταξύ των οποίων κάποιες πολύ αξιόλογες-, ούτε μόνο με τη φιλοξενία πολλών αθηναϊκών ή άλλων σχημάτων, διοργανώνοντας μάλιστα μικρά θεατρικά φεστιβάλ σαν το Comedy Festival, το Open comic festival (standup), το φεστιβάλ «Αυλαία» κλπ. Αλλά προβάλλοντας παράλληλα και το ερασιτεχνικό θέατρο με τις δωρεάν «Βραδιές Θεάτρου» σε σταθερή βάση, με τη στήριξη ενός επίσημου φορέα σαν την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, μέσω του Κέντρου Πολιτισμού της. Αξιέπαινες καθ’ όλα πρωτοβουλίες!
– Στα σημαντικά θεατρικά «συν» για την πόλη τη φετινή χρονιά, θα σημειώσουμε επίσης την επιστροφή στην «έδρα» τους και εννοούμε το ΚΘΒΕ, δύο μεγάλων κυριών του θεάτρου, δύο καταξιωμένων πρωταγωνιστριών, σαν την Φιλαρέτη Κομνηνού που συμμετείχε στην παράσταση «Ο αγαπητικός της βοσκοπούλας» και την Λυδία Φωτοπούλου που προσκλήθηκε για την παράσταση «Η Μάνα Κουράγιο και τα παιδιά της», καταθέτοντας και οι δυο τους σπουδαίες ερμηνείες…
– Μένοντας στο ΚΘΒΕ, δεν μπορούμε να μην σχολιάσουμε τη φετινή τιμολογιακή πολιτική με 5ευρα εισιτήρια δύο ημέρες την εβδομάδα, ως κίνηση με διπλή ανάγνωση: από τη μια ανταποκρίνεται στην αποστολή μιας κρατικής σκηνής για ψυχαγωγία προσιτή στον καθένα, από την άλλη όμως προκαλεί αθέμιτο ανταγωνισμό και μοιραία οικονομική καταστροφή των υπόλοιπων τοπικών ομάδων που αδυνατούν να επιβιώσουν. Και είναι προκλητικό να αγνοούνται και να οδηγούνται στον αφανισμό, συνάδελφοι- καλλιτέχνες που επίσης παράγουν αξιόλογο θεατρικό έργο και χωρίς καμία από τις «ευχέρειες» ενός κρατικού θεάτρου…
– Ωστόσο η χρονιά σημαδεύτηκε και από σημαντικές απώλειες αγαπημένων ηθοποιών και όχι μόνο, που πάντα θα θυμόμαστε με συγκίνηση, θαυμασμό και νοσταλγία για το έργο τους, σαν τον Μ. Χατζησάββα, την Α. Συνοδινού, τον Γ. Βόγλη, την Ν. Μανίσαλη, τον Γ. Μιχαλόπουλο, την Γ, Αποστόλου, τον Α, Μπάρκουλη, τη Σ. Ρούμπου, τον Β. Γκούφα, τον Γ. Βασιλείου, τον Π, Φυσσούν… Μορφές που έγραψαν τη δική τους ιστορία στο χώρο και αποχαιρετήσαμε για πάντα με ένα ύστατο «ευχαριστώ»…
– Και μεταξύ όλων τούτων είχαμε και αλλαγή στη ηγεσία του Υπουργείου Πολιτισμού, όπου στον υπουργικό θώκο τοποθετήθηκε η καταξιωμένη ηθοποιός του θεάτρου Λυδία Κονιόρδου, προκαλώντας αίσθηση με την επιλογή και βέβαια υψηλές προσδοκίες στον πολύπαθο θεατρικό χώρο από τον οποίο προέρχεται. Που ευχόμαστε οι προσδοκίες να μεταφραστούν σε χειροπιαστές πράξεις, αρκεί… το ερασιτεχνικό κυβερνητικό μπουλούκι να μην καταπιεί μια έμπειρη επαγγελματία με περγαμηνές.
– Αποτιμώντας τη φετινή θεατρική παραγωγή επί της ουσίας σε επίπεδο παραστάσεων, θα πούμε ότι βιώσαμε μια σπάνια, ευτυχή συγκυρία, όπου – ω του θαύματος!- η μεγάλη ποσότητα συνοδεύτηκε από εξαιρετική ποιότητα! Καθότι, μέσα στην πληθώρα των παραστάσεων, η πλειοψηφία κινήθηκε σε υψηλά καλλιτεχνικά επίπεδα και μας έδωσε την ευκαιρία να θαυμάσουμε: α) ψαγμένες επιλογές έργων δυνατών και άγνωστων, ξεκολλώντας επιτέλους από τα «αναμασημένα», β) ευφάνταστες σκηνοθετικές προτάσεις με σύγχρονη οπτική, γ) ταλαντούχα νεαρά παιδιά επί σκηνής, προικισμένα με περίσσια προσόντα. Μια χρονιά εξαιρετικά δημιουργική, ποιοτική, ελπιδοφόρα, που εγγυάται τα καλύτερα για το θεατρικό μέλλον…
– Άλλωστε στο σκεπτικό της επιβράβευσης όλων αυτών των αξιόλογων προσπαθειών, στηρίζεται ο θεσμός των θεατρικών βραβείων της «Κ», που διοργανώθηκαν για δεύτερη χρονιά εφέτος με μια μεγάλη, επιτυχημένη εκδήλωση, αποτελώντας το θεατρικό γεγονός της πόλης. Όπου βραβεύτηκαν από κοινό και κριτική επιτροπή οι παραστάσεις που ξεχώρισαν και οι συντελεστές τους, παράλληλα με την απονομή τιμητικών βραβείων σε καταξιωμένους καλλιτέχνες. Με κορυφαία, συγκλονιστική, «ιερή» στιγμή, τους λυγμούς της Κ. Καραμπέτη παραλαμβάνοντας το βραβείο της…
Κλείνοντας τον ετήσιο απολογισμό με όσα προσωπικά έκρινα σημαντικά- κι αφήνοντας εκτός αρκετά (υποθέτω) που είτε αγνοώ, είτε διέφυγαν της προσοχής μου, κρατώ την ουσία μιας «γενναιόδωρης» χρονιάς που προσέφερε πληθώρα παραστάσεων, από πολύ καλών έως καταπληκτικών. Και εύχομαι αυτό το «σερί» να ακολουθήσει και το 2017 και το 2018 και γενικώς το θέατρο να ανατρέψει τον μίζερο κανόνα «κάθε πέρσι και καλύτερα»- που σε τούτη τη χώρα λειτουργεί ως… παράδοση, διότι απέδειξε ότι διαθέτει όλα τα εχέγγυα για το «κάθε φέτος και καλύτερα»! Έτσι, για μια χαραμάδα πολύτιμης ελπίδας μέσα στο χάος…
ΚΑΛΗ ΧΡΟΝΙΑ ΣΕ ΟΛΟΥΣ!
#Κουλτουρόσουπα #kulturosupa #Θεατρομανία #ΠαλμόςΤωνΦουαγιέ #ΠίτσαΣτασινοπούλου #ΘεατρικόςΑπολογισμός2016
Φωτογραφικό υλικό
