Τάραξε τη σκέψη μας η παράσταση «Manifesto 2083» βάζοντας μας σε ποικίλους συλλογισμούς. Είδαμε στο θέατρο Σημείο και σχολιάζουμε…
Ποιος δεν θυμάται τη φρικτή τραγωδία που έλαβε χώρα στη Νορβηγία στις 22 Ιουλίου του 2011, όταν ένας τρομοκράτης της άκρας δεξιάς, οAnders Behring Breivik, δολοφόνησε εν ψυχρώ 77 άτομα και τραυμάτισε άλλα 151, στο όνομα της ιδεολογίας του;
«Manifesto 2083» λέγεται ένα κείμενο 1.518 σελίδων που έγραφε για χρόνια ο δράστης και που δημοσίευσε ηλεκτρονικά λίγο πριν τα θανατηφόρα χτυπήματα (το πρώτο σε κυβερνητικό κτήριο του Όσλο και το δεύτερο σε κατασκήνωση της νεολαίας του Εργατικού Κόμματος στο νησί Ουτόγια). Μεταξύ προσωπικού ημερολογίου και εγχειριδίου μαθητευόμενου τρομοκράτη με ιστορικές αναφορές στους εξτρεμιστές χριστιανούς, το συγκεκριμένο εκτενέστατο κείμενο αποτελεί ένα «μανιφέστο» κατά της πολυπολιτισμικότητας, του φεμινισμού και της «μουσουλμανική εισβολής» που απειλεί –κατά το δημιουργό του- την Ευρώπη και προφητεύει ότι μετά από μάχες, το 2083 όλοι οι μουσουλμάνοι θα εκτοπιστούν εκτός Ευρώπης, στο όνομα της χριστιανοσύνης. Ακραίος υπέρογκος εθνικισμός, ρεβανσισμός και ισλαμοφοβία διακρίνουν το «Manifesto 2083» με το οποίο ο υπέρ-συντηρητικός Breivik, «ο κυνηγός των μαρξιστών» ενδυναμώνει τη σταυροφορία του κατά του Ισλάμ, του σοσιαλισμού και των medias.
Το θέατρο τι έχει να κάνει μέσα σε όλες αυτές τις θηριωδίες και τα αποτρόπαια εγκλήματα, θα ρωτήσει ίσως κάποιος. Αξίζει να θυμηθούμε ότι το θέατρο είναι διδασκαλία, όπως έχει χαρακτηριστεί από τα αρχαία χρόνια, καθώς μέσα στα πλαίσια αναφοράς του τίθενται επί τάπητος όλα τα ζητήματα που αφορούν τον άνθρωπο, σχολιάζεται ο πολιτικός και κοινωνικός βίος, εκτίθενται τα ανθρώπινα πάθη, απογυμνωμένα συχνά από το κέλυφος του καθωσπρεπισμού ή των προσχημάτων και η ανθρώπινη ψυχή ρίχνει τη μάσκα της είτε μέσα από την περιγραφή και αναπαράσταση καταστάσεων είτε μέσα από έναν εσωτερικό μονόλογο, ενίοτε και παραλήρημα.
Όπως το αρχαίο θέατρο καλούσε τους θεατές του, όχι για να διασκεδάσουν την ανία τους αλλά για να προβληματιστούν επάνω σε καταστάσεις ή και ακραία φαινόμενα της ζωής, έτσι και η σκηνοθέτιδα Μαρίλλη Μαστραντώνη της παράστασης «Manifesto 2083» μας καλεί να λάβουμε μέρος στην τέλεση ενός μυστηρίου κατά το οποίο επιχειρείται το δύσκολο εγχείρημα να ξεδιπλωθεί εμπρός στα μάτια των θεατών η προσωπικότητα και ο χαρακτήρας αυτού του αδίσταχτου δολοφόνου, που φιλοδοξούσε να θεωρείται ως «το χειρότερο τέρας του Ναζισμού από το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο».
.
Ενσαρκωτής αυτού του τόσο ιδιάζοντος χαρακτήρα, ο Δημήτρης Αλεξανδρής.
Ο Δημήτρης Αλεξανδρής μας εισήγαγε μέσα στα πλαίσια του θεατρικού παιχνιδιού ήδη από το φουαγιέ του θεάτρου, πριν καν ακόμη μπούμε στην αίθουσα. Ενώ πίναμε αμέριμνοι ένα ποτό στο μπαρ, ακούσαμε κάποιον να λέει φωναχτά κάποια λόγια, ο «ξένος» αποτελώντας ταυτόχρονα πρόσωπο του θεάτρου αλλά και τμήμα του κοινού, ένας ανάμεσά μας, θα λέγαμε. Όπως ένας ανάμεσά μας είναι και τόσοι εν δυνάμει (ή και εν ενεργεία) δολοφόνοι, παρανοϊκοί και οτιδήποτε άλλο..
Ο Αλεξανδρής σηκώνει επάνω του όλο το βάρος της παράστασης, καθώς είναι το μόνο πρόσωπο επάνω στη σκηνή ένα πρόσωπο προβληματικό, ιδιαίτερο και μοναχικό, καθ’ εικόνα του Breivik. Οι θεατές θα παρακολουθήσουν έναν μονόλογο ο οποίος βασίζεται στο κείμενο «Manifesto 2083». Ένας μονόλογος, γεμάτος σκέψεις, προβληματισμούς, τρελές επικίνδυνες ιδέες και μια πλούσια γκάμα συναισθημάτων που η ερμηνεία του Αλεξανδρή καθιστά έντονα αισθητές στο κοινό, παρά την καταφανή δυσκολία απόδοσης και έκφρασης ενός τέτοιου περιεχομένου.
Ο ηθοποιός δίνει στην κυριολεξία όλο του τον εαυτό για να μας καταστήσει αντιληπτές ποικίλες αποχρώσεις του «είναι» αυτού του πρωτοφανούς «τέρατος», χειρονομεί, δρασκελίζει τη σκηνή, επιδίδεται σε διάφορες δοκιμασίες του σώματός του, η φωνή του ακολουθεί με ακρίβεια όλη την κλίμακα των δραματικών εξελίξεων ενώ το πρόσωπό του, όμοιο με μία μάσκα-ένα προσωπείο, καταφέρνει να γίνει ένας Άλλος, να γίνει ο Breivik, πείθοντάς μας για κάποιες στιγμές ότι τον έχουμε μπροστά μας. Και όλα αυτά, παρεμβάλλοντας προσωπικές μαρτυρίες, μαρτυρίες του Δημήτρη Αλεξανδρή επάνω στο έργο της μελέτης και οικειοποίησης ενός τέτοιου χαρακτήρα. Ο εαυτός του ηθοποιού συνυπάρχει με εκείνον του προσώπου που υποδύεται με έναν παράδοξο –ασυνήθιστο θα έλεγα- τρόπο επάνω στο σανίδι, δίνοντας μια performance ηθοποιού που έχει καταφέρει να απελευθερωθεί από τα στεγανά όρια της δικής του προσωπικότητας (ατομικότητας) και να ξαναγεννηθεί ως ένας άλλος άνθρωπος.
.
Τα σκηνικά είναι λιτά έως ανύπαρκτα ενώ χαρακτηριστικό είναι ότι κάποια ολιγόλεπτα βίντεο από τη δίκη του αμετανόητου ναζιστή, με εστίαση στο πρόσωπό του (στο αληθινό του πρόσωπο), έρχονται να προεκτείνουν το λόγο του ηθοποιού δίνοντάς του μια άλλη διάσταση. Έτσι, το πραγματικό εισρέει μέσα στο φαντασιακό, αλλάζουν διαδοχικά θέσεις, «παίζοντας» με τη συν-αίσθηση του κοινού.
.
Μια -φανταστική;- συνέντευξη από μια γυναίκα που εμφανίζεται πάλι σε βίντεο, συμπληρώνει αυτό το ιδιαίτερο θέαμα που κατατάσσεται στη λίστα των έργων του είδους «θέατρο-ντοκουμέντο».
Μια θεατρική απόδοση του κειμένου «Manifesto 2083» σε δραματουργία Christian Lollike που ταράσσει τη σκέψη και μας βάζει σε ποικίλους συλλογισμούς.
Δείτε την, σας αφορά.
.
-πληροφορίες για την παράσταση εδώ
Φωτογραφικό υλικό