Συγχαρητήρια κ. Χουβαρδά για τη θεατρική σας σκέψη! Είδαμε τον Άμλετ στην Στέγη και σχολιάζουμε…
Βρεθήκαμε στην παράσταση «Άμλετ» του Ουίλιαμ Σαίξπηρ με τα σκηνοθετικά ηνία του Γιάννη Χουβαρδά. Η μετάφραση του έργου είναι του Διονύσιου Καψάλη, τα σκηνικά της Εύας Μανιδάκη και η μουσική του Δημοσθένη Γρίβα. Στους πρωταγωνιστικούς ρόλους οι Χρήστος Λούλης (Άμλετ), Γιώργος Γάλλος (Κλαύδιος), Αμαλία Μουτούση (Γερτρούδη), Άλκηστις Πουλοπούλου (Οφηλία) και ο Κώστας Βασαρδάνης (Οράτιος).
Και εκείνο το θρυλικό πρόσωπο, ο πρίγκιπας Άμλετ, που υπάρχει τουλάχιστον τέσσερις αιώνες στη σκηνή(400 χρόνια) φαίνεται πως παραμένει σύγχρονα και μας απασχολεί, με τα “Αμλετικά” του διλλήματα και την οικογενειακή του τραγωδία. Είναι ωστόσο μια πρόφαση η οικογενειακή του τραγωδία ή είναι ο ίδιος που ξεδιπλώνεται στο μύθο, δίνοντας μας την πολυδιάστατη ύπαρξή μας (και τη συνέχεια της αρχαίας τραγωδίας) σε ένα και μόνο ρόλο, σε ολόκληρο το παγκόσμιο ρεπερτόριο;
Αυτό που έχω μέσα μου σπαράζει… και ο Γιάννης Χουβαρδάς επέλεξε μια απλή και βαθύτατη σκέψη για να μας δώσει το δικό του Άμλετ. Αυτή της οικειότητας προς πάσα θεατρικά ελληνικό (οίκος/ ατομικότητα) και ταυτοχρόνως απλόχερα σύγχρονο. Άλλωστε και στα χρόνια του Σαίξπηρ, ως σύγχρονος αμφιθυμικός θα παρουσιαζόταν ο Άμλετ με την αρχαία καταγωγή του Μύθου του (ναι δεν είναι μόνο η νέα γενιά).
Και στη σκηνή του Γ. Χουβαρδά οι ηθοποιοί του αναπαριστούν ως σύγχρονοι τραγωδοί και χωρίς την ανοίκεια υπερβολή, την οικογενειακή τους ιστορία, μέσα και έξω από τον Οίκο τους και το υπάρχον βασίλειο τους/πραγματικότητά τους. Ένα ξύλινο σπίτι που δεσπόζει επί σκηνής φιλοξενεί το πένθος από την δολιότητα μιας δολοφονίας, και την σχεδόν ταυτόχρονη αιμομιξία που ακολουθεί. Φρίξον ήλιε και σκέπασον γη, με τον Άμλετ να οφείλει/ως οφείλει, “χαλαρά”/ στιγμές σπαρακτικά να ανταποκριθεί…
Το σπίτι, ο Οίκος του βασιλείου της Δανίας στα σκηνοθετικά χέρια του Γ. Χουβαρδά παίρνει επιτέλους τις πραγματικές του διαστάσεις και την κατάλληλη ώρα ξε-σκεπάζεται ,ως εκείνη η ξε-χειλωμένη μητρική μήτρα που δέχθηκε την νοσηρή αιμομιξία και άφησε γυμνό και πένθιμο τον γιό της (στα απλά ψυχαναλυτικά). Ένα σπίτι διαλύεται από την μήτρα-μητέρα (όπως αναφέρουν οικουμενικά οι λαοί) και μένει μόνο ο λόγος, προφορικός ή γραπτός (πατρική αξία) να σπαράζει. Και απο συγκεκριμένο “Χουβαρδικό” φεύγει και ο τέταρτος τοίχος αφήνοντας έκθετους τους πάντες – Τα εν οίκω εν δήμω ή αλλιώς θέατρο. Αλλά ένα θέατρο ήσυχο, χωρίς πομπώδεις αναφορές και ερμηνείες στομφώδεις ,με την αξία που αρμόζει σε ένα δράμα πολυδιάστατο και αρχετυπικό μαζί και μεταφέρεται σύγχρονα στη σκηνή- με το άνευρο που σκοτώνει δηλαδή!
Να ζει κανείς η να μη ζει… και οι ερμηνείες στο σύνολό τους ήταν από εκείνες που αδημονείς να συναντήσεις στη θεατρική σκηνή. Ο Χρήστος Λούλης ερμήνευσε ιδανικά, έναν ιδανικό σημερινό αμφιθυμικό πρίγκιπα με όσα μέσα διαθέτει η τέχνη του-και ευτυχώς ήταν και είναι πολλά. Πότε πένθιμος και άβουλος εκφραστικά, πότε εκρηκτικός /μισάνθρωπος και δηλητηριασμένος στο σύνολο σχεδόν κυτταρικά, απέδωσε στο περισσότερο δυνατόν εκείνη τη μία και μοναδική Αμφιταλαντευόμενη θεατρική φιγούρα.
Η Αμαλία Μουτούση περπάτησε τη σκηνή ως εκείνη η μήτρα που σφάλει αλλά και πονά/συγκινεί μαζί, με έναν μόνιμο καμβά την ηδονή, και εκείνη την τέχνη της που μόνο αδιάφορο δε σε αφήνει. Ιδανική ερωμένη , ιδανική στις αποστάσεις της και στη θερμοκρασία που απαιτεί η συνεχής παραμονή στη σκηνή. Μονολεκτικά μια Γερτρούδη. Και τούτοι οι δύο πρωταγωνιστές είναι που θα λέγαμε άφοβα ότι πλησίασαν και εμφάνισαν την “απαραίτητη ποσόστωση” του συγκεκριμένου σκηνοθετικού οράματος/σκέψης.
Πολύ καλοί ήταν οι Άλκηστη Πουλοπούλου ως Οφηλία, ο Γιώργος Γάλλος ως Κλαύδιος και κυρίως ο Κώστας Βασαρδάνης ως Οράτιος .
Στα συν[+] της παράστασης
1. Η μετάφραση του Διονυσίου Καψάλη
2. Τα απίστευτα λιτά σκηνικά της Εύας Μανιδάκη που συνεπικούρησαν στην όλη αναπαραστατική δράση, τη σπιτικά –ψυχαναλυτική και την αιματηρά σφαγιαστική (νάιλον του κρεοπωλείου)
3. Η μουσική επένδυση του Δημοσθένη Γρίβα
Στο σύνολο, η συγκεκριμένη σκέψη του Γ. Χουβαρδά είναι μια από τις ωραιότερες και ομορφότερες σκέψεις που μπορεί ένας σκηνοθέτης να οραματισθεί για τούτο το ανεξάντλητο έργο. Είναι και παραμένει για μας απύθμενα συγκινητική καθώς και η όποια απόδοση αυτής στη σκηνή, και χωρίς να εξαντληθούμε περισσότερο σε αναλύσεις και περιγραφές, θα επιθυμούσαμε την παράταση των παραστάσεων καθώς θεωρούμε ότι στο συνεχόμενο ζέσταμα θα αποδοθεί το μέγιστο.
Εν κατακλείδι[=]
Η παράσταση «Άμλετ» είναι για την φωτεινότητα μιας καθαρής θεατρικής σκέψης, για τις καλές ερμηνείες και για τη γνώση ότι Γιοι και Κόρες παραμένουμε…
Βαθμολογία
7,5 στα 10
Σκηνοθετικό σημείωμα
«Κινούμενη άμμος»
Η εικόνα ενός σπιτιού. Το σπίτι δεν είναι ακριβώς αυτό που φαίνεται. Όπως και τα πρόσωπα
που το κατοικούν. Τα πρόσωπα εναλλάσσονται,
μεταλλάσσονται, διαιρούνται, πολλαπλασιά-
ζονται, αθροίζονται ή αφαιρούνται, κι όμως
παραμένουν ίδια. Τα ίδια. Οι ηθοποιοί (στο
έργο και στην παράσταση) επίσης. Κάποιοι,
δε, από αυτούς μοιάζουν σαν να μην μπορούν
να ξεφύγουν από τα όρια του σπιτιού, λες και
ένας αόρατος δεσμοφύλακας τους κρατά εκεί
φυλακισμένους.
Για να ξαναγυρίσουμε στο ίδιο το σπίτι τώρα, οι
τοίχοι έχουν μυστικά, όπως άλλωστε η στέγη
και τα έπιπλα, και συνηθίζουν να κόβουν βόλ-
τες, μόνα τους ή παρέα με το σπίτι· ο τέταρτος
τοίχος, μάλιστα, κάποια στιγμή αποφασίζει να
εξαφανιστεί εντελώς.
Μια δεύτερη κατασκευή απέναντι από το σπίτι
μοιάζει με τηλεφωνικό θάλαμο, αν και το μέγε-
θος, καθώς και τα λοιπά στοιχεία της, παραπέ-
μπουν περισσότερο σε αποθήκη, ίσως-ίσως και
σε κάποιο ιδιότυπο αυθαίρετο με ταράτσα.
Ή μήπως είναι ένας απλός, αθώος διάδρομος;
Και αυτές οι μεγάλες κουρτίνες; Ποιον κρύβουν,
αφού είναι διαφανείς και όλοι το ξέρουν;
Και για να μπούμε στη μεταφυσική τεχνολογία,
ποιος καλεί ποιον, αφού η σύνδεση (η όποια
σύνδεση) έχει διακοπεί από καιρό, συγκεκριμέ-
να από τότε που «εξαρθρώθηκε ο κόσμος»;
Συμπέρασμα πρώτο και τελευταίο: όλα είναι
ρευστά και, δυνητικά, το αντίθετό τους – τόσο
στο επίπεδο της ύλης, όσο και του πνεύματος.
Η ζωή μοιάζει με θάνατο και ο θάνατος με ζωή.
Οι θύτες με θύματα και τα θύματα με θύτες.
Ένας πατέρας μπορεί να μοιάζει με τον αδελφό
του και εκείνος με τον ανιψιό του, όπως και
όλες οι γυναίκες να μοιάζουν με τη μητέρα.
Και εννοείται ότι η πραγματικότητα μοιάζει
με όνειρο, και το ανάποδο. Και φυσικά, ό,τι
πιστεύαμε ως φυσικό είναι πια αφύσικο. Ακόμα
και το περιβόητο κεντρικό δίλημμα –να είσαι ή
να μην είσαι– αντηχεί στις συνειδήσεις και τα
όνειρα των ανθρώπων σαν ένα άλυτο αίνιγμα
που καθρεφτίζει τον εαυτό του στο διηνεκές.
Για να καταλάβουμε όλοι ότι η τράπουλα είναι
σημαδεμένη και κάποιος διασκεδάζει με την
ιδέα πως η αφετηρία είναι ταυτόχρονα και το
τέρμα.
Αν η κινούμενη άμμος του έργου απειλεί με
αφανισμό κάθε ρεαλιστική προσέγγιση, η
φαντασία είναι το μόνο σταθερό καταφύγιο.
Παράδοξο; Μάλλον.
«Άμλετ»; Ίσως.
Γιάννης Χουβαρδάς
.
Ταυτότητα παράστασης
Μετάφραση: Διονύσης Καψάλης, σκηνοθεσία: Γιάννης Χουβαρδάς, σκηνικά: Εύα Μανιδάκη, μουσική: Δημοσθένης Γρίβας, κοστούμια: Ιωάννα Τσάμη, φωτισμοί: Λευτέρης Παυλόπουλος, βοηθός σκηνοθέτη: Νατάσα Τριανταφύλλη, Β΄ βοηθός σκηνοθέτη: Ασπασία – Μαρία Αλεξίου, βοηθός σκηνογράφου: Θάλεια Μέλισσα, βοηθός ενδυματολόγου: Όλγα Πανοπούλου, εκτέλεση παραγωγής: Ρένα Ανδρεαδάκη, παραγωγή: Στέγη Γραμμάτων & Τεχνών. Ερμηνεύουν: Χρήστος Λούλης (Άμλετ), Γιώργος Γάλλος (Κλαύδιος / φάντασμα), Αμαλία Μουτούση (Γερτρούδη), Νίκος Χατζόπουλος (Πολώνιος / ιερέας), Κώστας Βασαρδάνης (Οράτιος), Θάνος Τοκάκης (Λαέρτης), Άλκηστις Πουλοπούλου (Οφηλία), Χάρης Φραγκούλης (Ρόζενκραντς / νεκροθάφτης), Ορφέας Αυγουστίδης (Γκίλντενστερν / νεκροθάφτης), Νικόλας Παπαγιάννης (Μάρκελλος / Φόρτινμπρας / ηθοποιός / ναύτης), Γιώργος Γλάστρας (Βερνάρδος / Ρεϋνάλδος / ηθοποιός / αξιωματικός / Όσρικ),
Γιώργος Τζαβάρας (Βόλντεμαντ / ηθοποιός / αξιωματικός / Άγγλος πρέσβης).
Μετάφραση: Διονύσης Καψάλης, σκηνοθεσία: Γιάννης Χουβαρδάς, σκηνικά: Εύα Μανιδάκη, μουσική: Δημοσθένης Γρίβας, κοστούμια: Ιωάννα Τσάμη, φωτισμοί: Λευτέρης Παυλόπουλος, βοηθός σκηνοθέτη: Νατάσα Τριανταφύλλη, Β΄ βοηθός σκηνοθέτη: Ασπασία – Μαρία Αλεξίου, βοηθός σκηνογράφου: Θάλεια Μέλισσα, βοηθός ενδυματολόγου: Όλγα Πανοπούλου, εκτέλεση παραγωγής: Ρένα Ανδρεαδάκη, παραγωγή: Στέγη Γραμμάτων & Τεχνών. Ερμηνεύουν: Χρήστος Λούλης (Άμλετ), Γιώργος Γάλλος (Κλαύδιος / φάντασμα), Αμαλία Μουτούση (Γερτρούδη), Νίκος Χατζόπουλος (Πολώνιος / ιερέας), Κώστας Βασαρδάνης (Οράτιος), Θάνος Τοκάκης (Λαέρτης), Άλκηστις Πουλοπούλου (Οφηλία), Χάρης Φραγκούλης (Ρόζενκραντς / νεκροθάφτης), Ορφέας Αυγουστίδης (Γκίλντενστερν / νεκροθάφτης), Νικόλας Παπαγιάννης (Μάρκελλος / Φόρτινμπρας / ηθοποιός / ναύτης), Γιώργος Γλάστρας (Βερνάρδος / Ρεϋνάλδος / ηθοποιός / αξιωματικός / Όσρικ),
Γιώργος Τζαβάρας (Βόλντεμαντ / ηθοποιός / αξιωματικός / Άγγλος πρέσβης).
Πληροφορίες
Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών – Κεντρική Σκηνή: Λεωφόρος Συγγρού 107 – 109, Αθήνα, τηλ.: 210 9005800. Τιμές εισιτηρίων: κανονικό: 36, 25, 18, 15 ευρώ, μειωμένο: 15, 12, 10 ευρώ, ανέργων: 5 ευρώ. Την Παρασκευή 16 Ιανουαρίου, μετά την παράσταση, θα πραγματοποιηθεί συζήτηση με τους συντελεστές της.
Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών – Κεντρική Σκηνή: Λεωφόρος Συγγρού 107 – 109, Αθήνα, τηλ.: 210 9005800. Τιμές εισιτηρίων: κανονικό: 36, 25, 18, 15 ευρώ, μειωμένο: 15, 12, 10 ευρώ, ανέργων: 5 ευρώ. Την Παρασκευή 16 Ιανουαρίου, μετά την παράσταση, θα πραγματοποιηθεί συζήτηση με τους συντελεστές της.
Φωτογραφικό υλικό
