Στην αγωνία της μεταμόρφωσης η παράσταση «Birdy». Είδαμε στο Altera Pars και σχολιάζουμε.
Βρεθήκαμε στο θεατρικό πολυχώρο Altera Pars για την παράσταση «Birdy»(1978) που βασίζεται στο βραβευμένο μυθιστόρημα του William Wharton. Η δραματουργική επεξεργασία και σκηνοθεσία είναι του Πέτρου Νάκου και μαζί του ερμηνεύουν επί σκηνής οι Νικόλαος Φραγκιουδάκης, Τάσος Περάκης, Γ.Δαφνόπουλος, Τάσος Μπλάτζιος και ο Παναγιώτης Καλαντζής. Τα κουστούμια επιμελήθηκε η Δέσποινα Χειμώνα, ενώ η μετάφραση του έργου είναι του Ερρίκου Μπελιέ.
Η ιστορία του “Birdy” είναι μαγευτική, υπνωτική. Μιλάει για τη φιλία και την οικογένεια, την αγάπη και το μίσος, το όνειρο και την επιβίωση, την λογική και την τρέλα, μα πάνω απ’ όλα, ακτινοβολεί από αναμνήσεις της νιότης, από επιθυμίες, από το όνειρο της απελευθέρωσης. «Ξέρεις τι κάνουν όλοι αυτοί που τους λέμε λογικούς; Πηγαίνουν προς την τρέλα κάθε μέρα, αλλά προτού τρελαθούν τελειώνουν οι μέρες τους. Και τότε ξαπλώνουν, κλείνουν τα μάτια και λένε ότι είναι πεθαμένοι.»
.
Σε έναν κόσμο όπου όλα τα δεδομένα ανατρέπονται, όπου οι θεσμοί καταρρέουν, σε έναν κόσμο όπου τα νούμερα καταπίνουν την ανθρώπινη αξιοπρέπεια όπου ο φόβος και η ανασφάλεια μας βυθίζουν σε ομαδική κατάθλιψη, σε έναν κόσμο όπου ο άνθρωπος αναζητά σοκαρισμένος και πανικόβλητος διέξοδο και ταυτότητα, το “Birdy”, ένα σύγχρονο παραμύθι απόδρασης, μας δείχνει το δρόμο. Το αγόρι που ονειρεύεται να πετάξει μας θυμίζει πόσο σημαντικό είναι να κρατήσουμε ζωντανή μέσα μας την ομορφιά, την αθωότητα, την πίστη, το όραμα. Η ιστορία του Μπέρντυ και του Αλ είναι η ιστορία όλων μας, η ιστορία κάθε ανθρώπου που στη πορεία προς την ενηλικίωσή του, πίστεψε, θέλησε, ονειρεύτηκε, μα σύρθηκε σε έναν αγώνα με όρους κρυφούς και σκληρούς που ποτέ δεν επέλεξε. Οι δυο αχώριστοι παιδικοί φίλοι από τη μακρινή Φιλαδέλφεια μας καλούν να «αποδράσουμε» μαζί τους, να πετάξουμε μακριά από την χρεοκοπία των ονείρων του σήμερα. Δεν θα είναι εύκολο για κανένα… «αλλά είναι απλό και αξίζει η προσπάθεια». [Δελτίο τύπου].
Και όσο κι αν φαινομενικά πρόκειται για μια ιστορία παιδικής ανδρικής φιλίας και ενηλικίωσης, στο υπόβαθρο υπάρχει ενδελεχώς η αγωνία της μεταμόρφωσης σε όλες της τις μορφές και αναφορικά με δύο ανθρώπους ιδιαίτερα κακοποιημένους και φοβισμένους. Ο Μπέρντυ σκέφτεται, ονειρεύεται και ασχολείται με την φύση των πουλιών και ότι εν δυνάμει η σημειολογία /συμβολισμός τους εμπεριέχει, αδυνατώντας να λειτουργήσει επί του πραγματικού, ενώ ο φίλος του Αλ προσπαθεί να αλλάξει το σώμα του ασκούμενος συνεχώς τους μυς του, προκειμένου να είναι ισχυρότερος του πανίσχυρου αρχετυπικού και κακοποιητικού πατέρα του. Και από τους δύο λείπει το σάρκωμα του πραγματικού και παροντικού αισθήματος, καθώς σχεσιακά και χρονικά βυθίζονται συνεχώς στο όνειρο, στη φαντασίωση. Τι ορίζει όμως την ενηλικίωση και πόσα άλλοθι χρειάζεται κάποιος για να ξεφύγει από τη στειρότητα μιας πολύ δύσκολα βιωμένης ζωής. Ότι και να πούμε, όσα και να αναλύσουμε ψυχιατρικά, κοινωνικά, πολιτιστικά ή οικονομικά, μία παραμένει η αλήθεια: Το που [συλλογικά/ γεωγραφικά] και από ποιούς [ατομικό/ ταυτότητα] θα γεννηθείς σε καθορίζει ή μάλλον σε σφραγίζει.
Εγώ ότι κάθεται το βρίσκω άσχημο… και η δραματουργική επεξεργασία και σκηνοθεσία του Πέτρου Νάκου άγγιξε τα όρια του εξαιρετικού. Σκηνοθεσία συγκροτημένη, σε δύο παράλληλα σκηνικά επίπεδα, με πολλά tableau vivant και με τη δραματουργία του έργου να ακολουθεί ρυθμικά το τέμπο δύο διαφορετικών ζωών και κάθε μίας ξεχωριστά (μέσα &έξω ζωή), και να υπολογίζει το αίσθημα που λείπει με τρόπο αμιγώς καλλιτεχνικό. Σαφήνεια στους χρόνους, σαφήνεια στους ρόλους, σαφήνεια στις σκέψεις, σαφήνεια στον υπαινιγμό, σαφήνεια στο όνειρο, σαφήνεια στη θεατρική μεταμόρφωση. Μονολεκτικά, είχαμε καιρό να δούμε επί σκηνής το μείγμα ονείρου και πραγματικότητας στους σωστούς συγκερασμούς και αν το θέλετε διαφορετικά, μια “θεατρική παράσταση” έλειπε ή ζητείται για αυτούς τους δύο τόσο δυνατούς μυθιστορηματικούς ήρωες. Και εδώ την είχαν.
Ωστόσο σε επίπεδο ερμηνειών επαναληπτικά… ο Πέτρος Νάκος έδωσε έναν ήρεμο πληγωμένο ανδρικό Αλ που προσπαθούσε να αφηγηθεί, να αμυνθεί και εν τέλει να κατανοήσει τη σφαιρική συμφορά και το σύνολο μιας ζωής ή για να ακριβολογούμε τη διπλή όψη άμυνας δύο ζωών που θέλουν να ενηλικιωθούν αλλιώς. Οι υπόλοιπες ερμηνείες στάθηκαν/στήθηκαν επικουρικά με μόνη ίσως αναφορά στο νεαρό Τάσο Περάκη.
Υπενθυμίζουμε ότι η παράσταση διανύει το δεύτερο χρόνο της με διαφορετική διανομή. Θα επιμείνουμε στη επανάληψη των παραστάσεων με ένα περισσότερο βασανισμό και μια σταθερότητα στη διανομή που θα σεβαστεί το συγκεκριμένο θεατρικό όραμα.
Στα συν [+] της παράστασης:
Η μετάφραση του έργου από τον Ερρίκο Μπελιέ
Η σκηνοθεσία, δραματουργική επεξεργασία , ερμηνεία και μουσική επιμέλεια από τον Πέτρο Νάκο
Τα κοστούμια της Δέσποινας Χειμώνα
Τα σκηνικά από το Altera Pars.
Στα πλην [-] της παράστασης:
Οι φωτισμοί
Και το σύνολο των υπόλοιπων ερμηνειών
Εν κατακλείδι[=]
η παράσταση «Birdy» είναι για την αγωνία της μεταμόρφωσης και για την προσπάθεια της ενηλικίωσης μέσα από τρόπους ασυνήθιστους. Συγχαρητήρια στον κ. Πέτρο Νάκο.
Βαθμολογία
6 στα 10
ΥΓ 1: Στο ίδιο μυθιστόρημα είναι βασισμένη και η ομώνυμη ταινία, σε σκηνοθεσία Alan Parker (1984), με πρωταγωνιστές τους Matthew Modine και Nikolas Cage, η οποία απέσπασε το Μεγάλο Βραβείο της κριτικής επιτροπής στο Φεστιβάλ Καννών το 1985.
-πληροφορίες για την παράσταση, εδώ
Φωτογραφικό υλικό