Έχουμε ξαναδεί τον γνωστό μονόλογο σε προηγούμενες εκδοχές του, εκ των οποίων ξεχωρίσαμε την ερμηνεία της αείμνηστης Ντίνα Κώνστα και ο λόγος που θελήσαμε να παρακολουθήσαμε εκ νέου την παράσταση- αφιερωμένη στη μνήμη της εκλιπούσας σπουδαίας ηθοποιού αλλά και της συγγραφέως Σοφίας Αδαμίδου- ήταν καθαρά θεατρικός, όπως σε όλα τα ανεβάσματα ίδιων έργων ξανά και ξανά… που σημαίνει μια σταθερή προσδοκία να ανακαλύψουμε μια νέα προσέγγιση, μια διαφορετική οπτική, μια φρέσκια ματιά που θα φωτίσει το όποιο έργο από άλλη γωνία, διαφορετικά δεν έχει κανένα νόημα και προφανώς κανένα ενδιαφέρον μια στείρα επανάληψη του ίδιου πράγματος και με παρόμοιες σκέψεις βρεθήκαμε στο κατάμεστο θέατρο Αυλαία για την παράσταση «Σωτηρία με λένε» της Σοφίας Αδαμίδου και σε σκηνοθεσία – διασκευή- δραματουργική επεξεργασία Γιώργου Παπαγεωργίου…
Ο μονόλογος είναι αφιερωμένος στην μεγάλη ερμηνεύτρια του λαϊκού και ρεμπέτικου τραγουδιού Σωτηρία Μπέλλου, που η αλησμόνητη, ξεχωριστή φωνή της σφράγισε κορυφαία τραγούδια, ενώ η πολυτάραχη περιπετειώδης ζωή της και η έντονη αντισυμβατική προσωπικότητά της παρουσιάζουν εξαιρετικό ενδιαφέρον… Στο έργο τη συναντάμε στο νοσοκομείο όπου νοσηλεύεται για καιρό, την παραμονή μιας κρίσιμης χειρουργικής επέμβασης που θα της στερήσει τη φωνή κι αυτή η προοπτική τη διαλύει ψυχικά, επιχειρώντας να «δραπετεύσει»… ωστόσο τις ώρες της δυσβάσταχτης αναμονής και με τη συντροφιά μιας στοργικής νοσοκόμας που την αποτρέπει, αναθυμάται σταθμούς της ζωής της που τη σημάδεψαν… τα νεανικά χρόνια στη Χαλκίδα, τον γάμο με έναν βάναυσο άντρα που την κακοποιούσε, το παιδί που απέβαλλε από τα χτυπήματά του, την εκδίκησή της με βιτριόλι και τη φυλάκισή της, τη φυγή στην Αθήνα παλεύοντας να επιβιώσει, τη σύλληψη στην κατοχή και τον βασανισμό της για αντιστασιακή δράση, την καθοριστική γνωριμία με τον Τσιτσάνη, την έναρξη μιας μεγάλης καριέρας, τον έρωτά της για μια γυναίκα καθώς δεν έκρυψε ποτέ τις προτιμήσεις της, τις νεώτερες συνεργασίες της, τους βαθείς καημούς της…
Όσον αφορά στο πρωτότυπο έργο της Σ. Αδαμίδου (+) πρόκειται για θαυμάσια δουλειά όπως είχαμε την ευκαιρία να διαπιστώσουμε και σε προηγούμενα ανεβάσματα, με την έννοια ότι σκιαγραφεί ολοκληρωμένα την ιδιαίτερη προσωπικότητα της Μπέλλου μέσα από τη δραματική συνθήκη του νοσοκομείου, ενώ παράλληλα γνωστοποιεί ποικίλες πτυχές της ζωής της, ίσως άγνωστες στο ευρύ κοινό που αγάπησε τη φωνή και τα τραγούδια της…
Ένας μονόλογος έντονα φορτισμένος από τραυματικές μνήμες και η επιλογή της συγγραφέως να τοποθετήσει την εκ βαθέων εξομολόγηση στο «κρεβάτι του πόνου» λίγο πριν την καταλυτική επέμβαση, προσθέτει επιπλέον συναισθηματική φόρτιση που επιχειρεί να ελαφρύνει με πικρό χιούμορ ή περιπαιχτικές ατάκες της Σωτηρίας, ενώ φυσικά το βαρύ κλίμα παραμένει…
Μόνο που στην παρούσα διασκευή- επεξεργασία- σκηνοθεσίααπό τον Γιώργο Παπαγεωργίου μας περίμενε μια μεγάλη απογοήτευση (-), έχοντας σε στιγμές την αίσθηση ότι αντί της Σ. Μπέλλου με την γνήσια, ατόφια, ανεπιτήδευτη αυθεντικότητα, παρακολουθούμε μια γραφική καρικατούρα της! Μια γυναίκα ακαθορίστου ηλικίας να βρίζει ακατάπαυστα άνευ λόγου, όπου γινόταν εμφανές ότι τα συνεχή «ρε πούστη μου», «πουτανάκι», «θα σας γαμήσω» με χειρονομίες κλπ. είχαν μοναδικό στόχο το εύκολο χαχανητό που δυστυχώς πετύχαινε- κατά τα πρότυπα της πιασάρικης συνταγής του σταντ απ… Με συνέπεια να αλλοιωθεί αντιαισθητικά έως απαράδεκτα η προσωπικότητα μιας καλλιτέχνιδας που μπορεί να ήταν αθυρόστομη, χύμα, αυθόρμητη, μάγκισα κλπ. αλλά στα πλαίσια μιας λαϊκότητας με αυθεντική αξία και γοητεία και όχι ως θεατρινίστικη φτηνή καρικατούρα για χάχανο… έχει μεγάλη διαφορά! Όπου επιπλέον τονίστηκαν τραβηγμένα – ομοίως για χαχανητό- τα πειράγματα στη νοσοκόμα με σεξουαλικά υπονοούμενα, φτηναίνοντας περαιτέρω την αισθητική με «χιούμορ» κατωτάτου επιπέδου, μήπως κάποιος αφηρημένος δεν εμπέδωσε αρκούντως το θέμα…
Σε σκηνοθετικό επίπεδο, αν εξαιρέσουμε ένα-δυο καλά σημεία που θα αναφέρουμε παρακάτω, η απογοήτευση εντάθηκε, διότι ο σκηνοθέτης αγνόησε παντελώς τη βασική συνθήκη του έργου: ότι δηλαδή πρόκειται για ηλικιωμένη, καταβεβλημένη σωματικά ασθενή στο νοσοκομείο και διαλυμένη ψυχολογικά, μία μέρα πριν από σοβαρότατη εγχείρηση που θα της στερήσει ό,τι πολυτιμότερο έχει και η αληθοφάνεια υπαγορεύει αυτά τα δεδομένα να «αποτυπωθούν» έστω ενδεικτικά στην κίνηση, τον λόγο, την έκφραση, τη στάση σώματος κλπ… Ωστόσο, αντί αυτών των αυτονόητων, είδαμε την «ασθενή» όχι απλά να πηγαινοέρχεται με περίσσεια ενέργεια στητή και καμαρωτή χωρίς καν ένα μικρό βήξιμο, ένα λαχάνιασμα, μια δυσφορίαγια δείγμα, αλλά να αλωνίζει μέχρι και στην πλατεία πετώντας γαρύφαλλα (!) στο κοινό (φυλαγμένα στη βαλίτσα της για μια… ώρα ανάγκης)και ξεσηκώνοντάς το για γλέντι, σε σημείο να αναρωτιέσαι «είναι άραγε αυτή η δωρικότατη, ακίνητη, απέριττη Μπέλλου που ξέρουμε ή τραγουδιάρα της σειράς σε μπουζούκια β διαλογής που κάνει κονσομασιόν;» Κι εκεί η απογοήτευση άγγιξε τον θυμό για την ανεπίτρεπτη αλλοτρίωση…
Η οποία ήταν τόσο κραυγαλέα που δυστυχώς δεν κατάφερε να σώσει το ωραίο σκηνικό εύρημα με το κρυμμένο πάλκο πίσω από κουρτίνα και τους άξιους μουσικούς- τραγουδιστές Αντώνη και Θοδωρή Ξηντάρη με κάποια αγαπημένα τραγούδια κυρίως του Τσιτσάνη… Ελαφρώς μετρίασαν το σκηνοθετικό αλαλούμ κάποιες συναισθηματικές στιγμές εξομολόγησης- κάνοντας βέβαια την αντίθεση εντονότερη- αλλά κυρίως το εμπνευσμένο, ατμοσφαιρικό, φορτισμένο φινάλε της «αποχώρησης» με την Μπέλλου να παίρνει βουβά θέση στο πάλκο όπου ανήκε πάντα, υπό τους ήχους του Σαββόπουλου «Μ ‘αεροπλάνα και βαπόρια» από τη δική της φωνάρα… Και πάλι αναρωτιέσαι: πρόκειται για τον… ίδιο σκηνοθέτη από την αρχή μέχρι το τέλος; Πώς γίνεται να «χώρεσε» σε μια παράσταση όσα τραγελαφικά προηγήθηκαν και αυτό το εξαιρετικό φινάλε; Γιατί μετά από τέτοιο δείγμα άφησε τις δυνατότητές του ανεκμετάλλευτες; Άβυσσος η ψυχή…
Όσο για την Κάτια Γκουλιώνη στον ρόλο της Μπέλλου, ενώ πρόκειται αναμφίβολα για καλή ηθοποιό με ταλέντο, ενέργεια, αμεσότητα, υποκριτική ωριμότητα, που στις συναισθηματικές στιγμές συγκίνησε, εδώ μοιραία έπεσε θύμα μιας αλλοπρόσαλλης καθοδήγησης από σκηνοθέτη που δεν κατάφερε ποτέ να βρει ταυτότητα για το πόνημά του, μη ξέροντας πού να το οδηγήσει, με συνέπεια ένα ετερόκλητο συνονθύλευμα με ολίγον από αστειάκια, βωμολοχίες, σταντ απ, βιογραφία, δράμα, τραγούδια, μπουζουκοκατάσταση και ό,τι ήθελε προκύψει για όλα τα γούστα…
Δίπλα της η νοσοκόμα Ιωάννα Μονέδα ευτυχώς διεσώθη λόγω ξεκάθαρου τυποποιημένου ρόλου, στον οποίο υπήρξε γλυκύτατη και πειστικότατη με αίσθηση μέτρου..
Καταλήγοντας (=) θα πούμε ότι είναι εύκολο να προσελκύει κανείς κόσμο στο θέατρο γεμίζοντας ασφυκτικά την αίθουσα με έναν γνωστό δοκιμασμένο μονόλογο και ακόμα πιο εύκολο με πιασάρικα τερτίπια, κωμικά ή μελοδραματικά, να ξεσηκώνει χειροκρότημα κι ενίοτε επευφημίες… Το δύσκολο είναι να κερδίσει τον απαιτητικό θεατρόφιλο με την ποιότητα της δουλειάς του κι εδώ ο Παπαγεωργίου δυστυχώς έχασε το στοίχημα με την αλλοπρόσαλλη, γραφική, αντιαισθητική απόδοση μιας αυθεντικής, εμβληματικής προσωπικότητας που αλλοίωσε ανεπίτρεπτα… Κρίμα!
Βαθμολογία:
3,5/10
.
-Κ-
Όλες οι νέες παραστάσεις (πρεμιέρες) που θα δοθούν έως 14/05/2023 στην Θεσσαλονίκη, αυτόματα συμμετέχουν για τα 3 Βραβεία Κοινού καθώς και για τα Βραβεία Κριτικής Επιτροπής στα 12α Θεατρικά Βραβεία Θεσσαλονίκης 2023