«Προσωπική υπόθεση» για τον Ιεροκλή Μιχαηλίδη η παράσταση «Έγκλημα και Τιμωρία». Είδαμε στο θέατρο Άνεσις και σχολιάζουμε.
Βρεθήκαμε στη θεατρική σκηνή του Άνεσις για την παράσταση «Έγκλημα και Τιμωρία» (1866) του κορυφαίου ρώσου συγγραφέα Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι (1821-1881). Στη δραματουργική απόδοση (φωτισμοί, μουσική επιμέλεια) και σκηνοθεσία βρίσκεται ο Γεωργιανής καταγωγής σκηνοθέτης Λεβάν Τσουλάτζε, καλλιτεχνικός διευθυντής του Kote Marjanishvili theatre. Στους πρωταγωνιστικούς ρόλους οι Τάσος Ιορδανίδης (Ρασκόλνικωφ), Ιεροκλής Μιχαηλίδης (ανακριτής Πορφύρης), Θάλεια Ματίκα (Σόνια), Θοδωρής Κατσαφάδος (Μαρμελάντωφ), Σοφία Πανάγου (Ντούνια), Δημήτρης Καπετανάκος (Ραζουμίχιν), Δημήτρης Διακοσάββας (γριά τοκογλύφος-Λούζχιν). Τα σκηνικά της παράστασης είναι του Σταύρου Λίτινα ενώ τα κοστούμια υπογράφει η Ιλένια Δουλαβίρη.
Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι και η γραφή του σπουδαίου ρώσου συγγραφέα καταπιάνεται με το ψυχογράφημα ενός νεαρού φοιτητή του Ρασκόλνικοφ,που οδηγείται στο φόνο όχι για λόγους βιοποριστικούς μα περισσότερο για λόγους ιδεολογικούς ή μάλλον χαρακτηριολογικούς. Έχει χρησιμοποιηθεί αρκετό μελάνι για αυτή την ιστορία, με τον ίδιο το Ντοστογιέφσκι να δηλώνει ότι «Εδώ, αναπτύσσεται η συνολική ψυχολογική διαδικασία του εγκλήματος. Ο δολοφόνος βασανίζεται από άλυτα προβλήματα και απρόσμενα συναισθήματα. Θείοι και ανθρώπινοι νόμοι ζητούν να τους καταβληθεί το οφειλόμενο αντίτιμο. Και, στο τέλος, αναγκάζεται να παραδοθεί, ούτως ώστε, παρότι ίσως πεθάνει στη φυλακή, να μπορεί να χαρεί τη συντροφιά των άλλων ανθρώπινων πλασμάτων. Τον οδηγεί σ’ αυτό η αίσθηση ότι απομονώθηκε από την υπόλοιπη ανθρωπότητα».
Έγκλημα… και ο Λεβάν Τσουλάτζε αποφασίζει να διασκευάσει το μυθιστόρημα στην καθαρή σχεσιακή δυναμική των προσώπων/ηρώων αφήνοντας για μια άλλη εποχή τις περιρρέουσες κοινωνικοπολιτικές και προσωπικές εξελίξεις [Μηδενιστές, κίνηση Πετρασέφσκι ,ουτοπικός σοσιαλισμός, εξορία στη Σιβηρία κτλ] που οδήγησαν τον Ντοστογιέφσκι σε αυτή τη συγγραφή. Ο Ρασκόλνικοφ (Raskol=σχισμή, Raskolink =σχισματικός) είναι ένας νεαρός της Νομικής που έχει αποσυρθεί και βασανίζεται από τη ναρκισσιστική/σχιζοειδή δομή του χαρακτήρα του (και όχι από την ιδεοληπτική όπως συχνά θεωρείται) αναφορικά με το αιώνιο θέμα του Καλού και του Κακού, καθώς και την πορεία των ολίγων εκλεκτών και των φόνων που οι ίδιοι ίσως διαπράξουν στην ατομική ή συλλογική σφαίρα. Έτσι ο Λ. Τσουλάτζε σκηνοθετεί με γρήγορες συνεχόμενες εναλλαγές προσώπων και επαφών, αναδεικνύοντας τις διαπροσωπικές σχέσεις των ηρώων και την σημασία τους στη ζωή του Ρασκόλνικοφ, με τον ίδιο να ταλαντεύεται από το βασανισμό στη δράση και έπειτα στην ενοχή και στην τελική λύτρωση. Η διασκευή και η σκηνοθεσία βασίστηκε περισσότερο στη θέαση ενός κλασσικού αστικού θεάτρου και λιγότερο στην γνωστή «Ντοστογιέφσκι-κή απελπισία». Ως προς αυτή τη μορφή έχει επιτευχτεί ο σκοπός με τα άνωθεν και τη χρήση στερεότυπων κουστουμιών καθώς και τη λειτουργικότητα ενός ευφυούς λιτού σκηνικού που επέτρεψε να βρει έδαφος μια δημιουργική (ευφάνταστη) σκηνοθεσία.
Και Τιμωρία… και ο Ιεροκλής Μιχαηλίδης αναλαμβάνει ως προσωπική υπόθεση το έργο του Ντοστογιέφσκι. Επικουρίας της επαρκούς ερμηνείας του Τάσου Ιορδανίδη ως Ρασκόλνικοφ και της πολύς καλής στιγμής του Θεοδωρή Κατσαφάδου ως Μαρμελάντωφ, κατορθώνει να ερμηνεύσει το περισσότερο «Ντοστογιέφσκι-κά» αναφορικά με τούτη την παράσταση και τον υπόλοιπο θίασο. Η ήρεμη ερμηνεία του δίδει την απαραίτητη δυναμική της καχυποψίας που οφείλει να έχει ένας δημόσιος δικαστικός τιμωρός, ταυτοχρόνως με όλο το ανθρώπινο υπόβαθρο που αριστοτεχνικά παρασέρνει έναν ταραγμένο και ευφυή μυαλό στην τιμωρία/λύτρωση (θεραπευτική/ πατρική λειτουργία). Ήπιος, έντεχνος και εσωτερικά/εξωτερικά ιδανικός.
Στα συν[+] της παράστασης:
1. Η ολιστική επιμέλεια του Λεβάν Τσουλάτζε σε σχέση με την οπτική που ο ίδιος διάλεξε να παρουσιάσει στο κοινό-αστικό θέατρο με ευφυείς στιγμές (διαχωρισμό των σκηνών).
2. Η καθαρή ερμηνεία του Ιεροκλή Μιχαηλίδη καθώς και οι άρτιες ερμηνείες των Τάσου Ιορδανίδη και Θοδωρή Κατσαφάδου
3. Τα σκηνικά του Σταύρου Λίτινα
4. Οι φωτισμοί του Λεβάν Τσουλάτζε, παράσταση από μόνοι τους
Στα πλην[-] της παράστασης
1. Η μη περισσότερη αξιοποίηση των ερμηνευτικών δυνατοτήτων των Θάλεια Ματίκα Σοφία Πανάγου, Δημήτρης Καπετανάκος, Δημήτρης Διακοσάββας, καθώς και οι έντονες ερμηνευτικές αντιθέσεις επί σκηνής.
2. Τα κοστούμια της παράστασης, μπορούσαν και καλύτερα.
Εν κατακλείδι[=]
Η παράσταση «Έγκλημα και τιμωρία» είναι για τη σκηνοθετική και δραματουργική ματιά του Λεβάν Τσουλάτζε σε ένα από τα αριστουργήματα της κλασσικής λογοτεχνίας και για την έντεχνη ερμηνεία του Ιεροκλή Μιχαηλίδη.
Βαθμολογία
6 στα 10
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ ΕΔΩ
Φωτογραφικό υλικό