«ΠΕΡΙ ΤΥΦΛΟΤΗΤΑΣ»: Εύγε στη Θεατρική Ομάδα Πολυτεχνείου. «Με Μια Άλλη Ματιά» από τον Αχιλλέα Ψαλτόπουλο.
Οι ερασιτεχνικές Ομάδες Θεάτρου, για μας που θεωρούμαστε επαγγελματίες, πάντα παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον.
Κατ’ αρχήν γιατί οι συμμετέχοντες σ’ αυτές το κάνουν από ανιδιοτελή Αγάπη για το Θέατρο και σίγουρα όχι για βιοπορισμό. Και βέβαια όταν συμμετέχουν νέοι σ’ αυτές μπορείς να διακρίνεις το ανομολόγητο ερώτημα που τους βασανίζει στη αρχή «Βρε, μπας κι είμαι φτιαγμένος/η για ηθοποιός και κανείς δεν το ξέρει ακόμα; Ούτε κι εγώ ο ίδιος/η ίδια;» Μετά από 2 ή 3 παραστάσεις ξεκαθαρίζουν μέσα τους τα πράγματα και άλλοι/ες παραιτούνται της προσπάθειας, και άλλοι/ες τον κάνουν πια στόχο της ζωής τους.
Με τους μεγαλύτερους στην ηλικία το πράγμα αποκτά άλλο ενδιαφέρον: Και βέβαια θα ήθελαν να είναι ηθοποιοί, αλλά θέλεις η ατολμία τους, θέλεις το αποτρεπτικό οικογενειακό τους περιβάλλον (δυστυχώς υφίσταται πλειστάκις και στις μέρες μας), θέλεις η άμεση ανάγκη για βιοπορισμό, φίμωσαν για τα καλά αυτή τους την επιθυμία. Όμως τώρα, έστω και κατόπιν εορτής, θυσιάζουν από τον ελεύθερο χρόνο τους και συχνά στριμώχνουν τις υποχρεώσεις τους για να βιώσουν κάτι από το ανεκπλήρωτο όνειρό τους. Σε όλους αυτούς οφείλουμε άπειρο σεβασμό, γιατί αποδεικνύουν περίτρανα την Δύναμη που κρύβει μέσα του το Θέατρο και το «υποκρίνεσθαι». Το Θέατρο που γεννήθηκε και θέριεψε στην Ελλάδα, από τον 5ο π.Χ. Αιώνα. Μια καθαρόαιμη Ελληνική Τέχνη που είναι γραμμένη αταβιστικά στα γονίδιά μας.
Όχι πως όλες οι Ερασιτεχνικές Παραστάσεις αξίζουν της προσοχής μας. Πολλές αποσπούν τον έπαινο μόνο από συγγενείς και φίλους. Άλλες βουλιάζουν από το υπερφίαλο εγχείρημά τους να ασχοληθούν με έργα και συγγραφείς κατά πολύ ανώτερα των δυνατοτήτων τους, φλερτάροντας ουκ ολίγες φορές με την γελοιότητα. Υπάρχουν, όμως και μερικές, που πετυχαίνουν τον στόχο τους, έχουν άποψη και εμφανίζουν αρετές – παρ’ όλα τα πιθανά μικροπαραπτώματα – που θα τις ζήλευαν πολλές – μερικές φορές, μόνο κατ’ όνομα – επαγγελματικές παραστάσεις.
Μια τέτοια περίπτωση είναι και η παράσταση «Περί Τυφλότητας» που παρουσίασε η από το 2006 υπάρχουσα Θεατρική Ομάδα Πολυτεχνείου, στο Κινηματοθέατρο «Αλέξανδρος» κάνοντας πρεμιέρα στις 25 Μαΐου. Θεατρική διασκευή του ογκώδους μυθιστορήματος του Ζοζέ Σαραμάγκου, που έκανε η ίδια η Ομάδα, ενώ την Σκηνοθεσία ανέλαβε η νεότατη Μανταλένα Καραβάτου, προερχόμενη κυρίως από τον χώρο της Μουσικής.
Δεν σας κρύβω πως ήμουν αρκετά περίεργος για την έκβαση του εγχειρήματος. Και πρώτα απ’ όλα για τον συγγραφέα που επέλεξαν, και που τον άλλο μήνα είναι η επέτειος του θανάτου του.
Στις 18 Ιουνίου του 2010 έφυγε από τη ζωή ο πορτογάλος νομπελίστας Ζοζέ Σαραμάγκου, σε ηλικία 88 χρονών, ο οποίος εξερεύνησε την ταραγμένη πολιτική ταυτότητα της Πορτογαλίας σε μια σειρά μυθιστορημάτων του και τιμήθηκε με το Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1998. Ένας ειλικρινής άθεος και κομμουνιστής, αμφισβήτησε τις «αξίες» της μετα-δικτατορικής ζωής στην Πορτογαλία με έργα του όπως τα «Baltasar & Blimunda», «Η Χρονιά Που Πέθανε Ο Ρικάρντο Ρέις» και «Όλα Τα Ονόματα».
p
Έγινε ευρύτερα γνωστός με τα μυθιστορήματά του «Περί Τυφλότητας» (1995), «Η Πέτρινη Σχεδία»(1986), «Ο άνθρωπος Αντίγραφο (Enemy, The Double)»(2003). Πέρασε τα τελευταία χρόνια της ζωής του στο Λανθαρότε, στα Κανάρια Νησιά, αυτοεξόριστος, αφού πρώτα η πορτογαλική κυβέρνηση απέσυρε την υποψηφιότητα του έργου του «Το Κατά Ιησούν Ευαγγέλιον» για το Ευρωπαϊκό Βραβείο Λογοτεχνίας το 1992. Η πορτογαλική κυβέρνηση τότε, κατήγγειλε το μυθιστόρημα ως προσβλητικό και μια προσπάθεια επίθεσης εναντίον της θρησκευτικής κληρονομιάς της χώρας . Το μυθιστόρημά του που θεωρείται σταθμός στη συγγραφική του δραστηριότητα, είναι το «Περί Τυφλότητας» (1995), μια αντι-ολοκληρωτική αλληγορία. Πρόκειται για την ιστορία μιας ανεξήγητης μαζικής επιδημίας λευκής τύφλωσης που μολύνει σχεδόν όλους τους κατοίκους μιας πόλης, που δεν κατονομάζεται, καθώς και της κοινωνικής κατάρρευσης που ακολουθεί. Με γραφειοκρατική ακρίβεια, ο Ζοζέ Σαραμάγκου έχει υπολογίσει όλα όσα θα μπορούσαν να συμβούν σ’ έναν κόσμο που χάνει την όρασή του. Για πόσο καιρό η κίνηση στους δρόμους θα είναι ομαλή; Για πόσο καιρό θα επαρκούν τα τρόφιμα για τις πεινασμένες ορδές; Πόσος χρόνος χρειάζεται για να καταρρεύσει η παροχή του ηλεκτρικού ρεύματος, αερίου και νερού; Τι θ’ απογίνουν οι σεξουαλικοί φραγμοί; Πόσοι τυφλοί φτιάχνουν μια τυφλότητα;
Η Ομάδα περιορίστηκε κυρίως στο πρώτο μέρος του βιβλίου και ορθά αντιλήφθηκε πως αυτά που συμβαίνουν στους έγκλειστους τυφλούς του βιβλίου, 20 χρόνια μετά μπορεί να συμβούν και στην σημερινή Ελλάδα της γκετοποίησης των προσφύγων.
Δεύτερον: Η κινηματογραφική μεταφορά του βιβλίου από τον ικανό Φερνάντο Μεϊρέγιες, το 2008, ήταν άκρως απογοητευτική, παρ’ όλους τους σημαντικούς ηθοποιούς – Τζούλιαν Μουρ, Μαρκ Ράφαλο, Γκαέλ Γκαρσία Μπερνάλ, Ντάνυ Γκλόβερ, Άλις Μπράγκα – που συμμετείχαν.
Και όμως. Η Ομάδα κατόρθωσε να δώσει μια συμπαγή παράσταση, γεμάτη ευρήματα και ένταση, με την κατάλληλη εναλλαγή κραυγών και ψιθύρων, με έξοχους ρυθμούς, με – επί τέλους – σωστή χρήση του σωματικού θεάτρου, και δημιουργώντας κατά διαστήματα εικόνες υψηλής αισθητικής. 30 ακομπλάριστοι φοιτητές-ηθοποιοί υποστήριξαν με σθένος τους ρόλους τους, συνεργάστηκαν άψογα μεταξύ τους και ερμήνευσαν αψεγάδιαστα τα δύο τελικά τραγούδια της παράστασης.
Και βέβαια το τέλος της παράστασης ήταν γεμάτο επαναστατική αισιοδοξία. Η νεότητα, βλέπετε.! Μεγάλος έπαινος στην Σκηνοθέτιδα Μανταλένα Καραβάτου που κατάφερε να τιθασεύσει όλο αυτό το υλικό και να εμπνεύσει στους συνεργάτες της τέτοιον ζήλο για τον κοινό τους σκοπό. Εύγε σε όλους.
Και κλείνοντας αντιγράφουμε από το πρόγραμμα.
Είναι κατανοητή η απορία κάποιου πώς είναι δυνατόν να ξέρουμε ότι τα πράγματα έγιναν κατ’ αυτό τον τρόπο και όχι άλλο. Η απάντηση που έχουμε να δώσουμε είναι ότι όλες οι εξιστορήσεις είναι σαν της δημιουργίας του κόσμου. Κανείς δεν ήταν εκεί, κανείς δεν την παρακολούθησε, αλλά όλος ο κόσμος ξέρει τι έγινε.
Η Παράσταση θα επαναληφθεί στις 29 του μηνός, 10 μμ. στο Δημοτικό Θέατρο «Άνετον» και στις 31/5 και 1/6, 10:00 μμ στο Αμφιθέατρο Νέας Πτέρυγας της Φιλοσοφικής Σχολής . ΕΙΣΟΔΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗ!! Σπεύσατε.
Φωτογραφικό υλικό
