Με την αίσθηση της οικειότητας η παράσταση «Έντα Γκάμπλερ». Είδαμε στο θέατρο Σημείο και σχολιάζουμε.
Βρεθήκαμε στην παράταση των παραστάσεων της θρυλικής «Έντα Γκάμπλερ» (Hedda Gabler 1890) του Ερρίκου Ίψεν σε σκηνοθεσία και σκηνικά του Κωνσταντίνου Ρήγου.Στις ερμηνείες οι Κατερίνα Διδασκάλου (Γιουλάνε Τέσμαν), Ακύλλας Καραζήσης (Δικαστής Μπρακ), Δήμητρα Ματσούκα (Έντα Τέσμαν), Μαριέττα Σγουρδαίου (Μπέρτε), Γιάννης Στάνκογλου (Άιλερτ Λέβμποργκ), Βασιλική Τρουφάκου (Τέα Έλβστεντ), Γιάννης Τσεμπερλίδης (Γιέργκεν Τέσμαν).
Η υπόθεση γνωστή «η Έντα Γκάμπλερ είναι ανέτοιμη να «υποστεί» τη ζωή που η ίδια επέβαλε στον εαυτό της λέγοντας «ναι» στον γάμο με τον ακαδημαϊκό Γιέργκεν Τέσμαν. Λίγες, μόνο, ώρες μετά την επιστροφή τους από το γαμήλιο ταξίδι, η Έντα έχει την ευκαιρία να διασκεδάσει την πλήξη της παίζοντας με τις τύχες των ανθρώπων γύρω της. Τα περιθώρια στενεύουν, ωστόσο, και για την ίδια, όταν έρχεται αντιμέτωπη με τις μεγαλύτερες φοβίες της. Η τραγική κατάληξη φαντάζει ως μόνη επιλογή. Εξάμβλωμα της φαντασίας, τέρας, παρανοϊκή, ατομίστρια, άτεγκτη, ζηλιάρα, οραματίστρια, φεμινίστρια, ιδεαλίστρια, θύμα των περιστάσεων…, είναι μερικοί μόνο από τους χαρακτηρισμούς που έχουν χρησιμοποιήσει οι κριτικοί για να περιγράψουν την αμφιλεγόμενη ηρωίδα του Ίψεν. Από την πρώτη παρουσίασή του το 1891 μέχρι σήμερα, το έργο έχει επισύρει την αποδοκιμασία και την εκτίμηση, τον αποτροπιασμό και τον θαυμασμό, χωρίς ποτέ να αφήσει περιθώρια για εύκολες απαντήσεις». [δελτίο τύπου].
Επιτέλους, μια φορά μια πράξη…* και ο Κωνσταντίνος Ρήγος σκηνοθέτησε την εμβληματική αριστοκράτισσα Έντα Γκάμπλερ με χαρακτηριστική φυσικότητα και τη διάθεση «της ευθείας μεταφοράς της» στο θεατρόφιλο κοινό/πλατεία. Η προσέγγιση του ήταν η ηρωίδα να “κατέβει/ έρθει” στο σήμερα (in situ) και με την ολιστική χρήση ανισόπεδων μέσων (ιδιαιτέρως στα κοστούμια και τα σκηνικά) να κατορθώσει την επικαιρότητα του έργου. Οι ήρωες του Ίψεν μεταφέρονται στην απλότητα, φροντίζονται σκηνοθετικά (σκηνοθετική βοήθεια για τη Δήμητρα Ματσούκα), γίνονται οικείοι στα πόδια μας αλλά μας ξενίζουν αρκετά, πάλι, ως προς την αισθητική του σκηνοθέτη που αρέσκεται να παίζει με το κλασσικό και το σύγχρονα εφήμερο. Αρκετά κουραστική υπήρξε η διάρκεια του έργου, χωρίς διάλλειμα, και κυρίως οι στιγμές που τούτο το ανισόπεδο που περιγράφουμε υπήρχε στις ερμηνείες και στην κατά στιγμές αίσθηση του ξένου, που απομάκρυνε την άνωθεν διάχυτη περιγραφόμενη οικειότητα. Και όπως τα γράφουμε, έτσι τα ζήσαμε σκηνοθετικά με αυτό τον ιδιαίτερο τρόπο του Κ. Ρήγου που ευφυώς ελίσσεται, αναλόγως του έμψυχου υλικού του και έκαστου κειμένου.
Μου θυμίζει λουλούδια χορού την επόμενη μέρα …* και με αυτή την ειρωνική/σαρκαστική πρόταση καθώς και άλλες πολλές, η Δήμητρα Ματσούκα (Έντα Γκάμπλερ -Τέσμαν) ερμήνευσε με εσωτερικό/συνεχόμενο πάθος και ολοκληρωμένα, το ρόλο μιας ξεπεσμένης αριστοκράτισσας που βρίσκεται στο επίκεντρο όλων. Το ύφος που επιλέχθηκε καθώς και το σφαιρικό τέμπο της δράσης, ταίριαζαν άμεσα με τα εκφραστικά μέσα που η ίδια διαθέτει και κυρίως τη χαμηλή χροιά της φωνής της.
.
Στον αντίποδα η ερμηνεία του Γιάννης Τσεμπερλίδης (Γιέργκεν Τέσμαν) που χαρακτηρίζεται άνευρη κυρίως κατά το πρώτο μέρος της παράστασης.
Στιβαρός στην εμφάνισή του ο Γιάννης Στάνκογλου (Άιλερτ Λέβμποργκ) με εκείνη την έκφραση του ανθρώπου «που γύρισε τον κόσμο απλά και μόνο για να επιστρέψει»
και εξαιρετικός/επικουρικός στο όλο σκηνοθετικό όραμα ο Ακύλλας Καραζήσης (Δικαστής Μπρακ).
Έκπληξη η Βασιλική Τρουφάκου (Τέα Έλβστεντ) και κύριοι μοχλοί της παράστασης οι Κατερίνα Διδασκάλου (Γιουλάνε Τέσμαν) και Μαριέττα Σγουρδαίου (Μπέρτε). Η Κατερίνα Διδασκάλου ερμήνευσε με όλη της την αρχοντιά σε ένα εξαίσια μετρημένο αστικό τέμπο, το ρόλο της « άγρυπνης θείας» (όσο “θεία” θα μπορούσε να είναι η Διδασκάλου), ενώ η Μαριέττα Σγουρδαίου χαρακτηρίζεται απλά Ιψενική!
Στο σύνολο η παράσταση είναι ένα συνονθύλευμα ακραίων αντιθέσεων και μιας πολυπλοκότητας, σε ένα πολύ χαμηλό/ατμοσφαιρικό τέμπο ερμηνειών, περιμετρικά βασισμένο, στην αμφιλεγόμενη περσόνα/ρόλο της Έντα Γκάμπλερ. Και αυτή την αμφιλεγόμενη ταυτότητα της ηρωίδας είναι που απέδωσε με επιτυχία η Δήμητρα Ματσούκα, δίνοντας μια Έντα πραγματική με πολύ σάρκα, σκέψεις και αίμα.
Στα συν[+] της παράστασης
-τα σκηνικά του Κωνσταντίνου Ρήγου
-η μετάφραση του έργου από την Έρι Κύργια
-τα ειδικά εφέ του Μιχάλη Σαμιώτη
Στα πλην[-]
-Τα κοστούμια του Γιώργου Σεγρεδάκη που άξιζαν ένα περισσότερο βασανισμό
-ο φωτισμός Χρήστου Τζιόγκα ο οποίος υπήρξε αρκετά κουραστικός
– η έλλειψη περισσότερης μουσικής
-η απουσία διαλλείματος
Εν κατακλείδι[=]
η παράσταση «Έντα Γκάμπλερ» είναι για την παρουσία μιας «πραγματικής» Έντα επί σκηνής και για όλη κείνην αίσθηση μιας διάχυτης οικειότητας/φυσικότητας.
Βαθμολογία
6,5 στα 10
Έντα Γκάμπλερ , Ερρίκου Ίψεν
Θέατρο Σημείο – Χαριλάου Τρικούπη 4, Καλλιθέα (πίσω από το Πάντειο)
Θέατρο Σημείο – Χαριλάου Τρικούπη 4, Καλλιθέα (πίσω από το Πάντειο)
Σκηνοθεσία – Σκηνικό: Κωνσταντίνος Ρήγος
Μετάφραση: Έρι Κύργια
Συνεργάτης Σκηνογράφος: Μαίρη Τσαγκάρη
Κοστούμια: Γιώργος Σεγρεδάκης
Φωτισμοί: Χρήστος Τζιόγκας
Βοηθός σκηνοθέτη: Άγγελος Παναγόπουλος, Έλενα Σκουλά
Διεύθυνση προβών: Άγγελος Παναγόπουλος
Ειδικά Εφέ: Μιχάλης Σαμιώτης
Μετάφραση: Έρι Κύργια
Συνεργάτης Σκηνογράφος: Μαίρη Τσαγκάρη
Κοστούμια: Γιώργος Σεγρεδάκης
Φωτισμοί: Χρήστος Τζιόγκας
Βοηθός σκηνοθέτη: Άγγελος Παναγόπουλος, Έλενα Σκουλά
Διεύθυνση προβών: Άγγελος Παναγόπουλος
Ειδικά Εφέ: Μιχάλης Σαμιώτης
Ερμηνεύουν (αλφαβητικά):
Κατερίνα Διδασκάλου (Γιουλάνε Τέσμαν), Ακύλλας Καραζήσης (Δικαστής Μπρακ), Δήμητρα Ματσούκα (Έντα Τέσμαν), Μαριέττα Σγουρδαίου (Μπέρτε), Γιάννης Στάνκογλου (Άιλερτ Λέβμποργκ), Βασιλική Τρουφάκου (Τέα Έλβστεντ), Γιάννης Τσεμπερλίδης (Γιέργκεν Τέσμαν)
Κατερίνα Διδασκάλου (Γιουλάνε Τέσμαν), Ακύλλας Καραζήσης (Δικαστής Μπρακ), Δήμητρα Ματσούκα (Έντα Τέσμαν), Μαριέττα Σγουρδαίου (Μπέρτε), Γιάννης Στάνκογλου (Άιλερτ Λέβμποργκ), Βασιλική Τρουφάκου (Τέα Έλβστεντ), Γιάννης Τσεμπερλίδης (Γιέργκεν Τέσμαν)
Πληροφορίες: 211 80 000 80
Τετάρτη, Κυριακή – 19:00
Πέμπτη, Παρασκευή – 21:00
Σάββατο – 18:00 & 21:00
Τετάρτη, Κυριακή – 19:00
Πέμπτη, Παρασκευή – 21:00
Σάββατο – 18:00 & 21:00
Φωτογραφικό υλικό