Είδε και σχολιάζει η Πίτσα Στασινοπούλου.
.
Δεν νοείται θεατρόφιλος να επιλέγει συνειδητά παράσταση με ελεύθερα κριτήρια και να μην πηγαίνει σε αυτήν, το λιγότερο με καλή διάθεση και το περισσότερο με υψηλές προσδοκίες. Που σημαίνει ότι το πώς μπαίνει στο θέατρο είναι δεδομένο… αυτό που ΔΕΝ είναι καθόλου δεδομένο- αντίθετα με υψηλό βαθμό ρίσκου, είναι το πώς βγαίνει! Το πόσο δικαιωμένος ή προδομένος νιώθει για την επιλογή του, κι ενώ στην πρώτη περίπτωση μαζί με τους συντελεστές συγχαίρει κρυφά και τον εαυτό του, στη δεύτερη… καλύτερα να μη σου τύχει! Να όμως που, φευ, μας έτυχε και μάλιστα σε παράσταση που ουδόλως το περιμέναμε… σε αυτήν με τίτλο «Παζολίνι» σε επεξεργασία και σκηνοθεσία Αγγελικής Καρυστινού, που με υπομονή αντέξαμε στο θέατρο Αυλαία, κι αυτό γιατί διήρκησε μόνο 70 λεπτά, διαφορετικά θα είχαμε «αυτομολήσει» διακριτικά και αμετάκλητα…
Προφανώς πρόκειται για ένα αφιέρωμα στη ζωή, το έργο, τη φιλοσοφία του μεγάλου «αιρετικού» δημιουργού Πιέρ Πάολο Παζολίνι, που βρέθηκε άγρια δολοφονημένος το ’75 χωρίς ποτέ να διαλευκανθούν πλήρως οι συνθήκες και οι αυτουργοί του εγκλήματος. Ο ηθοποιός που τον υποδύεται ανάμεσα στα «χαλάσματα» της συνοικίας που βρέθηκε νεκρός -στην Όστια ντελ Μάρε της Ρώμης- ξετυλίγει το κουβάρι της μνήμης ξεκινώντας από τα παιδικά του χρόνια, τις αναμνήσεις από τη μάνα που λατρεύει και τον πατέρα που απαξιώνει, τις περιπλανήσεις, τις δυσκολίες, τα γραπτά του, τους έρωτές του με αγόρια που δηλώνει αφοπλιστικά ότι «δεν αποπλάνησα κανέναν, έκανα κάτι χειρότερο: τους εξουσίαζα»… για να φτάσει στον τελευταίο εραστή του, τον Πίνο Πεζόζι, που κατηγορήθηκε για την δολοφονία του και φυλακίστηκε, χωρίς να δοθεί σαφής απάντηση για την ενοχή του.
Ταυτόχρονα περνούν από την οθόνη τίτλοι και αποσπάσματα των ταινιών του σε ένα πανόραμα του κινηματογραφικού του έργου, δίνοντας αφορμή να θυμηθεί σπουδαίες συνεργασίες με ιδιαίτερη αδυναμία στη Μαρία Κάλλας που χαρακτηρίζει «εργαλείο του Θεού», ενώ συγχρόνως απαριθμεί τις άπειρες δίκες που σύρθηκε (και αθωώθηκε) με γελοίες κατηγορίες και πραγματική αιτία τα μαρξιστικά πολιτικά του πιστεύω ή τις ανατρεπτικές- προκλητικές κοινωνικές του θέσεις, εκφρασμένες μέσα από την τέχνη του και τον αντισυμβατικό τρόπο ζωής, αρνούμενος να ενταχθεί σε οποιοδήποτε «δόγμα» και καταγγέλλοντας σθεναρά τη διαφθορά… Παράλληλα εξομολογείται τη σχέση του με την πολιτική, τη θρησκεία, την τέχνη και ειδικότερα την ποίηση, το λούμπεν περιθωριακό στοιχείο ως σταθερή πηγή έμπνευσης, όλα όσα τον σημάδεψαν στην πορεία του, αφήνοντας «ανοιχτό» το θέμα της δολοφονίας με σαφείς νύξεις για πολιτική ανάμειξη κράτους, παρακράτους, φασιστών, ναζιστών, μαφιόζων…
Όλα τούτα, λιγότερο ή περισσότερο γνωστά, ακούγονται (και βεβαίως είναι) άκρως ενδιαφέροντα για μια εμβληματική καλλιτεχνική προσωπικότητα, λαμπερή και συνάμα σκοτεινή, ωστόσο στην θεατρική τους απόδοση ατύχησαν οικτρά (–)! Κάτι για το οποίο ουδόλως μας προϊδέασε η πρώτη αίσθηση, αντικρίζοντας στη σκηνή ένα ρεαλιστικό, φροντισμένο, «γεμάτο» σκηνικό και παρακολουθώντας σε προβολή αντιπροσωπευτικές εικόνες της δεκαετίας του ’70 ως εύστοχη εισαγωγή στο κλίμα της εποχής. Αυτά όμως μέχρι να βγει στη σκηνή – σερνάμενος επί ώρα ο ηθοποιός και να αρχίσει ο μονόλογος, όπου από το πρώτο δεκάλεπτο ήταν αρκετά εμφανή όσα θα ακολουθούσαν, αν και σε σημεία ξεπέρασαν τις χειρότερες προβλέψεις, δοκιμάζοντας την ανοχή μας…
,
,
Ξεκινώντας από το κείμενο σε δραματουργική επεξεργασία της Αγγελικής Καρυστινού. Βασισμένο στο βιβλίο του Γιάννη Σολδάτου «Όταν ο Παζολίνι συνάντησε το αγόρι που του πρόσφερε τον θάνατο» αλλά και σε ντοκουμέντα, αρχεία, γραπτά ή συνεντεύξεις του Παζολίνι, το πρώτο που «κλωτσάει» είναι η έλλειψη συνοχής μεταξύ των αποσπασμάτων από τις διάφορες πηγές, που μοιάζουν «ατάκτως εριμμένα», αυθαίρετα επιλεγμένα χωρίς σαφή κριτήρια, ενίοτε με χρονικές παλινδρομήσεις «μπρος- πίσω»… Σε μια αγχωμένη αφήγηση που θυμίζει συνονθύλευμα – αχταρμά, με ανάκατα αναμνήσεις, ταινίες, προσωπικές εξομολογήσεις, ποίηση, φιλοσοφικά τσιτάτα, δίκες, πολιτικά μανιφέστα, ολίγον από Κάλλας, αγωνιώδεις καταγγελίες – κραυγές, αφελή κηρύγματα περί των αυτονόητων, χωρίς εσωτερικό ειρμό ή δέσιμο στην παράθεσή τους, σαν πεταμένα χύμα στην τύχη, σε ένα «πολυσυλλεκτικό» παραλήρημα… Επιπλέον ο Παζολίνι επί σκηνής, άλλοτε «είναι» ο εαυτός του αφηγούμενος σε πρώτο πρόσωπο, κι άλλοτε «παρατηρεί» ως τρίτος τον εαυτό του, γεγονός που επιφέρει σύγχυση στην ταυτότητα του θεατρικού ήρωα. Για να μη σχολιάσουμε την λογική υπέρβαση, όπου ενώ η αφήγηση τοποθετείται χρονικά αμέσως μετά τον θάνατο, ο Παζολίνι περιγράφοντας τη στιγμή της δολοφονίας του δεν έχει τίποτα συγκεκριμένο να καταθέσει για τον δολοφόνο του, παρά αναρωτιέται κι αυτός όπως όλοι «ποιος σκότωσε τον Παζολίνι»!
Ωστόσο το χειρότερο της Αγγελικής Καρυστινού δεν ήταν η ατυχής «δραματουργική επεξεργασία», αλλά η σκηνοθεσία της, με ένα αποτέλεσμα μεταξύ φαιδρότητας και θλίψης. Προκειμένου να αποφύγει τη στατικότητα που εγγενώς φέρει ένας αφηγηματικός μονόλογος, προκειμένου να αποδώσει το παθιασμένο ταμπεραμέντο του καλλιτέχνη που μετέφρασε εντελώς λανθασμένα, και ελλείψει έμπνευσης -φαντασίας- αίσθησης μέτρου, πέρασε στο άλλο άκρο μιας ανούσιας, αναιτιολόγητης, φαιδρής υπερκινητικότητας, που φάνταζε προκλητικά ψεύτικη, στημένη, δήθεν… Βάζοντας τον ηθοποιό – με πρόσχημα το «πολυσχιδές» της προσωπικότητας, αλλά στην ουσία για «γέμισμα» του δρώμενου ώστε να αποκτήσει όγκο, να κυλιέται στα πατώματα, να ανεβοκατεβαίνει σε κύβους, να κρεμιέται σε σκάλα, να τρέχει λαχανιασμένος, να χορεύει τσάρλεστον, να παίζει με την άμμο, να μετακινεί αναίτια αντικείμενα, χωρίς να παραλείψει τις μελοδραματικές εξάρσεις στο φινάλε, προς απογείωση της δραματοποίησης… Μια εντελώς άστοχη, στημένη κινησιολογία και ένας περίσσιος στόμφος, που πρόδιδαν απόλυτη αμηχανία και σοβαρές ελλείψεις στη διαχείριση του μονολόγου, με συνέπεια να κουράσει, να προκαλέσει ανία, εκνευρισμό και εν τέλει θλίψη για την αφελή προσέγγιση.
Η ερμηνεία του Ένκε Φεζολλάρι… που δεν γνωρίζουμε πού σταματά η σκηνοθετική καθοδήγηση και πού αρχίζει η αυτενέργεια ώστε να κρίνουμε ασφαλώς, ωστόσο κρίνοντας εκ του αποτελέσματος, εν προκειμένω υπήρξε ομοίως θλιβερό και όχι λόγω έλλειψης υποκριτικού ταλέντου… Ο ηθοποιός -άτεχνα καθοδηγούμενος- υποδύθηκε τον Παζολίνι ως «απροσδιόριστη περσόνα» χωρίς ταυτότητα, χαρακτήρα ή διακριτό στίγμα, συνδυάζοντας άτσαλα ετερόκλητα στοιχεία και εξαντλώντας την ερμηνεία του στην ενοχλητική υπερβολή, που λίγο έλειψε να αγγίξει την καρικατούρα. Με την ατυχέστατη κινητικότητα σε άσκοπα και «τεχνητά» (τύπου πόζας) πηγαινέλα, ανέβα-κατέβα, ξάπλωσε- σήκω που ενίοτε του στερούσαν τις αναπνοές, με τραβηγμένη κλισέ εκφραστικότητα, με άλλοτε κραυγαλέα καταγγελτικό κι άλλοτε μελοδραματικό ύφος στα ξεσπάσματα, συχνά με ανάλαφρη περιπαιχτική διάθεση εκτός κλίματος και ρόλου, εν ολίγοις ένα «μείγμα» αφύσικα ανομοιογενές- πληθωρικό χωρίς καμία αληθοφάνεια, που παρέπεμπε μάλλον σε φανταστικό νευρωτικό ήρωα, παρά σε αληθινό, γήινο, υπαρκτό πρόσωπο, με τη σκοτεινή γοητεία και ιδιοφυία του Παζολίνι. Κρίμα για την άδικα και άστοχα ξοδεμένη ενέργεια…
Όσον αφορά στα τεχνικά της παράστασης, εκείνο που ξεχώρισε ήταν το όντως ενδιαφέρον, ρεαλιστικό και συνάμα συμβολικό σκηνικό (+), με απομεινάρια οικοδομικών υλικών, σκόρπια ρολά από κινηματογραφικό φιλμ ανάμεσά τους, υπολείμματα κάποιου «ημιτελούς σκηνικού» ταινίας, δυο προβολείς στις γωνίες… Επίσης η μουσική υπόκρουση και κυρίως η φωνή της Κάλλας ως χαλί στα ανάλογα σημεία, συνέβαλε ατμοσφαιρικά. Πέραν τούτων, στο κομμάτι των φωτισμών, που λες και λειτουργούσαν αυθαίρετα ή εναλλάσσονταν απότομα σε άσχετα σημεία, ο χαρακτηρισμός που ταιριάζει είναι «αψυχολόγητοι», ενώ επιπλέον αδίκησαν κατάφωρα τις προβολές, από τις οποίες εισπράτταμε μια εντελώς θολή, δυσδιάκριτη, σκοτεινή εικόνα στο «περίπου»…
Καταλήγοντας (=) και παρότι χάσαμε άδικα χρόνο, προτιμούμε να ξεχάσουμε αυτό που είδαμε, σαν να μη συνέβη ποτέ και να πάμε παρακάτω… είναι η καλύτερη επιλογή για την ψυχική ισορροπία μας. Κρίμα!
ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ:
1 ΣΤΑ 10
.
.
-k-
.
Όλες οι νέες παραστάσεις (πρεμιέρες) που θα δοθούν από 20/9/2018 έως 20/05/2019 στην πόλη της Θεσσαλονίκης, αυτόματα συμμετέχουν για τα 3 Βραβεία Κοινού καθώς και για τα Βραβεία Κριτικής Επιτροπής στα 9α Θεατρικά Βραβεία Θεσσαλονίκης 2019 που θα πραγματοποιηθούν τέλη Μαίου 2019 – Πληροφορίες για τα 9α ΘΒΘ θα βρείτε ΕΔΩ – Facebook pages ΕΔΩ
.
Δείτε & αυτά:
-Τι παίζουν τα θέατρα στη Θεσσαλονίκη ΤΩΡΑ ΕΔΩ
Φωτογραφικό υλικό
