Είδαμε και σχολιάζουμε.
Μια πανελλήνια πρεμιέρα με το έργο ενός κορυφαίου δραματουργού, έλαβε χώρα στο Δημοτικό Θέατρο Καλαμαριάς και μας θύμισε μετά από πολύ καιρό, αυτό που αποκαλούμε παραδοσιακά «καλό θέατρο». Συνδυασμένο επιπλέον με σύγχρονη σκηνοθετική προσέγγιση, μακριά από συμβατικότητες ενός κλασικού ανεβάσματος, κερδίζοντας το ενδιαφέρον του σημερινού θεατή για ένα έργο γραμμένο το 1896. Συγκεκριμένα το «Ιωάννης Γαβριήλ Μπόργκμαν» του Ερρίκου Ίψεν, το οποίο ενέπνευσε την ομώνυμη παράσταση σκηνοθετημένη από τον Κωστή Καπελώνη και ερμηνευμένη από τον θίασο «ΣΥΝ-ΘΗΚΗ»…
Κεντρικός ήρωας ένας τραπεζίτης της εποχής με εντελώς ξεχωριστή προσωπικότητα- σχεδόν «μη γήινη», καθώς τα πάθη που τον χαρακτηρίζουν, εκφρασμένα στον υπερθετικό βαθμό, ξεπερνούν τα ανθρώπινα όρια. Φιλόδοξος και αλαζόνας στο έπακρο, παρά την ταπεινή καταγωγή του ως γιος μεταλλωρύχου, ποθεί διακαώς τη δύναμη της εξουσίας και του πλούτου ως υπέρτατη κατάκτηση, για χάρη της οποίας θα απαρνηθεί κάθε τι ανθρώπινο… θα προδώσει τον έρωτά του για τη γυναίκα που αγάπησε, προκειμένου να παντρευτεί την πλούσια αδελφή της… θα επιδιώξει να χρησιμοποιήσει το γιο του ως υποχείριο για την επίτευξη των αλαζονικών του στόχων… θα καταχραστεί χρήματα των καταθετών στην τράπεζα προκειμένου να υλοποιήσει τα μεγαλεπήβολα ανεδαφικά του σχέδια, με αποτέλεσμα να φυλακιστεί και μετά την αποφυλάκιση να παραμείνει εκούσια έγκλειστος στο σπίτι, παραμένοντας ωστόσο σκληρός κι αμετανόητος, προσηλωμένος στις ουτοπίες του, μέχρι την τελική κατάρρευση…
Στα πλέον δυνατά σημεία (+) της παράστασης χρεώνεται βεβαίως το κλασικό κείμενο του Ίψεν με την αριστοτεχνική ψυχολογική «ανατομία» των ηρώων και τον διαχρονικό συμβολισμό της θεματολογίας, σε μια εποχή ανόδου του καπιταλισμού και της βιομηχανικής επανάστασης. Όπου καταδεικνύονται ανάγλυφα – και ίσως προφητικά- μέσα από έναν ακραίο συμβολικό χαρακτήρα- εκπρόσωπο του νέου συστήματος, όλα τα αδιέξοδα που θα ακολουθήσουν, και όλα τα δεινά από την υποταγή στο χρήμα, το κυνήγι της εξουσίας, τον ευνουχισμό του συναισθήματος, με μοιραία κατάληξη την απόλυτη συντριβή… Σε ένα άψογα δομημένο έργο, όπου δίπλα ή απέναντι στον σχεδόν παρανοϊκό- τραγικό Μπόργκμαν, «αντιπαραβάλλονται» και «συνδιαλέγονται» μαζί του το συναίσθημα ή η λογική στα πρόσωπα των οικείων, χωρίς όμως να αποτραπεί το μοιραίο, περίπου στα πρότυπα των αρχαίων τραγωδιών, με τα στοιχεία της Ύβρης, της Νέμεσης, της Κάθαρσης…
Σε αντιστοιχία με το κείμενο, εξίσου δυνατή υπήρξε και η σκηνοθεσία του Κωστή Καπελώνη. Ο οποίος, εστιάζοντας στον λόγο, κατάφερε να τον αναδείξει εξαιρετικά μέσα από εμπνευσμένη λιτότητα και ταυτόχρονα να δώσει ένα ενδιαφέρον, καλλιτεχνικό, ατμοσφαιρικό αποτέλεσμα με σύγχρονη οπτική. Ξεκινώντας από τη θαυμάσια έμπνευση του σκηνικού με τις κρεμασμένες πλαστικές διαφάνειες σε διάταξη κάθετων και παράλληλων «διαχωριστικών», που προσέφεραν σκηνοθετικές δυνατότητες σε επίπεδο συμβολισμών, άλλοτε για την αμεσότητα της επικοινωνίας, άλλοτε για την παρεμπόδισή της, άλλοτε για τη μεταφορά της δράσης σε δεύτερο επίπεδο… Μια ευφυής στην απλότητά της σύλληψη, που επιπλέον επέφερε ένα είδος «καταμερισμού» της σκηνής χωροταξικά, δίνοντας την αίσθηση διαφανών «δωματίων», είτε μπροστινών- φωτεινών, είτε αποτραβηγμένων στο βάθος μισοφωτισμένων, σηματοδοτώντας ανάλογα το ύφος της δράσης. Με σπουδαία σκηνοθετική στιγμή την ατμοσφαιρική σκηνή του θανάτου, όπου με απλά αλλά ευφάνταστα μέσα, αποδόθηκαν η αίσθηση του παγωμένου υπαίθρου και η απώλεια…
Πέρα όμως από την πρωτότυπη, μοντέρνα και συνάμα λειτουργική ιδέα στο εικαστικό κομμάτι, τα επιπλέον στοιχεία που κέρδισαν τις εντυπώσεις και ταυτόχρονα ανέδειξαν την ουσία, ήταν η λιτότητα στην κινησιολογία– αγγίζοντας ενίοτε την πλήρη στατικότητα και δίνοντας όλη την εκφραστική δύναμη στο λόγο, καθώς και η συμβολή ενός πιάνου στο βάθος, με την πιανίστα σε όλη τη διάρκεια να συνοδεύει ζωντανά με διακριτική υπόκρουση και να κορυφώνει στα κατάλληλα σημεία ή να ενώνει με μουσική γέφυρα τις αλλαγές σκηνών. Κυλώντας η δράση με συνεχή ροή χωρίς χάσματα, με υποβλητική ατμόσφαιρα «υπεράνω» εποχής για τη διαχρονικότητα της τραγωδίας, με ιδανική ισορροπία μεταξύ πραγματικού και εξωπραγματικού, με εναλλαγές εντάσεων/ ξεσπασμάτων και αυθεντικού συναισθήματος…
Ερχόμενοι στις ερμηνείες, θα κάνουμε λόγο για ευτυχή συγκυρία, καθότι ένα δυνατό κείμενο και μια εμπνευσμένη σκηνοθεσία, δικαιώθηκαν από άψογες, μεστές ερμηνείες, υψηλού επαγγελματικού επιπέδου. Και οι 6 ηθοποιοί υποδύθηκαν άριστα ρόλους της κλασικής δραματουργίας, στηριζόμενοι σχεδόν αποκλειστικά στην εκφορά του λόγου και τη στάση του σώματος. Δύο τομείς που μελέτησαν επισταμένα και κατάφεραν να αποδώσουν με ακρίβεια ακόμα και λεπτές αποχρώσεις στους τονισμούς των λέξεων ή αδιόρατες λεπτομέρειες σε μικρές κινήσεις, ιδιαίτερα οι τρεις υπέροχες γυναικείες ερμηνείες (Δέσποινα Πόγκα, Μαρία Μακρή, Φίλια Δενδρινού) της «περιορισμένης κινητικότητας». Σε αντίθεση με τις πληθωρικές και εξίσου αξιέπαινες ανδρικές (Γιώργος Κροντήρης, Χρήστος Συριώτης, Πέτρος Πέτρου), με θαυμαστή υποκριτική ωριμότητα και μόνο μια μικρή παρατήρηση πιο κάτω…
Στο ευφυές σκηνικό ήδη αναφερθήκαμε εξάροντας την καθοριστική συμβολή του στη σκηνοθεσία, το ίδιο και η ζωντανή μουσική πιάνου με κλασικά ακούσματα, ενισχυτικά του κλίματος. Οφείλουμε όμως εξίσου να μνημονεύσουμε και τα προσεγμένα καλαίσθητα κοστούμια εποχής με λεπτομέρειες ενδεικτικές των χαρακτήρων, καθώς και τους φροντισμένους φωτισμούς για την εξαιρετική ατμόσφαιρα κα την επιμέρους σημειολογία.
Το ελάχιστο που μας έλειψε (-) ήταν λίγη περισσότερη ζωντάνια και ταχύτητα στο ρυθμό για πιο σφιχτό αποτέλεσμα, παρότι σεβόμαστε την ξεκάθαρη σκηνοθετική άποψη. Επίσης όσον αφορά στις ερμηνείες, θα επισημαίναμε μια ελαφρά μείωση των τόνων στον ρόλο του γιού, καθώς σε σημεία γλιστρά στην υπερβολή και τον στόμφο, που μόνο στον Μπόργκμαν αιτιολογούνται πλήρως.
Συνοψίζοντας (=), θα επαναλάβουμε την αρχική εκτίμηση περί «καλού θεάτρου». Ένας όρος απλός, που όμως σημαίνει πολλά… δυνατό κείμενο που παραμένει πάντα επίκαιρο, εμπνευσμένη σκηνοθεσία που αγγίζει το σήμερα, δουλεμένες ερμηνείες που προκαλούν θαυμασμό. Και είναι γεγονός ότι ο ευτυχής συνδυασμός εκλείπει…
ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ:
6,5 στα 10
,
.
————————————————
Όλες οι νέες παραστάσεις (πρεμιέρες) που θα δοθούν από 20/9/2017 έως 31/05/2018 στην πόλη της Θεσσαλονίκης, αυτόματα συμμετέχουν για τα 3 Βραβεία Κοινού καθώς και για τα Βραβεία Κριτικής Επιτροπής στα 8α Θεατρικά (Κουλτουρο) Βραβεία Θεσσαλονίκης 2018 που θα πραγματοποιηθούν πρώτο 15νθήμερο Ιουνίου 2018
==========================
Τι παίζουν τα θέατρα στη Θεσσαλονίκη τώρα.
Πρόγραμμα παραστάσεων ΚΛΙΚ ΕΔΩ
=========================
ΕΙΔΑΜΕ & ΣΧΟΛΙΑΖΟΥΜΕ ΕΔΩ
===========================
Θεατρικά Κουλτουροβραβεία Θεσσαλονίκης [σελίδα ανακοινώσεων] ΕΔΩ
Facebook page ΕΔΩ
==============================
Kάντε like στη σελίδα του Kulturosupa.gr στο facebook και ακολουθήστε μας στο twitter για να βλέπετε πρώτοι όλη την ροή πληροφοριών και να μαθαίνετε όλους τους νέους διαγωνισμούς προσκλήσεων.
Φωτογραφικό υλικό
