Είδε και σχολιάζει η Νάντια Νικολού
H φετινή καλοκαιρινή περιοδεία του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος ξεκίνησε στις 3 Ιουλίου, στο Θέατρο Δάσους, παρουσιάζοντας τη τραγωδία του Ευριπίδη, “Iφιγένεια η εν Αυλίδι”. Συμμετέχοντας στο φεστιβάλ Αθηνών-Επιδαύρου η παράσταση του Κ.Θ.Β.Ε θα παρουσιαστεί στο θέατρο της Επιδαύρου στις 19 και 20 Ιουλίου. Τη σκηνοθεσία του έργου υπογράφει ο Γιάννης Καλαβριανός και τη μετάφραση ο Παντελής Μπουκάλας.
Οι εγκυκλοπαιδικές πηγές αναφέρουν: Η Ιφιγένεια εν Αυλίδι είναι τραγωδία που έγραψε ο Ευριπίδης στο τέλος της ζωής του με άγνωστο το έτος που διδάχθηκε. Το έργο εκτυλίσσεται βάσει του σχετικού μύθου της Ιλιάδας. Η επώνυμη ηρωίδα που βρίσκεται στις Μυκήνες προσκαλείται από τον πατέρα της, βασιλιά Αγαμέμνονα, στο στρατόπεδο των Αχαιών στην Αυλίδα λίγο πριν τον απόπλου για την (αποβατική) εκστρατεία της Τροίας με τη δικαιολογία δήθεν όπως παντρευτεί τον βασιλέα των Μυρμιδόνων,Αχιλλέα. Στην πράξη όμως για να θυσιαστεί στην θεά Άρτεμις υπέρ της πατρίδας. Όταν όμως έφθασε συνοδευόμενη από την μητέρα της και έγινε γνωστός ο αληθής σκοπός της πρόσκλησης η μεν Κλυταιμνήστρα ικετεύει τον Αχιλλέα να σώσει την φημισμένη περί αυτού νύφη, η δε κόρη τον πατέρα της να μη προβεί σε τέτοια πράξη. Ο Αχιλλέας υπόσχεται να παρακωλύσει την θυσία αλλά ο στρατός σε στασίαση απαιτεί την εκτέλεση της θυσίας. Και ενώ τα πράγματα περιπλέκονται η ευγενική ηρωίδα αποδέχεται την ποθούμενη πράξη αφού εκούσια προσφέρεται σε θυσία για την πατρίδα.
“Εν αρχή ην ο λόγος”… Με αυτή την έκφραση θα αποτυπώναμε το σκηνοθετικό στίγμα του Γιάννη Καλαβριανού. Σε ένα γυμνό σκηνικό, με αλληγορικές κυρίως σκηνοθετικές παρεμβάσεις, μας δόθηκε η ευκαιρία να απολαύσουμε το μεγαλείο των αρχαίων ελληνικών κειμένων, όσο παρωχημένο και αν μπορεί να ακούγεται. Επιτέλους παρακολουθήσαμε μια απλή παράσταση αλλά όχι απλοϊκή και πως θα μπορούσε άλλωστε όταν μπροστά μας ξετυλίγεται ένα από τα κορυφαία και ωριμότερα έργα του τραγωδού Ευριπίδη. Η Ιφιγένεια εν Αυλίδι, γραμμένη στα τέλη του πελοποννησιακού πολέμου,σταερείπια μιας κατεστραμμένης Αθήνας, αποτελεί μια βαθιά ειρωνική και τραγική αποτύπωση της πολιτικής ασυδοσίας. Ο όρος της θυσίας που πραγματεύεται το έργο παραμένει επίκαιρος ανά τους αιώνες ,πόσο μάλλον σε μια εποχή σαν και τούτη που ζητά συνεχόμενες θυσίες από πρόσωπα αθώα χωρίς λύσεις διαφυγής, σε έναν κόσμο που παραπαίει.
«Κάθε καιρός κι ο Τρωικός του πόλεμος… Κάθε καιρός κι η Ελένη του» Ο. Ελύτης
Η εικόνα ενός μπλε ελαφιού, αποτυπωμένη στο πάνω μέρος του σώματος ενός ηθοποιού, που προβάλλεται στην έναρξη και τη λήξη του έργου υπήρξε ένας εικαστικός συμβολισμός ως το ιερό ελάφι της Άρτεμις όπου σκότωσε ο Αγαμέμνωνας και προκάλεσε το μένος της και την εξαφάνιση της Ιφιγένειας τη στιγμή της θυσίας παίρνοντας τη θέση της μια ελαφίνα.
Ο σκηνοθέτης της παράστασης άφησε το μύθο να μιλήσει. Τοποθέτησε ουσιαστικά τους ηθοποιούς του ως αφηγητές χωρίς να θελήσει να δημιουργήσει έναν δογματικό λόγο αλλά έναν λόγο όπου θα μεταφραστεί υποκειμενικά από τους θεατές.
Λειτούργησε ως κοινωνός του κειμένου με την βοήθεια της εξαιρετικής μετάφρασης του Παντελή Μπουκάλα. Όλα τα στοιχεία της παράστασης διαμόρφωσαν μια απλότητα που όμως αναγέννησε ένα μεγαλείο. Δόθηκε έμφαση στο πολιτικό σχόλιο της τραγωδίας αλλά και στην σύγκρουση των κόσμων που διαμορφώνονται μέσα στο έργο. Κάθε ήρωας στην τραγωδία αντιπροσωπεύει μια ιδέα, μια αντίληψη.
«Κανείς από τους ανθρώπους δεν είναι ως το τέλος καλότυχος κι ευτυχισμένος· κανείς μέχρι τώρα χωρίς λύπη στη ζωή του»
Μαύρα ρούχα, άσπρα κρίνα και η άμμος της Αυλίδας εξέλιξαν αυτή τη σύγχρονη, μινιμαλιστική προσέγγιση που ήθελε να αποδώσει ο σκηνοθέτης, σε μια πιο “ήσυχη” καλοκαιρινή πρεμιέρα του Κ.Θ.Β.Ε σε σχέση με προγενέστερες.
Oι ερμηνείες του έργου διαμορφώθηκαν με επιτυχία. Φρέσκα πρόσωπα ανέλαβαν πρωταγωνιστικούς ρόλους και τους υπερασπίστηκαν με πάθος αλλά και ώριμοι ηθοποιοί όπου κατέθεσαν εμπειρία. Το χορό (γυναίκες της Χαλκίδας που ήρθαν για το γάμο της Ιφιγένειας) απαρτίζουν αεικίνητες νεαρές με δουλεμένη κίνηση και φωνητική τοποθέτηση δημιουργώντας ένα εξαιρετικά καλαίσθητο αποτέλεσμα. Ο Γιώργος Γλάστρας ως Αγαμέμνων κατόρθωσε κάτι το παράδοξο. Ενώ σε πρώτο χρόνο τον αντιλαμβάνεσαι ως αδύναμο ως προς την ενσάρκωση ενός βασιλιά ,σε δεύτερη ανάγνωση θα τολμούσαμε να πούμε ότι απέδωσε μια εκκεντρική ερμηνεία διαμορφώνοντας όντως αυτό που είναι ο ήρωας του, ένας σαστισμένος-αδύναμος βασιλιάς μπροστά στο πάθος της εξουσίας.
Ο Χρίστος Στυλιανού, αγαπημένο πρόσωπο του Κ.Θ.Β.Ε αλλά και ένας αξιόλογος ηθοποιός, για ακόμα μια φόρα διαμόρφωσε εξαιρετικά το ρόλο του Αγγελιοφόρου όπως και ο Νικόλας Μαραγκόπουλος στο ρόλο του Μενέλαου. Η Μαρία Τσιμά ενσάρκωσε την Κλυταιμνήστρα διεκπεραιωτικά με σημεία όπου έλειπε η δυναμική. Οι δύο πρωτοεμφανιζόμενοι ηθοποιοί στη τραγωδία, Θανάσης Ραφτόπουλος ως Αχιλλέας και Ανθή Ευστρατιάδου ως Ιφιγένεια αποτέλεσαν το σημείο αναφοράς της παράστασης και την ελπίδα που γεννά το θέατρο σε μια εποχή κρίσης αξιών. Διέθεταν ερμηνευτική ορμή και ταλέντο παρά τις μικρές αστοχίες τους. Η Ανθή Ευστρατιάδου παρέδωσε μια Ιφιγένεια σχεδόν άρτια, με ισορροπία στην ερμηνεία της, δουλεμένα εκφραστικά μέσα και εξαιρετική κινησιολογία. Ήταν μια ερμηνεία που απέπνεε φρεσκάδα και ζωηρότητα.
Καταλήγοντας,
Μια ήσυχη πρεμιέρα του Κ.Θ.Β.Ε αλλά μια θορυβώδης παράσταση όπου μέσα από τη λιτότητα της διαμορφώθηκε σε μια παράσταση ουσίας. Ο Γιάννης Καλαβριανός άφησε το κείμενο να μιλήσει, δίνοντας του μικρές σκηνοθετικές ωθήσεις. Δημιούργησε καλαίσθητες εικόνες εικαστικότητας και έδωσε τη δυνατότητα στις ερμηνείες των ηθοποιών του να αναπνεύσουν. Το ερώτημα ανά τους αιώνες παραμένει το ίδιο.. Θυσία ή φόνος…; Η Ιφιγένεια είναι εδώ, αλλάζει χρόνο και πρόσωπο. Θυσιάζεται ξανά και ξανά σε βωμούς εξουσίας περιμένοντας μέχρι τελευταία στιγμή το θαύμα της σωτηρίας από θεούς που ζητάνε αίμα για αριθμούς…
«Είναι φυσικό να εξουσιάζουν τους βαρβάρους οι Έλληνες και όχι οι βάρβαροι τους Έλληνες. Γιατί οι μεν (βάρβαροι) είναι δούλοι, οι δε (Έλληνες) ελεύθεροι».
Βαθμολογία:
6,9/10
Πληροφορίες για τη παράσταση θα βρείτε εδώ
.
Δείτε & αυτά:
–Τι παίζουν τα θέατρα στη Θεσσαλονίκη τώρα, κλικ εδώ.
–Οι νέες ταινίες της εβδομάδας, κλικ εδώ.
–Θέατρο Δάσους & Θέατρο Γης 2019: πρόγραμμα εκδηλώσεων, κλικ εδώ.
–Όλες οι θεατρικές παραστάσεις του καλοκαιριού 2019 – Πρόγραμμα παραστάσεων – Περιοδείες, κλικ εδώ.
.
–Θέατρο: Είδαμε & Σχολιάζουμε, κλικ εδώ.
–Συναυλίες: Είδαμε & Σχολιάζουμε, κλικ εδώ.
–Σινεμά: Είδαμε & Σχολιάζουμε, κλικ εδώ.
–Βιβλίο: Διαβάσαμε & Σχολιάζουμε, κλικ εδώ.
΄΄
–Κερδίστε προσκλήσεις – Βιβλία, κλικ εδώ.
.
Ακολουθήστε μας στα social media
Φωτογραφικό υλικό
