Eίδε η ‘Αννια Κανακάρη και σχολιάζει για την Κουλτουρόσουπα
Τα παραμύθια που αγαπήσαμε ως παιδιά πάντα θα έχουν μια ιδιαίτερη θέση στην καρδιά μας. Θα μας ξυπνούν θύμησες από χρόνια αγνά, θα μας φέρνουν στο νου συναισθήματα πρωτόγνωρα και θα μας κάνουν να συνειδητοποιούμε, με μεγαλύτερη ωριμότητα πια, την αλήθεια και το μεγαλείο που κρύβουν. Ένα από πλέον αγαπημένα παραμύθια των παιδικών μας χρόνων, τον Ευτυχισμένο Πρίγκηπα – HAPPY PRINCE – του Όσκαρ Ουάιλντ, είχαμε τη χαρά να παρακολουθήσουμε στο θέατρο Αθήναιον, από την θεατρική ομάδα Add Αction.
Το συγκεκριμένο παραμύθι ανήκει στη συλλογή «Ο ευτυχισμένος πρίγκηπας κι άλλα παραμύθια» (The happy prince and other tales), που εκδόθηκε στην Αγγλία το 1888. Πρόκειται για την πρώτη από τις δύο συλλογές παραμυθιών του σπουδαίου Ιρλανδού συγγραφέα, ενώ η δεύτερη, το «Σπίτι με τις Ροδιές», δημοσιεύτηκε το 1891. Στα παραμύθια του, ο Όσκαρ Ουάϊλντ (1856-1900), μας μεταφέρει σε κόσμους μαγικούς και ζωντανεύει με την πένα του ιστορίες γενναιότητας, καλοσύνης και ανθρωπισμού, ιστορίες γοητευτικές αλλά ταυτόχρονα πικρές, ξυπνώντας μέσα μας τρυφερές αγωνίες και ευγενικές συγκινήσεις. Δικαίως τα παραμύθια του θεωρούνται ό,τι τρυφερότερο και ποιητικότερο έχει γράψει. Ο ίδιος ο Ουάιλντ υποστήριζε πως “δεν είναι ιστορίες για παιδιά, αλλά για παιδικές ψυχές, από οχτώ ως ογδόντα χρονών”.
ΥΠΟΘΕΣΗ
Μια φορά κι έναν καιρό σε μια μακρινή πολιτεία, ζούσε ένας ευτυχισμένος πρίγκιπας. Όταν πέθανε, του έφτιαξαν ένα πανέμορφο άγαλμα από χρυσό και πολύτιμους λίθους και το έστησαν στο ψηλότερο σημείο της πόλης. Από εκεί ο πρίγκιπας μπορούσε να βλέπει τα πάντα. Σταδιακά αντιλήφθηκε ότι οι υπήκοοι του δεν ζούσαν μια ανέμελη ζωή, σαν και τη δική του, αλλά, αντιθέτως, οι περισσότεροι από αυτούς ήταν φτωχοί και δυστυχισμένοι. Κάθε βράδυ λοιπόν δάκρυζε για τα δυσάρεστα που έβλεπε. Όταν κάποια στιγμή ένα χελιδόνι σταμάτησε στα πόδια του για να ξαποστάσει, ο πρίγκηπας το παρακάλεσε να μείνει κοντά του, για να μπορέσει βοηθήσει τους πονεμένους ανθρώπους. Το μικρό πουλάκι συγκινήθηκε από την καλοσύνη και την αγάπη που είχε ο πρίγκηπας στην καρδιά του και παρόλο που έπρεπε επειγόντως να φύγει, γιατί ήδη είχε έρθει ο χειμώνας, εκείνο αποφάσισε να μείνει πλάι του και να τον βοηθήσει…
Στα θετικά (+) στοιχεία της παράστασης συγκαταλέγεται καταρχάς το παραμύθι του Όσκαρ Ουάιλντ. Πρόκειται για μια γλυκιά ιστορία φιλίας ανάμεσα σε δύο εντελώς διαφορετικούς ήρωες (ένα άγαλμα και ένα μικρό χελιδόνι), η καλοσύνη και το μεγαλείο της ψυχής των οποίων είναι απαράμιλλα. Μέσα από το κείμενο αναδεικνύονται βαθύτατα νοήματα όπως η δύναμη του αλτρουισμού και της αλληλεγγύης προς τον συνάνθρωπο, η ανιδιοτελής αγάπη, η πραγματική φιλία, αξίες και έννοιες που μιλούν στην καρδιά του αναγνώστη και τον οδηγούν σ’ ένα ταξίδι αυτογνωσίας και αυτοπροσδιορισμού. Και ενώ πρόκειται για ένα παραμύθι με πικρό τέλος, όπως πολλά από τα παραμύθια του Ουάιλντ, στη συγκεκριμένη μεταφορά που παρακολουθήσαμε, από την Εύα Στέφα, έγινε μια προσπάθεια να αποδοθεί μια πιο ευχάριστη εκδοχή του τέλους, προφανώς για χάρη των μικρών θεατών. Μια εκδοχή που δεν αλλοίωσε τα νοήματα του αρχικού κειμένου, δεν το κατέστησε όμως και πιο διασκεδαστικό. Επίσης, αξίζει να σημειώσουμε ότι στα πλαίσια μιας περισσότερο σύγχρονης προσέγγισης του κειμένου εντάχθηκαν έννοιες όπως η μετανάστευση και η αποδοχή γενικά της διαφορετικότητας, θέματα που απασχολούν κατά κόρον σήμερα μικρούς και μεγάλους.
Η σκηνοθετική προσέγγιση της Εύας Στέφα απέδωσε επιτυχημένα το βασικό στοιχείο του έργου, να επικοινωνήσει δηλαδή την σημασία της καλοσύνης, του αλτρουϊσμού και της αυτοθυσίας για χάρη υψηλών στόχων και ιδανικών. Μέσα από την ιστορία του ευτυχισμένου πρίγκηπα έθεσε ερωτήματα και προβληματισμούς για την ύπαρξη ή όχι ενσυναίσθησης στη σύγχρονη κοινωνία, για την αποδοχή της διαφορετικότητας και την αναζήτηση της πραγματικής ευτυχίας. Απευθυνόμενη σε κατά βάση παιδικό κοινό επιστράτευσε το τραγούδι, το χιούμορ (όπου μπορούσε, δεδομένου ότι είχε να διαχειριστεί μια, κατά βάση, θλιβερή ιστορία) και μια απλή κατανοητή γλώσσα για να κερδίσει την προσοχή των μικρών θεατών, να διεγείρει την φαντασία τους και να τους κάνει κοινωνούς των όσων διαδραματίζονται επί σκηνής.
Οι τρεις ηθοποιοί που ανέλαβαν να ζωντανέψουν το παραμύθι: ο Γιάννης Ξενιτόπουλος, ως πρίγκηπας, η Θεοδώρα Μωυσιάδου ως χελιδόνι και η Δήμητρα Κουλαξίζη στους υπόλοιπους χαρακτήρες, δούλεψαν με αγάπη και προσήλωση, κάτι που ήταν εμφανές στα πρόσωπα και τις ερμηνείες τους. Με απόλυτο σεβασμό, αφενός στο κείμενο και αφετέρου στους μικρούς θεατές, απέδωσαν με πειστικότητα τους ρόλους τους, δίνοντας την αίσθηση ενός δεμένου συνόλου, με σκηνική άνεση, καλοδουλεμένη κίνηση -υπό τις οδηγίες της Ιωάννας Μήτσικα-, και πολύ καλές φωνητικές επιδόσεις στα τραγούδια της παράστασης.
Το σκηνικό, του Αλέξανδρου Καλαϊτζίδη, αν και λιτό, σε συνδυασμό με τους όμορφους φωτισμούς, κατόρθωσε να μεταφέρει την ατμόσφαιρα του παραμυθιού. Το φωτεινό βάθρο, το χρυσό αιωρούμενο στέμμα κάτω από το οποίο στεκόταν ο πρίγκηπας και λιγοστά ακόμη επί σκηνής αντικείμενα ήταν αρκετά για να δώσουν το πλαίσιο μέσα στο οποίο ζωντανεύει η ιστορία. Γενικά η έλλειψη έντονων χρωμάτων και το μίνιμαλ σκηνικό μετέθεσαν εσκεμμένα την προσοχή του κοινού στο περιεχόμενο των διαλόγων και στις ερμηνείες των ηθοποιών. Η βιντεοπροβολή που συνόδευε την παράσταση προσέθεσε όγκο και ζωντάνια στο όλο εγχείρημα. Προσεγμένα και τα κοστούμια των πρωταγωνιστών, επιλογές του ιδίου, με έμφαση στο λευκό χρώμα που έδωσαν έναν σύγχρονο και ενδιαφέροντα χαρακτήρα στην παράσταση.
Αξίζει να γίνει ιδιαίτερη μνεία στα όμορφα τραγούδια (που φυσικά δεν θα μπορούσαν να λείπουν από μια παιδική παράσταση), σε πρωτότυπη μουσική του Σωτήρη Νούκα και στίχους του Γιάννη Ξενιτόπουλου, που αγκάλιασαν το κείμενο και ενέτειναν την συναισθηματική επίδρασή του στους θεατές. Ιδιαίτερα συγκινητικό το τραγούδι του τέλους που έστελνε μηνύματα αγάπης και αδελφοσύνης.
Και ενώ πρόκειται για μια όμορφη και καλοδουλεμένη απόδοση του γνωστού παραμυθιού θα παρατηρούσαμε το εξής (-): οι μικροί θεατές, θα εκτιμούσαν μια περισσότερο διαδραστική και συμμετοχική παράσταση, που θα κρατούσε το ενδιαφέρον τους πιο ενεργό και θα καθιστούσε το όλο θέαμα, πέραν από διδακτικό, ουσιαστικά διασκεδαστικό.
Συμπερασματικά (=) παρακολουθήσαμε μια όμορφη, σύγχρονη και γλυκιά απόδοση ενός από τα ωραιότερα αλλά και πιο θλιβερά παραμύθια του Όσκαρ Ουάιλντ, η αγέραστη γοητεία του οποίου και η μαγική έλξη που ασκεί σε μικρούς και μεγάλους το καθιστούν πραγματικά μοναδικό…
Bαθμολογία: 6/10