Είδαμε και σχολιάζουμε.
Στην κεντρική σκηνή του Εθνικού Θεάτρου παρουσιάζεται για δεύτερη χρονιά η παράσταση «Η Τάξη μας». Πρόκειται για τη μεταφορά ενός σύγχρονου κειμένου, γραμμένου το 2009 από τον Πολωνό συγγραφέα Ταντέους Σλομποτζιάνεκ, το οποίο βασίζεται στην αληθινή ιστορία δολοφονίας όλων των Εβραίων κατοίκων της πόλης Γιεντβάμπνε από τους καθολικούς συντοπίτες τους.
Δέκα συμμαθητές μας αφηγούνται την προσωπική αλλά και συλλογική ιστορία της ζωής τους κατά τη διάρκεια μιας ζοφερής εποχής. Η ιστορία τους ξεκινά από το 1920, συνεχίζει με τη σοβιετική κατοχή, περνά από τον Β’ παγκόσμιο πόλεμο και το ναζισμό και φτάνει μέχρι την αρχή της νέας χιλιετίας.
Το κείμενο είναι δύσκολο, έντονα πολιτικοποιημένο και απόλυτα καθηλωτικό. Αναφέρεται σε μια χώρα με μαύρο και θολό συνάμα παρελθόν, σε μια εποχή που είναι βάρβαρη, χωρίς καθαρές διαχωριστικές γραμμές ανάμεσα στο καλό και το κακό. Είναι μια εποχή που δεν υπάρχουν περιθώρια για ηθικολογίες. Σε κάθε του διάλογο ή περιγραφή υπάρχει άπειρη τροφή για σκέψη και προβληματισμό.
Ποιο είναι το καλό και ποιο το κακό στον πόλεμο και την κατοχή; Μπορεί ο άνθρωπος να είναι ηθικός κάτω από όλες τις κοινωνικοπολιτικές συνθήκες και τελικά ποιος θα τον κρίνει; Η θρησκεία ενώνει ή χωρίζει; Τι είναι ο πατριώτης;
Είναι πολλά τα ερωτήματα που καλούνται να απαντηθούν από τους συντελεστές και τους ηθοποιούς, οι οποίοι μας απαντάνε με αξιοπρέπεια και σεβασμό.
Στα θετικά (+) Με βάση τα προαναφερθέντα, η σκηνοθεσία ενός τέτοιου έργου είναι ρίσκο κι ένα μεγάλο στοίχημα. Ένα στοίχημα το οποίο ο Τάκης Τζαμαργιάς κερδίζει πανηγυρικά! Η σκηνοθεσία του είναι καθαρή, με απόλυτο σεβασμό στο κείμενο σε σημείο που νιώθεις ότι δεν βλέπεις μια παράσταση αλλά διαβάζεις ένα βιβλίο το οποίο ζωντανεύει μπροστά στα μάτια σου. Δεν χωρούν αλληγορίες και εμμεσότητες εδώ. Η σκηνοθετική του προσέγγιση είναι ρεαλιστική ως οφείλει χωρίς φανφάρες τύπου «η τέχνη για την τέχνη».

Οι ερμηνείες στο σύνολό τους είναι εξαιρετικές. Υπήρχαν στιγμές που ένιωθα ότι ένας ξεχωρίζει από τους άλλους, μέχρι να έρθει η κορύφωση του χαρακτήρα του επόμενου για να μου αλλάξει γνώμη και ούτω καθεξής. Πάντα πρέπει να λαμβάνουμε υπ΄ όψιν τη χρονική διάρκεια της παράστασης. Τρεις ώρες πάνω στο σανίδι σε ένα κείμενο που ο ψυχισμός του κάθε χαρακτήρα μεταβάλλεται συνεχώς δεν είναι εύκολη υπόθεση. Αποδίδουν όλοι το ψυχογράφημα του χαρακτήρα τους στο έπακρο με φοβερό επαγγελματισμό. Τους αναφέρω όλους μιας και δεν μπορώ να ξεχωρίσω κανέναν: Βασίλης Μαγουλιώτης, Κωνσταντίνα Τάκαλου, Αλέξανδρος Μαυρόπουλος, Χάρης Χαραλάμπους, Γιώργος Πυρπασόπουλος, Καίτη Κωνσταντίνου, Άλκης Παναγιωτίδης, Γιάννης Νταλιάνης, Ράνια Οικονομίδου, Κώστας Γαλανάκης.
Το σκηνικό της Ελένης Μανωλοπούλου – μια τάξη – μπορεί να ακούγεται απλό αλλά δεν είναι. Είναι μια τάξη που μεταλλάσσεται, εξελίσσεται όπως και η ιστορία. Είναι μινιμαλιστικό, έξυπνο και δεμένο με τους ατμοσφαιρικούς φωτισμούς του Σάκη Μπιρμπίλη.
Στα αρνητικά (–) Η μουσική του Δημήτρη Μαραμή είναι αδιάφορη. Το ακορντεόν επί σκηνής ακαθόριστα συνοδευτικό έως κουραστικό. Κουραστικές επίσης είναι και η τρεις και κάτι ώρες της παράστασης. Σίγουρα δεν θα μπορούσε σε καμία περίπτωση να είναι μια ώρα μικρότερη, θα μπορούσαν όμως αρκετές λεπτομέρειες να εξαιρεθούν.
Συνοψίζοντας (=) και παρά την διάρκειά της πρόκειται για μια δυνατή παράσταση που δεν πρέπει να χάσετε. Τόσο για το κείμενό της όσο και για την απόδοσή της σκηνοθετικά και ερμηνευτικά.
Βαθμολογία: 7/10
Πληροφορίες για την παράσταση θα βρείτε εδώ.
Φωτογραφικό υλικό