Οι «τηλεκριτικές» που εγκαινίασε η Κουλτουρόσουπα, ένεκα ανυπαρξίας κάθε θεατρικής δραστηριότητας λόγω πανδημίας, σαφώς και δεν αποτελούν «φυσιολογικές» κριτικές (πως θα γινόταν άλλωστε καθώς το θέατρο αποτελεί ένα ζωντανό πυρήνα αλληλεπίδρασης), αλλά μια διαφορετική θεατρική οπτική. Με αυτά τα κριτήρια κρίνουμε και τις παραστάσεις που παρακολουθούμε από τον καναπέ όσο #Μένουμε_σπίτι
“Κ”
Στα πλαίσια των ελεύθερων προβολών που παραχώρησε το Εθνικό Θέατρο, παρακολουθήσαμε την παράσταση «Ο Πρίγκιπας και ο φτωχός» του Μαρκ Τουαίην, σε διασκευή της Τζέμα Κένεντι και σκηνοθεσία της Σοφίας Βγενοπούλου. Μια παράσταση που εγκαινίασε τη σκηνή του Μικρού Εθνικού, στο ισόγειο του θεάτρου ΡΕΞ στην Αθήνα, τον Νοέμβριο του 2018.
Το έργο…
Ο «Πρίγκιπας και ο φτωχός» είναι ένα από τα πιο αγαπημένα έργα του Αμερικανού συγγραφέα Σάμουελ Λάνγκχορν Κλέμενς, γνωστού παγκοσμίως με το ψευδώνυμο Μαρκ Τουαίην, που κυκλοφόρησε το 1881 και απευθύνεται κατά τον ίδιο τον συγγραφέα σε νέους «κάθε ηλικίας». Πρόκειται για την ιστορία του Τομ Κάντι, ενός δωδεκάχρονου ζητιάνου που ζει με την οικογένειά του σε μια κακόφημη συνοικία του Λονδίνου, κάπου στα μέσα του 16ου αιώνα. Ενός παιδιού που αρνείται να αποδεχθεί τη μοίρα του φτωχού, που λατρεύει να διαβάζει και που ονειρεύεται κάποια στιγμή να ξεφύγει από την άθλια ζωή του και να ζήσει σαν αριστοκράτης. Μια μέρα η τύχη τον οδηγεί στο παλάτι, όπου συναντά τον νεαρό πρίγκηπα Εδουάρδο Τυδόρ, με τον οποίο, προς μεγάλη του έκπληξη, μοιάζουν σαν δυο σταγόνες νερό. Ο πρίγκιπας, ένα αγόρι καλλιεργημένο και συνετό, καταπιεσμένο όμως από τους κανόνες της τάξης του και τρομοκρατημένο από την ιδέα ότι σύντομα θα πάρει την θέση του ετοιμοθάνατου πατέρα του, ενθουσιάζεται με την ομοιότητα που παρουσιάζουν και προτείνει στον Τομ να αλλάξουν ρούχα. Το αστείο αυτό, πριν προλάβουν καν να το καταλάβουν, ανατρέπει τα πάντα στην ζωή τους. Οι αυλικοί, κρίνοντας μόνο από την αμφίεση, θεωρούν πως ο Τομ είναι ο πρίγκηπας και πετούν στον δρόμο τον αληθινό διάδοχο του θρόνου. Από το σημείο αυτό ξεκινά ο αγώνας του Εδουάρδου να πάρει πίσω τη θέση του και το στέμμα της Αγγλίας, αλλά και η αξιέπαινη προσπάθεια του Τομ, που μέσα σε όλο τον παραλογισμό που ζει, καταφέρνει να προσδώσει στο παλάτι μια νότα καλοσύνης, αγάπης και αλληλεγγύης προς τους φτωχούς, έννοιες ξένες για τον αυστηρό, βίαιο και άδικο τρόπο διακυβέρνησης της εποχής…
Το θαυμαστό λογοτεχνικό κείμενο του Μαρκ Τουαίην (+), σε θεατρική διασκευή της Αγγλίδας συγγραφέα Τζέμα Κένεντι και μετάφραση του Αλέξη Καλοφωλιά, αποτέλεσε τη βάση για τη δημιουργία μιας παράστασης που περιγράφει μεν την κοινωνία του 16ου αιώνα, έχει όμως πολλές ομοιότητες με τη σύγχρονη πραγματικότητα. Θέματα όπως η δύναμη και η αλαζονεία της εξουσίας, οι κοινωνικές ανισότητες, οι ανθρώπινες σχέσεις, η φιλία και η βοήθεια προς τους αδύναμους αφορούν αναμφισβήτητα κάθε εποχή. Το κείμενο περιέχει στοιχεία αφηγηματικά και έξυπνους διαλόγους, η δε υπόθεση του χαρακτηρίζεται από δράση, περιπέτεια, γρήγορες εναλλαγές, δολοπλοκίες, άδικες δίκες, φυλακίσεις, αγωνία ακόμα και ρομάντζο. Ο συνδυασμός των παραπάνω στοιχείων με την ζωντανή μουσική και τα υπέροχα τραγούδια της παράστασης, καθιστούν την όλη απόδοση ένα περιπετειώδες μιούζικαλ με έντονα στοιχεία παραμυθιού, απολαυστικό για κάθε ηλικία.
Η σκηνοθετική προσέγγιση της Σοφίας Βγενοπούλου ανέδειξε με επιτυχία τα βαθύτερα νοήματα του έργου και απέδωσε επιτυχημένα το βασικό στοιχείο του που είναι η σύγκρουση των δύο κόσμων (πλούσιοι – φτωχοί) τους οποίους αντιπροσωπεύουν οι ήρωες. Δύο κόσμους που κατάφερε να περιγράψει με επινοητικότητα και να εμφανίσει τον έναν ως αντανάκλαση του άλλου, αναδεικνύοντας την ύπαρξη και στους δύο, όμοιων στοιχείων και συμπεριφορών. Με ιδιαίτερα διεισδυτικό τρόπο η σκηνοθέτης κατάφερε να ψυχογραφήσει τους δύο πρωταγωνιστικούς χαρακτήρες και να αναδείξει με τρυφερότητα και σεβασμό την ικανότητά τους να ονειρεύονται και να δημιουργούν. Απευθυνόμενη σε κατά βάση παιδικό κοινό επιστράτευσε το τραγούδι, το χιούμορ και μια απλή κατανοητή γλώσσα για να κερδίσει την προσοχή των μικρών θεατών, να διεγείρει την φαντασία τους και να τους κάνει κοινωνούς των περιπετειών που διαδραματίζονται επί σκηνής. Κατόρθωσε μάλιστα να κρατήσει αμείωτο το ενδιαφέρον τους, σε μια παράσταση «δύσκολη χρονικά» καθώς ξεπερνά σε διάρκεια τις δύο ώρες. Με βασικό όπλο την αλληλεπίδραση του κοινού με τους ηθοποιούς, δημιούργησε μια παράσταση που τελικά δεν είχε τίποτα να ζηλέψει από το θέατρο ενηλίκων.
Ο θίασος των δεκατριών νέων ηθοποιών που ανέλαβε να ζωντανέψει το πολυαγαπημένο παραμύθι του Μάρκ Τουαίην, δούλεψε με αγάπη και ψυχή, κάτι που ήταν εμφανές στα πρόσωπα και τις ερμηνείες τους. Με απόλυτο σεβασμό στους μικρούς θεατές απέδωσαν με πειστικότητα και επιτυχία τους ρόλους τους, δίνοντας την αίσθηση ενός καλοκουρδισμένου συνόλου, δεμένου και απόλυτα συγχρονισμένου. Απέδωσαν ως ομάδα την ιστορία και τα μηνύματα του έργου, με πολύ καλές ερμηνείες, με καλοδουλεμένη κίνηση -υπό τις οδηγίες της Σταυρούλας Σιάμου-, με συνέπεια στις γρήγορες και συνεχείς εναλλαγές των σκηνών, με υπέροχα τραγούδια και γλυκύτατες φωνές, χτίζοντας μια παράσταση επιπέδου.
.
.
Ο Κωνσταντίνος Ζωγράφος στον ρόλο του Τομ Κάντι και ο Λάμπρος Κωνσταντέας στον ρόλο του πρίγκιπα Εδουάρδου -που ομολογουμένως είχαν κάποια ομοιότητα μεταξύ τους-, κατόρθωσαν να κερδίσουν τη συμπάθεια του κοινού που έβλεπε στα πρόσωπα τους δύο παιδιά από εντελώς διαφορετικούς κόσμους να δίνουν μαθήματα αγάπης, φιλίας και αλληλεγγύης.
Εξαιρετικό και το λοιπό καστ: ο Βαγγέλης Αμπατζής και ο Μάριος Κρητικόπουλος σε ρόλους αφηγητών και όχι μόνο, ο Γιώργος Δίκαιος στον ρόλο του Μάιλς Χέντον, του προστάτη του Εδουάρδου, η Άννα Κλάδη στον ρόλο της αδελφής του Τομ, ο Κωσταντίνος Πλεμμένος στον ρόλο του Βασιλιά Ερρίκου, αλλά και η Αθηνά Μουστάκα, ο Nικόλας Παπαδομιχελάκης και ο Γιώργος Πατεράκης σε άλλους ρόλους έδωσαν τον καλύτερο τους εαυτό.
Πολύ καλές ερμηνείες και φωνητικές επιδόσεις από την Μαρία Γεωργιάδου που ερμήνευσε τον ρόλο της μητέρας του Τομ, της Αθανασίας Κουρκάκη που έπαιξε την Ελισάβετ την αδελφή του Εδουάρδου και της Τζένης Παρασκευαΐδου στον ρόλο της Ίντιθ της αγαπημένης του Μάιλς Χέντον.
Συνολικά η μουσική επένδυση της παράστασης από τον Άγγελο Τριανταφύλλου ήταν εξαιρετική, όπως και η επιλογή μιας ορχήστρας τριών μουσικών που έπαιζαν ζωντανά καθ’ όλη τη διάρκεια στο πλάι της σκηνής. Η ζωντανή μουσική αγκάλιαζε κάθε σκηνή και κάθε διάλογο, ενέτεινε την συναισθηματική επίδραση του έργου στους θεατές και μετέδιδε μια γαλήνη και μια αρμονία που πραγματικά γοήτευε. Συγκινητική η στιγμή στο τέλος της παράστασης που ο θίασος τραγουδά «Είμαστε ο ένας του άλλου πατρίδα», στέλνοντας μήνυμα ενότητας και αδελφοσύνης.
Το σκηνικό, της Ελένης Μανωλοπούλου, αν και αρκετά λιτό, κατόρθωσε να μεταφέρει την ατμόσφαιρα της εποχής. Καταρχάς οι παρελθοντικές εικόνες του Λονδίνου που προβάλλονταν στο βάθος, έδεναν αρμονικά με το περιεχόμενο του έργου και συνέβαλαν στο χωροχρονικό ταξίδι προς την Αγγλία περασμένων αιώνων. Όμορφα αποδίδονταν στα δύο άκρα της σκηνής οι δύο διαφορετικοί κόσμοι, οι αντιθέσεις πλουσίων και φτωχών, με την παρουσίαση από τη μια πλευρά του φτωχόσπιτου του Τομ και από την άλλη του παλατιού του Ερρίκου. Εφευρετική επιλογή, η χρήση κινούμενων αντικειμένων, τα οποία μετέφεραν και τοποθετούσαν στη σκηνή οι ηθοποιοί, ώστε να μετατεθεί η δράση από τον ένα τόπο στο άλλο. Στο πλαίσιο αυτό, με συμβολικές μάλιστα προεκτάσεις, η τοποθέτηση μιας καγκελόπορτας στο κέντρο της σκηνής που ορθώνονταν ως φράκτης ανάμεσα στην Αυλή και τον λαό. Τα αντικείμενα που εμφανίζονταν στην σκηνή ήταν κατά βάση ασπρόμαυρα και έδιναν την αίσθηση τρισδιάστατων ζωγραφιών. Γενικά η έλλειψη έντονων χρωμάτων και το μίνιμαλ σκηνικό μετέθεσαν εσκεμμένα την προσοχή του κοινού στο περιεχόμενο των διαλόγων και στις ερμηνείες των ηθοποιών. Ιδιαίτερα επιμελημένα ήταν και τα κοστούμια του θιάσου που έδεναν απόλυτα με τους χαρακτήρες του έργου.
Στα μόνα ίσως αρνητικά στοιχεία (-) της παράστασης θα συγκαταλέγαμε το ότι δεν υπήρχαν αρκετές κωμικές στιγμές. Ναι μεν σε ορισμένα σημεία οι διάλογοι ήταν αστείοι, αλλά τα σημεία αυτά ήταν ελάχιστα. Κατά βάση πρόκειται για μια αρκετά «σοβαρή» αν και παιδική, παράσταση που της έλειπαν οι αστείες χαλαρωτικές στιγμές, χωρίς όμως αυτό, σε καμιά περίπτωση, να την καθιστά κουραστική.
Συμπερασματικά (=) ο Πρίγκιπας και ο φτωχός είναι ένα εξαίρετο δείγμα ποιοτικού θεάτρου. Μια παράσταση που έχει όλα όσα χρειάζεται. Μια καλή ιστορία να διηγηθεί με νόημα και αξίες, καλές ερμηνείες, γλυκιές μελωδίες και όμορφα σκηνικά. Ένα παραμύθι που δίνει στους θεατές την ευκαιρία να ονειρευτούν, να προβληματιστούν, να ταυτιστούν με τους ήρωες και να νιώσουν ξανά παιδιά. Να συνειδητοποιήσουν ότι αξίζει να αγωνιστείς για δικαιοσύνη, για ισότητα, για αλληλεγγύη και αγάπη. Έννοιες που τόσο όμορφα, πριν από έναν αιώνα, έπλεξε μέσα στο παραμύθι που παρακολουθήσαμε επί σκηνής ο αγαπημένος μας Μαρκ Τουαίην…
Τηλε-Βαθμολογία:
7,1/10
.
.
Δεύτερη προβολή Ο Πρίγκιπας και ο φτωχός της Τζέμα Κένεντι,: Παρασκευή 1, από τις 12:00 το μεσημέρι, έως την ίδια ώρα του Σαββάτου 2 Μαϊου – διαβάστε σχετικά εδώ
Φωτογραφικό υλικό
