.
Η θεατρική Θεσσαλονίκη δεν σταματά ποτέ και συγχρόνως και η Κουλτουρόσουπα, η οποία επισκέφτηκε το οίκημα Μπενσουσάν Χαν για να παρακολουθήσει τη παράσταση “Το σπίτι της Μπερνάρντα Άλμπα”. Το έργο αποτελεί τη νέα θεατρική δημιουργία από το “Θέατρο του Άλλοτε”, σε σκηνοθεσία της Βαρβάρας Δουμανίδου και παρακάτω εκφράζουμε τη γνώμη μας για αυτό που είδαμε…
.
Το δελτίο τύπου της παράστασης αναφέρει… Πέντε γυναίκες κάτω από το βαρύ πένθος που τους επέβαλλε η σκληρή συντηρητική και τυραννική μητέρα τους, μέσα στην αποπνιχτική ατμόσφαιρα μιας σκληρής και κλειστής κοινωνίας, αγωνιούν, ερωτεύονται, ζηλεύουν, ονειρεύονται και υπάρχουν, μόνο πίσω από ερμητικά κλειστά παράθυρα και τραβηγμένες κουρτίνες.
Ο φασισμός,
Η σάρκα που καίγεται,
Που πνίγεται,
ο ζωντανός ενταφιασμός,
η απελπισία,
η αποκτήνωση,
Και ένα ανατρεπτικό φινάλε…
.
Πως θα μπορούσαμε να χαρακτηρίσουμε το κείμενο της παράστασης πέρα από αριστουργηματικό; Πως θα μπορούσαμε να μην χαρακτηρίσουμε τη πένα του Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα ως το δυνατότερο όπλο απέναντι σε όλες, ανεξαιρέτως εποχής, κοινωνικές θηλιές; Ένα κείμενο τρομερής δυναμικής, με νοήματα μπροστά, πίσω, δεξιά, αριστερά… Παντού. Οικείο μα και ξένο, διαχρονικό και επίκαιρο. Ένα μανιφέστο απέναντι στο τέρας του φασισμού οποιασδήποτε μορφής.
.

Μια εξαιρετική βάση για τη δημιουργία μιας αξιέπαινης παράστασης όπως η συγκεκριμένη… Η διαφοροποίηση αυτής της θεατρικής προσπάθειας; Το αλλαγμένο τέλος του έργου, όπου ο φασισμός νικιέται. Νικιέται μέσα από το θέατρο και τη δύναμη του. Κατατροπώνεται μέσα από εμένα, μέσα από εσένα,από όλους μας. Αυτό είναι και το μήνυμα του έργου, κάθε φασιστικό στοιχείο που υπάρχει στη ζωή μας μπορεί να νικηθεί αρκεί κάποιος να τολμήσει και να μας δείξει το δρόμο…
.
Ο θίασος (‘Ολγα Καλαμάρα, Ευρώπη Αργυροπούλου, Μαρία Ράπτη, Τζώρτζια Βογιατζόγλου, Μαρία Σεμερτζίδου, Ιωάννα Λιούτσια, Σίσσυ Ιγνατίδου, Θεοδώρα Παππά, Βαρβάρα Δουμανίδου, Ντίνα Τσολάκη) της βραβευμένης αυτής θεατρικής ομάδας αξιόλογος όπως πάντα! Ένα σύνολο ηθοποιών που έχει δέσει, που εμπεριέχει καλλιτέχνες με ταλέντο, θεατρική ωριμότητα και το σημαντικότερο από όλα ψυχή! Όλες μαυροφορεμένες κουβαλώντας μια ξεχωριστή ψυχοσύνθεση καθρεφτίζοντας την παντού. Στο πρόσωπο τους,στις κινήσεις τους, στο βλέμμα τους. Η τόσο άμεση επαφή με τον κόσμο δυσκολεύει ακόμα περισσότερο την ερμηνεία του ηθοποιού από ότι π.χ στο θεατρικό σανίδι διότι κανένα λάθος δεν μπορεί να αφανιστεί.
.
Στις πιο αδύναμες ερμηνείες θα τοποθετούσαμε τη Μαρία Ράπτη που τη διακρίναμε ως υποτονική καθ’ όλη της διάρκεια της παράστασης αλλά και στο τέλος εξιστορώντας τον άδικο θάνατο του Φ.Γ.Λόρκα από τους φασίστες. Ιδιαίτερα σε αυτό το σημείο έπρεπε να υπάρχει ένταση και συναίσθημα. Αντίθετα οφείλουμε να πούμε ένα μεγάλο μπράβο στη γηραιότερη ηθοποιό του θιάσου, Όλγα Καλαμάρα, που την έχουμε απολαύσει σε όλες τις παραστάσεις από το Θέατρο του Αλλοτε και έχουμε διακρίνει ένα σπουδαίο ταλέντο στην ίδια καθώς και μια παρουσία αγέρωχη και επιβλητική. Άποψη μας είναι ότι αποτελεί τη “προίκα” της ομάδας!
.
Περνώντας στην σκηνοθεσία της παράστασης, από τη Βαρβάρα Δουμανίδου, θα λέγαμε ότι χαρακτηρίστηκε προβληματική όχι δικιάς της σκηνοθετικής ανικανότητας αλλά λόγω χώρου. Το Μπενσουσάν Χαν αποδείχτηκε για τη συγκεκριμένη παράσταση δίκοπο μαχαίρι. Διότι από τη μία δημιουργούσε όλη αυτή τη μυστικιστική ατμόσφαιρα που ταίριαζε στο έργο καθώς και ένα έτοιμο-φυσικό σκηνικό διαμορφώνοντας με ευκολία την εποχή που διαδραματίζονταν αλλά η διαρρύθμιση του έφερε και αρκετά προβλήματα. Σε σχέση με το προηγούμενο έργο τους που είχε λάβει χώρα στο ίδιο οίκημα, οι θεατές αυξήθηκαν, τα δωμάτια δεν χρησιμοποιήθηκαν όπως τότε και έλειπε οποιοδήποτε είδος καθίσματος. Το αποτέλεσμα;
1) Δυσκολευόμασταν να δούμε οπότε και να παρακολουθήσουμε το έργο…
2) Η μεταφορά των θεατών στα δωμάτια ως μπουλούκι και όχι ως ομάδες των 5-7 ατόμων έκανε ακόμα πιο δύσκολα τα πράγματα με μερικούς από αυτούς να μην καταφέρουν καν να εισέρθουν μέσα στο δωμάτιο…
3) Υπήρχαν μόνο 3 σκαμπό που τα κοιτούσαμε όλοι σαν ξερολούκουμα γιατί είναι λογικό κάποιοι να μην αντέχουν την πολύωρη ορθοστασία και να κάθονται ή κάτω ή και ακόμα να αποχωρούν ώστε να ξεκουραστούν και να επιστρέψουν…
.
Ο τρόπος που είχαν οργανώσει τη πρώτη παράσταση τους στον ίδιο χώρο ήταν υποδειγματική. Σε κάθε δωμάτιο εξελίσσονταν μια διαφορετική πράξη και οι ομάδες των 5-7 θεατών κινούμενοι ανά δωμάτιο παρακολουθούσαν το έργο με την τελική πράξη να πραγματοποιείται στον κυρίως χώρο όπου αναγκάζονταν να μείνουν όρθιοι για ελάχιστο χρόνο. Επίσης για τις 3 πράξεις του έργου χρησιμοποιήθηκαν μόνο τα 2 δωμάτια του οικήματος και όλο το υπόλοιπο διαδραματίζονταν στον κεντρικό χώρο. Η ταύτιση που προσδοκούσαν ανάμεσα σε έργο, ηθοποιούς και θεατές αυτή τη φορά αποδείχτηκε δυσλειτουργική σε σχέση με την πρώτη φορά που τα είχαν καταφέρει απόλυτα.
.
Εν κατακλείδι αυτό υπήρξε το μεγαλύτερο και μοναδικό πρόβλημα της παράστασης και καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι ήταν άστοχη κίνηση η επιλογή αυτού του χώρου για το συγκεκριμένο έργο. Να τονίσουμε επίσης ότι έλειπαν τα γνωστά dark στοιχεία που εμπεριέχει πάντα στα έργα του το Θέατρο του άλλοτε, κάτι που δεν μας πείραξε καθόλου διότι και έκανε τη διαφορά από το αναμενόμενο αλλά και γιατί επρόκειτο για ένα σπουδαίο κείμενο με ένα ακόμα σπουδαιότερο θέμα διαπραγμάτευσης.
.
Κορυφαίο στιγμιότυπο σε κάθε παράσταση τους που διεξάγεται στο Μπενσουσάν Χαν,το χειροκρότημα στη μέση του δρόμου προσφέροντας ένα πρωτόγνωρο συναίσθημα στους θεατές…
Κλείνοντας[=],
Τονίζουμε την υποστήριξη μας στο Θέατρο του Άλλοτε και στις παραστάσεις του για κανέναν άλλο λόγο περάν του ότι το αξίζουν. Ακόμα και αυτή η παράσταση με τις τεχνικές της αδυναμίες επρόκειτο για μια πολύ καλή θεατρική προσπάθεια πρεσβεύοντας ένα κορυφαίο μήνυμα… Ο μόνος τρόπος για να νικηθεί οποιοδήποτε σαράκι που μας τρώει είτε αυτό είναι κοινωνικό, είτε προσωπικό, είτε υπαρξιακό είναι ο λόγος και η δύναμη του.
Αυτός είναι και ο μεγαλύτερος φόβος του φασισμού, για αυτό έκαιγε βιβλία και σκότωνε καλλιτέχνες. Η πένα της γραφής είναι το μεγαλύτερο όπλο που έχουμε απέναντι σε όλους τους δυνάστες της ζωής μας… Ας τη χρησιμοποιήσουμε λοιπόν! Κλείνουμε το άρθρο μας με τα λόγια της Βαρβάρας Δουμανίδου που ακούστηκαν μέσα στην παράσταση… Μήπως τελικά η επανάσταση θα ξεκινήσει μέσα από το θέατρο;
Βαθμολογία
6,5 στα 10
Σκηνοθεσία: Δουμανίδου Βαρβάρα
Κείμενο τέλους: Μαρία Ράπτη
Μουσική: Δημήτρης Χαριζάνης
Φωτογραφία: Δημήτρης Συμεωνίδης
Κοστούμια: Κατερίνα Αμπρικίδου
Παίζουν:
Μπερνάρντα ‘Αλμπα: ‘Ολγα Καλαμάρα
Πόνθια: Ευρώπη Αργυροπούλου
Αγκούστιας: Μαρία Ράπτη
Μαρτύριο: Τζώρτζια Βογιατζόγλου
Μαγκνταλένα: Μαρία Σεμερτζίδου
Αμέλια: Ιωάννα Λιούτσια
Αντέλα: Σίσσυ Ιγνατίδου
Υπηρέτρια: Θεοδώρα Παππά
Κόρη της Λιμπράδα: Βαρβάρα Δουμανίδου
Φωνή Μαρίας – Χοσέφα: Ντίνα Τσολάκη
Μπενσουσάν Χαν Εδέσσης 6 (‘Ανω λαδάδικα) στις 9μ.μ.
Αριθμός θεατών 30 (αυστηρά)
τηλέφωνο κρατήσεων: 6982031199
Φωτογραφικό υλικό