.
Είδε και σχολιάζει η Πίτσα Στασινοπούλου.
Ένας θυελλώδης έρωτας με γεύση «ανεκπλήρωτου» ανάμεσα σε δύο δυνατές ιστορικές προσωπικότητες, δεν μπορεί παρά να εμπνέει ιδανικά την τέχνη… Όταν δε πρόκειται για έναν εμβληματικό πολιτικό σαν τον Ίωνα Δραγούμη και μια διάσημη συγγραφέα σαν την Πηνελόπη Δέλτα, η ερωτική τους σχέση στα πλαίσια μιας μακρινής, ταραγμένης εποχής κι ενός ασφυκτικού περίγυρου, αποκτά διαστάσεις συναρπαστικές, τόσο σε ανθρώπινο, όσο και σε ιστορικό επίπεδο. Γεγονός που εξηγεί τις ουκ ολίγες συγγραφικές και θεατρικές προσεγγίσεις του ειδυλλίου, ωστόσο εν προκειμένω είχαμε την εξαιρετική τύχη να γευτούμε μία από τις καλύτερες, παρακολουθώντας την παράσταση «Ιστορία χωρίς όνομα» του συγγραφέα Στέφανου Δάνδολου και σε θεατρική διασκευή και σκηνοθεσία Κώστα Γάκη, στο θέατρο Αριστοτέλειον…
Στη μία πλευρά της σκηνής ο πολιτικός στο «βήμα» του και στην άλλη η συγγραφέας στην πολυθρόνα της, αυτοσυστήνονται με το όνομα, την ιδιότητα, την πορεία, το στίγμα τους… ανάμεσά τους το χάσμα δύο διαφορετικών εποχών και τόπων… εκείνος το 1908 στη Βιέννη στο αποκορύφωμα της καριέρας και του ερωτικού του πάθους, κι εκείνη το 1941 την κατεχόμενη από τους Γερμανούς Αθήνα, γερασμένη, θλιμμένη για τη χώρα της, συμβιβασμένη στον γάμο της, με παρέα την πιστή οικονόμο και τις ταραγμένες αναμνήσεις ενός έρωτα που την έχει στοιχειώσει… Εκείνος ζει το δικό του παρόν με την νεανική «εκδοχή» της αγαπημένης του, ζωντανεύοντας τις ευτυχισμένες στιγμές που έζησαν στη Βιέννη, παρακαλώντας την να χωρίσει και να τον ακολουθήσει, ενώ εκείνη ακροβατεί ανάμεσα στις γλυκιές μνήμες φορτισμένες συναίσθημα, τις πικρές με τις απανωτές αυτοχειρίες και νοσηλείες, τα τραγικά ηθικά διλήμματα που ταλάνισαν τη ζωή της με βαρύ τίμημα, το δικό της τωρινό ζοφερό παρόν στην υποδουλωμένη Ελλάδα, μέχρι τον θάνατό της την μέρα που έμπαιναν οι Γερμανοί στην Αθήνα…
.
Στο εξαιρετικό κείμενο (+) του Στέφανου Δάνδολου – το οποίο εισπράξαμε μέσω της θεατρικής διασκευής των Ανθής Φουντά και Κώστα Γάκη, άρα δικαιούνται εξίσου τα εύσημα- τα αξιοθαύμαστα στοιχεία αφορούν στην πρωτότυπη δομή του έργου, την άκρως ενδιαφέρουσα διαχείριση της ερωτικής ιστορίας ως πλοκή, την ποιητικότητα του λόγου, την βαθύτερη ψυχολογική διερεύνηση των ηρώων… Ένα κείμενο που δεν έμεινε σε επιφανειακές αφηγήσεις, λυρικές περιγραφές ή στεγνά γεγονότα, αλλά διείσδυσε στον ψυχισμό αναζητώντας ερείσματα κι αναδεικνύοντας το συναίσθημα με πληρότητα, ταυτόχρονα όμως και την «αθέατη» πλευρά των εκβιαστικών διλημμάτων μιας γυναίκας παντρεμένης που τόλμησε τον απαγορευμένο έρωτα- έστω και πλατωνικό- εν έτει … 1908, παρουσιάζοντας ανάγλυφα την κατάπτωσή της εξαιτίας του μοιραίου συμβιβασμού ως μονόδρομος για την κοινωνική της θέση. Πέραν τούτων, οι παράλληλες αφηγήσεις με ποιητικότητα, η διπλή υπόσταση της ηρωίδας, η εμπλοκή καθοριστικών προσώπων του περίγυρου, η διαρκής παλινδρόμηση ανάμεσα σε παρόν και παρελθόν, η κατάθεση εθνικών οραμάτων, πρόσθεσαν έντονο ενδιαφέρον σε ένα ερωτικό αφήγημα υψηλού ποιοτικού επιπέδου, όπου αιτιολογείται πλήρως ο τίτλος και γιατί η παρούσα ιστορία δεν φέρει «όνομα»…
.
.
Το οποίο αφήγημα θεωρούμε ότι δεν θα μπορούσε να συναντήσει καλύτερο εκφραστή επί σκηνής από τον Κώστα Γάκη στο τιμόνι της σκηνοθεσίας, καλούμενος να διαχειριστεί ένα δύσκολο εγχείρημα… που σημαίνει ένα έργο με πολύ ιδιαίτερη δομή, συνεχείς αναδρομές που παράλληλα «συνδιαλέγονται» με το παρόν, ερωτική σχέση που εμπλέκεται με την ιστορία του τόπου από πρωταγωνιστές- ιστορικά πρόσωπα. Ωστόσο η δεξιοτεχνία του αποδείχθηκε ικανότατη όχι απλά να κερδίσει το στοίχημα, αλλά να προσφέρει μια θαυμάσια παράσταση με εμπνευσμένη σύγχρονη προσέγγιση, καλλιτεχνική αισθητική, εξαιρετική ατμόσφαιρα, ζωντανή ροή, πάνω σε μια ολάνθιστη σκηνή «σπαρμένη» τριαντάφυλλα… και αξιοποιώντας στα ποικίλα ευρήματά του, φακούς, νάυλον, προβολές με κομβικές φράσεις, φωτοσκιάσεις, δυνατότητες του σκηνικού, επενδύοντας με φαντασία, αισθητική, μοντέρνα ματιά σε ένα ελκυστικό θέαμα δίωρης διάρκειας χωρίς διάλειμμα, που δεν κούρασε στιγμή… Στο οποίο συνέβαλαν τα μέγιστα το λιτό λειτουργικό σκηνικό των διαφορετικών επιπέδων με τις συμβολικές λεπτομέρειες, οι ατμοσφαιρικοί φωτισμοί, τα σωστά επιλεγμένα κοστούμια με την κατάλληλη σημειολογία και βεβαίως η εξαιρετικά εύστοχη ζωντανή μουσική με κιθάρα ή πλήκτρα από τον Μιχάλη Κωτσόγιαννη σε όλη σχεδόν τη διάρκεια…
.
.
Το σημαντικότερο και δυσκολότερο όμως ήταν η ιδιαίτερη «συνύπαρξη» σκηνοθετικά των διαφορετικών χρόνων ώστε να γίνει κατανοητή η ροή της ιστορίας χωρίς σύγχυση, κάτι που επετεύχθη σε μεγάλο βαθμό, με ελάχιστα θολά σημεία σε λεπτομέρειες. Στο σύνολο υπήρξε σαφήνεια στις δραματοποιήσεις με την καθοριστική επιλογή της νεαρής Πηνελόπης, ενώ τα σημεία όπου οι δυο τους – νεαρή και ηλικιωμένη- μπαίνουν αδιόρατα η μια στη ζωή της άλλης με νοσταλγικό «σύνδεσμο» ένα μαντήλι δώρο του αγαπημένου, υπήρξαν από τις ποιητικότερες στιγμές, χωρίς να λείψουν και οι δυνατές με τον συμβολισμό τους, σαν την μεταμόρφωση του Ίωνα σε «Τρελαντώνη» στο μυαλό της Δέλτα ή οι «φωνές» του ταραγμένου ψυχισμού της ή η σκηνή με τον Γερμανό αξιωματούχο και την παραπλάνησή του… διότι επίσης δεν έλειψαν και μικρές χαριτωμένες παρεμβάσεις- σαν την ανάγνωση από την οικονόμο ποιημάτων του Γ. Σουρή, για τη στιγμιαία αποφόρτιση του έντονου συναισθήματος, ενώ ο σύζυγος, ο γιατρός κι ο βοηθός του αξιοποιήθηκαν άριστα στις «παρυφές» του δράματος.
.
.
Σε επίπεδο ερμηνειών θα ξεκινήσουμε δικαιωματικά από τον εξαίρετο Τάσο Νούσια, που ενσάρκωσε τον Ίωνα Δραγούμη με πληθωρικό πάθος, ένταση, συναίσθημα, σκηνικό κύρος, σε μια «ογκώδη» μεστή ερμηνεία- έστω και με τάση υπερβολής λόγω έντονου ταμπεραμέντου, που εδώ όμως έδεσε χάρη στο ιστορικό μέγεθος του ήρωα και τον περίσσιο λυρισμό της εποχής… Εξαιρετική επίσης η Μπέτυ Λιβανού στο ρόλο της γηραιάς Πηνελόπης Δέλτα, αποδίδοντας τον ιδιαίτερο ψυχισμό της αποτραβηγμένης τραγικής ηρωίδας με απαράμιλλη ευαισθησία, αυθεντικότητα, συγκίνηση, εσωτερικότητα, αξιοθαύμαστο έλεγχο των εκφραστικών της μέσων καταθέτοντας ουσία… Θαυμάσια η Μαρία Παπαφωτίου ως νεαρή Δέλτα, με όλο τον ρομαντισμό, το έντονο συναίσθημα, το δόσιμο στον έρωτα, παράλληλα με την τραγικότητα του διχασμού της, σε μια ερμηνεία πειστική και καλοδουλεμένη… Όσον αφορά στους «περιφερειακούς» αλλά κομβικούς ρόλους, ήτοι Στάθης Ματζώρος ως σύζυγος Στέφανος Δέλτα, Αργύρης Γκαγκάνης ως γιατρός Φρίντμαν, Στέλιος Γιαννακός ως γραμματέας του γιατρού και Ανθή Φουντά στο ρόλο της οικονόμου Μαριάνθης (κάποιοι και με διπλούς ρόλους), υπήρξαν όλοι άξιοι, συμβάλλοντας σε ένα άψογο ερμηνευτικό σύνολο.
.
.
Στα ελάχιστα που θα παρατηρούσαμε (-), ομολογούμε ότι μας έκανε εντύπωση που το μείζον ιστορικό (και όχι μόνο) γεγονός της δολοφονίας του Δραγούμη, πέρασε σχεδόν «απαρατήρητο» χωρίς αναφορά στην πλοκή, σηματοδοτώντας απλά με συμβολικό τρόπο την απουσία του αλλά όχι τον καθοριστικό τρόπο θανάτου του… καθώς και το γεγονός ότι ουδέποτε αναφέρθηκε το όνομα της αντιζήλου Μ. Κοτοπούλη, ως ιστορικό επίσης κομμάτι του εν λόγω ερωτικού τριγώνου… Κάτι που επιπλέον θα εκτιμούσαμε σκηνοθετικά ήταν μια πιο πειστική απόδοση από «ατμόσφαιρα» γερμανικής κατοχής στο παρόν της Δέλτα, ενώ κάποια ελάχιστα σημεία στις χρονικές μεταβάσεις δεν ήταν ιδιαίτερα ευκρινή παρουσιάζοντας ελαφρώς ασάφεια- ωστόσο σε λεπτομέρειες.
Εν κατακλείδι (=) αυτό που μένει από μια εμπνευσμένη παράσταση που προσέγγισε με τολμηρή, σύγχρονη ματιά ένα ιστορικό ερωτικό δράμα, είναι η ευλογημένη πληρότητα… αυτή που εισπράττει ο θεατής όταν η θεατρική πράξη δικαιώνει απόλυτα την αποστολή της και νιώθει την ανάγκη να ευχαριστήσει τους συντελεστές για το «δώρο» τους!
Βαθμολογία:
7/10
.
Δείτε & αυτά:
/
Όλες οι νέες παραστάσεις (πρεμιέρες) που θα δοθούν από 15/5/2019 έως 14/05/2020 στην πόλη της Θεσσαλονίκης, αυτόματα συμμετέχουν για τα 3 Βραβεία Κοινού καθώς και για τα Βραβεία Κριτικής Επιτροπής στα 10α -επετειακά- Θεατρικά Βραβεία Θεσσαλονίκης 2020.
& αυτά:
–Τι παίζουν τα θέατρα στη Θεσσαλονίκη τώρα, κλικ εδώ.
–Τι παίζουν οι κινηματογράφοι στη Θεσσαλονίκη, κλικ εδώ.
–Συναυλίες: Είδαμε & Σχολιάζουμε, κλικ εδώ.
–Σινεμά: Είδαμε & Σχολιάζουμε, κλικ εδώ.
–Βιβλίο: Διαβάσαμε & Σχολιάζουμε, κλικ εδώ.
.
–Κερδίστε προσκλήσεις – Βιβλία, κλικ εδώ.
.
.
Ακολουθήστε μας στα social media
Φωτογραφικό υλικό
