Χαρίστε τη ΣΥΓΚΛΟΝΙΣΤΙΚΗ παράσταση «ΒΡΥΚΟΛΑΚΕΣ» ως δώρο στον εαυτό σας! Είδαμε στο θέατρο «Τ» και σχολιάζουμε.

       Γραμμένο το 1881, το έργο «Βρυκόλακες» συνιστά το βαθύ, διαχρονικό ψυχογράφημα ενός κόσμου ασφυκτικά περιχαρακωμένου σε επώδυνες συμβάσεις, πληρώνοντας έναντι των ανίερων συμβιβασμών, βαρύτατα τιμήματα. Η τραγική ηρωίδα, γαλουχημένη από παιδί σε ένα περιβάλλον με ύψιστες αξίες το «καθήκον», το «πρέπει» και τη «γνώμη των άλλων», ΔΕΝ έχει άλλη επιλογή, παρά να υποστεί καρτερικά έναν κατεστραμμένο γάμο, δίπλα σε έναν μέθυσο, έκφυλο σύζυγο, υπομένοντας εξευτελισμούς και ταπεινώσεις… καταπιέζοντας κάθε έννοια ελευθερίας, κάθε «θέλω»… στερούμενη ακόμη το παιδί της που στέλνει μακριά από τον «μολυσμένο αέρα» του σπιτιού της. Μετά το θάνατο του άνδρα της, αποφασίζει με τη συνδρομή του πάστορα – πρόσωπο καταλυτικό για τη ζωή της- να «ξεπλύνει» τις ντροπές του συζύγου της με την ίδρυση ενός ορφανοτροφείου, ενώ η ταυτόχρονη επιστροφή του γιού τής δίνει φτερά για μια νέα, υγιή, απελευθερωμένη ζωή. Μόνο που οι μεγάλες, τραγικές ανατροπές θα σημάνουν ότι κάποιες επιλογές ίσως μας καθορίζουν αμετάκλητα για πάντα…

       Σε μια παράσταση που μας συνεπήρε (+), δεν μπορούμε παρά να ξεκινήσουμε από τη γερή σαν… ατσάλι βάση της:
–    Και εννοούμε το έξοχο έργο του νορβηγού δραματουργού, επιβεβαιώνοντας πανηγυρικά τους λόγους που ένα κείμενο σαν το συγκεκριμένο – με συνειρμούς επιπλέον αρχαίας τραγωδίας-  χαρακτηρίζεται «κλασικό»: Για τη στέρεα δομή του με «αρχή-μέση- τέλος», την αγωνιώδη πλοκή του με  απρόσμενες ανατροπές, τους ολοκάθαρους χαρακτήρες του – συνεπέστατους ακόμη και στην αποδόμησή τους- , την ποιητικότητά του, τον ευδιάκριτο, σπουδαίο στόχο- μήνυμα με διαχρονική δύναμη, ανεξάρτητα από εποχές και συνθήκες. Η ΔΥΝΑΜΗ είναι πάντα εκεί και πάντα σε συνάρτηση με το οικουμενικό ον. Όλες οι ανωτέρω αρετές είναι παρούσες στους «Βρυκόλακες», μια ευφυής σύλληψη ως αλληλουχία γεγονότων, μια μελετημένη ανατομία της ψυχικής καταπίεσης με αντικείμενο τη γυναίκα-θύμα, ένας έξοχος συμβολισμός για ό,τι σκοτεινό και ανελεύθερο μας στοιχειώνει σαν βρυκόλακας, θυμίζοντας με τρόπο σκιαχτικό τις προσωπικές «φυλακές» των συμβιβασμών μας και το βαρύ τους τίμημα…
–   

–    Αυτό το αριστούργημα ευτύχησε να σκηνοθετηθεί από την Γλυκερία ΚαλαΙτζή, μια σκηνοθέτιδα που συνδυάζει σχεδόν συγκινητικά, λόγω σπανιότητας του φαινομένου, το ταλέντο με το ήθος. Δυο χαρακτηριστικά εμφανέστατα στη δουλειά της, ακόμη κι αν κάποιος δεν τη γνωρίζει προσωπικά. Ο σεβασμός που επέδειξε στη διαχείριση του κλασικού έργου, την οδήγησε σε μια σκηνοθεσία λιτή και ουσιαστική ως γενικό στίγμα, έξυπνα αφαιρετική και ταυτόχρονα εφευρετική για λόγους σκηνικής οικονομίας, εστιασμένη στην ουσία του σπουδαίου λόγου και των χαρακτήρων και με κάποιες ευρηματικές πινελιές, ενδεικτικές του ταλέντου της.

Αξιοποίησε εξαιρετικά την «τοπογραφία» του χώρου, πάνω, κάτω και γύρω από τη σκηνή, τόνισε πολύ εύστοχα στο «φωτισμένο» προσκήνιο κάποιους καθοριστικούς μονολόγους της ηρωίδας, κορύφωσε ιδανικά τη δραματοποίηση, κράτησε για το φινάλε ένα εξαιρετικό σκηνικό εύρημα/ συμβολισμό… Πάντα στο πνεύμα ενός κλασικού ανεβάσματος- με συμπυκνωμένη ουσία, εξαιρετικές ισορροπίες και  αίσθηση του μέτρου ακόμη και στις εντάσεις, υποβλητική ατμόσφαιρα και πλεόνασμα συναισθήματος.

–    Σε σχέση με τους ηθοποιούς, μόνο τα καλύτερα αρμόζουν σε μια ευτυχισμένη θεατρική στιγμή, μιλώντας για πέντε ταλαντούχα πρόσωπα. Ξεκινώντας από την κεντρική ηρωίδα – παλιά μας γνώριμη και έμπειρη- Ελένη Δημοπούλου, που «κέντησε» το ρόλο της, αποδίδοντας με πειστικότητα μοναδική όλη την τραγικότητα του χαρακτήρα και της μοίρα της, με θαυμάσια σκηνική αίσθηση και αυτοκυριαρχία, εκφραστικότατο λόγο, πηγαίο συναίσθημα, εσωτερικότητα, απόλυτη προσήλωση. Εξαιρετικός ο επίσης έμπειρος Δημήτρη Ναζίρης στο ρόλο του πάστορα, με εντυπωσιακή εκφορά του λόγου- ορθοφωνία, τονισμούς, παύσεις- δωρικότητα στην ουσιαστική ερμηνεία, εκτόπισμα και κύρος πάνω στη σκηνή,  αποτελεσματικός στο έπακρον. 

Ο νέος Δημήτρης Φουρλής στο ρόλο του γιου, που ήδη έχουμε ξεχωρίσει για το πληθωρικό ταλέντο του, άλλη μια φορά ανταποκρίθηκε επάξια σε έναν ρόλο- πρόκληση υψηλών απαιτήσεων, με δυνατό του σημείο την άψογη εκφορά του λόγου, το αστείρευτο πάθος στην ερμηνεία, τη διάχυτη συγκίνηση, με μόνη μικρή αδυναμία εν προκειμένω την ελαφριά αμηχανία αρχικά, μέχρι να «ζεσταθεί». Η επίσης νέα Σοφία Αντωνίου στο ρόλο της υπηρέτριας, απέδωσε τον χαρακτήρα της λιτά, μεστά, με ουσία, με δουλεμένες λεπτομέρειες στην κίνηση των χεριών, του ρούχου, τη στάση του σώματος κλπ, συνεπέστατη στο κλίμα και το συναίσθημα. Τέλος ο Γιώργος Φράγκογλου, πατέρας της υπηρέτριας, υπήρξε εξαιρετικός ως «σκοτεινή», ιδιαίτερη φιγούρα μέσα στη δική της τραγικότητα, απόλυτα εκφραστικός, με πειστική, χαρακτηριστική κινησιολογία. Ένα καστ επιτυχώς «ιψενικό» ως ευτυχής συγκυρία!

–    Αντίστοιχα εύσημα αξίζουν στους λοιπούς συντελεστές για τη δημιουργία του ατμοσφαιρικού κλίματος. Και εννοούμε την ιδανική μουσική υπόκρουση κλασικής μουσικής με κατάλληλα, μελαγχολικά ακούσματα ως «απόηχος», καθώς και τους ήχους «μπόρας» που συνόδευαν τις εξελίξεις, ενισχύοντας τη «φοβιστική» αίσθηση. Επίσης οι εύστοχοι φωτισμοί και ειδικά στο εύρημα του «πρώτου πλάνου» της ηρωίδας.  Άριστα τα κοστούμια, απολύτως ταιριαστά με την κοινωνική τάξη κάθε χαρακτήρα και όσο για το λιτό σκηνικό, κατάφερε με δυο- τρία απλά πράγματα ρετρό αισθητικής- ένα ανάκλιντρο, μια καρέκλα, έναν πολυέλαιο, να δώσει αφαιρετικά και καίρια το ζητούμενο στίγμα.

       Σε μια παράσταση δύο γεμάτων ωρών που δικαίωσε στον απόλυτο βαθμό τον όρο «καλό θέατρο», μια μικρή παρατήρηση (-) θα αφορούσε στο ρυθμό της σε σημεία, που θα μπορούσε ίσως να ζωηρέψει, «μαζεύοντας» κάποιες παύσεις/ νεκρούς χρόνους. Επίσης είναι αλήθεια ότι θα εκτιμούσαμε λίγη παραπάνω σκηνοθετική τόλμη, δεδομένου του ταλέντου. Πταισματάκια βεβαίως- ίσως και μιζέρια, μέσα σε ένα σύνολο τόσο αξιοθαύμαστο που απέσπασε χειροκρότημα παρατεταμένης διάρκειας και έντασης, με τις προαναφερθείσες… συνέπειες!