Άγγιξε η ευαισθησία της «Miss Margarita» στο θέατρο Σοφούλη… Είδαμε & Σχολιάζουμε..
Αν δεις με καθαρότητα τον βαθύτερο στόχο μιας παράστασης, θα καταλήξεις ότι αυτό που μένει στο τέλος, αφαιρώντας όλα τα «γύρω», είναι το πόσο άγγιξε τον θεατή, σε συναισθηματικό, νοητικό, αισθητικό επίπεδο. Πόσο «μίλησε» μέσα του, βάζοντας σε δεύτερο πλάνο τεχνικές παραμέτρους, σκηνοθετικές αδυναμίες, ατυχείς λεπτομέρειες. Και εν προκειμένω ο θεατρικός στόχος επετεύχθη, παρά τις όποιες ενστάσεις στα επί μέρους. Ναι, μας άγγιξε η παράσταση «Miss Margarita» του RobertoAthayde που παρακολουθήσαμε την πρεμιέρα της στο θέατρο Σοφούλη, σε σκηνοθεσία και ερμηνεία Αναστασίας Αναστασούδη.
Ένα έργο ευρύτερα γνωστό και καταξιωμένο, ένας μονόλογος απαιτήσεων που ευτύχησε να ερμηνευτεί από σπουδαίες καλλιτέχνιδες. Βασισμένο στη διαχρονική και εν πολλοίς αμφιλεγόμενη σχέση δασκάλου- μαθητή, επιχειρεί μέσα από τον μονόλογο- συχνά παραλήρημα μιας δασκάλας, να διεισδύσει σε «αλήθειες ζωής», εστιάζοντας κατά βάση στις πολύπλοκες σχέσεις εξουσιαστή- εξουσιαζόμενου με εξαιρετικά εύθραυστες ισορροπίες. Η θεατρική αίθουσα υποκαθιστά τη σχολική, το κοινό τους μαθητές και η δασκάλα από τη σκηνή- έδρα, ως φιγούρα κωμικοτραγική κι απρόβλεπτη, βασανισμένη από σύνδρομα και ανεκπλήρωτους πόθους, παραδίδει «μαθήματα» επιμένοντας στην αγαπημένη της βιολογία, με μια δική της, ιδιαίτερη μέθοδο που εμπλέκει αλληγορικά στη διδασκαλία τη ζωή, το θάνατο, το σεξ, την εξουσία… σε μια αγωνιώδη και συνάμα συγκινητική προσπάθεια να διατηρεί τον έλεγχο των «υπάκουων» μαθητών της, κινούμενη ανάμεσα στη λογική και την τρέλα, ανάμεσα στη κωμωδία και το δράμα…
Αναμφίβολα το πρώτο δυνατό σημείο (+) της παράστασης είναι το κείμενο του Roberto Athayde…
– Όπου ο συγγραφέας συνέλαβε μια έξυπνη και πρόσφορη ιδέα – τη διδασκαλία – ως καμβά και πάνω της ύφανε δυνατές αλήθειες ζωής, μέσα από τη σχέση μιας δασκάλας- εξουσία και ενός μαθητή- υποταγή. Ένα καθαρό στερεοτυπικό μοντέλο που προσφέρεται ιδανικά για την ανάδειξη βαθύτερων κοινωνικών προβληματισμών, προβάλλοντάς τους αλληγορικά στο σχολικό μικρόκοσμο. Και επιπλέον αποδίδοντας στον χαρακτήρα της δασκάλας έναν ταραγμένο ψυχικό κόσμο, με αντισυμβατικές ισορροπίες, πάθη, ακραία συναισθήματα και έναν εξαιρετικό συνδυασμό κωμικότητας/ δραματικότητας, προσδίδοντας έντονη θεατρικότητα στο λόγο και σκηνικό ενδιαφέρον. Μια ηρωίδα ιδιαίτερη που επιλέγει να μιλά κυρίως σε τρίτο πρόσωπο, «αποστασιοποιημένα» κι αφηγηματικά. Το κείμενο που εισπράξαμε ως διασκευή από τη Γαλήνη Αναστούδη θα το χαρακτηρίζαμε ως βαθειά συναισθηματικό κι ανθρώπινο, με έξυπνα χιουμοριστικά ευρήματα «αποφόρτισης», με διαρκείς εναλλαγές σκληρότητας και συγκίνησης , με λόγο ζωντανό και συγκροτημένο.
– Στο επόμενο δυνατό σημείο που θα εστιάσουμε, αφορά στις ερμηνείες. Τόσο της κεντρικής ηρωίδας, από την Αναστασία Αναστασούδη, όσο και της μαθήτριας (και όχι μόνο), από την Χρύσα Παρασκευοπούλου. Ένα ταλαντούχο δίδυμο σε υποκριτικό επίπεδο, παρότι κινήθηκαν σε διαφορετικούς δρόμους. Η Α. Αναστασούδη κλήθηκε να ερμηνεύσει έναν ρόλο υψηλών απαιτήσεων, με επικίνδυνες ακροβασίες πάνω σε τεντωμένο σχοινί. Ένας χαρακτήρας που κινείται στα όρια της λογικής και της σχιζοφρένειας , της ευαισθησίας και της σκληρότητας, με στοιχεία σουρεαλιστικά και βαθιά τραγικά. Ένα δύσκολο εγχείρημα που η ηθοποιός έφερε σε πέρας αξιοπρεπώς και κυρίως κατάφερε να μεταδώσει ειλικρινές συναίσθημα. Ιδιαίτερα εκφραστική στο λόγο και το πρόσωπο με προσεγμένες λεπτομέρειες ειδικά στο βλέμμα, αποτελεσματική τόσο στο χιούμορ όσο και στη συγκίνηση, πειστική στο αυστηρό στερεότυπο της αυταρχικής δασκάλας αλλά και ως τραγική/ στερημένη γυναικεία φιγούρα, με σωστές δόσεις τρέλας και γκροτέσκο πινελιές…
Επίσης εξαιρετική η «μαθήτρια» Χ. Παρακευοπούλου– υποδυόμενη παράλληλα έναν ανδρικό ρόλο και μία ναρκομανή- αξιοποιώντας ως εκφραστικά μέσα το σώμα, την κίνηση, την παντομίμα, την έκφραση του προσώπου και ελάχιστο λόγο. Που καθόλου δεν… έλειψε, γιατί η εκφραστικότητά της σε όλα τα υπόλοιπα ήταν τόσο αποτελεσματική, που την καθιστούσε λαλίστατη χωρίς χρήση λέξεων, που εν προκειμένω έμοιαζαν εντελώς περιττές. Το πρόσωπο και οι καλοδουλεμένες κινήσεις της «μιλούσαν» ολοκάθαρα, μεταδίδοντας πολύ εύστοχα σκέψεις, αισθήματα, προθέσεις, ακόμα και στις λεπτές διακυμάνσεις τους… Και με μια επιπλέον συμπαθέστατη «αθωότητα», σχεδόν ακατέργαστη και πάντως αληθινή, πείθοντας απόλυτα στο ρόλο της βουβής μαθήτριας με τις «υπόγειες» αντιδράσεις.
– Όσον αφορά στη σκηνοθεσία της Α. Αναστασούδη το θέμα είναι ότι υπήρξαν πολύ καλές στιγμές που όμως δεν έδεσαν σε ένα αντίστοιχο «πολύ καλό» σύνολο, για το οποίο θα αναφερθούμε παρακάτω. Ωστόσο διακρίναμε εύστοχα ευρήματα στα κατάλληλα σημεία (εξαιρετική η σκηνή της μαριονέτας, του σκελετού, το συμβολικό φινάλε)… έξυπνο χιούμορ παράλληλα με συγκινησιακή φόρτιση σε σωστή δοσολογία… θεατρικότητα και σκηνική κινητικότητα με συχνές εναλλαγές «εντός» και «εκτός» σχολικής αίθουσας… δόσεις διαδραστικότητας με το κοινό- μαθητές… σε γενικές γραμμές ένα ενδιαφέρον, ισορροπημένο αποτέλεσμα με κάποιες στιγμές έντονες και εμπνευσμένες .
– Στα θετικά της παράστασης θα χρεώσουμε το ρεαλιστικό και πειστικό σκηνικό μιας σχολικής αίθουσας με όλα τα απαραίτητα συν την έξυπνη αλλαγή ταμπλώ για τον «έξω» κόσμο, τα κατάλληλα συμβατικά κοστούμια, ενδεικτικά των ρόλων και τους επιτυχημένους φωτισμούς.
Κάποιες αδυναμίες (-) που εντοπίσαμε αφορούν σε λεπτομέρειες, αλλά όπως προείπαμε συνδέονται με το σκηνοθετικό σύνολο. Τί εννοούμε;
– Ορισμένες εμβόλιμες σκηνές δεν ενσωματώθηκαν «οργανικά» στη ροή της παράστασης, όπως π.χ. η σκηνή της ναρκομανούς ή η σκηνή της φιλοζωικής διαδήλωσης, δίνοντας την αίσθηση ενός «ξένου σώματος»… οι μεταβάσεις της ηρωίδας από τη σχολική αίθουσα στον «έξω» δικό της κόσμο, απαιτούσαν περισσότερο καλλιτεχνικό «παίδεμα», καθώς έμοιαζαν να γίνονται μάλλον μηχανικά… ο ρυθμός της παράστασης σε σημεία αλλαγών χανόταν ή τραβούσε αδικαιολόγητα, σαν «κάτι» να του έβαζε εμπόδια… υπήρχαν μικρές στιγμές βουβής αμηχανίας που θα μπορούσαν να «ντυθούν» ηχητικά ή μουσικά για να αποφευχθεί το χάσμα… η χορευτική κινησιολογία της Μις Μαργαρίτα χρειαζόταν λίγο παραπάνω λύσιμο… Και τέλος, θα εκτιμούσαμε έναν έξτρα τόνο σπιρτάδας που θα ζωντάνευε καταλυτικά το σύνολο, χωρίς να μας επιτρέψει να αποξεχαστούμε ούτε στιγμή.
– Η μουσική επένδυση, παρότι θα μπορούσε να συμβάλλει σημαντικά στην ατμόσφαιρα, τη λειτουργικότητα και το συναίσθημα της παράστασης, εντούτοις πέρασε σχεδόν αδιάφορη, περιοριζόμενη σε ελάχιστες, αποσπασματικές παρεμβάσεις χωρίς στίγμα.
Καταλήγοντας (=) θα επανέλθουμε στον πρόλογο για να πούμε ότι παρά τις μικρές σκηνοθετικές αδυναμίες, πρόκειται για μια καλοστημένη γενικά παράσταση που δικαίωσε τον τελικό της στόχο. Με δυνατό, αληθινό περιεχόμενο και δουλεμένες ερμηνείες που σίγουρα αγγίζουν…
ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ:
6 στα 10
–πληροφορίες για την παράσταση εδώ
Φωτογραφικό υλικό
