Άνευ πυράδας η παράσταση «ΌΣΑ Η ΚΑΡΔΙΑ ΜΟΥ ΣΤΗΝ ΚΑΤΑΙΓΙΔΑ». ΕΙΔΑΜΕ στο ΘΕΑΤΡΟ ΤΕΧΝΗΣ και ΣΧΟΛΙΑΖΟΥΜΕ.
Βρεθήκαμε στην πρεμιέρα της παράστασης «Όσα η καρδιά μου στην καταιγίδα» στο θέατρο Τέχνης. Η παράσταση είναι βασισμένη σε κείμενο του Άκη Δήμου και είναι εμπνευσμένη από το διήγημα “Πρώτη αγάπη”(1919) του Ιωάννη Κονδυλάκη (1861-1920) ενώ ταυτοχρόνως υπάρχουν και αποσπάσματα από το βιβλίο. Τη σκηνοθεσία υπογράφει η Bijoux de kant ενώ ερμηνεύουν οι Τάνια Τσανακλίδου, Λένα Δροσάκη, Γιάννης Παπαδόπουλος, Νικόλας Αγγελής. Η παράσταση σηματοδοτεί την πρώτη συνεργασία της Τάνιας Τσανακλίδου με την bijoux de kant και την επιστροφή της στο Θέατρο Τέχνης ύστερα από 40 χρόνια.
Ο Βιαννίτης κυρ Γιάννης “ο Διαβάτης” (ψευδώνυμο) υπήρξε ο στυλοβάτης του ελληνικού χρονογραφήματος με περισσότερα από 6000 γραπτά στις εφημερίδες τις εποχής του, ενώ ταυτοχρόνως καταπιάστηκε με τη συγγραφή μυθιστορημάτων /διηγημάτων κυρίως με ηθογραφικό περιεχόμενο αλλά και μια πρωτοπόρα ψυχαναλυτική πένα και οξύτητα που τον διέκρινε σε όλα του τα γραπτά. Η Πρώτη αγάπη είναι το μοναδικό μυθιστόρημα που έγραψε στην δημοτική (συνήθως έγραφε στην καθαρεύουσα) και αναφέρεται στην τραγική ιστορία της αγάπης ανάμεσα στο έφηβο Γιώργη και τη Βαγγελιώ που ήταν μεγαλύτερή του. Η υπόθεση αυτής της αγάπης είναι μια από τις ωραιότερες ιστορίες αγάπης της ελληνικής συγγραφής, με όλα τα τροχοπέδη οιδιπόδεια στάδια και τις αντιστάσεις που συναντά το πρώτο ξύπνημα του έρωτα , το πρώτο άγγιγμα των κορμιών και φυσικά είχε το τέλος, το γκρεμό που της άρμοζε. Για μας τους Βιαννίτες (Άνω Βιάννος) η ιστορία λέγεται πως είναι αυτοβιογραφική και η εξέλιξη των γεγονότων /σκηνών του έρωτα, υπήρξε στα γκρεμνά και τα χωράφια του Λουτρακίου (οικισμός Άνω Βιάννος) όπου πράγματι και τώρα την ώρα της συγγραφής τούτου του κειμένου, φέρνουμε στο μυαλό τα ειδυλλιακά τοπία του.
Όσα η καρδιά μου στην καταιγίδα και ο Άκης Δήμου μετέγραψε το σπουδαίο Ιωάννη Κονδυλάκη σε μια ευφάνταστη προσθήκη/παραλλαγή που είχε νερό θαλασσινό. Δεν είναι άστοχη τούτη η σκέψη αν σκεφτούμε και τον ψυχαναλυτή Ferenczi Sándo που θεωρούσε τη θάλασσα πάντα ως το συλλογικό ασυνείδητο της σεξουαλικότητας. Ο Α. Δήμου δημιούργησε ένα έντεχνο ζευγάρωμα λόγου ανάμεσα σε εκείνον και το συγγραφέα με τρόπο θα έλεγε κανείς οιδιπόδειο, λυρικό και λειτουργικό σε όλη τη δραματουργική επεξεργασία δίχως κενά αέρος και φλύαρους στοχασμούς. Η ιστορία μιας έντονης υπόγειας σεξουαλικότητας που μπλέκεται στα πόδια των μητρικών αισθημάτων και στην αγάπη μιας μεγαλύτερης γυναίκας (οιδιπόδειων συγκρούσεων), βρήκε αν μη τι άλλο τη θάλασσά της, ευδιάκριτα και σεβάσμια.
Τι αξίζει ο κόσμος χωρίς μια πυρκαγιά και το σύνολο της επιμέλειας της παράστασης από τη Bijoux de kant με τη σκηνοθεσία του Γιάννη Σκουρλέτη είχε ότι περιμέναμε. Την συνήθη εικαστική τους περίβολο που εδώ χτίζεται σιγά σιγά δια χειρός Γιάννη Παπαδόπουλου, ως άλλο ζέσταμα/προθέρμανση της δράσης, αλλά και την απαραίτητη performance που πάντα περίτεχνα/ ερμηνευτικά χρησιμοποιούν. Κορύφωση στην ένταση, γκρεμνά και ακραία καιρικά φαινόμενα ως υποσχέθηκαν, στιγμιότυπα δυνατά, συμβολισμός που περίσσευε και αρμόζουσα στιβαρότητα αλλά… δίχως την απαραίτητη πυράδα των λέξεων του κειμένου, αυτών που φέρουν στα χείλη όσοι ξυπνούν ερωτικά πρώτη φορά και κυρίως παράδοξα. Η κυρίαρχη σκηνοθεσία αρκέστηκε στη θέαση περισσότερο των συγκρούσεων ανάμεσα στις δύο γυναίκες (μάνα & αγαπημένη) στο υπερβολικό τέντωμα των σαρκικών μελών και στο αδικαιολόγητο συχνό στάσιμο έκαστου ερμηνευτικού οίστρου. Πολλά “κοψίματα αισθήματος”, δίχως το απαραίτητο αίμα !
Όπου πατώ η αγάπη μου αγκυλώνει… και η Τάνια Τσανακλίδου με άνεση θα μπορούσε να ερμηνεύσει όλο τούτο και ως μονόλογο. Τις νιώθει τις λέξεις, τη διαποτίζει το αίσθημα, αφηγείται ως άλλη και ως τα άπαντα της ιστορίας μαζί, συμπάσχει, προστατεύει, συγκινεί, δονείται ολόκληρη. Μονολεκτικά αδικαιολόγητη η απουσία της από το θεατρικό σανίδι τόσα χρόνια. Δίπλα της έντεχνος, άδολος και ανέγγιχτος ο Γιάννης Παπαδόπουλος, αισθησιακή, απαραίτητη και απαιτητική ως σκηνική παρουσία (παρότι αέρινη) η Λένα Δροσάκη και ρωμαλέος ως όφειλε ο Νικόλας Αγγελής.
Στα συν[+] της παράστασης:
1.Η ιδέα της σκηνικής παρουσίας/παραλλαγής ενός κειμένου, από τα ωραιότερα της ελληνικής συγγραφής, αναφορικά με την αγάπη και τη σφοδρότητα του πρώτου σαρκικού ξυπνήματος.
2. Ο λόγος και η έμπνευση του Άκη Δήμου.
3. Η ολιστική ερμηνευτική παρουσία της Τάνιας Τσανακλίδου.
4.Το φυσικό ταλέντο, ως ακραίο πράγματι φυσικό φαινόμενο, του Γιάννη Παπαδόπουλου (θα ζεσταθεί και περισσότερο αναφορικά με τούτη την παράσταση, πρεμιέρα ήταν).
5. Οι ερμηνείες των Λένα Δροσάκη και Νικόλα Αγγελή.
6. Η μουσική επιμέλεια του Κώστας Δαλακούρας.
7.Η εικαστική περίβολος /σκηνική εγκατάσταση του Ανδρέα Κασάπη.
8. Τα κοστούμια της Δήμητρας Λιάκουρα.
Στα πλην[–] της παράστασης:
1. Η επιμέρους σκηνοθετική προσέγγιση της bijoux de kant που χαρακτηρίστηκε περισσότερο συγκρουσιακή παρά σχεσιακή. Ναι υπήρξε ανέγγιχτος τούτος ο έρωτας (περίπου) αλλά δεν έμεινε στην ιστορία για τον πλατωνισμό του μα για τη σχεσιακή τους αλλήλεπίδραση/αποτύπωση και πίστη.
2. Η έλλειψη πυράδας σε ένα αμιγώς πυρωμένο κείμενο.
3. Οι αδιάφοροι φωτισμοί που δεν διευκόλυναν αλλά εναντιώθηκαν στην όποια ατμόσφαιρα.
Εν κατακλείδι[=]
Η παράσταση «Όσα η καρδιά μου στην καταιγίδα» είναι για το λόγο του κυρ Γιάννη και την προσπάθεια του Άκη Δήμου και για την ερμηνεία των τεσσάρων ηθοποιών με προεξέχουσα την ερμηνευτική σφοδρότητα της Τάνιας Τσανακλίδου.
.
Ευχαριστούμε όλους τους συντελεστές για την δυνατότητα της σύγχρονης επίσκεψης του Ιωάννη Κονδυλάκη στο θέατρο Τέχνης Κάρολος Κουν.
.
Βαθμολογία
6 στα 10
-ΑΝΑΛΥΤΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ ΕΔΩ
Ιωάννης Κονδυλάκης
Ο Ιωάννης Κονδυλάκης γεννήθηκε στη Βιάννο της Κρήτης το 1861, αλλά η Κρητική Επανάσταση οδήγησε την οικογένειά του να εγκατασταθεί στον Πειραιά από το 1866 και για μια τριετία. Το δημοτικό σχολείο το τελείωσε στο χωριό του, ενώ τα εφηβικά του χρόνια τα πέρασε στα Χανιά. Το 1877 εγκαταλείπει τα γυμνασιακά θρανία για να πάρει μέρος στις επαναστατικές κινήσεις της Μεγαλονήσου, ενώ το 1884 -σε ηλικία 23 ετών- αποφοίτησε από τη Βαρβάκειο Σχολή Αθηνών. Την ίδια χρονιά πρωτοεμφανίστηκε στη λογοτεχνία με το διήγημα «Η Κρήσσα ορφανή» που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Εστία». Φοίτησε στην Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, χωρίς να πάρει πτυχίο, ενώ έγραφε στην «Εφημερίδα» του Δημητρίου Κορομηλά. Από το 1885 υπηρέτησε ως δάσκαλος στην Κρήτη, θέση την οποία γρήγορα εγκατέλειψε για να ασχοληθεί με τη δημοσιογραφία.
Το 1889 εγκαταστάθηκε οριστικά στην Αθήνα. Συνεργάστηκε με τις εφημερίδες Άστυ, Σκριπ και Εστία, χρησιμοποιώντας πολλά ψευδώνυμα. Θεωρείται ο «Πατέρας του χρονογραφήματος». Για είκοσι χρόνια έγραφε το καθημερινό χρονογράφημα της εφημερίδας Εμπρός. Τα χρονογραφήματά του -συνολικά περισσότερα από 6.000- διακρίνονται για το κομψό προσωπικό ύφος τους, το χιούμορ και την οξύτητα της παρατήρησης. Ως λογοτέχνης παρουσιάζεται αρχικά με ηθογραφικά διηγήματα, γραμμένα στην καθαρεύουσα. Ήταν ένας εκ των ιδρυτών και πρώτος πρόεδρος της ΕΣΗΕΑ. Μετέφρασε Λουκιανό, Προυστ, Φλωμπέρ, Μπαλζάκ, Μπωντλαίρ και Μολιέρο.
Το 1920 προσβλήθηκε από ημιπληγία. Πέθανε στο Πανάνειο Νοσοκομείο του Ηρακλείου στις 25 Ιουλίου 1920 σε ηλικία 59 ετών. Στο έργο του υπάρχουν πλήθος ιστορικές απηχήσεις από τις ποικίλες και δραματικές ιστορικές τύχες της Κρήτης εκείνα τα χρόνια, ιδιαίτερα την περίοδο από το 1866 έως και το 1898, όπως και ειδήσεις για την κοινωνική, την πολιτική και την πολιτιστική ζωή του νησιού, πολύτιμες για το ψυχογράφημα του «Κρητικού». Η καθαρεύουσα του Κονδυλάκη ήταν διανθισμένη με το χιούμορ που πάντα τον συνόδευε και κάνει ακόμη και σήμερα ευχάριστη την ανάγνωση των έργων του. Με τα έργα του «Πατούχας» (1892) και «Πρώτη αγάπη» (1919), αναπτύσσει τις ψυχογραφικές και ψυχολογικές του ικανότητες, εισάγοντας στην ελληνική λογοτεχνία στοιχεία φροϋδικά, πολύ πριν ακόμη γίνει γνωστή η θεωρία του Φρόυντ στην Ελλάδα. Η «Πρώτη αγάπη» είναι το μόνο έργο του στη δημοτική γλώσσα.
Φωτογραφικό υλικό
