Άλκηστη δια χειρός Ευαγγελάτου: Το πικρό γέλιο προς τον θάνατο. Είδαμε και σχολιάζουμε
Το θεατρικό καλοκαίρι της Θεσσαλονίκης έφτασε στο τέλος του και την αυλαία ανέλαβε να ρίξει στις 6 του Σεπτεμβρίου η Άλκηστη του Ευριπίδη σε σκηνοθεσία της Κατερίνας Ευαγγελάτου και σε παραγωγή του Εθνικού Θεάτρου. Η ανταπόκριση του κόσμου ήταν θερμή (πράγμα αναμενόμενο αν αναλογιστεί κανείς τον κόσμο που κατέκλυσε την Επίδαυρο στην πρεμιέρα της παράστασης) και η δουλειά της Ευαγγελάτου αγκαλιάστηκε από έναν μεγάλο αριθμό θεατών και στο δικό μας Θέατρο Δάσους.
Το έργο
Η Άλκηστη δεν είναι ένα συνηθισμένο έργο του αρχαίου δράματος. Όπως μας ενημέρωσε και η ίδια η σκηνοθέτιδα στη συνέντευξη τύπου είναι ένα έργο στο οποίο ο Ευριπίδης μάλλον εμπαίζει τις δομές και τους κανόνες της αρχαίας τραγωδίας. Είναι ένα έργο το οποίο δυσκόλεψε τους αναλυτές ως προς την κατάταξή του σε είδος, καθώς φλερτάρει σε ίση απόσταση με την τραγωδία αλλά και την κωμωδία. Μιλάει για τον θάνατο, το νόημα της ζωής, την υποκρισία, το θάρρος αλλά και τη δειλία. Όταν ο Άδμητος βρίσκεται στην κόψη του ξυραφιού, αναζητώντας έναν άνθρωπο να τον αντικαταστήσει στον Άδη, η μόνη που δέχεται να πάρει τη θέση του είναι η γυναίκα του, η Άλκηστη. Μέσα από αυτό το έργο ο Ευριπίδης σχολιάζει πικρόχολα τα κίνητρα των ανθρώπων να ζήσουν ή ακόμη και να πεθάνουν και σχηματίζει στο πρόσωπό μας μειδίαμα, το οποίο παγώνει εν ριπή οφθαλμού.
Η παράσταση
Η παράσταση που παρακολουθήσαμε στο Θέατρο Δάσους ήταν σίγουρα ένα ιδιαίτερο και αμφιλεγόμενο ανέβασμα. Συζητώντας για την παράσταση συνειδητοποίησα ότι η οπτική της Ευαγγελάτου όχι απλά δίχασε αλλά βρήκε θερμούς υποστηρικτές και παθιασμένους επικριτές, κάτι που επιβεβαιώνει το ρίσκο του εγχειρήματος.
(+) Πιο συγκεκριμένα, μπορούμε να πούμε ότι η σκηνοθεσία της Ευαγγελάτου και γενικότερα η σύλληψή της ως προς το έργο ήταν ευρηματική και εφευρετικότατη. Σ’ ένα έργο που ακροβατεί ανάμεσα σε τραγικό και κωμικό έκανε αυτό ακριβώς που απαιτούσαν οι περιστάσεις. Έθεσε τον άξονα ανάμεσα στις δύο διαστάσεις και κράτησε ίσες αποστάσεις και από τις δύο εκφάνσεις του έργου. Αποδόμησε πλήρως τον Ηρακλή, τον καρτουνοποίησε θα λέγαμε ίσως πιο εύστοχα και προσέδωσε μια ιδέα τσίρκου στην όλη παρουσία του ήρωα. Θέλησε να τοποθετήσει όλους τους ηθοποιούς στην ειρωνική έκφανση των ρόλων τους και συμπεριέλαβε στη σκηνοθεσία της στοιχεία έντονης σωματικότητας που σε σημεία μας χάρισαν στιγμές θεατρικής ποίησης. Η περιφορά της νεκρής σωρού της Άλκηστης σαν να ήταν σακί, παρότι παρατυπία στους κανόνες του αρχαίου δράματος, λειτούργησε όπως ακριβώς έπρεπε να λειτουργήσει. Συνέβαλε στην περαιτέρω γελοιοποίηση όλων των χαρακτήρων.
Όσον αφορά τις ερμηνείες, είναι αναμφίβολο ότι ο Οδυσσέας Παπασπηλιόπουλος έκλεψε την παράσταση. Βλέποντας το όλο εγχείρημα ένιωσα ότι είχε κατανοήσει πλήρως αυτό που πιθανώς οραματιζόταν η Κατερίνα Ευαγγελάτου για την Άλκηστή της. Η κωμικότητά του και η ειρωνεία που αναδυόταν από την ερμηνεία του ήταν συγκλονιστικές ενώ οι έντονες, ίσως πιο εσωτερικές στιγμές του ανέδειξαν πλήρως το βάθος του χαρακτήρα που κλήθηκε να υποδυθεί. Σε στιγμές υπερέβαλλε στην κίνησή του αλλά δεδομένου ότι μιλάμε για έναν χαρακτήρα εξαιρετικών διλημμάτων και εντάσεων δεν ζημιώθηκε το τελικό αποτέλεσμα.
Στον αντίποδα της ερμηνείας του Παπασπηλιόπουλου βρέθηκε η ούτως ή άλλως παραγκωνισμένη Άλκηστη, Κίττυ Παϊταζόγλου, η οποία παρέδωσε μια ερμηνεία περισσότερο γλυκιά απ’ ότι απαιτούσε ο ρόλος, μια ερμηνεία άνευρη και άψυχη. Δεν μπορώ να πω με σιγουριά ότι έφτασαν στον θεατή ο διχασμός, η πίκρα, η απογοήτευση, οι εντάσεις της ηρωίδας της.
Ο Γιάννης Φέρτης στο ρόλο του Φέρη υπήρξε διεκπεραιωτικός στη σκηνή της νεκρικής πομπής, ανέδειξε και αυτός την ειρωνική διάσταση του ρόλου του και πέρασε στην πλατεία την υποκρισία του Φέρη, χωρίς όμως να καταφέρει να ξεχωρίσει ιδιαίτερα από τον υπόλοιπο θίασο.
Ο Δημήτρης Παπανικολάου ήταν μια εξαιρετικά θετική έκπληξη, καθώς υποστήριξε το εύρημα της Ευαγγελάτου στον ρόλο του και η γκροτέσκο ερμηνεία του κατάφερε να ξεχωρίσει.
Ο σκηνικός χώρος που διαμόρφωσε η Εύα Μανιδάκη, αν και λιτός, ήταν ενδιαφέρων, συμβολικός και σίγουρα κατάφερε να εντυπωθεί στη μνήμη μας. Ένας λόφος άμμου που παρέπεμπε σε τάφο, τον οποίο η σκηνοθεσία της Ευαγγελάτου φυσικά δεν άφησε ανεκμετάλλευτο. Δεν ξεχνάμε την υπέροχη σκηνή του χοροθεάτρου, με την άμμο να στροβιλίζεται στον αέρα και τους ηθοποιούς να πάλλονται στον ίδιο ρυθμό που παλλόταν και η ψυχή του Άδμητου. Η μουσική του Γιώργου Πούλιου δημιούργησε την κατάλληλη ατμόσφαιρα (όσο δεν παραβιάστηκε από τους ήχους που έρχονταν κάτω από το Θέατρο Δάσους και παρέμβαλλαν στην μυστικιστική ηχητική που είχε διαλέξει) και τα κοστούμια της Βασιλικής Σύρμα σε ύφος δεκαετίας του ’70, με τις στρατιωτικές αναφορές μετέφεραν το έργο σε μια Ελλάδα πιο σύγχρονη, σε ένα καθεστώς συγκεντρωτικό.
(-) Η μόνη αδυναμία της παράστασης ίσως να ήταν οι ερμηνευτικές δυστοκίες που προέκυψαν με την συνύπαρξη διαφορετικού τύπου ερμηνειών. Παρότι το εγχείρημα της Ευαγγελάτου παρουσίαζε μεγάλο ενδιαφέρον, υπήρξαν ορισμένα προβλήματα στην εφαρμογή του. Ο συνδυασμός της πιο λογικής ερμηνείας του Παπασπηλιόπουλου στον Άδμητο, η ψυχρή ερμηνεία της Παϊταζόγλου στην Άλκηστη, η γκροτέσκο ερμηνεία του Παπανικολάου στον Ηρακλή, η πιο ασφαλής, χωρίς ρίσκα ερμηνεία του Φέρτη στον Φέρη, δημιούργησαν ερμηνευτικά χάσματα και ένα σύνολο που σε σημεία μπέρδευε τον θεατή. Αυτές οι ερμηνευτικές ανακολουθίες ίσως και να ήταν ο λόγος που η παράσταση φάνηκε σε κάποιους ακούρδιστη ή υπερβολικά κωμική.
(=) Καταλήγοντας, μπορούμε να πούμε ότι είτε ανήκει κάποιος σε αυτούς που είδαν την παράσταση θετικά, είτε ανήκει σε αυτούς που απέρριψαν το εγχείρημα από την είσοδο του Ηρακλή και έπειτα, σίγουρα δεν μπορεί να μην παραδεχτεί ότι η προσπάθεια είχε πρωτοτυπία. Η σκηνοθεσία της Ευαγγελάτου είχε ξεκάθαρο όραμα και παρέδωσε στην πλατεία μια σχετικά καθαρή απεικόνιση αυτού του οράματος. Όποιες παραφωνίες υπήρξαν ήταν λόγω λάθους στην εφαρμογή και όχι στη σύλληψη. Η Άλκηστη επιτρέπεται να παρουσιαστεί και έτσι. Είναι φύσει και θέσει κωμικοτραγική.
“Μην πεθαίνεις για μένα, δεν πεθαίνω για σένα.”
Βαθμολογία:
6.5/10
ΔΕΙΤΕ ΚΑΙ ΑΥΤΟ:
Βίντεο – αποσπάσματα απο τη συνέντευξη Τύπου της παράστασης στη Θεσσαλονίκη.
#Κουλτουρόσουπα #Kulturosupa #Θεατρομανία #ΕίδαμεκαιΣχολιάζουμε #Άλκηστη #Εθνικό Θέατρο #ΘέατροΔάσους
========================================================================
Η ΝΕΑ ΚΟΥΛΤΟΥΡόΣΟΥΠΑ ΕΡΧΕΤΑΙ
ΠΡΕΜΙΕΡΑ ΔΕΥΤΕΡΑ 18 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2017.
===================================================
Δείτε & αυτά:
–ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ: Η ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΑΤΖΕΝΤΑ ΤΟΥ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΟΥ 2017. Θέατρο, συναυλίες, φεστιβάλ και άλλα πολλά. ΟΛΕΣ ΟΙ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ – ΕΔΩ
–Θέατρο Δάσους & Θέατρο Γης 2017: Θεατρικές παραστάσεις και συναυλίες –ΕΔΩ
–Τι παίζουν τα θέατρα στη Θεσσαλονίκη τώρα. Πρόγραμμα παραστάσεων –ΕΔΩ
–Τι παίζουν οι κινηματογράφοι στη Θεσσαλονίκη ΤΩΡΑ – ΕΔΩ
–ΕΙΔΑΜΕ θεατρικές παραστάσεις & ΣΧΟΛΙΑΖΟΥΜΕ –ΕΔΩ
–ΕΙΔΑΜΕ μουσικές συναυλίες & ΣΧΟΛΙΑΖΟΥΜΕ – ΕΔΩ
————————————————————————————-
Φωτογραφικό υλικό
