Αχαρνής: Μια Αριστοφανική κωμωδία ζωτικής σημασίας! Είδαμε και σχολιάζουμε.
Η πολιτική κωμωδία “Αχαρνής”, σε σκηνοθεσία Γιάννη Κακλέα, φιλοξενήθηκε στο θέατρο Δάσους προκαλώντας το αδιαχώρητο στο χώρο του θεάτρου επαληθεύοντας για ακόμα μια φορά τον κανόνα που θέλει τους καλλιτεχνικούς “τόπους” να κατακλύζονται από κόσμο σε περιόδους κοινωνικοοικονομικής κρίσης…
Λίγα λόγια για το έργο: Το πιο παλιό από τα σωζόμενα έργα του Αριστοφάνη είναι οι Αχαρνής. Παίχτηκε για πρώτη φορά στην Αθήνα 6 χρόνια μετά από την αρχή του Πελοποννησιακού Πολέμου. Η νοσταλγία που αισθάνεται για την ειρήνη ο κλεισμένος μέσα στα τείχη Αθηναϊκός λαός πρόσφερε στον Αριστοφάνη για πρώτη φορά, την ευκαιρία να εκφραστεί γι’ αυτό το θέμα. Ο χωρικός Δικαιόπολις, ένας δίκαιος πολίτης, εκπροσωπεί την κούραση των Αθηναίων απ’ τον πόλεμο. Μέσα στην απελπισία του κλείνει ιδιωτική ειρήνη με τους Πελοποννήσιους κι έτσι μετά απ’ αυτό μπορεί να ανοίξει μιαν υπαίθρια αγορά και να περιπαίζει όλους αυτούς που κάνουν πόλεμο…
Μας καθήλωσε η πιο ώριμη και δουλεμένη παράσταση που προέκυψε από την πολλοστή συνεργασία του σκηνοθέτη Γιάννη Κακλέα και του ηθοποιού Βασίλη Χαραλαμπόπουλου, ανταμώνοντας τους σε μία από τις σπουδαιότερες στιγμές της καριέρας τους. Ένας Αριστοφάνης πολιτικός, ένας Αριστοφάνης καυστικός, ένας Αριστοφάνης συγκινητικός…
Μια καταγγελία του τότε σε απόλυτο παραλληλισμό στο σήμερα, καυτηριάζοντας τη διαφθορά του δημόσιου βίου, την διαστρέβλωση της αλήθειας στους πολίτες μέσω του δημόσιας έκφρασης, της αισχρής δημαγωγίας και της συνεχούς προσπάθειας του ανθρώπου για επεκτατικότητα και για ακόμα άλλα περισσότερα… Χάνοντας έτσι τα πολυτιμότερα αγαθά της ζωής: αλληλεγγύη, ηθική, αγάπη, εντιμότητα. Ξεχνώντας και το πιο σημαντικό από όλα, που διατυπώνει εύστοχα ο Βαγγέλης Μακρής στα λόγια του :
“Με τα ίδια φθαρτά υλικά είμαστε φτιαγμένοι οι πάντες. Όλοι για μια παρτίδα σκάκι με τον Χάρο βρισκόμαστε εδώ. Στο τέλος θα ηττηθούμε. Ας το θυμόμαστε όταν ζηλεύουμε ή υπερβάλλουμε με τις ζωές των άλλων.”
Το σκηνικό του έργου (Γιάννης Παντελιδάκης), ένας ερειπωμένος βιομηχανικός χώρος που κάποτε είχε ζωή, τώρα παρηκμασμένος και εγκαταλελειμμένος. Οι πρέσες σταμάτησαν να λειτουργούν και τα φορτηγά ησύχασαν. Μια εκκωφαντική σιωπή να αναδύεται και μια γνώριμη εικόνα, δυστυχώς, να εμφανίζεται. Μια ρημαγμένη Ελλάδα μπροστά μας και ο Χορός να ξεπροβάλει ως βασανισμένοι πρόσφυγες εν μέσω πολέμου αντικατοπτρίζοντας όλη την αρρώστια και τη ζοφερή κατάσταση μιας Αθήνας που ξεψυχάει… Για ακόμα μια φορά θα χαρακτηρίζαμε τα σκηνικά εξαιρετικά και πληθωρικά, όπως συναντάμε σχεδόν πάντα στις παραστάσεις του Γ. Κακλέα.
Ο Δικαιόπολις, ενσαρκώθηκε από τον Βασίλη Χαραλαμπόπουλο με ευγένεια και αξιοπρέπεια. Στάθηκε μπροστά στην εκκλησία του Δήμου και μίλησε στους πολεμοχαρείς πολίτες για ειρήνη, χαρά, για τον Διόνυσο. Για την ευθύνη τους απέναντι στις καταστάσεις υπενθυμίζοντας μας και τις δικές μας ευθύνες στο τώρα. Ήταν ένας μεστός Β. Χαραλαμπόπουλος, απόλυτα φυσικός με χιούμορ, συναίσθημα και συγκινητική μελαγχολία. Ήταν απλά ο ΤΑΛΑΝΤΟΥΧΟΣ Βασίλης Χαραλαμπόπουλος, που μας έλειψε στις μέτριες θερινές παραστάσεις των προηγούμενων χρόνων.
Στο ρόλο του στρατηγού Λάμαχου ο Φάνης Μουρατίδης, αποδίδοντας σε αυτή τη φιγούρα όλα τα στοιχεία του λαϊκού εθνικισμού όπως η αδαημοσύνη και ο φανατισμός. Φυσικά ο ρόλος του εμπεριείχε και κωμικότητα, σατιρίζοντας εξ ’αρχής ο Αριστοφάνης αυτόν τον χαρακτήρα με τον πιο καυστικό τρόπο βάζοντας τον Δικαιόπολι να του ανταπαντάει “
«Όποιος κοιμάται στη δημοκρατία, ξυπνάει σε δικτατορία»!
Απολαυστικός ο Χρήστος Χατζηπαναγιώτης στο ρόλο του Μεγαρίτη, ερμηνεύοντας έναν γνωστό χαρακτήρα της ελληνικής συγγραφής αλλά και κοινωνίας όπου με τις ύποπτες μηχανορραφίες του προσπαθεί να επωφεληθεί εις βάρος των υπολοίπων. Στην συγκεκριμένη περίπτωση προσπαθεί να πουλήσει τις ευτραφείς κόρες του ως γουρουνίτσες και καταλαβαίνετε τι συνέβη στο θέατρο Δάσους από τα δυνατά γέλια των θεατών…
Λεωνίδας Καλφαγιάννης, Σωκράτης Πατσίκας και Γιώργος Κοψιδάς εξαιρετικοί επίσης καθώς και η ιδιαίτερη “χορευτική” ερμηνεία της Αγγελικής Τρομπούκη στον ρόλο του Ημίθεου.
Τελευταία και αναμφισβήτητα η καλύτερη ερμηνεία της παράστασης, ήταν αυτή που σημειώθηκε από τον Άρη Σερβετάλη ενσαρκώνοντας τον Ευριπίδη. Η κινησιολογία του, η εκφραστικότητα του και καθολικά όλη η απόδοση του ήταν πραγματικά επική. Ένας αμιγώς κωμικός ρόλος μέσα στο έργο, όπου ο Αριστοφάνης τον χρησιμοποιεί για να δημιουργήσει μια παρωδία στα δραματικά κείμενα του Ευριπίδη. Ο χαρακτήρας απογειώθηκε από τον ηθοποιόδημιουργώντας ξεκάθαρα ένα one man show χαρίζοντας αστείρευτο γέλιο στο κοινό. Αυτός ο απόκοσμος ηθοποιός με φαρέτρα του το σπουδαίο του ταλέντο, τόσο σε κωμικό αλλά και σε δραματικό επίπεδο, καταφέρνει πάντα να κερδίσει το πιο δυνατό χειροκρότημα των θεατών όπως συνέβη και αυτή τη φορά.
Πρωτεργάτης αυτού του επιτυχημένου θεατρικού εγχειρήματος, ο σκηνοθέτης Γιάννης Κακλέας, που όπως αναφέραμε και παραπάνω η συγκεκριμένη σκηνοθετική επιμέλεια υπήρξε μια από τις πιο ώριμες προσέγγισεις του σε κείμενο του Αριστοφάνη. Ο Γ. Κακλέας δημιουργεί πάντα υπερπαραγωγές μόνο που αυτή τη φορά κατάφερε να δώσει και μια δεύτερη, πιο στοχαστική ανάγνωση στην σκηνοθεσία του. Όλα τα στοιχεία είχαν την έκταση που έπρεπε. Χιούμορ, πικάντικες βωμολοχίες, χαρακτήρες με “ιδιαιτερότητες”, καυστικός πολιτικός λόγος, συγκίνηση, τρυφερότητα, φιλοσοφικός υπαρξισμός δια μέσω γνώσεως και φυσικά ανεξάντλητο αριστοφανικό κέφι! Διαμόρφωσε μια σκηνοθετική επιμέλεια με συνεχή κίνηση και εναλλαγή προσώπων, μουσικής, φωτισμών, κουστουμιών, ηχητικών εφέ και δημιούργησε μια αριστοφανική θα λέγαμε επιθεώρηση με σπουδαίες ερμηνείες.
΄π
Ο ρόλος του Χορού εδώ είναι πιο περιορισμένος αλλά συμβολικά εφάμιλλος με τα δεδομένα του σήμερα. Ο Κακλέας προέβαλε μια σκηνοθεσία με το στοιχείο της υπερβολής σε πρώτο πλάνο κατορθώνοντας όμως μέσα από αυτό να ανατείλουν ξεκάθαρα μηνύματα διαχρονικής σημασίας και αξίας πιο επίκαιρα από κάθε άλλη φόρα στην ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας.
π
Τα φώτα χαμηλώνουν και τη θέση τους παίρνουν αναμμένα κεριά, ο Δικαιόπολις ακούγεται να επαναλαμβάνει τη λέξη “Μπορώ” και κάπου εκεί τα λόγια του Τάσου Λειβαδίτη γεμίζουν τον αέρα θυμίζοντας μας τι σημαίνει να λέγεσαι ΑΝΘΡΩΠΟΣ…
Αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος δεν θα πάψεις ούτε στιγμή να αγωνίζεσαι για την ειρήνη και για το δίκαιο. Θα βγεις στους δρόμους, θα φωνάξεις, τα χείλια σου θα ματώσουν απ΄τις φωνές το πρόσωπό σου θα ματώσει από τις σφαίρες – μα ούτε βήμα πίσω.
Αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος μπορεί να χρειαστεί να σε κλείσουν φυλακή για είκοσι ή και περισσότερα χρόνια μα εσύ και μες στη φυλακή θα θυμάσαι πάντοτε την άνοιξη. Εσύ και μες στη φυλακή κάθε πρωί θα ξημερώνεσαι πιο νέος Αφού όλο και νέοι αγώνες θα αρχίζουνε στον κόσμο
Αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος θα πρέπει να μπορείς να πεθάνεις ένα οποιοδήποτε πρωινό. Θα γράψεις στον τοίχο την ημερομηνία, τα αρχικά του ονόματος σου και μια λέξη: Ειρήνη σα να γραφες όλη την ιστορία της ζωής σου.
Αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος θα πρέπει να μπορείς να πεθάνεις ένα οποιοδήποτε πρωινό. Θα γράψεις στον τοίχο την ημερομηνία, τα αρχικά του ονόματος σου και μια λέξη: Ειρήνη σα να γραφες όλη την ιστορία της ζωής σου.
Αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος.
o
Βαθμολογία:
7 στα 10
7 στα 10
.
-ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ -ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΕΡΙΟΔΕΙΑΣ –ΕΔΩ
Φωτογραφικό υλικό
