Είδε και σχολιάζει η Πίτσα Στασινοπούλου.
Όταν έχεις δει ως θεατρόφιλος αρκετές εκδοχές της πασίγνωστης τραγωδίας- και οπωσδήποτε πάνω από μία τουλάχιστον- με το απαράμιλλο κείμενο να σου έχει ήδη εντυπωθεί ανεξίτηλα, προφανώς το μόνο κίνητρο για να παρακολουθήσεις ακόμα μία παράσταση «Αντιγόνης» είναι η προσδοκία να δεις μια διαφορετική προσέγγιση σκηνοθετικά και ερμηνευτικά, καθώς ένας εμπνευσμένος δημιουργός και άξιοι ηθοποιοί έχουν τη δυνατότητα να προσφέρουν ένα «ολοκαίνουργιο» έργο που ουδόλως να θυμίζει τις προηγηθείσες εκδοχές… Με αυτό το σκεπτικό και με εγγύηση τους δοκιμασμένους συντελεστές, προσήλθαμε στο γεμάτο Θέατρο Κήπου για την «Αντιγόνη» του Σοφοκλή σε σκηνοθεσία Θέμη Μουμουλίδη (σε συνεργασία με τον Μάνο Καρατζογιάννη) και παραγωγή της Εταιρείας Τέχνης «Ars Aeterna”, ενώ το κατά πόσο δικαιωθήκαμε θα φανεί στη συνέχεια…
Η δημοφιλέστερη ίσως τραγωδία ανά την υφήλιο και πηγή έμπνευσης για πλείστους πνευματικούς δημιουργούς και καλλιτέχνες, πραγματεύεται τη μοιραία σύγκρουση της Αντιγόνης με την εξουσία του βασιλιά Κρέοντα σε πολλά επίπεδα… τα δύο αδέρφια της Ετεοκλής και Πολυνείκης αλληλοσκοτώνονται σε μάχη και για μεν τον Ετεοκλή που έπεσε υπέρ πατρίδος ο Κρέοντας αποφασίζει τιμές ήρωα για τη ταφή του, ενώ για τον Πολυνείκη που επιτέθηκε, διατάσσει να μείνει άταφος ως προδότης απειλώντας με θάνατο όποιον παρακούσει τη διαταγή του… ωστόσο για την Αντιγόνη η αδελφική αγάπη και ο σεβασμός στον νεκρό ως άγραφος θεϊκός νόμος είναι πάνω από τον νόμο του βασιλιά κι αποφασίζει να ακολουθήσει την καρδιά της με τίμημα την ίδια τη ζωή της, ενώ ο σκληρός Κρέονταςθα υποστεί τη βαριά τιμωρία των θεών…
Περνώντας στην παράσταση και τα θετικά της (+), θα μείνουμε σε μια γενικότερη αξιοπρέπεια που εξέπεμπε το εγχείρημα, καταρχάς σε επίπεδο μετάφρασης με λόγο ποιητικό, εύληπτο, με ρέοντα ρυθμό, με εστίαση και σεβασμό στα αξεπέραστα διαχρονικά νοήματα του πρωτότυπου κειμένου, που όποια εποχή κι αν ακουστούν θα σηματοδοτούν μια… «βίβλο ηθικής» για βαθιά υπαρξιακά διλήμματα και ύψιστες επιλογές ζωής μέσα από καταλυτικές συγκρούσεις, με την Αντιγόνη αιώνιο «επαναστατικό» σύμβολο για την μέχρι θανάτου υπεράσπιση αξιών… Πέραν της μετάφρασης, η συνολική προσέγγιση σε επίπεδο σκηνοθεσίας, ατμόσφαιρας, ερμηνειών, έδωσε συμπυκνωμένα με σαφήνεια την πλοκή, διακρίθηκε από εμφανή σεβασμό στο πνεύμα της αρχαίας τραγωδίας, κινούμενη σε εντελώς ασφαλή συμβατικά πλαίσια με αφαιρετική λιτότητα και χωρίς το παραμικρό ρίσκο «καινοτομίας»- πολύ δε περισσότερο ακρότητας, προσφέροντας σε γενικές γραμμές ένα έντιμο, αξιοπρεπές αποτέλεσμα, παρά τις ενστάσεις που ακολουθούν…
Στα θετικά θα καταχωρήσουμε επίσης τα κοστούμια, πιστά στο κλασικό κι απέριττο πνεύμα της σκηνοθεσίας, παίζοντας με τη διχρωμία του μαύρου- άσπρου και σαφή κυριαρχία του πένθιμου μαύρου… χωρίς κάτι ιδιαίτερο, αλλά με σωστές διακυμάνσεις οι φωτισμοί ακολουθώντας την πλοκή, ενώ η μουσική, πέραν μιας αυτόνομης σύνθεσης με ενδιαφέρον, συνόδευσε πολύ διακριτικά κάποια σημεία και ασφαλώς θα εκτιμούσαμε μεγαλύτερη συμμετοχή και έμπνευση… το εντελώς αφαιρετικό σκηνικό με τους συνήθεις κύβους σε διάφορες διατάξεις «βάθρου» και μια ανοιχτή ντουλάπα στο βάθος γεμάτη μαύρα ενδύματα, μας άφησε ομολογούμε αδιάφορους…
Σημαντική βεβαίως η συμβολή των ηθοποιών στο αποτέλεσμα, με προεξάρχουσα την Αντιγόνη- Χριστίνα Χειλά Φαμέλη, που με ισορροπημένη δραματικότητα, δουλεμένο μέτρο χωρίς μελό και κραυγές, με λιτότητα, αυτοέλεγχο, εσωτερικότητα, ερμήνευσε επιτυχώς έναν κορυφαίο ρόλο της παγκόσμιας δραματουργίας- έστω κι αν λόγω σκηνοθετικής καθοδήγησης υπολειπόταν σε πάθος, σύμφυτο με το δράμα της συγκεκριμένης ηρωίδας… Αρκετά καλή δίπλα της η αδελφή της Ισμήνη (αλλά και βασίλισσα) Ντόρα Μακρυγιάννη, με σωστή, καθαρή και εκφραστική εκφορά του λόγου, ισορροπία επίσης στην ερμηνεία, που απλά θα την θέλαμε λιγότερο άκαμπτη και με πιο «δουλεμένα- λυμένα» χέρια… Οι τρεις άνδρες- Δημήτρης Σαμόλης, Μάνος Καρατζογιάννης κι ένα τρίτο όνομα που λείπει (!) από το δελτίο τύπου- σε πολλαπλούς ρόλους ( χορός, αγγελιοφόρος, Αίμονας, Τειρεσίας κλπ) υπήρξαν άκρως αποτελεσματικοί με πειστικό ρεαλισμό, εντάσεις όπου απαιτήθηκε, σωστή κινησιολογία, αρμονικό δέσιμο ως χορός… Για τον Κρέοντα- Θανάση Παπαγεωργίου θα αναφερθούμε παρακάτω…
Και το παρακάτω αφορά στη μη δικαίωση των προσδοκιών μας (-), με την έννοια ότι η «διαφορετική προσέγγιση» μιας πολυανεβασμένης τραγωδίας που περιμέναμε και που θα προσέθετε κάτι καινούργιο, φρέσκο, σύγχρονο σε όσα προηγήθηκαν, δεν ήρθε ποτέ… αντίθετα, αυτά που κυριάρχησαν ως αίσθηση και πέραν της αναγνωρισμένης αξιοπρέπειας, ήταν η ασφάλεια της συμβατικότητας, η πλήρης έλλειψη έμπνευσης και φαντασίας, η μετριοπάθεια σε ένα από τα δυνατότερα δράματα, εισπράττοντας μια παράσταση σχεδόν άνευρη, υποτονική και άτολμη, με αργό γενικά ρυθμό που ενίοτε διέκοπταν κάποια «στημένα» αδικαιολόγητα τρεχαλητά, χωρίς εντάσεις, πάθος, κορυφώσεις, ενέργεια, με μοιραία συνέπεια την γρήγορη απώλεια ενδιαφέροντος…
Κατανοούμε και σεβόμαστε σε ανάλογες περιπτώσεις την επιλογή να δίνεται βαρύτητα στον λόγο όταν πρόκειται για κορυφαία κείμενα και να «υπολείπεται» το θέαμα πλαισιώνοντας με απλότητα τα λεγόμενα ώστε να μη λειτουργεί ως περισπασμός, ωστόσο εν προκειμένω συνέβησαν δύο αρνητικά τινά… η πλήρης έλλειψη φαντασίας χωρίς έστω ελάχιστες ευρηματικές πινελιές- και βέβαια δεν θεωρούμε ως τέτοια τη χρήση μπαστουνιών από τους άνδρες-«στέγνωσε» εντελώς την παράσταση, στερώντας της το καλλιτεχνικό ενδιαφέρον κι εκείνο το «κάτι» που θα την διαφοροποιούσε από πολλές ομοειδείς ή θα της προσέδιδε μια σύγχρονη, εμπνευσμένη ματιά, καταδικάζοντάς την στη μετριότητα… και από την άλλη, ο σπουδαίος λόγος στον οποίο κατά βάση επένδυσε ο σκηνοθέτης, σε πάμπολλα σημεία απλά ΔΕΝ ακούστηκε! Όταν γινόταν χρήση μικροφώνου ή η ένταση της φωνής επαρκούσε, ήταν όλα καλά… όταν όμως η ένταση χαμήλωνε αδικαιολόγητα σαν ψίθυρος κι αυτό συνέβαινε συχνά και μάλιστα σε ένα χώρο εξαιρετικά θορυβώδη με αεροπλάνα, κορναρίσματα, γαυγίσματα, έξωθεν μουσικές κλπ, όσο αυτί κι αν στήναμε με κόπο, αδύνατο να πιάσουμε λέξη! Κι αυτό είναι από τα πλέον εκνευριστικά και ανεπίτρεπτα που μπορούν να συμβούν σε παράσταση κι απορούμε πώς δεν το ήλεγξαν!
Το επόμενο αρνητικό και το λέμε δυστυχώς με μεγάλη ειλικρινή λύπη για έναν σπουδαίο ηθοποιό- θεατράνθρωπο που έχουμε αγαπήσει για το ήθος κι έχουμε θαυμάσει σε πληθώρα ρόλων, αφορά στην απόδοση του Θανάση Παπαγεωργίου στον εμβληματικό ρόλο του Κρέοντα… ένας ρόλος που θεωρούμε ότι βάσει των καταξιωμένων υποκριτικών προσόντων του και της πολύχρονης εμπειρίας θα του ταίριαζε απόλυτα, δεδομένου επιπλέον ότι φυσιογνωμικά η παρουσία του «άμα τη εμφανίσει» επί σκηνής, αποπνέει σεβασμό, κύρος, επιβλητικότητα… ωστόσο, για κάποιον περίεργο λόγο που πιθανότατα οφείλεται σε άστοχη καθοδήγηση, είδαμε έναν βασιλιά Κρέοντα «γυμνό» από το κύρος, την επιβολή, τον δυναμισμό, το πάθος της εξουσίας, ενίοτε αποστασιοποιημένο από τα τεκταινόμενα, να εκφέρει στο μεγαλύτερο μέρος επίπεδα και διεκπεραιωτικά τον λόγο χωρίς πειστικό συναίσθημα, να χάνουμε πολλά από τα λεγόμενά του όταν σχεδόν μουρμούριζε, με συχνά αμέτοχη στάση σώματος κι ειλικρινά απορούσαμε «γιατί, αφού έχει αποδείξει θεαματικά ότι μπορεί!» Ίσως ήταν μια κακή ή ατυχής στιγμή για έναν εξαιρετικό ηθοποιό με περγαμηνές…
Εν κατακλείδι (=) μια παράσταση έντιμη μεν και με σεβασμό στο κλασικό πνεύμα της κορυφαίας τραγωδίας, που όμως έπασχε από έλλειψη έμπνευσης, πάθους, ενέργειας και ταλαιπωρήθηκε από συχνά «ακουστικά» προβλήματα…
ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ:
5,6 ΣΤΑ 10
-Κ-
Όλες οι νέες παραστάσεις (πρεμιέρες) που θα δοθούν έως 14/05/2022 στην πόλη της Θεσσαλονίκης, αυτόματα συμμετέχουν για τα 3 Βραβεία Κοινού καθώς και για τα Βραβεία Κριτικής Επιτροπής στα 11α Θεατρικά Βραβεία Θεσσαλονίκης 2022 - Πληροφορίες ΕΔΩ
.
Δείτε & αυτά:
ΦΕΣΤΙΒΑΛ:
ΘΕΑΤΡΟ:
