Είδε και σχολιάζει για την Κουλτουρόσουπα.
Λάβαμε «πρόσκληση» για τα εγκαίνια στο καινούργιο ταβερνάκι που έστησαν κάπου στον Πειραιά μικρασιάτες πρόσφυγες, δυο χρόνια μετά τον ξεριζωμό τους… Θα πρόσφερε, λέει, νοστιμιές από τη φημισμένη Σμυρνέϊκη κουζίνα, θα είχε μουσική με αγαπημένους ανατολίτικους σκοπούς, θα είχε μπόλικες αναμνήσεις πονεμένες και ξένοιαστες από μια ζωή αφημένη πίσω στα συντρίμμια, θα είχε νοσταλγία και ιστορική μνήμη και μεράκι… Μια φιλόξενη φωλιά «τιμής ένεκεν» φτιαγμένη από άξια χέρια, όπου το κάλεσμα έμοιαζε δελεαστικό και πώς να το αγνοήσεις…
Μιλάμε για την παράσταση «Στου Μποχώρη» σε κείμενο Μηνά Βιντιάδη και σκηνοθεσία Βάνας Πεφάνη, που παρακολουθήσαμε στο κατάμεστο μέχρι αδιαχώρητου θέατρο Αμαλία…
Όπου ο πατέρας Αναστάσης με την χήρα κόρη του Ρηνιώ, μόνοι επιζώντες της οικογένειας από την μικρασιατική καταστροφή, μαζί με τον παιδικό φίλο της Ρηνιώς, τον Φώτη, με κάποιες λίγες οικονομίες και δανεικά στήνουν στον Πειραιά τέλη του 1923 ένα ταβερνάκι που το βαφτίζουν «Στου Μποχώρη», από το γνωστό σμυρνέϊκο τραγούδι… Θέλουν να σερβίρουν λιχουδιές από την λαχταριστή κουζίνα τους, να παίζουν ρεμπέτικες μουσικές από τον τόπο τους, να στεγάσουν τις πολύτιμες μνήμες τους σε ένα καταφύγιο που θα θυμίζει πατρίδα κι επιθυμούν να μοιραστούν με τους αφιλόξενους ντόπιους… Ανάμεσα στις προετοιμασίες για το μαγαζί, τις προμήθειες της κουζίνας, τα μαγειρέματα, τις πρόβες της ορχήστρας που δοκιμάζουν τραγούδια, οι τρεις τους μοιραία αναθυμούνται όσα τραγικά τους στοίχειωσαν με επώδυνες απώλειες και δυσβάσταχτες εικόνες σφαγής, ανάκατα με όσα ανέμελα έζησαν πριν τον χαμό στην «πιο όμορφη πόλη του κόσμου», ζώντας πλέον ξεριζωμένοι στη ζοφερή πραγματικότητα της προσφυγιάς, αποδιωγμένοι από παντού με την έχθρα να τους κυκλώνει…
Στο έξυπνα δομημένο κείμενο (+) του Μηνά Βιντιάδη, δένονται με μαεστρία τα ιστορικά γεγονότα με ένα είδος «μυθοπλασίας» και αφετηρία την εύστοχη ιδέα μιας ταβέρνας, που ως χώρος προσφέρει ιδανική συνθήκη ώστε να συνδυαστούν οι γεύσεις, οι μουσικές, οι ιστορίες των ανθρώπων της με την απαιτούμενη θεατρικότητα, αποφεύγοντας τις συνήθεις στατικές αφηγήσεις… Με συνέπεια να μπλέξουν αρμονικά και αληθοφανώς οι συνταγές με άρωμα Σμύρνης, οι πρόβες των μουσικών με τραγούδια από την αλησμόνητη πατρίδα, οι εμβόλιμες θύμησες από το «τότε» της όμορφης ζωής και το πρόσφατο παρελθόν της συμφοράς, οι ειδήσεις των εφημερίδων της εποχής, οι ιστορικές αναφορές για το χρονικό τραγωδίας, οι τραυματικές εμπειρίες από το παρόν της προσφυγιάς με εχθρική αντιμετώπιση των κατατρεγμένων από την «μητέρα Ελλάδα»… «Στου Μποχώρη» την ταβέρνα, πέρα από μυρωδικά και νότες, πήραμε γεύση από ιστορία, από πόνο, νοσταλγία, ελπίδα, δύναμη ζωής, έρωτα, χιούμορ, σε δόσεις ισόποσα μοιρασμένες και σε ένα εγχείρημα με ευρηματική κεντρική ιδέα που διαφοροποιήθηκε από τα συνήθη του είδους, στα οποία επιπλέον αποσιωπάται ο ρατσισμός κατά την υποδοχή ως «άβολη» παράμετρος…
Το οποίο συγγραφικό εγχείρημα ανέδειξε με τον καλύτερο τρόπο η σκηνοθεσία της άξιας Βάνας Πεφάνη…τόσο η συνολική διαχείριση, όσο και οι επιμέρους πινελιές της, έφεραν στο προσκήνιο έντονο συναίσθημα, μυρωδιές, χαρακτήρες, με μια πετυχημένη θεατρική φόρμα που θύμιζε τρόπον τινά ιστορικό- λαϊκό «μιούζικαλ», δένοντας επιδέξια δραματικές και ανάλαφρες αφηγήσεις, δράση και βιώματα των ηρώων με τραγούδια ενταγμένα με φυσικότητα στις συνθήκες από την ορχήστρα του μαγαζιού… Χωρίς περιττά τερτίπια, κουραστικές φλυαρίες ή εύκολο μελό, εστίασε στην ουσία με λιτότητα, σεβασμό, ευαισθησία και κάποιες εμπνευσμένες στιγμές που ανέδειξαν αφενός την τραγικότητα με ακαριαίο σκοτάδι και κραυγή σε κομβικά σημεία, και αφετέρου το λυτρωτικό χιούμορ της αποφόρτισης, με μικρά έξυπνα κι απρόβλεπτα στιγμιότυπα της πλοκής, κρατώντας ζωντανό το ενδιαφέρον με συνεχείς εναλλαγές… όπου οι επώδυνες, σκληρές μνήμες με εικόνες φρίκης διαδέχονταν τις ευτυχισμένες, οι ιστορικές αναφορές την καθημερινότητα της ταβέρνας, οι σχέσεις των ηρώων εμπλέκονταν με την κοινωνική πραγματικότητα της εποχής, το ειδύλλιο του ζευγαριού με τα τραγούδια των μουσικών, όλα συνταιριασμένα με ισορροπία, αρμονικόρυθμό, άψογο συντονισμό…Σε μια παράσταση που άρχισε και έκλεισε «κυκλικά» με την ηρωίδα να εισέρχεται και να αποχωρεί από την πλατεία, έχοντας καταθέσει συγκινητικά το δυνατό στίγμα μιας ζωής σημαδεμένης…
Από άποψη ερμηνειών απολαύσαμε τρεις θαυμάσιους και έμπειρους ηθοποιούς να προσφέρουν γενναιόδωρα το ταλέντο τους σε μια συνύπαρξη με εμφανή χημεία… Ξεκινώντας από την υπέροχη σε όλα της Πέμη Ζούνη, να περνά από το δράμα στην ελαφρότητα με εντυπωσιακή ευελιξία, να καθηλώνει με τις τραγικές διηγήσεις, να τραγουδά με την εξαιρετικά δουλεμένη φωνή της, να χορεύει με μελετημένη κινησιολογία, να κινείται στο χώρο με απαράμιλλη φυσική χάρη και έμφυτη κομψότητα, αποτυπωμένη στη στάση του σώματος αλλά και στη συνολική υποκριτική της απόδοση με ποιότητα χαρακτηριστική των σπουδαίων…
Για να περάσουμε στον γλυκύτατο Κώστα Αρζόγλου, του οποίου η μικρή δυσκολία στην εκφορά του λόγου τα τελευταία χρόνια, εδώ όχι μόνο έδεσε «αιτιολογημένα» με τον χαρακτήρα του ήρωα, αλλά αναδείχθηκε χαριτωμένα, διατηρώντας πάντα την καθαρότητα της άρθρωσης και αποπνέοντας σε όλη τη διάρκεια έναν εξαιρετικό και δύσκολο συνδυασμό τραγικότητας, πόνου, συγκρατημένης οργής και ταυτόχρονα απολαυστικού χιούμορ, αισιοδοξίας, δύναμης με μια εσωτερικότητα στην ερμηνεία που μόνο οι αυθεντικά ταλαντούχοι κατέχουν…
.
Δίπλα τους στάθηκε επάξια ο Βασίλης Ευταξόπουλος στον ρόλο του Φώτη, με απόλυτη φυσικότητα, πειστικό συναίσθημα, πληθωρικότητα, ενέργεια, ωραία χορευτική κίνηση… Σαφώς αξίζει ιδιαίτερη μνεία στους καταπληκτικούς μουσικούς, ήτοι Βασίλη Ζιγκερίδη- κανονάκι, Κωνσταντίνο Ζιγκερίδη- ακορντεόν και Γιάννη Παπαγεωργίου- κιθάρα και φωνή, καθώς μοιράστηκαν σχεδόν το μισό βάρος της παράστασης συμμετέχοντας επιπλέον ενεργά σε σημεία των δρώμενων ως μέλη μιας συντροφιάς, ενώ οι άρτιες εκτελέσεις των τραγουδιών με αυθεντικό ηχόχρωμα ανατολής, διαμόρφωσαν μουσικά το απαιτούμενο κλίμα…
Οι μόνες ενστάσεις μας (-) αφορούν αρχικά στο σκηνικό, όπου πέραν των τραπεζιών θα περιμέναμε και κάποια ακόμη ενδεικτικά στοιχεία για ρεαλιστικό χώρο προπολεμικής ταβέρνας και όχι τις πρόχειρα τοποθετημένες γλάστρες με φυτά ως φόντο που έμοιαζαν εντελώς ξένες με το περιβάλλον… Επίσης θα εκτιμούσαμε μεγαλύτερη φροντίδα για κοστούμια εποχής, που πέραν του κομψότατου και ταιριαστού φορέματος της Π. Ζούνη, οι ανδρικές φορεσιές και ειδικότερα των τριών μουσικών με σημερινά καθημερινά ρούχα αντί της κλασικής «ρεμπέτικης ενδυματολογίας» εκείνων των χρόνων, ήταν ξεκάθαρα εκτός κλίματος… Που σημαίνει ότι αν αυτοί οι δύο παράγοντες (σκηνικό- κοστούμια), καθοριστικοί για την ατμόσφαιρα και μάλιστα ενός έργου εποχής, δεν είχαν παραμεληθεί, θα είχαν προσθέσει πολλούς πόντους στην παράσταση κι είναι κρίμα που τους στερήθηκε… Και τέλος κείμενο και σκηνοθεσία θα μπορούσαν ίσως να φροντίσουν ώστε οι μεταβάσεις των αφηγήσεων από τη φρίκη στην ανεμελιά και τούμπαλιν να προκύπτουν πιο ομαλά και φυσικά κι όχι τόσο ακαριαία, χωρίς να προλαβαίνει να καταλαγιάσει το αντίστοιχο συναίσθημα…
Κλείνοντας (=) προσπερνάμε τις επιμέρους δευτερεύουσες ενστάσεις και κρατάμε την πολύτιμη συνολική αίσθηση, καθώς βγαίνοντας από… την ταβέρνα του Μποχώρη, είχαμε στο στόμα την γλυκόπικρη γεύση από τις «νοστιμιές» της και στα αυτιά τον αγαπημένο, νοσταλγικό ήχο της μουσικής της…
Βαθμολογία:
6,8/10
-k-
.
ΑΜΑΛΙΑ
«Στου Μποχώρη» του Μηνά Βιντιάδη.
Το έργο διατρέχει το χρονικό διάστημα από τις τελευταίες μέρες πριν από την καταστροφή έως το πρώτο χρονικό διάστημα της προσφυγιάς και βασίζεται σε ιστορικά στοιχεία και συγκλονιστικές μαρτυρίες ανθρώπων που βίωσαν αυτή την ξεχωριστή εμπειρία.
Σκηνοθεσία: Βάνα Πεφάνη.
Ερμηνεύουν: Κώστας Αρζόγλου, Πέμη Ζούνη και Βασίλης Ευταξόπουλος.
.
-Κ-
12α Θεατρικά Βραβεία Θεσσαλονίκης 2023: Όλες οι πρεμιέρες που θα δοθούν έως 14/05/2023 στην πόλη της Θεσσαλονίκης συμμετέχουν στα Βραβεία Κριτικής Επιτροπής & Βραβεία Κοινού
.
Δείτε & αυτά:
-Τι παίζουν τα θέατρα στη Θεσσαλονίκη τώρα, κλικ εδώ.
-Οι νέες ταινίες της εβδομάδας, αίθουσες προβολής, κλικ εδώ.
.
-Θέατρο: Είδαμε & Σχολιάζουμε, κλικ εδώ.
-Συναυλίες: Είδαμε & Σχολιάζουμε, κλικ εδώ.
-Σινεμά: Είδαμε & Σχολιάζουμε, κλικ εδώ.
-Βιβλίο: Διαβάσαμε & Σχολιάζουμε, κλικ εδώ.
-Κερδίστε προσκλήσεις - Βιβλία, κλικ εδώ.