ΝΕΑ ΣΤΗΛΗ στη ΝΕΑ “Κ“
Γράφει ο Πήτερ Γκόνζεν
Κοινωνικοποίηση είναι ένας όρος που έχει παρερμηνευτεί από το μεγαλύτερο ποσοστό των ιδιοκτητών σκύλων. Θεωρούμε ότι πρόκειται για τη διαδικασία να γίνει ένας σκύλος κοινωνικός, να κάνει χαρές στους ανθρώπους πιθανός πηδώντας πάνω τους, να πρέπει να «χαιρετήσει» όποιο άλλο σκύλο δει, μυρίζοντας τον πράγμα που σημαίνει ότι θα μας τραβήξει για να το κάνει. Όπως ίσως είναι κατανοητό από παραπάνω αυτή η παρεξήγηση του όρου οδηγεί σε διάφορες μάλλον δυσάρεστες καταστάσεις, όπως όταν ο σκύλος χοροπηδάει σε φίλους και γνωστούς είτε τους αρέσει είτε όχι, ή όταν τραβάει υπερβολικά στο λουρί..
Για να καταλάβουμε ίσως λιγάκι καλύτερα την κατάσταση και το τι σημαίνει η λέξη θα φέρω ένα ανθρώπινο παράδειγμα αν και είναι προτιμότερο να αποφεύγετε ο ανθρωπομορφισμός*. Σκεφτείτε κάποιον άνθρωπο να κάνει το ίδιο με το σκύλο, όσον αναφορά το κομμάτι του χαιρετίσματος, αντί να μυρίζει τους υπόλοιπους να έχει μάθει ότι πρέπει να κάνει χειραψία με όσους συναντάει στο δρόμο του. Φανταστείτε τώρα τον άνθρωπο αυτό σε ένα κεντρικό δρόμο με χιλιάδες ανθρώπους που θα έπρεπε να χαιρετήσει. Πόσο αγχωτική θα ήταν μια τέτοια διαδικασία; Καταλαβαίνουμε λοιπόν ότι η κοινωνικοποίηση είναι όρος που δεν έχει να κάνει με αυτό.
Με τι έχει να κάνει όμως; Ποιο θα ορίζαμε ότι είναι το πρότυπο της κοινωνικής συμπεριφοράς σε μια αντίστοιχη κατάσταση; Αυτό που κάνουμε οι περισσότεροι είναι ότι έχουμε μάθει να αγνοούμε τον περισσότερο κόσμο, πέραν των γνωστών μας. Γιατί λοιπόν να μην μάθουμε και στο σκυλάκο μας να κάνει το ίδιο; Να μπορεί να αγνοεί άλλα σκυλιά που συναντάει στο δρόμο του** ή και ανθρώπους; Επιτρέποντας του να περπατάει πιο ήρεμος δίπλα μας.
Η κοινωνικοποίηση του σκύλου είναι η σταδιακή έκθεση του σε διάφορα ερεθίσματα που θα συναντήσει στη ζωή του ώστε να μπορεί να έχει την κατάλληλη συμπεριφορά απέναντί τους όταν τα ξανασυναντήσει. Η διαδικασία αυτή γίνεται όταν το σκυλάκι είναι μεταξύ των 4-12 εβδομάδων ηλικίας. Συνήθως αποχωρίζονται τα αδέρφια και την μητέρα τους περίπου 8 εβδομάδων (η ηλικία όπου αναπτύσσουν ισχυρούς δεσμούς με τους γύρω τους) και πηγαίνουν στο νέο τους σπίτι. Πρέπει να έχουμε κατά νου ότι η ηλικία αυτή (8-10 εβδομάδων) είναι επίσης ηλικία που εμφανίζονται και οι φοβίες και δυστυχώς γίνεται και το πρώτο εμβόλιο. Άρα θα πρέπει ο κτηνίατρος να του φερθεί προσεκτικά. Επίσης πολλοί κτηνίατροι συμβουλεύουν ότι ένας σκύλος πρέπει να βγαίνει βόλτα αφού ολοκληρωθούν τα εμβόλια, όμως αυτό σημαίνει ότι θα χαθεί όλη η υπόλοιπη περίοδος κοινωνικοποίησης και πιθανός να αναπτύξει φοβίες. Αντί αυτού θα έλεγα να επιτρέψετε στο σκυλάκι να έρθει σε επαφή με διάφορα ερεθίσματα αλλά σε ελεγχόμενο περιβάλλον (καθαρό γρασίδι μακριά από κόπρανα άλλων σκύλων που δεν γνωρίζουμε αν έχουν εμβολιαστεί, να ερθεί σε επαφή με σκύλους φιλικούς..). Αν χαθεί η περίοδος αυτή πλέον το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να δουλέψουμε με τους συσχετισμούς που έχει κάνει κάνοντας αλλαγή συσχετισμών.
Επίσης είναι καλό να ξέρουμε από πού παίρνουμε ένα σκύλο, ώστε να ξέρουμε ότι οι διαδικασίες μέχρι τη στιγμή που θα αναλάβουμε τη φροντίδα του θα έχουν ακολουθηθεί σωστά. Φέρ’ ειπείν αν πάρουμε από κάποιο Pet shop ή Puppy Mills που έχουν τα σκυλάκια μόνιμα σε κλουβάκια, αυτά τα σκυλάκια θα έχουν ξεμάθει να μην κάνουν την ανάγκη τους στον ίδιο χώρο που κοιμούνται ή τρώνε, πράγμα που θα δυσκολέψει και τη διαδικασία να μάθουν να κάνουν στην βόλτα. Επίσης είναι πολύ πιθανόν να έχουν πολλές φοβίες. Μέσα από την εμπειρία μου, προτού πάρετε το νέο σας κατοικίδιο σκυλάκι, θα πρότεινα να κάνετε μια έρευνα και να σκεφτείτε προέστηκα την ιστορία του.
*Ανθρωπομορφισμός είναι η κατάσταση στην οποία προσδίδουμε στα ζώα ανθρώπινα στοιχεία και ερμηνεύουμε την συμπεριφορά τους με βάση την ανθρώπινη.
**Για τα σκυλιά και τον τρόπο που έρχονται σε επαφή μεταξύ τους σε βόλτες θα αναφερθώ σε επόμενο κείμενο (calming signals).
Φωτογραφικό υλικό
