Μαρία Παπαγεωργίου: «Καλλιτεχνικά νιώθω  100% ευχαριστημένη» | Interview

Είναι ιδιαίτερη χαρά να φιλοξενούμε στην Κουλτουρόσουπα μια σπουδαία δημιουργό που η παρουσία της στο μουσικό χώρο έχει προκαλέσει τεράστια αίσθηση και ευφορία. Τα εξαίρετα τραγούδια,  μια φωνή που καθηλώνει και έναν αξιοθαύμαστο τρόπο ζωής της την καθιστούν όχι μόνο υπολογίσιμη αλλά το μέλλον του ελληνικού έντεχνου τραγουδιού.

Και είναι μεγάλη ευκαιρία για τους Θεσσαλονίκης να την χαρούν και να την απολαύσουν από κοντά στο Κλαμπ του Μύλου το Σάββατο 13/1 όπου η σπουδαία ερμηνεύτρια επιλέγει και παρουσιάζει 17 «Ταπεινά ρέκβιεμ για το μέλλον» από τη δισκογραφία του Θάνου Μικρούτσικου, με μοναδικό κριτήριο την αγάπη της στο έργο του, αλλά και την πίστη της πως τα τραγούδια αυτά αφορούν τη γενιά της και όλες όσες έπονται. Ανάμεσά τους χιλιοτραγουδισμένα τραγούδια όπως τα: «Χαρούμενο τραγούδι στη Σύλβια Πλαθ», «Γαμμαγραφία», «Η πιο όμορφη θάλασσα»,  «KuroSiwo», «Ρόζα Λούξεμπουργκ», και πολλά άλλα.

Η Μαρία Παπαγεωργίου μιλά στον #ΓιάννηΤσιρόγλου για την #Κουλτουρόσουπα

-Θέλω να ξεκινήσουμε την κουβέντα μας αναφέροντας πως πρώτα σας διάβασα και μετά σας άκουσα. Όταν έπεσε στα χέρια με ένα βιβλίο σας που πραγματικά με ξάφνιασε, μιλώ για το «Μια χαραμάδα πανικού». Πώς είστε σήμερα;

Καταρχάς αυτό το βιβλίο είναι μια προσωπική μαρτυρία για την αγχώδη διαταραχή από την οποία έπασχα πολλά χρόνια, από τα 20 μέχρι τα 30, ουσιαστικά 10 περίπου χρόνια. Προέκυψε όταν άρχισα να νιώθω καλύτερα και παρατηρώντας τους ανθρώπους κατάλαβα πως ήταν πάρα πολλοί αυτοί που συμπάσχον μαζί μου. Έτσι μπήκα σε μια διαδικασία να εκθέσω  τις σκέψεις μου με την προοπτική ότι κάποιος θα βοηθηθεί ή διαβάζοντας το, να ταυτιστεί και να μη νιώσει τόσο μόνος.

-Επί προσωπικού πρέπει να σας πω ότι έχω βοηθηθεί από το βιβλίο σας… Ας πούμε πάσχω από αυτή την ιστορία που δεν παλεύεται εύκολα.. Τελικά θεραπεύεσαι ποτέ;

Δεδομένου ότι είναι μια ασθένεια και πρέπει να αναφερθεί πως είναι ασθένεια, ναι, θεραπεύεται. Αλλά κάθε περίπτωση είναι διαφορετική. Θεραπεύεται σίγουρα με ψυχοθεραπεία, κάποιες περιπτώσεις χρειάζονται φαρμακευτική αγωγή διότι είμαστε «βιοχημεία»  καθώς μπορεί να υπάρχει κάποιο θέμα στις ορμόνες μας οι οποίες χρειάζεται να ανατροφοδοτηθούν. Από εκεί και πέρα οφείλουμε να παρατηρούμε τον εαυτό μας. Το βέβαιο είναι πως δεν τον «ακούμε» σωστά και αυτός αντιδρά.

-Ανέφερες πως η μάστιγα της εποχής δεν είναι η φτώχεια, η κρίση αξιών και παγκοσμιοποίηση Είναι ότι ο καθείς μπορεί να έχει άποψη για όλα, αν ακόμη τα πιστεύετε ή έχουν γίνει χειρότερα τα πράγματα;

Ναι, η αλήθεια είναι ότι βλέπω περισσότερη μοναξιά, η οποία οφείλεται σε περισσότερη ημιμάθεια, που εκδηλώνεται σε περισσότερη αντίδραση και περισσότερο θυμό. Περισσότερη ανάγκη να εισακουστώ παρότι δεν γνωρίζω, φωνάζω πολύ, λέγοντας πράγματα που δεν ισχύουν. Και για παράδειγμα σ’ ένα οικογενειακό τραπέζι να βρεθείς φτάνεις να ανησυχείς για το ποιον έχεις απέναντί σου!

-Κατόπιν σε πρωτοάκουσα στο «Ξημερώνει» του Μίκυ Θεοδωράκη, έδωσες μια φρέσκια πνοή σε αυτό το εξαίρετο τραγούδι και αλήθεια, μεγάλη ευλογία η συνάντησή του μαζί του. Ήταν αυτοσκοπός ο δρόμος των μεγάλων δημιουργών από μικρή;

Ούτε καν. Θυμάμαι μάλιστα σε μια σχολική γιορτή που είχα παίξει ένα τραγούδι του Θεοδωράκη  ήρθε μια καθηγήτρια και μου λέει: «Μαρία, εύχομαι κάποια μέρα να τον γνωρίσεις από κοντά», κι εγώ γέλασα…  Ήξερα ότι ήθελα να ασχοληθώ με τη μουσική αλλά το ότι θα προλάβαινα να τον  γνωρίσω, ότι θα αξιωνόμουν να βρεθώ στο σπίτι αυτού του ανθρώπου δεν είχε περάσει ούτε σαν τρελή επιθυμία.

– Ένιωθες από πολύ νωρίς κατασταλαγμένη για τον «επαγγελματικό σας προσανατολισμό» χωρίς να σας απασχολήσουν άλλες επιλογές;

Μέσα μου βαθιά ήξερα καθώς ήμουν δοσμένη στην μουσική, αλλά η νοοτροπία στην επαρχία των Γρεβενών και γενικά στην επικράτεια, ήταν ότι πρέπει να σπουδάζεις κάτι άλλο γιατί η μουσική είναι πάρεργο.  Έπρεπε δηλαδή να σπουδάζω κάτι που να έχει κοινωνική αποδοχή. Και τελικά σπούδασα χρηματοοικονομική διοίκηση, το οποίο άντεξα για αρκετά χρόνια μέχρι να πάρω την απόφαση πως με κάποιο τρόπο θέλω να ασχοληθώ με τη μουσική και τίποτα άλλο.

-Ποια ήταν η πρώτη επαφή σου με το κοινό και με ποια συναισθήματα την έχεις συνδέσει;

Ωχ Παναγιά μου!  Αρχικά στο σχολείο και κατόπιν σε μια ταβέρνα που δούλεψα για πρώτη φορά. Εκεί μ’ έστειλε ο δάσκαλός της κιθάρας.  Ήμουν τρίτη γυμνασίου και τραγουδούσα παίζοντας με την κιθάρα τραγούδια σαν  «Το μινοράκι», το «Όλα σε θυμίζουν», το «Τζιβαέρι»…

-Ωραία συναισθήματα ωραία μου ακούγεται

Είχε κάτι της «εγωιστικής χαράς» αλλά και της προσφοράς ταυτόχρονα. Κάπως έτσι ένιωθα. Χαιρόμουν το χειροκρότημα αλλά ένιωθα και ότι μέσα από το τραγούδι μπορώ να προσφέρω κάτι.

-Η δύναμη της μουσικής είναι δεδομένη… ωστόσο για κάποιον που την υπηρετεί, τί παραπάνω μπορεί να σημαίνει;

Η  μουσική είναι μια τέχνη που προκαλεί μεγάλη ευχαρίστηση. Και είναι μια τέχνη που έχει «μοίρασμα» καθώς επικοινωνεί με εκατομμύρια ανθρώπους. Για τρία λεπτά μπορούμε να νιώσουμε πάρα πολλά συναισθήματα και να ταυτιστούμε. Όταν αυτό γίνει επάγγελμα κάνουμε μια προσωπική θυσία και αυτό διότι υπάρχουν πολλές στιγμές που για να φτάσεις σε μια κορύφωση ευχαρίστησης πρέπει να «θυσιαστείς». Πως θα γίνει αυτό; Θα αφιερώσεις χρόνο, την προσωπική σου ζωή, να σκάψεις, να ξανασκάψεις… να κουραστείς. Διότι  πρέπει να καταλάβεις τι θέλει ο κόσμος για να συγκινηθεί μέσα από την απόδοσή σου.

-Από τη μέχρι τώρα πορεία σου σε ποιο βαθμό νιώθεις δικαιωμένη σε σχέση με τους αρχικούς σου στόχους;

Σε σχέση με τη ψυχή, την ηθική και την αισθητική μου καλλιτεχνικά νιώθω  100% ευχαριστημένη.  Ωστόσο σε μια εποχή που δεν υπάρχουν δισκογραφίες που είμαστε σε μια παρατεταμένη κρίση και εν πάση περιπτώσει δεν ζούμε σε μια εποχή ευδαιμονίας  προφανώς υπάρχουν και κάποια λειτουργικά προβλήματα κυρίως σε καλλιτέχνες  που δεν είναι ιδιαίτερα εμπορικοί όπως είμαι εγώ.

-Κοντά σ’ αυτά υπήρχαν στιγμές που απογοητεύτηκες από το χώρο από τον τρόπο που λειτουργεί. Σκέφτηκες ποτέ να τα παρατήσεις;

Ναι. Πολλές φορές, πολλές.

– Ένας λόγος; Το σύστημα, το κύκλωμα, οι παρέες ;

Όχι, με το κύκλωμα της παρέας δεν είχα κανένα πρόβλημα, ούτε με συνεργασίες  ακόμη και με τον τρόπο που δουλεύει  η νύχτα. Απλά μέχρι να καθιερωθείς κάπως, αναγκάζεσαι να κάνεις δεύτερες δουλειές. Ενώ η στοχοπροσήλωση που είχα στη μουσική ήταν σωστή δεν υπήρχε βοήθεια από κανέναν, Κράτος και Δήμοι δεν τροφοδοτούν τη νέα γενιά κι εγώ πια δεν είμαι και νέα, όλα αυτά με γονάτισαν.

-Μία επιτυχία που χαίρεστε γι αυτήν και μια αποτυχία που θα θέλατε να ξεχάσετε;

Πέρσι πραγματοποίησα μια πολύ όμορφη συναυλία στο θέατρο Καστράκι Γρεβενών. Ήταν το θέατρο που έβλεπα  όλες τις παραστάσεις όταν ήμουν μικρή. Είχα δει όλους τους καλλιτέχνες  εκεί και έλεγα κάποια στιγμή πως θέλω να τραγουδήσω. Ήταν πολύ συγκινητικό.  Το ότι βρέθηκα δίπλα στην Τάνια Τσανακλίδου στο Ηρώδειο, όπως το αφιέρωμα που έκανα στο Θάνο Μικρούτσικο στο Ολύμπια ήταν για μένα αξέχαστο, ένιωθα σα να μην βρισκόμουν στη γη. Ένα απίστευτο συναίσθημα που δεν το έχω ξαναζήσει μέχρι τώρα. Και βέβαια η συνάντησή μου με τον Μίκη Θεοδωράκη να είναι δίπλα μου και να μου κουνάει τα χέρια δείχνοντας  τα τραγούδια… πραγματικά είμαι πολύ γεμάτη. Πάλι στο Ολύμπια με το αφιέρωμα στον Μάνο Λοίζο να τραγουδώ με τον Βασίλη Παπακωνστίνου… . Η ζωή μου έχει φερθεί καλά.

-Ωραίες  στιγμές σου εύχομαι να τις ξαναζήσει, ωστόσο αποτυχίες υπάρχουν;

Έχω αλλά δεν μ’ αρέσει και δεν χρησιμοποιώ αυτή τη λέξη μέσα μου. Δεν θεωρώ ότι υπάρχουν αποτυχημένοι. Υπάρχουν στιγμές όμως που δεν δόθηκε μαγεία την ώρα που βρίσκομαι πάνω στη σκηνή και τραγουδώ,  είναι σαν να μην έγινε η ερωτική πράξη με τον κόσμο. Αυτό είναι για μένα αν θέλεις, κακή στιγμή…

-Αυτό οφείλετε στον καλλιτέχνη, ή ο κόσμος δεν ήτανε έτοιμος; …

Όχι απαραίτητα. Μπορεί να δίνεις το 100% αλλά από κάτω ο κόσμος να μην είναι ακόμη έτοιμος να σε δεχτεί.

-Σε μια παράσταση, ποιο είναι το πιο σημαντικό που θα’ θελες να δώσεις στο κοινό ώστε φεύγοντας να το πάρει μαζί του;

Να ανοίξουνε την πόρτα της καρδιάς τους και να νιώσουνε πιο ευτυχισμένοι ή πιο ερωτευμένοι με κάτι. Να φεύγεις από το χώρο της συναυλίας και να λες ότι ένιωσες όμορφα. Να νιώθεις καλά ακόμα κι αν έχεις κλάψει. Και αυτό ωραίο είναι.

Τι σημαίνει για σας η ποίηση; Πιστεύετε ότι μπορεί να παίξει έναν ευρύ καταλυτικό ρόλο σήμερα, μέσα σε έναν αφόρητα υλικό κόσμο, απογυμνωμένο από πνεύμα; Ή θα απευθύνεται πάντα σε μια πνευματική ελίτ;

Η ποίηση έχει πολλές σημασίες. Εγώ κάθε φορά που ακούω αυτή τη λέξη, σκέφτομαι τι ποιείς στην καθημερινή σου ζωή.. Οι πραγματικοί ποιητές ήταν αυτοί που αφιέρωσαν πάρα πολύ χρόνο ώστε να παρατηρούν τον κόσμο και να γράφουν τα ποίημα τους. Επειδή όμως όπως λες, ζούμε σ’ έναν υλικό κόσμο, είμαστε δηλαδή στη γρήγορη κατανάλωση, δυσκολεύομαι να διαβάσω  κείμενα που να με συγκινήσουν. Ωστόσο κάθε γενιά έχει τους ποιητές της. Θα περιμένουμε να δούμε.

-Να μιλήσουμε για τη τελευταία σου παράσταση, «17 ταπεινά ρέκβιεμ για το μέλλον» που θα παρουσιάσει στη Θεσσαλονίκη στο κλαμπ του Μύλου. Τι θα ακούσει, τι θα απολαύσει, τι θα δει ο κόσμος που θα’ ρθει να σε δει.

Πέρσι μου έγινε μια πρόταση από την οικογένεια του Μικρούτσικου. Μου είπε η γυναίκα του ότι με εκτιμούσε και πως θα ήθελε να συνεργαστούμε. Οπότε μου έδωσαν το ελεύθερο να ακούσω το έργο του και να φτιάξω μια παράσταση όπως εγώ αντιλαμβάνομαι με την ομάδα μου.  Έτσι, δουλέψαμε πάνω στο τραγούδι «Ταπεινό ρέκβιεμ για το μέλλον του Αλκη Αλκαίου από το  δίσκο «Εμπάργκο».  Πρόκειται για 17 τραγούδια με μεγάλη δύναμη και ευαισθησία, τόσο σημαντικά που ήθελα να μεταφέρω μέσα από τη δική μου φωνή.

-Τέλος, θέλω να μου πεις τι σου αρέσει και τι δεν σου αρέσει όταν έρχεσαι στη Θεσσαλονίκη.

Αχ, Παναγιά μου, τέλεια. Καταρχάς, πρέπει να σου πω ότι έρχομαι μια φορά το μήνα πια, γιατί διδάσκω φωνητική σε έναν πολύ ωραίο χώρο που λέγεται το Χορόδεντρο.

-Άρα την έχεις μάθει την πόλη, την γνωρίζεις καλά;

Την Θεσσαλονίκη την γνωρίζω από όταν ήμουν μικρή γιατί όλα τα παιδιά από τα Γρεβενά, θέλουμε να πάμε στη «μεγάλη πόλη»…  Νιώθω ότι ταυτίζομαι με τους ανθρώπους, με τους Βόρειους γενικότερα γιατί πολύ απλά η επικοινωνία είναι άλλη μαζί τους, δεν μπορώ να το εξηγήσω αλλιώς… Αλλά με στενοχωρεί γιατί τα τελευταία χρόνια, νιώθω ότι την πόλη σαν να την έχουν παρατήσει, σα να στερείται της ομορφιάς που είχε. Δυστυχώς υπάρχει φθορά.

-Ευχαριστώ θερμά 

-Πληροφορίες για τη μοναδική συναυλία της Μαρίας Παπαγεωργίου εδώ

-Ακούστε όλη την ηχογραφημένη συζήτηση μέσω του Youtube, εδώ