Γράφει ο Μανώλης Ιωαννίδης για την Κουλτουρόσουπα
Υποτίθεται ότι είναι ένα μουσικό ταξίδι κάθε άλμπουμ (ep=extendedplay, στη συγκεκριμένη περίπτωση). Εδώ έχουμε ένα πολύχρωμο, ατέλειωτο πανηγύρι-τρενάκι του τρόμου/χαράς(;)που προσφέρει ξεγνοιασιά, φρου-φρου κι αρώματα. Τραπ στη μια γωνία, κλαρινογλέντι στην άλλη, gangsta περιρρέουσα διάθεση και ένα τουρλού ήχων από διαφορετικές γωνιές του κόσμου για γερά στομάχια. Μια φρέσκια, όχι και τόσο συνηθισμένη πρόταση, που μπορεί να χάνεται μέσα στην αυτοαναφορικότητά της ή να παγιδεύεται στην προσπάθειά της να γίνει viral, αλλά που διαθέτει στιλ και «γωνίες». Το ποιον κόβουν αυτές, μένει να φανεί στο μέλλον.
TUCUTUM
Το εν λόγω κοκτέιλ σερβιρίστηκε καλοκαίρι του ’23 και ήταν το «Zari» πριν το «Zari». Ας το στέλναμε αυτό, κι όχι απλώς πρώτοι θα βγαίναμε, Νόμπελ Λογοτεχνίας θα παίρναμε! Για να μην πω και Ειρήνης, μιας και θα απειλούσαμε την παγκόσμια κοινότητα ότι θα το παίζαμε στη διαπασών σε λούπα, μέσα από αεροπλάνα της πολεμικής αεροπορίας μέχρι να παύσει κάθε πολεμική σύρραξη στην υφήλιο.
Ήταν ίσως η πρώτη τραπικιώτικη έκρηξη της Σάττι που πήγε λίγο πιο mainstream, κάνοντας κάτι Κούπες και κάτι Μάντισσες να μοιάζουν περσινά, γλυκά σταφύλια. Η πολωτική επίδρασή του ανάμεσα στους «Η Σάττι είναι μια μουσική ιδιοφυΐα (αλλά μη με ρωτήσετε να σας πω άλλες)» και στους «Χριστέ μου, τι ντεκαντάνς (η σοβαροφάνειά μου είναι αντίστοιχη της στενομυαλιάς μου)» τόσο υπέροχη, που σας προτείνω ακόμη κι αν δεν έχετε την παραμικρή επιθυμία ν’ ακούσετε το βίντεο ή να δείτε το τραγούδι, να πάτε στο YouTube και να διαβάσετε τα σχόλια.
Πραγματικά ό,τι έχει ειπωθεί, σωστά ή όχι, για το «Zari», ταιριάζει και στο μεγάλο, πιο κουλ, επαρχιώτικο ξαδερφάκι του, «TUCUTUM». Είναι, πώς να το πω, Σάττι το τραγούδι: kitschrevival, neo-panygiri, χιπστερομπουζούκια. Είναι κάτι ανάμεσα σε ανυπότακτη, σαρκαστική μεταμοντέρνα τέχνη και doomscrolling επιληπτική καταδίκη. Αν η καγκουροσύνη είχε εικονογραφημένο λήμμα σε κάποιο λεξικό, η εικόνα θα ‘πρεπε δικαιωματικά να είναι οποιοδήποτε καρέ απ’ το βίντεο κλιπ του τραγουδιού.
Σ’ αυτό το σημείο να αναφέρω ότι ξέρω σχεδόν όλους τους στίχους του τραγουδιού, το οποίο θεωρώ θαυμάσιο και ότι ντουμπλάρει και σαν κωμικό ακτ. Ακροβατεί επικίνδυνα ή και χαριτωμένα στα όρια της παρωδίας και της φάρσας το όλο εγχείρημα, κατ’ εμέ. Ηθελημένα ή όχι, ας το κρίνει ο καθένας. Εμένα με κάνει να γελάω, τέλος πάντων και δε θα κάτσω να ψάχνω ψύλλους… εκεί που δεν υπάρχουν.
ZARI
(κάνω, με ελάσσονες τροποποιήσεις, αντιγραφή/επικόλληση αυτών που έγραψα πριν τον ημιτελικό της Eurovision, γιατί 1ον ισχύουν ακόμη, 2ον έπεσα μέσα στην πρόβλεψη μου, πράγμα ειλικρινά σπάνιο για την αρχοντιά μουκαι 3ον πρέπει να ξέρουμε πόσο χρόνο αφιερώνουμε και σε τι, σε αυτήν τη μάταιη ζωή)
Εμένα το τραγούδι μου αρέσει πολύ. Ειδικά το δεύτερο μισό, υπερβολικά. Είναι απ’ της σπάνιες φορές που μου αρέσει ελληνικό τραγούδι. «Άνοιξη» δεν είναι αλλά είναι banger. Ο ντόρος έγινε με το βίντεο, φρονώ, κυρίως γιατί δε μας αρέσει να βλέπουμε τι πουλάμε της ξένους: filotimo, marbles, filoxenia, appodixi.
Το τραγούδι θεωρώ ειλικρινά ότι ανήκει στην εποχή του και είναι εξαίρετα ταιριαστό για Eurovision- κιτς, αισθαντικό, μελωδικό είναι τραπικιώτικο, με dance break. Mια εμφιαλωμένη ΔΕΠΥ made in Greece σε 3 λεπτά, με λίγα λόγια.
Για το ταλέντο της Σάττι δε θα μιλήσω εγώ, γιατί απλούστατα είναι σαν να μιλάει της βοθρατζής για την καλλιτεχνική μαεστρία του Μιχαήλ Άγγελου. Όποιος δεν είναι κουφός ή τυφλός, της ψάξει στα You Tubes. Και δεν είναι μόνο το ταλέντο στη φωνή που διαθέτει ομολογουμένως σε εκτάρια. Είναι και στη μουσική σύλληψη, ή στην αναδιαμόρφωση και τη μεταφορά του παλιού στο τώρα. Τουλάχιστον εγώ έτσι τη γνώρισα, απ’ το Μαργούδι, το Chichovite Konye, της Κούπες, το KavalZviri. Και μετά ήρθαν Tucutum και λοιπά αριστουργήματα.
Η Σάττι, πάρα το απεριόριστο ταλέντο της, μου βγάζει υπερβολική σιγουριά στα όρια της φιλαυτίας. Κι επειδή η μουσική είναι και οπτικό μέσο- δεν έχω δει στη ζωή μου πιο φυσικά κακόγουστο άνθρωπο. Είναι λες και βάζει ένα μεθυσμένο εφτάχρονο να διαλέγει τα ρούχα της πετώντας βελάκια σε φωτογραφίες απ’ αυτά. Αλλά (κι εδώ είναι το κλου της υπόθεσης) είναι ποπ σταρ και είναι η αλήθεια ότι το κιτς είναι πραγματικά μέρος του παιχνιδιού ανέκαθεν.
Τι λένε τα στοιχήματα: Τελικός, δεκάδα στο ρελαντί. Τι λέει η Αφεντιά μου: Ανεβαίνουν πολλοί, πολύ- κάπου μεταξύ των τελευταίων μονοψήφιων και των πρώτων διψήφιων μάλλον θα βρεθεί η χώρα που ‘ναι γνωστή τόσο για τα αρχαία της όσο και για τον διακαή έρωτά της με τα μνημόνια.
STIN IYIA MAS
… ρε παιδιά. Anyway.
Νιώθω ότι τηλεμεταφέρθηκα κάπου όπου το ΠΑΣΟΚ είναι ακόμη ισχυρό, ξεφυλλίζω Αυριανή, στην τηλεόραση-καταψύκτη παρακολουθώ Βασίλη Μπουγιουκλάκη να μιλάει με απλούς, λαϊκούς ανθρώπους (που εννοείται ότι βλέπουνανελλιπώςΚαναλάρα29), ενώ περιμένω κάτι επιδοτήσεις απ’ τα πακέτα Ντελόρ, να κυκλοφορήσω την Πουλουδιά μου σε κάναν Τερλέγκα, σε κάναν Μάκη.
Στο «ZARI» λέει κάπου Μα-ρί-να!. Εγώ θα πω στο «STIN IYIA MAS» Κλα-ρί-να!.
Αφού έκανε το αγροτικό της στην ποιότητα (διαβάζεται πχιότητα), η Σάττι μας βομβαρδίζει με αυθεντικό, ανελέητο κλαρίνο χωρίς αύριο, σε μια χρονοκάψουλα για άλλες, πιο αθώες εποχές. Δηλαδή δίνει την ευκαιρία σε όσους δεν ήταν γεννημένοι, όταν άνθιζαν τα γαρύφαλλα τις νύχτες και ήταν το κυριότερο συνάλλαγμα στη διασκέδαση του δοξασμένου έθνους μας, να λικνιστούν σε hyper-σκυλάδικο ρυθμούς. Για μένα αποδεικνύεται άλλη μια φορά ότι στην τέχνη, ένα μικρό ποσοστό πρόκειται για το έργο καθαυτό- το περικείμενο, το παρελθόν, ο πομπός, το zeitgeist, το marketingείναι οι υπόλοιποι συντελεστές, με μεγαλύτερη δυνητικά βαρύτητα.
Δε θέλω να υπερβάλλω- 5 στα 5 αστέρια, μην πω και παραπάνω. Αριστοκρεούργημα. Πανωλεθρίαμβος. Μυρίζει πούρα κι αλκοόλ η οθόνη μου.Στείλτε βοήθεια, δεν μπορώ να σταματήσω να το ακούω, θα με διώξουν απ’ την οικοδομή. Και μένω σε μονοκατοικία! Απ’ όλους τους φρανκενσταϊνισμούς που υπάρχουν σε αυτό το πανηγύρι,το θεωρώ αυθαίρετα την καρδιά του δίσκου. Ή και το έντερο- κάτι πλήρως αντιπροσωπευτικό έστω, για να καταλάβει κανείς την εσάνς και πού θέλει να το πάει το πράγμα η καλλιτέχνιδα. Ωπ, λάθος, ποιου δίσκου- του digitalepεννοώ.
LALALALA
Bollywood; Trollywood; Κάπου μακριά απ’ τη μιζέρια έστω.
Είναι ωραίο, γενικά, να μην βομβαρδίζεσαι με κατάθλα από παντού. Χωρίς να είμαι δυνατός γνώστης μουσικής, μπορώ να σας απαριθμήσω καμιά δεκαριά τραγούδια για να κόψετε τις φλέβες σας, off the top of my head. Αλλά δεν ξέρω πόσο εύκολα μπορώ να σκεφτώ εύθυμα, χαζοχαρούμενα άσματα, που να ‘χουν όμως και μια μουσική πρόταση από πίσω (ανεξαρτήτως αν τη δεχόμαστε ή όχι). Καλά, μερικοί έξυπνοι θα πείτε μα και με το «LALALALA» θέλουμε να κόψουμε τις φλέβες μας. Ναι, χαχαχα, πάρα πολύ αστείο. Αλλά δύσκολα μπορεί να αρνηθεί κάποιος ότι και το χτυπητό χρώμα, η διάθεση για ανεμελιά και η ανάγκη να μην παίρνεις τον εαυτό σου και πολύ στα σοβαρά δεν είναι προσταγές σε πείσμα των καιρών.
Για κάποιον λόγο γίνεται viral η Σάττι. Φυσικά αυτό χρησιμοποιούν οι σκληροπυρηνικοί που τη θεωρούν ό,τι καλύτερο συνέβη στη μουσική ever, γιατί ως γνωστόν πάντων χρημάτων μέτρον εστί virality.Αλλά, είτε μας αρέσει είτε όχι, πετυχαίνει. Το άλμπουμ της βρίσκεται παρέα με άλλα καλλιτεχνών του παγκόσμιου στερεώματος και αυτό δε γίνεται να το παραβλέψουμε μόνο και μόνο επειδή δεν είναι του γούστου μας. Εξάγουμε Σάττι, πάρτε το χαμπάρι. Κι ενώ το δικαίωμα να το δεχόμαστε ή όχι, είναι φυσικά αναφαίρετα δικό μας, πρέπει να καταλάβουμε σε ποιον κόσμο ζούμε- κι αν είμαστε, τολμηροί γιατί. Πρέπει να καταλάβουμε τι πουλάει, πώς και σε ποιους, αν θέλουμε να έχουμε, έστω μια τυπική επαφή με την πραγματικότητα (άλλα όχι και πολλά-πολλά).
Δε νομίζω να ξανακούσω (οικειοθελώς) το τραγούδι, αλλά αγοράζω τόσο την μεθυσμένη ευθυμία όσο και την αγαθή ανοησία του.
EIMAI KALA
Νομίζω ότι έχει και κωμικό ένστικτο είτε η Σάττι είτε ο μουσικός της περίγυρος.Life coach ing με beatακι από Ελλαδιστάν έχετε ακούσει; Ήρθε η ώρα.
MIXTAPE
Και φτάνουμε στο πολυσυζητημένο (από κάποιους, κάπου) «MIXTAPE»… Τύφλα να ‘χει ο Φρανκενστάιν.Μια ειλικρινή αποθέωση τη καγκουριάς και του ήχου που βασιλεύει παγκοσμίως την τελευταία δεκαετία. Είναι καιgangstatrapper η Μαρίνα, τύπου μην τη στραβοκοιτάτε γιατί θα σας χώσει καμιά μπούφλα στα δόντια, εντάξει; Και μην κάνετε και άσχημα σχόλια, γιατί μαζεύονται με τους πυρσούς οι fansτης, και επειδή κάποιοι απ’ αυτούς έχουν αρκετά λείους εγκεφάλους, θα ‘χουμε τρεχάματα. Και πυρόσβεση στην Ελλάδα καλοκαιρινή περίοδο, ισοδυναμεί με γεμάτο πηγάδι στη Σαχάρα καταμεσήμερο.
Εγώ προσωπικά δεν θα έλεγα όχι αν κάποιος μου έλεγε ότι το «τραγούδι» αυτό είναι τέχνη. Όσο τέχνη είναι ο αφαιρετικός εξπρεσιονισμός, που πλασάρεται ως η πραγματική απογείωση του ανθρώπινου πνεύματος και η πεμπτουσία της κουλτούρας, άλλο τόσο μπορεί να θεωρηθεί και αυτό το… συνονθύλευμα, ένα streamofconsciousnessδιαμάντι (μπορεί και μαργαριτάρι) που αντιπροσωπεύει την αφιλτράριστη ανησυχία του καλλιτέχνη, τις ετερόκλητες επιδράσεις του και τις αντιφατικές του τάσεις, που μέσα από το εντελώς προσωπικό βρίσκουν αντίκρισμα στο καθολικό.
Κάτι γελοία δίπολα «μου αρέσει-δε μου αρέσει» τα αφήνω για άλλους. Ούτε ‘γω θα ξανακούσω μάλλον αυτό το τουρλουμπούκι, μα δε νομίζω ότι η καλλιτεχνική του αξία μειώνεται απ’ αυτό. Είτε η κωμωδία είναι με επίγνωση είτε όχι, εμένα η φάρσα της όλης υπόθεσης μου αρέσει.
Α, και μιας που ρωτάει η Μαρίνα «Στο χωριό σας είχατε reggaeton;». Να απαντήσω, που αν και δεν αναρωτήθηκα αν πρόκειται για reggaetonή συρτό το Zari (στο οποίο αναφερόταν ο προβληματισμός περί reggaeton). Εσύ, Μαρίνα, στο χωριό σου είχεςEurovision;
Επίσης, αν η 11η θέση στη Eurovisionσου δίνει την αυτοπεποίθηση να λες ότιμας πήγες τάπα, θα ‘πρεπε μάλλον να ασχοληθείς εσύ με το life coaching. Να μας δείξεις πώς να ‘χουμε την αυτοπεποίθηση σου.
Ah THALASSA
Είναι τραγούδι Σάττι από το προηγούμενο άλμπουμ (Yenna, 2022). Είναι αυτό που ίσως να περιμέναμε και αυτό που ήθελε να ανατρέψει η ίδια για να αποφύγει την κατηγοριοποίηση, σ’ αυτό το εκσυγχρονισμένο παραδοσιακό είδος που έφερε στο προσκήνιο.
Πιο τραγουδένιο τραγούδι, με δομή και μελωδία. Ταιριαστά παράταιρο απ’ το υπόλοιπο γλέντι.
ΕΝ ΚΑΤΑΝΤΕΙΚΛΙΔΙ
Τι να πεις για τη Σάττι… που δεν το ‘χει πει η ίδια για τον εαυτό της. Ξέρετε, στη Eurovision, είθισται ο τελικός να ξεκινάει με την παρουσίαση των συμμετεχόντων που κρατάνε και τη σημαία της χώρας. Δε θα μου έκανε εντύπωση αν η Σάττι έβγαινε με σημαία του εαυτού της. Αν το ‘κανε, θα την λάτρευαν ακόμη πιο βάναυσα αυτοί που χοροπηδάνε σαν μπαμπουίνοι με οίστροσε κάθε της κίνηση ή χασμουρητό.
Αυθεντικό, ξεκάθαρο κι αδιαπραγμάτευτο πανηγύρι το P.O.P.. Ένα πολυσυλλεκτικό, ώρες-ώρες αλλοπρόσαλλο, συχνά όχι ακριβώς μουσικό εγχείρημα, που θα ‘κανε τον Φρανκενστάιν να μοιάζει με συνεκτικότατη ύπαρξη. Και ξέρετε κάτι, προσωπικά, το θεωρώ εξαιρετικό πανηγύρι κι ένα στο οποίο θα πήγαινα. Είναι το λεπτό, το χωρίς στρώσεις, είναι η ζαριά ανάμεσα στο αναζωογονητικά ανάλαφρο και το αδιαπραγμάτευτα βλακώδες. Έχει μια σπουδαία ιδιορρυθμία, την οποία στη συγκεκριμένη προσπάθεια, αγοράζω πιο πολύ ως ιδέα παρά ως εκτέλεση.
Κάποιες στιγμές το ep προσφέρει λίγη παραπάνω επιληψία, η αλήθεια να λέγεται. Δεν καταλαβαίνεις πού ξεκινάει το τραγούδι και πού τελειώνει, δεν καταλαβαίνεις πού κρύβεται το τραγούδι, δεν καταλαβαίνεις γιατί υπάρχει. Γίνεται ενοχλητικά, κατά την άποψή μου, αδέσποτο κι ασυγκράτητο, κι όχι με την καλή έννοια. Αλλά αυτή η εξπρεσιονιστική προσέγγιση μου δίνει την εντύπωση του «αυτό θέλω να πω και αν γουστάρετε», που εγώ την εκτιμώ ατέλειωτα στους καλλιτέχνες.Δεν είναι όλα για όλους, κι όποιος δεν μπορεί (και συμπεριλαμβάνω και τον εαυτό μου), δρόμο. Με το συμπάθιο.
Τώρα αν προσπαθούν να βγάλουν τη Σάττι Μπεττόβεν, οι φαν της, πιο πολλά λέει για αυτούς θεωρώ, παρά για το ίδιο το δημιούργημα. Αν οι επικριτές τη θεωρούν ντροπή της μουσικής, πάλι περισσότερα καταλαβαίνουμε για αυτούς.
Συμπερασματικά, είναι ένα άλμπουμ που θα εκτιμήσετε αν έχετε το attentionspan και την προσωπικότητα νεογέννητου golden retriever, που άρχισε τα ναρκωτικά από νωρίς.
