.
Με αφορμή άρτια καπιταλιστικές γιορτές αφιερωμένες σε αυτόν, αποφάσισα να συγκεντρώσω μια λίστα με τραγούδια που έχουν να κάνουν με διάφορες μορφές-πόζες του έρωτα. Όχι για να φτιαχτούμε ή να κάνουμε ατμόσφαιρα (περιλαμβάνεται βέβαια κι αυτό) αλλά για να ακούσουμε διαφορετικές ιστορίες, από διαφορετικές οπτικές και διαφορετικά σύμπαντα, με επίκεντρο αυτή την ασθένεια.
Κάποια απ’ αυτά έχουν μία περίεργη θέση και μπορεί να θεωρούνται παράταιρα. Αλλάς νομίζω ότι όλα έχουν να κάνουν με τρόπο ουσιώδη μια συνεισφορά για το θέμα που μας αφορά. Δεν πρόκειται για αραδιασμένα τραγούδια αγαπησιάρικα και όλα τι ωραία, τι καλά.
Με τη μουσική των 80’s υποθέτω ότι έχω κάποια εμμονή και αυτό αποτελεί την απάντησή μου στην δυνητική ερώτηση «Και γιατί στα 80’s, παρακαλώ»;
You Spin Me Round (Like a Record), Dead or Alive (1984)
Ξεκινάμε με την αναπόφευκτη ζάλη του έρωτα. Ξεκάθαρη περίπτωση πάθους απ’ την πρώτη ματιά και μπαίνουμε στο πρώτο (συνειδητό) στάδιο του έρωτα κι ο Θεός (οποιοσδήποτε, σε τέτοιες υποθέσεις που μπλεκόμαστε) βοηθός. Όλα αρχίζουν από την εντύπωση και την επιθυμία του άλλου μόνο και μόνο επειδή φαίνεται σφόδρα διασκεδαστικός.
Όπως γυρίζουν τα βινύλια έτσι και το κεφάλι του μακαρίτη Pete Burns, όταν βλέπει το αντικείμενο του πόθου του. Ναι, αντικείμενο, τι να κάνουμε. Γιατί κακά τα ψέματα, ένα αξιομνημόνευτο ποσοστό των περιπτώσεων τραυματισμού από τα δηλητηριασμένη βέλη του φτερωτού κωλόπαιδου, έχει ως εναρκτήριο τόπο τα μάτια και τις υποσχέσεις που δίνουν στον εαυτό τους για διασκέδαση. Ίσως η πρόσκαιρη διασκέδαση/ έξαψη να είναι ένα από τα μετρήσιμα θετικά του έρωτα, τι ίσως δηλαδή…
Για κάποιους πιο μερακλήδες μπορεί καταλληλότερη να είναι η εκδοχή του Flo του Rida, με τους εξαιρετικά άμεσους και ειλικρινέστατους στίχους You spin my head right round, right round, when you go down, when you go down town.
She Sells Sanctuary, The Cult (1985)
Είναι τόσο απλοί και στερεοτυπικά (εμπορικού) ροκ οι στίχοι καθώς και αυτό που εκφράζουν, σε σημείο πους τους νιώθω αφόρητα αληθινούς. Είναι μία ματιά στην ψυχώ του αρσενικού θηλαστικού που θέλει το θηλαστικό του άλλου είδους, ψάχνοντας τόσο απεγνωσμένα, το καταφύγιό του. Βέβαια- εξαίρετη ιδέα να δίνεις τέτοια δύναμη σ’ ένα άλλο θηλαστικό!
Ο τραγουδιστής και δημιουργός το είπε ευθαρσώς: Έχω κάνει σεξ και είμαι πολύ περήφανος γι’ αυτό. Γι’ αυτό είναι το τραγούδι. Μπορεί κανείς ν’ αρνηθεί αυτή τη πλευρά του έρωτα; Βεβαίως και μπορεί! Αλλά μόλις σταματήσει να παριστάνει τον μασκαρά μπροστά σε κόσμο, κατ’ ιδίαν μάλλον δε θα μπορεί να την αγνοήσει. Αν όντως δεν έχεις άλλο καταφύγιο, και τα βομβαρδισμένα ή χειρότερα αυτά που πας και σε βομβαρδίζουν τα ίδια, καλά είναι.
Ανεξαρτήτως του πόσα καλύπτει το πάθος και η λαγνεία, αμφότερα βαράνε ουσιώδη ρόλο στις ερωτικές συναλλαγές. Δεν μιλάμε αν οδηγούν σε αδιέξοδα ή όχι παρά μόνο παρουσιάζουμε όσες περισσότερες αλλαξιές αυτού του πράγματος ονόματι «Έρωτα».
Blue Monday, New Order (1983)
Βρίσκω βαθιά ενδιαφέροντες τους πρώτους στίχους How does it feel, to treat me like you do? Μα χέστηκε ο άλλος πώς νιώθεις εσύ. Βέβαια υπάρχει και πιο αισιόδοξο σενάριο- να θέλει να σε πονέσει για να αντλήσει ευχαρίστηση από τη γεύση του δικού σου πόνου. Μάλλον δεν είναι και τόσο ευχάριστο σενάριο αλλά από μια οπτική είναι το ευτυχέστερο για κάποιες περιπτώσεις που αδιαφορία σημαίνει απομόνωση και απόρριψη θανατική ποινή.
Ταιριάζει κατά τη γνώμη μου και η μουσική με τους στίχους. Η κυκλικότητα και η επανάληψη σε μια κατάσταση που δεν αλλάζει. Κακά τα ψέματα, αν δεν ήταν η μουσική τόσο απροκάλυπτα χορευτική δε θα γινόταν τραγούδι-ύμνος δικαιότατα αναγνωρίσιμο από τις πρώτες δυο τρεις νότες.
You Give Love a Bad Name, Bon Jovi (1986)
Ένα εξαίρετο παράδειγμα ευνουχισμένου ροκ με στίχους που απευθύνονται σ’ ένα ευρύ αγοραστικό κοινό. Μπορεί να ‘χουν κάνει κάνα δυο, τρία μπανάκια στη λίμνη Κλισέ αλλά παρουσιάζουν θεωρώ εξαιρετικά μια ερωτική ιστορία μεταξύ ατόμων ενδιαφέρουσας συναισθηματικής νοημοσύνης.
Για τα δικά μου τα γούστα, το τραγούδι δεν έχει καμιά άλλη θέση πέρα απ’ αυτή του «Δεν είχα τι εύπεπτο παλιό τραγουδάκι να ακούσω και θέλω λίγο να ροκάρω». Παρά ταύτα ακόμη και ο τίτλος είναι πιασάρικος. Αναρωτιέται βέβαια κανείς- είχε ποτέ η αγάπη ή μάλλον ο έρωτας, που θα ταίριαζε καλύτερα στη συγκεκριμένη περίπτωση, τόσο καλή φήμη για την υποβαθμίζουν μερικοί-μερικοί; Ο καθένας διαλέγει το δηλητήριο του, τι ζητάς τα ρέστα σου κύριε;
Δεν έχουν αξία οι υπεραναλύσεις- ας απολαύσουμε τα αμφιβόλου γούστου ρούχα του Jon και των υπολοίπων καθώς συμφωνούμε ότι κάποιοι και κάποιες είναι να τους μηνύσει η Αγάπη, κατάσταση.
When Doves Cry, Prince (1984)
Δεν είναι δυνατόν να πίστευε κανείς ότι o Prince δε θα ‘χε να συμβάλλει για τα περί έρωτος. Και με αυτή τη μινιμαλιστικά δομημένη του προσφορά μάλλον μας βάζει σε σκέψεις. Είμαστε τελικά καταραμένοι να ‘μαστε οι γονείς μας ακόμη και στις ερωτικές μας σχέσεις; Δηλαδή ως εκεί φτάνει η επιρροή τούτη;
Ούτε ο ήχος από κλαμένα περιστέρια δε μπορεί να πείσει μια καρδιά που απλώς… δεν ταιριάζει με το σχήμα της δική σου. Τόσο απλό όσο και απαίσιο. Μένεις ν’ αναρωτιέσαι γιατί ουρλιάζετε και γιατί πατάτε (τα λάθος) κουμπιά του άλλου. Και να παγώνεις σε τούτο το μάταιο κόσμο.
Σε πιο μουσικό επίπεδο, αποδεικνύεται ότι αν έχεις πραγματικά κάτι να πεις φτάνει ένα sample από προγραμματισμένα ντραμς και δυο-τρεις συγχορδίες να μπαινοβγαίνουν στο τραγούδι. Αν μπορείς να παίξεις κι ένα σόλο-έκρηξη στην κιθάρα, στην αρχή ή στη μέση ή κάπου τέλος πάντων, ακόμη καλύτερα.
Take My Breath Away, Berlin (1986)
Σε πιο synth-pop πτήσεις πάνω απ’ τον ωκεανό του έρωτα μας πάει ο Giorgio ο Moroder. Κι όπως όλοι οι ωκεανοί είναι γεμάτος σκουπίδια. Αλλά βγαίνω εκτός θέματος…
Γιατί να μην είναι καμιά φορά ο έρωτας αυτό που μας πουλάνε οι γλυκούλικες οι χολιγουντιανές ταινίες, που μοιάζει τα πάντα να λύνονται με ένα καλό φάσωμα; Ηλιοβασίλεμα με φόντο τη θάλασσα, χαμούρεμα σε αυτοκίνητα, αεροπλάνα, μηχανές, όπου αλλού βρίσκουμε πρόχειρο. Βασικά, όντως γιατί όχι! Κάποιο τυχεροί αυτά τα ζουν πραγματικά, το παραμύθι δεν εξαντλείται στον Maverick και την Charlie. Και πραγματικά μπράβο τους. Αρκεί να μην τα ζουν μπροστά μας.
Μ’ ένα τόσο ατμοσφαιρικό τραγούδι, με το synth να βασιλεύει και να θυμίζει σε ποια δεκαετία βρισκόμαστε, μάλλον εύχεται κανείς να υπάρξει κάποιος που στη θέα του να ξεχνά ν’ αναπνέει. Ή μάλλον εκτιμάμε αυτά που έχουμε.
You Keep Me Hangin’ On, Kim Wilde (1986)
Σε οικεία ποπ μονοπάτια ανταμώνουμε την Kim Wilde. Περιηγείται τους λαβύρινθους του έρωτα, περιμένοντας κάπως να ξεφύγει από τα δίχτυα του εραστή-βασανιστή της. Όσο και να τον οικτίρεις και να το διώχνεις τον άλλον, όταν εξακολουθείς να τον θες λούζεσαι το μεγαλείο του έρωτα.
Για κάποιους είναι ένα παιχνίδι- να δεις πόσα μπορείς να κάνεις τον άλλο να αντέξει. Ο άλλος το καταλαβαίνει και προσπαθεί να ξεφύγει. Αλλά μάλλον προσπαθώντας να ζητήσει την άδεια του πρώτου κάνει τα πρώτα δέκα βήματα πίσω. Αλλά… έρωτας. Τον διώχνεις, τον αφήνεις να φύγει, καταλαβαίνεις ότι περιμένεις πράγματα που δε θα σου δώσει αλλά εδώ έχουμε το αναπόφευκτο του έρωτα. Ποιος σου είπε ότι κρατάς τον έλεγχο του εαυτού σου;
Ω, η κατάντια…
Careless Whisper, George Michael (1984)
Όποιος ενίσταται στην αισθαντικότητα μόνο και μόνο επειδή είναι χιλιοπαιγμένο, τι να πω, το κρίμα στο λαιμό του. Αυτό που πουλάει ο George εγώ τ’ αγοράζω. Επειδή έγινε hit δε σημαίνει ότι δεν είναι ένα τραγούδι που εκπροσωπεύει εξαιρετικά μία έκφανση της ερωτικής επιθυμίας και πιο συγκεκριμένη την στιγμή της κατανόησης ότι γυρισμός δεν υπάρχει κι όλα τέλειωσαν. Τελείωσε κιόλας κάτι που ενώ δεν ήθελες να τελειώσει την έκανες την ολέθρια κουτσουκέλα σου και το τίμημα είναι να ξαναχορέψεις ποτέ όπως χόρεψες με αυτόν που πρόδωσες.
Διαβάζοντας την ιστορία του τραγουδιού στην Βικιπαίδεια η αλήθεια είναι νιώθω μια στενοχώρια για το ανθρώπινο είδος. Ή για τα αρσενικά του είδους. Όχι ότι δεν πιστεύω βέβαια στην ισότητα- φυσικά και πιστεύω ότι αρσενικά και θηλυκά είναι ισοδύναμα και ισόποσα βλακώδη. Η ιδέα ότι είναι κάτι το «σιωπηρά» (και μερικές φορές ούτε καν σιωπηρά) κουλ το να τα έχεις με δύο, τρία κορίτσια ταυτόχρονα είναι όπως και να το κάνουμε στενόχωρη και η προέλευση/έμπνευση πάνω κάτω του τραγουδιού. Διαβάστε το άρθρο στην ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια για περαιτέρω πληροφορίες.
Αλλά στην τελική στην εφηβεία το ‘γραψε το τραγούδι ο George μαζί με τον Andrew Ridgeley, παιδιά, τι να πει κανείς…
Just the Two of Us, Grover Washington Jr. (1980)
Χρειάζονται παραπάνω τελικά; Κι όσο δύσκολο και απογοητευτικό και επώδυνο και κουραστικό είναι όλο αυτό το δύσκολο παιχνίδι, ποιος τολμάει να μην παίξει… Γιατί μάλλον ίσως αξίζει να συνεχίζεις να ξυπνάς κάθε πρωί, αν έχεις την κατάλληλη παρέα στην άλλη πλευρά του κρεβατιού. Τα είπε και το ’77 ο Withers, το πόσο υπέροχες είναι οι μέρες που ξέρεις ότι θα αντικρίσεις αυτόν τον κάποιο που απλά θα σε κάνει να ξεχάσεις το βάρος της ζωής κι όλα θα φαίνονται τόσο πραγματικά και φυσικά πολύχρωμα. Τα λέει και τώρα με τον Grover στο σαξόφωνο.
.
.
Να θαυμάσει την ομορφιά αυτής της R&B σύνθεσης το θεωρώ πολύ εύκολο, όσο και να χαθεί στην ονειροπόληση ή την αναγνώριση του τι πραγματικά έχει στα χέρια και πόσο κωλόφαρδος είναι. Μια τόσο απλή και εξιδανικευμένη μορφή του έρωτα που νομίζω δύσκολα να μην έχει ζήσει κάποιος έστω και για λίγο, έστω και σε διαφορετικό σχήμα, με διαφορετικές συνθήκες.
Β
Need YouTonight, INXS (1987)
Η λαγνεία φρονώ και παίζει και πρέπει να παίζει πρωταγωνιστικό στην διαδικασία αυτή. Εφόσον δεν γίνεται προστυχιά και γελοιότητα, μείζον κατόρθωμα πιστεύω. Το κλείσιμο του ματιού είτε στη πράξη είτε με μάτια που δε φαίνονται αποτελεί μάλλον τη μισή γοητεία και μετατρέπει το πράγμα από εξαντλητική διαδικασία σε ασυναγώνιστο παιχνίδισμα.
Το πάθος λοιπόν που παρουσιάζεται σ’ αυτό το τραγούδι, αποτελεί μια περιοχή γύρω από τα σύνορα του έρωτα κι εκείνο το φάρμακο για νύχτες που δεν είναι προορισμένο να μείνουν παιχνίδι για ένα παίκτη. Έτσι, κι ο Michael Hitchens της ζητάει να του δώσει μια στιγμή, γιατί θα ανταλλάξουν πολλές απ’ αυτές αργότερα. Στιγμές και τίποτα παραπάνω, όλα να βασίζονται στο εφήμερο που ακριβώς επειδή είναι τέτοιο παρουσιάζεται και τόσο ακαταμάχητο.
Της νύχτας τα καμώματα…
Β
Kiss, Prince (1985)
Άλλος μετρ επί του θέματος. Μα ας είμαστε ειλικρινείς: έχει ειπωθεί μεγαλύτερη αλήθεια για τους πάσχοντες από έρωτα απ’ το Ijustwantyourextratimeandyour (smoochsmoochsmooch)… kiss; Φιλιά μόνο χρειάζονται και παράταση του χρόνου ανταλλαγής τους.
Μπορείς να είσαι πλούσιος, φτωχός, κουλ, άβγαλτος, να μη παρακολουθείς τις εξελίξεις στο Dynasty (το αυθεντικό, το ορθόδοξο). Αν «ταιριάζει» το φιλί σου με του αλλουνού, μάλλον χτύπησες μίνι λαχείο για μίνι ταξίδια σε μίνι δόσεις έκστασης. Μερικές φορές τα πράγματα είναι τόσο απλά. Κι όταν είναι ντυμένα με τη funk μουσική παραλλαγή του Prince, απλουστεύονται ακόμη παραπάνω και αποτελούν ανεπίσημες Βίβλους του έρωτα.
Άλλος Απόστολος της λαγνείας κι αυτός, κάτι θα ήξερε παραπάνω. Για να πρόκειται για θανάσιμο αμάρτημα (η λαγνεία) μάλλον κάτι που προσφέρει ευχαρίστηση είναι.
True, Spandau Ballet (1983)
Αδιαφορώ αν το τραγούδι θεωρείται καλτ ή αδικαιολόγητα κακόγουστο, εγώ το θεωρώ εξαιρετικά αισθαντικό. Αν υπήρχε Πανεπιστήμιο στιχογραφίας-σύνθεσης-παραγωγής θα έπρεπε να αφιερώνουν μια διάλεξη σ’ αυτό το τραγούδι με τον τίτλο «Τι θα πει ατμοσφαιρικό και πώς το True καταφέρνει να ζωντανέψει το δικό του κόσμο». Αν σου αρέσει το τραγούδι απλά ταξιδεύεις αλλού, αν σε αναγουλιάζει τουλάχιστον αναγνωρίζεις ότι έχει χαρακτηριστική γεύση (όχι, ότι είναι παρήγορο αλλά έστω).
Νεανικά σκιρτήματα, απαλές μελωδίες α λα γλυκόπικρο όνειρο και Why do I find hard to write the next line? Γιατί μάλλον ποτέ καμιά κουβέντα, καμιά εξυπνάδα ούτε ποίημα θα είναι αρκετό για να περιγράψουν το συνονθύλευμα από αισθήματα, σκέψεις, φαντασίες (κι όλους τους υπόλοιπους συγγενείς) που νιώθει κάποιος όταν κάνει το λάθος να ερωτευτεί.
Τι είναι τελικά αλήθεια και τι όχι δύσκολο να γνωρίζουμε συνειδητά. Αλλά εκείνες τις στιγμές τις ονειροπόλησης και της αδυναμίας ποιος νοιάζεται για την πραγματικότητα;
BINTEO 12: https://www.youtube.com/watch?v=AR8D2yqgQ1U
I Feel for You, Chaka Khan (1984)
Υπόσχομαι είναι το τελευταίο τραγούδι που έχει να κάνει με τον Prince (έγραψε το πρωτότυπο το 1979). Εδώ η Chaka Khan, Chaka Khan εφόσον ερμηνεύει Prince μας ενημερώνει για την σωματική διάσταση της αγάπης της. Σε σχεδόν ζωώδες επίπεδο λειτουργεί αυτή και καθιστά τον άλλο απλούστατα αναπόφευκτο. Δεν πρόκειται για τίποτα βαρύγδουπο ή μεγαλεπήβολο παρά μόνο για την έλξη που δε μπορείς κανείς να αρνηθεί.
Κακά τα ψέματα, ακόμα κι αν οι στίχοι δεν αποτελούν παράδειγμα βαριάς λογοτεχνικής παραγωγής, αν κι εγώ τους βρίσκω εύστοχους και ειλικρινείς, η μουσική θεωρώ ότι είναι ανυπόφορα διαπεραστική. Νομίζω ότι είναι δύσκολο να μην παρασύρει κάποιον να κουνηθεί έστω λίγο. Και σίγουρα δε νομίζω τυχαία αυτή τη τάση επίσκεψης των 80’s για έμπνευση στη mainstream ποπ σκηνή.
Β
Hand In Glove, The Smiths (1987)
Η αλήθεια είναι θα μπορούσα να πάρω οποιοδήποτε τραγούδι των Smiths για να σκεφτούμε πάνω σ’ αυτό. Κι άλλη αλήθεια είναι ότι θεωρώ στους στίχους του Morrissey (και στα γραπτά τριών-τεσσάρων ακόμη) κρύβεται ίσως ολόκληρη η γνώση γύρω από την ανθρώπινη ψυχολογία.
Δεν έχει νόημα να πω κάτι παραπάνω εφόσον ο Moz τα έχει γράψει και τραγουδήσει καλύτερα. Σαν γάντι ταιριάζεις με κάποιον και μετά απλώς χάνεται. Γιατί κάποιοι είναι καταδικασμένοι να είναι ερωτευμένοι με το άπιαστο, να ‘χουν βρει την καλή τους τύχη μα εκείνη να μη μένει ποτέ για πολύ.
Κι αν η καλή ζωή βρίσκεται κάπου εκεί έξω και κάποιος σου την έδειξε για λίγο και φαινόταν ότι ήσασταν εσείς εναντίον όλων και μάλιστα ούτε καν ενδιαφερόσουν ποιος ήταν εναντίον σου, αρκεί να έχεις αυτόν τον ένα, είναι ένα ζητηματάκι που αυτός ο κάποιος φεύγει και μένεις να μαγαρίζεις τη ζωή σου.
*Η φωτογραφία του άρθρου πρόκειται για το έργο του KeithHaring, “Tangled Love”, πηγή: popcanvas.co
Φωτογραφικό υλικό
