Η ηθοποιός Μαρία Αλιφέρη, μιλάει στην Kulturosupa… για όλα!

Συνέντευξη στον Γιάννη Τσιρόγλου.

Για μια μεγάλη περίοδο της δεκαετίας του 80’ έσπασε τα μηχανάκια της AGP, το πρόσωπο της είχε ανταγωνισμό μόνο με τον εαυτό της, στο θέατρο οι ουρές έκλειναν δρόμους και τα περήφημα σλόγκαν έδιναν και έπαιρναν. Είναι από τις ελάχιστες τηλεοπτικές προσωπικότητες που η λέξη λατρεία και πάθος, είχαν το δικό της ονοματεπώνυμο. Γλυκιά, πάντα χαμογελαστή, απόλυτα ευγενής, ενα ταλαντούχο και μορφωμένο πλάσμα, που είχε θα λέγαμε μια «ριψοκίνδυνη» σκέψη από αυτές όμως που μπλόκαραν την ίδια και την καριέρα της. Η οποία για ένα παράδοξο λόγο, «κάτι έγινε και μπαμ...».

Τα χρόνια πέρασαν η παρουσία της περιορίστηκε σημαντικά [αναγκαστικά;], αλλά γεγονός είναι ότι δεν ξεχάστηκε ποτέ. Πως θα μπορούσε άλλωστε. Είναι χαρά και τιμή να φιλοξενούμε στις σελίδες μας μια μεγάλη κυρία του ελληνικού θεάματος που έγραψε την δική της ιστορία και η οποία, σαν γνήσια Σπαρτιάτισσα δεν μασάει τα λόγια της...

Η ηθοποιός Μαρία Αλιφέρη, μιλάει στην Kulturosupa …

Να ξεκινήσουμε την κουβέντα μας για την Θεσσαλονίκη. Τι μνήμες, τι συναισθήματα έχετε για την πόλη και τους ανθρώπους της;
Δεν νομίζω να γλιτώνει κανείς από τη Θεσσαλονίκη… Με την ζεστασιά, την γνησιότητα τους, με όλα αυτά που εν πολλοίς έχουμε χάσει στην Αθήνα…

Θυμάστε πότε πρωτοήρθατε;
Πότε πρωτοήρθα ;;; Πρέπει να ήταν προ Χριστού πάντως… [γέλια] Που να θυμηθώ…

Καλά τόσο παλιά δεν ήταν σίγουρα… Επαγγελματικά;
Πολύ νωρίς, στα ξεκινήματα μου… Το πιθανότερο πρέπει να ήταν με τον Κώστα Βουτσά, ξεκινώντας ακόμα στα πρώτα μου βήματα…

Εγώ πάντως σας θυμάμαι, θέατρο Χατζώκου, «Ένας ιππότης για την Βασούλα» με τον Χρήστο Πολίτη, κάπου το 1980… Μια θριαμβευτική περιοδεία, απ 'άκρου εις άκρον…
Θριαμβευτική, όπως ακριβώς το λέτε. Έσπασε όλα τα ρεκόρ στην κυριολεξία… ακόμα και αυτό της Αλίκης [Βουγιουκλάκη]…

Λέγατε τότε, «κόσμος και ντουνιάς» ερχόταν… Ωραίες εποχές, μεγάλες επιτυχίες, τις νοσταλγείτε;
Το κάθε πράγμα στην θέση του, όλα είναι στο σακούλι όπως λέω εγώ των εμπειριών και διαδρομών… Όχι νοσταλγία με την έννοια να γυρίσω πίσω, αλλά σαν θησαυρός ναι…

Κρατάτε κάτι ξεχωριστό μέσα σας, στην ψυχή σας;
Την αγάπη του κόσμου. Ο λόγος που έγινα ηθοποιός ήταν αφενός να εκφραστώ και να επικοινωνήσω με τον άνθρωπο. Αυτό επετεύχθη και είμαι χαρούμενη από την διαδρομή μου.

Ξέρετε,τόση μεγάλη επιτυχία, είναι σχεδόν αδύνατον να συμβεί ακόμα και σήμερα με όλη αυτή την υπέρ πληθώρα προβολής, για ένα πρόσωπο…
Ναι, άλλαξαν συνθήκες και πολλά πράγματα, τι να σας πω, νομίζω ότι ήμουν η τελευταία των Μοικανών…

Είναι αλήθεια ότι λαμβάνατε εκατοντάδες γράμματα θαυμαστών κάθε  βδομαδα;
Χιλιάδες γράμματα… Ήταν κάτι το απίστευτο. Έρχονταν σε γιγαντιαίες σακούλες σκουπιδιών γιατί δεν υπήρχε άλλος τρόπος… Μιλάμε για χιλιάδες, στην κυριολεξία γράμματα…

Ειχατε καμιά γραμματέα για αυτή τη δουλειά;
Θα το πιστέψετε ότι τ’ άνοιγα όλα; Ήθελα με αυτό τον τρόπο να είχα του κόσμου την ανάσα και αν θυμάστε στα «Τετράγωνα των Αστέρων» απαντούσα σε πολλά από αυτά… Είχα πρόθεση να απευθυνθώ στον κόσμο, να τον ευχαριστήσω, όχι να τον «γαργαλήσω». Με ένοιαζε πολύ.
.

.
Πολύ δουλειά…
Μη το ψάχνετε, είχα κάνει το 24ωρο, 48ωρο…

Υπήρξατε ένα δημόσιο πρόσωπο απόλυτης λατρείας και δόξας. Αισθανθήκατε πως να το πω... κάπως σαν…«εξωγήινη»; Κάτι εντελώς έξω από εσάς…
Καθόλου και ευτυχώς δεν μου συνέβη κάτι τέτοιο. Ούτε καλάμια ούτε τίποτα, απλώς μεγάλωνε η ευθύνη μου. Αφήστε που με έσωσε από τα υπαρξιακά μου …

Ποια ήταν  η τελευταία σας τηλεοπτική εμφάνιση..
Νομίζω οι «Επικίνδυνες Σχέσεις» στην ΕΤ, αλλά έχουν περάσει πολλά χρόνια από τότε …

Εγώ γιατί πιστεύω ότι ακόμα είστε κομμένη από την τηλεόραση. Ισχύει ;
Πραγματικά δεν ξέρω. Υπήρξα όμως, και αυστηρά κομμένη…

Εγώ θα το έλεγα άγαρμπα… Έτσι ξαφνικά, παρά την τεράστια επιτυχία…
Να εξαφανιστώ από προσώπου γης, σα να μην υπήρξα ποτέ μου…

Είχατε πει «ότι είμαι στη μπούκα του κανονιού», ότι «έχω συγκρουστεί πολλές φορές με τη σκληρή πραγματικότητα» …
Ούτε σαν ψώνιο ξεκίνησα, ούτε σαν ψώνιο συνεχίζω, άρα προέχουν κάποιες αξίες αμετακίνητες και μετά έρχονται όλα τα άλλα. Φυσικό είναι λοιπόν κανείς όταν δεν χαμαιλεοντίζει, να έχει και αντιδράσεις και εγώ είχα πάντα στη ζωή μου. Είμαι αντάρτης τι να κάνω;

Όχι «αναρχοαυτόνομη»; [παλιά της δήλωση].
Επαναστάτης από την κούνια μου, αυτό αισθάνομαι, δεν γονατίζω στο κατεστημένο, πλήρωσα και πληρώνω αυτό το κόστος. Γιατί θεωρώ ότι προέχει ο άνθρωπος όλων των άλλων..

Ξέρετε υπάρχει η εντύπωση ότι τότε, εκείνη την περίοδο που το ΠΑΣΟΚ ήταν στα ντουζένια του, τα βάζατε μαζί τους…
Δεν τα έβαλα προσωπικά, εκείνη τα έβαλαν μαζί μου, απλώς γιατί υπήρξε μεγάλη επιτυχία. Το θέμα στην ουσία του δεν ήταν πολιτικό, γιατί η ανάμιξη μου με την πολιτική είναι ανύπαρκτη. Θεωρώ ότι μάλλον η επιτυχία ήγειρε τον φθόνο και πέρασαν μέσα από διάφορα κανάλια για να εξαφανιστώ. Υποθέτω... μάλλον...αλλά δεν έχει νόημα να τα πούμε τώρα πια. Σημασία έχει ότι εξαφανίστηκα από προσώπου γης για 8-10 χρόνια
.

.
Ήταν μεγάλη ζημιά για σας …
Σαφώς και τεράστια, συνέχισα βέβαια θεατρικά, αλλά σβήστηκα από τον χάρτη…

Και θεατρικά σας πολέμησαν όμως…
Όλα έχουν το τίμημα τους…

Για ποιο λόγο όμως, κατ'ουσίαν δεν έχω καταλάβει…
Θεωρώ ότι πίσω από όλα αυτά, είναι ο φθόνος.

Μιλήσατε πάντως και για κυκλώματα, τα οποία τα γράψατε και σε βιβλίο…
Δεν υπάρχει περίπτωση να έρθεις σε επαφή με το δημόσιο και να μην έχεις εντάσεις η αρνήσεις… Ε, εγώ αρνήθηκα και αρνούμαι, απλό είναι…

Οι συνάδελφοι σας τι λέγανε για όλα αυτά; Αντίδραση,υποστήριξη ;
Αυτοί οι αγώνες είναι προσωπικοί, πολεμάς να κερδίσεις η να χάσεις την ψυχή σου, είναι στο δικό σου χέρι το σπαθί, δεν είναι σε κανέναν άλλον. Κι ούτε ποτέ περίμενα στα δύσκολα μου κάποιος άλλος να πολεμήσει για μένα. Γι αυτό ονομάζω τον εαυτό μου αντάρτη. Άλλωστε δεν μου το χρεωστάει κανείς…

Μια σιωπή αντιλαμβάνομαι…
Αν δεν είσαι σε «ομπρέλα» δεν γίνεται, απλό είναι. Οι ομπρέλες είναι που «καλύπτουν» και εγώ δεν τις δέχτηκα ποτέ.

Τι να σας πω, δεν γνωριζόμαστε προσωπικά... είστε σκληρός χαρακτήρας…
Το αντίθετο, προστατεύω την ευαισθησία μου…

Το βγάζετε όμως, φαίνεστε μια γυναίκα με «ασπίδα»…
Κάθε άλλο, δεν μπορεί ένας άνθρωπος άμα έχει πανοπλίες και ασπίδες να δώσει αγάπη και μέσα από τη δουλειά μου αυτό έχω κάνει…
.

.
Αισθάνομαι όμως μια γυναίκα με μεγάλη δημοφιλία μεν [τότε],αλλά εντελώς μόνη…
Αυτό είναι το σύστημα, θέλει να καπελώσει… Είμαι ηθοποιός που ανταλλάσσω την ψυχή μου, δεν έχω όρια, γι αυτό κάνω αυτή τη δουλειά, να μην έχω φραγμούς. Είμαι ένας μοναχικός καβαλάρης.

Το σύστημα αυτό δεν καθοδηγεί και τον κόσμο;
Αυτό που σας έλεγα πριν για τις «ομπρέλες». Εγώ δεν ήρθα σε αυτόν τον κόσμο για να είμαι αγέλη, ήρθα για να βάλω το μικρό μου λιθαράκι, και αυτό κάνω, το ελάχιστο, το ασήμαντο, αλλά αυτό… Αν είναι να γινόμαστε φερέφωνα κάποιον άλλον φτάνουμε σε γελοιότητα. Εκεί ακυρώνεται ο άνθρωπος. Θα φύγεις με το «άνθρωπο μέσα σου», ούτε με τα πλούτη σου, ούτε με τιμές, ούτε με τίποτα..

Αναγνωρίζεται κάποιο λάθος σας, χειρισμό, παράλειψη ;
Έχω κάνει πολλά, αλλά όχι συνειδησιακά.

Φταίει η γρήγορη μεγάλη επιτυχία σας που δεν συνεργαστήκατε με το Εθνικό θέατρο ;
Δεν είχα θέση ούτε στην τηλεόραση ούτε σε θέατρα του δημόσιου…

Ήσασταν παιδί θαύμα; Μπήκατε στο Εθνικό χωρίς να έχετε δει ποτέ σας θέατρο…
Όχι, όχι. Δούλεψα πάρα πολύ, είχα πάρα πολλά πράγματα να μάθω. Αυτό που θυμάμαι από όλη μου την ζωή ήταν δουλειά… Γι αυτό σας έλεγα ότι δεν πρόλαβα  και να ψωνιστώ. Δουλειά, δουλειά και να μεγαλώνει η ευθύνη μου,  επειδή εκτέθηκα δημόσια πολύ νωρίς και ξεχωριστά.

Ποια στιγμή της καριέρας σας θεωρείται πιο σημαντική; Αλλά μη μου πείτε γενικότητες…
Η «Μαντάμ Ορτανς», η «Τρισεύγενη» του Παλαμά … Ξέρετε, δεν το πιστεύετε, είναι τόσο καινούριο κάθε τι που αντιμετωπίζουμε, που φεύγουν τα προηγούμενα και πέφτεις με τα μούτρα στο καινούριο. Σα να είμαι πάλι μαθήτρια, υπ’ αυτή την έννοια λοιπόν, είναι τόσο ανανεούμενη η δουλειά μας που αν είσαι εργάτης, πέφτεις πάνω του…

Δώστε μου μια ερμηνεία αυτού του «κέρδους»…
Εσωτερικά οφέλη. Είναι ένα ταξίδι με τον εαυτό σου που δεν είναι να το χάσει κανείς επαναπαυόμενος σε δάφνες, χρήματα και δόξες και αυτή η διεργασία δεν σταματάει είτε απευθύνεσαι σε πάρα πολύ κόσμο, η σε μικρότερο. Αυτή η πεμπτουσία της δουλειάς μας δεν σταματαει ποτέ…

Την «Μαντάμ Ορτανς» την χαρήκατε ;
Ήταν μια πλούσια και ωραία δουλειά, ναι…

Αυτό που ακούστηκε ότι σας έκαψαν το θέατρο, ισχύει τελικά;
Θεωρώ ότι αυτό ήταν το επιστέγασμα, το συμπέρασμα άτυπα …

Τι να πω...
Η μπαίνεις μέσα στην ουσία, η καταναλώνεσαι στον ανταγωνισμό. Εγώ παρόλο που δεν έδωσα σημασία, τα έχω πληρώσει…

Έμαθα ότι είχατε μια συνεργασία με τον Μάνο Χατζιδάκι, η οποία δεν ολοκληρώθηκε ποτέ. Θυμίστε μας το γεγονός.
Ήταν μια θεατρική παράσταση με μουσική του Μάνου, στίχους Άρη Δαβαράκη και νέων παιδιών για το REX. Διαλύθηκε όλη η δουλειά μετά από δυο μήνες πρόβες από πλευράς σχέσεων παράγωγης - Χατζιδάκι… Πέρα από αυτό ομως, είχα την ευτυχία να γνωρίσω τον Χατζιδάκι επί καθημερινής βάσεως.
.

.
Γιατί σήμερα η Μαρία Αλιφερη είναι σε ένα μικρό περιθωριακό θέατρο και παίζει μπροστά σε λίγους θεατές ;
Γιατί όχι;  Για μένα η ουσία δεν αλλάζει. Είτε είναι σε ένα μικρό θέατρο, η σε μεγάλο γεμάτο λαμπιόνια... Και τα δυο τα ξέρω καλά, μπορώ να κινηθώ και να εργαστώ σε αυτά.

Δεν θα ήταν «πρέπον» μια σταρ σαν και σας να παίζει σε κεντρικό μεγάλο θέατρο με λαμπερούς συν πρωταγωνιστές ;
Θα μπορούσα να είμαι και δεν είμαι. Είναι το σχήμα, το περιτύλιγμα, δεν μου λέει τίποτα αυτό και μιλώ για την ουσία.

Δώσατε και τις τελευταίες παραστάσεις στο θέατρο Δημήτρης Ποταμίτης, που έκλεισε οριστικά…
Αυτό είναι λυπηρό και ελπίζω οι ιδιοκτήτες μετά την αναπαλαίωση που θέλουν να κάνουν να το διατηρήσουν σαν θέατρο, το οποίο είναι ιστορικό, εκεί μέσα έφαγε τα χρόνια του ο Δημήτρης Ποταμίτης…

Τον είχατε γνωρίσει;
Μα βέβαια, είχαμε συνεργαστεί στο «Όσα παίρνει ο άνεμος», έκανε την σκηνοθεσία… Τον αγαπούσα πάρα πολύ, ήταν θεατράνθρωπος στην κυριολεξία, όλη του η ζωή ήταν το θέατρο…

Έφυγε αναπάντεχα…
Και πικραμένος. Αυτός άνοιξε το περιφερει ακό θέατρο όταν οι άλλοι δεν το είχαν υποψιαστεί ακόμα και τώρα η Αθήνα έχει γεμίσει «Ποταμίτιδες»…

Πως βλέπετε τα πράγματα με την οικονομική κρίση;
Μας ξεπουλάνε και εμείς κοιμόμαστε… Εκμαύλισαν έναν ολόκληρο λαό, έναν εξαίρετο λαό, σαφώς με ελαττώματα, αλλά και με πάρα πολλά προτερήματα, τον κορόιδεψαν, τον ξεπούλησαν και τον ξεπουλανε, αλ λά νομίζω υπάρχει και νομοτέλεια στα πράγματα. Ντροπή, ντρέπομαι να μιλήσω για όλους αυτούς…
.

.
Μα γιατί, πείτε μας…
Ένα έθνος, μια πατρίδα, θέλει συνειδητοποιημένους πολίτες και τίποτα άλλο. Όλες αυτές οι τεχνητές διαφορές για να παίζουν κάποιοι στην πλάτη μας, είναι πονηρές. Αυτό πρέπει να καταλάβει ο Έλληνας. Μη χάσουμε τη ψυχή μας…

Τραγική κατάσταση…
Ελπίζω οτι ο Έλληνας θα ξυπνήσει και θα δει το μεγαλείο του, τα λάθη του και θα δικάσει αναλόγως… Όχι αγέλη και  πρόβατα... Άνθρωποι και προσωπικότητες, αλλά αυτό θέλει αντίσταση και δεν θα μας το μάθει κανένας σωτήρας.

Θα το ξεπεράσουμε ;
Θα περάσει δύσκολα, γιατί κατάφεραν οι σωτήρες να αποκοιμίσουν πολλούς και να κοιμίσουν όλα τα καλά στοιχεία του Έλληνα...

Μα υπάρχει κανείς να πιστεύει σήμερα σε σωτήρες ;
Για μένα αυτό θα είναι το μεγάλο μας κέρδος. Να απαιτήσουμε δυνάμεις από τον εαυτό μας και όχι από τον κάθε ψεύτοσωτήρα. Συνειδητοποιημένοι πολίτες.

Είστε μια περήφανη Σπαρτιάτισσα…
Είναι το «Η ταν η επί τας», δεν πιστεύω ότι οι μάχες κερδίζονται αλλιώς.
.

.
Έχετε χρόνο να πηγαίνετε στον Ταΰγετο ;
Πάρα πολύ. Εκεί είναι η πατρίδα μου, η ρίζα μου, στην Αθήνα είμαι φιλοξενούμενη. Αδιάλειπτα πηγαίνω, δεν έχω σταματήσει ποτέ...

Στους Θαυμαστές σας τι έχετε να πείτε ;
Το ότι έχω κερδίσει μια θέση στην καρδιά τους είναι για μένα «τεράστιο». Και το εισπράττω καθημερινά. Πιστέψτε με, οι όποιες επιτυχίες μου δεν θα είχαν νόημα αν δεν «συναλλάσσονταν» οι αγάπες και τα συναισθήματα μας …

Είστε ένας χορτασμένος άνθρωπος ;
Καμιά φορά σκέπτομαι ότι έχω ζήσει συμπυκνωμένα 10 ζωές. Από εμπειρίες, δοκιμασίες, επιτυχίες, γονατίσματα, σκαμπίλια... Ναι, είμαι ευγνώμων στη ζωή, δεν μου τα χρεώσταγε όλα αυτά που μου’ χει δώσει…

Τι εύχεστε για το νέο έτος ;
Εύχομαι η σκληρή αυτή δοκιμασία και άδικη εν πολλοίς που περνά ο Έλληνας, η θετική της πλευρά να είναι να ξυπνήσουμε εσωτερικά και να μη μοιραζόμαστε τις ενοχές που μας πετάνε… Να μην νιώθουμε συνένοχοι. Είμαστε ένας χαρισματικός λαός, αλλά γι αυτό ίσως και όλη αυτή η ιστορία που εφιστάμεθα. Να συνειδητοποιήσουμε αλήθειες που δεν βλέπαμε μέχρι χθες, αυτή είναι η μεγαλύτερη και εκ βαθέων ευχή μου.

Να’στε καλά, να υποσχεθείτε πως θα έρθετε Θεσσαλονίκη. Σας πεθυμήσαμε πολύ.
Θα έρθει και αυτή η στιγμή, σας το υπόσχομαι…

Σας ευχαριστώ θερμά, καλή χρονιά να' χετε.

Φωτογραφικό υλικό