Πώς εγώ η θνητή να μπω στην καρδιά των Θεών και να νιώσω αν είναι πικραμένη… πώς το μικρό μου μυαλό να μπει στο θεϊκό και να καταλάβει αν το δέρνει φουρτούνα… πώς να ξεπεράσω τα φτωχά μου όρια για να συλλάβω το ασύλληπτο… Απομένω βουβή κι ανήμπορη θεατής των Ιερών Μυστηρίων. Με μια απέλπιδα προσπάθεια να ερμηνεύσω τις διαθέσεις των Καβήρειων Θεών. Αν το ξέσπασμα της Δευτέρας στο νησί τους και νησί μου, ξεκίνησε από οργή, από πόνο, από καυγά, από μεθύσι… Ή αν σε μια στιγμή σοφής… παραφροσύνης, διάλεξαν την «αναβίωση» του βιβλικού κατακλυσμού, ως θεαματική «αποστολή μηνύματος»… Δεν θα μάθω ποτέ. Θα παραμείνω θεατής εκ του μακρόθεν.
Κοιτώντας με σοκ και δέος τις εικόνες της Σαμοθράκης που πονούν και με εμποδίζουν να αναγνωρίσω τα γνώριμα, θαμμένα στη λάσπη. Τόνοι λάσπης κατεβασμένοι από το βουνό με την ασύλληπτη δύναμη του νερού, όταν οι ουρανοί ανοίγουν διάπλατα και το γοερό κλάμα των Θεών δεν έχει σταματημό. Να φτιάχνει ποτάμια με φονική ορμή, ικανή να γκρεμίζει τοίχους, να ξεριζώνει δένδρα, να χαράζει τσιμέντα, να αφήνει πίσω του το χάος… Πώς να τιθασεύσεις το οργισμένο νερό, εσύ ο νάνος που στέκεις ανήμπορος στη μανία του στοιχειού κι όταν ξεθυμάνει, μετράς μόνο πληγές. Βαριές πληγές που δύσκολα θα επουλωθούν και είναι η δική σου σειρά να αφήσεις το δάκρυ να τρέξει πάνω από τα συντρίμμια. Τα διαλυμένα φτωχικά σου υπάρχοντα, αυτά που κατάπιε λαίμαργα η λάσπη του Φεγγαριού…
Οξύμωρο θα μου πεις και πού ακούστηκε ένα Φεγγάρι αντί για λάμψη να συνοδεύεται από λάσπη. Είσαι όμως στη Σαμοθράκη και ξεχνάς τα στερεότυπα. Είσαι στο νησί που τα στοιχειά της φύσης αγαπούν με πάθος και το πάθος δεν λογαριάζει όρια, μπορεί πάνω στην παραφορά να γίνει θηλιά και να σε πνίξει…Μπορεί στην απόλυτη νηνεμία, ξάφνου ο τρελαμένος βοριάς να σε σηκώσει ψηλά και να σε πετάξει στα κύματα… μπορεί να περπατάς στη λιακάδα και μετά τη στροφή να βουλιάζεις σε χιόνι… μπορεί να χαζεύεις τον ανέφελο ουρανό και μέχρι να γυρίσεις το βλέμμα να ξεσπά αντάρα… «Ακραία φαινόμενα» τα λένε οι τεχνοκράτες, «μυστήρια ανεξήγητα» τα λέω εγώ, άσχετα που οι ψαγμένοι τα βρίσκουν εξηγήσιμα, προσπαθώντας χρόνια τώρα να ανιχνεύσουν την μοναδική, μυστηριακή ενέργεια του νησιού και του ηφαιστειακού βουνού του, που κρατά καλά κρυμμένα μυστικά. Αφήνοντας μοναχά κάποιες μικρές χαραμάδες να κρυφοκοιτάξεις μέσα από τις βάθρες, τους καταρράκτες του, το ρέμα του Φονιά…
Που τούτη τη φορά δικαίωσε για τα καλά όνομα και φήμη και μαζί με τα αδέλφια- ρέματα κουβάλησαν στην κοίτη το βαρύ φορτίο του βουνού, ξεβράζοντάς το με ορμή στη Χώρα. Και σαν μανιακοί καταστροφείς έσπασαν ντουβάρια του Δημαρχείου, ξεχύθηκαν μέσα και δεν άφησαν τίποτα όρθιο, περίλαβαν το Κέντρο Υγείας και το έθαψαν στη λάσπη αχρηστεύοντας τα πάντα, διέλυσαν νοικοκυριά, μαγαζιά, αυτοκίνητα, έσπασαν σωλήνες και κολώνες στερώντας νερό και ρεύμα, έστειλαν μαντριά και κοπάδια στη θάλασσα, παρέσυραν γεφύρια κόβοντας το νησί στα δύο, έπνιξαν καλλιέργειες… Πώς να μη μιλήσεις για βιβλική καταστροφή και να μη κάνεις συνειρμό με τον εμβληματικό κατακλυσμό. Χωρίς καν την άνωθεν πρόνοια για μια σωτήρια κιβωτό… όλα τα ζωντανά απροστάτευτα στο έλεος της θεομηνίας.
Και να πεις ότι απολάμβαναν μια «τρυφηλή» ζωή; Ότι τους ήρθαν όλα εύκολα και χρειάζονταν δυνατό ταρακούνημα; Θα ήταν ύβρις για τους αγωνιστές της καθημερινής βιοπάλης, που ξεμοναχιασμένοι στην άκρη του Αιγαίου, ανάμεσα σε κύματα, βουνό και πέτρα, πορεύονται ένα δρόμο που ο στεριανός ποτέ δεν θα νιώσει τα αγκάθια του. Τί σημαίνει να είσαι μόνιμα εξαρτημένος απ’ τη στεριά, απ’ τη καλοτάξιδη θάλασσα, απ’ το διαθέσιμο καράβι για να επιβιώσεις. Που έτσι και τα μποφόρ «απαγορέψουν τον απόπλου»… χαιρέτα την επιβίωση του χάνεις! Από το νερό που θα σου φέρουν για να πιεις, μέχρι τα τρόφιμα, τα φάρμακα, τα εργαλεία ή – κακή ώρα- τα συνεργεία και μηχανήματα για την αποκατάσταση μιας καταστροφής, προκειμένου να λειτουργήσουν βασικές υποδομές. Που αν σε τούτη την κρίσιμη στιγμή, διάλεγε και η θάλασσα να… δείξει τα δόντια της- και ποιον θα ρωτούσε άλλωστε- ένα ολόκληρο νησί θα έμενε παντελώς αβοήθητο, να βουλιάζει στη λασπωμένη του μοίρα…
Για την οποία μοίρα, η λέξη πρόληψη ως συνήθως παραμένει άγνωστη για τα ελληνικά δεδομένα, σε σημείο να λες ότι η ανυπαρξία της έχει πλέον «εντυπωθεί» στην κουλτούρα, για να μη πω στα γονίδιά μας. Διότι είναι γνωστό ότι ο οικισμός της Χώρας έχει δομηθεί πάνω σε μπαζωμένα ρέματα- άλλη τεράστια πληγή όπου τα καταστροφικά παθήματα δεν κατάφεραν να γίνουν μαθήματα, ωστόσο πρόκειται για πολύ παλιό και παραδοσιακό οικισμό, όπου πια το γεγονός είναι δεδομένο. Παρότι λοιπόν δεδομένο, ουδείς νοιάστηκε επί δεκαετίες για στοιχειώδη αντιπλημμυρική προστασία, έστω με υποτυπώδη έργα για το μοιραίο. Αφήνοντας, κατά τη συνήθη ελληνική τακτική, τα πάντα στο έλεος της τύχης και του Θεού, με την ακλόνητη πεποίθηση ότι θα απολαμβάνουν μόνιμα την εύνοιά τους και «όλα βαίνουν και θα βαίνουν καλώς, στον αιώνα τον άπαντα»! Από πού πηγάζει η ανεκδιήγητη πίστη, παραμένει μυστήριο… ακόμα και για τους Μεγάλους Μύστες!
Έτσι εντελώς απροστάτευτη η Χώρα, αλλά και κάθε Χώρα από τα άπειρα δείγματα παρόμοιων «παρά φύσιν» αυθαιρεσιών, έμελλε αυτή τη φορά να στερηθεί την εύνοια της τύχης και των Θεών, πληρώνοντας βαρύτατο τίμημα για τις εγκληματικές αμέλειες ανεύθυνων. Που έπρεπε να σταθούν πάνω από χαλάσματα κι ανυπολόγιστες ζημιές για να ψελλίσουν κάτι για «σχέδια αντιπλημμυρικής προστασίας». Τώρα βέβαια από το ψέλλισμα μέχρι τα σχέδια επί χάρτου και από τα σχέδια επί χάρτου μέχρι την κατασκευή… Κύριος οίδε τι μπορεί να μεσολαβήσει κι αν οι νησιώτες αξιωθούν να δουν έργο στον παρόντα αιώνα ή… γενικώς! Διότι το επόμενο σήμα κατατεθέν της κουλτούρας μας είναι η αμεσότης των πράξεων! Στο μεταξύ, προσευχές και δεήσεις για την αποφυγή του μοιραίου, που για κακή μας τύχη αγνοεί παντελώς την κουλτούρα μας.
Τούτη την ώρα η σκέψη και η καρδιά μου ταξιδεύουν στη πολύπαθη Σαμοθράκη… δυστυχώς όχι για να γευτώ την σπάνια αυθεντική ομορφιά της, αλλά για να μοιραστώ την οδύνη των «δικών μου» νησιωτών, μια οδύνη με αποφορά μούχλας και σαπίλας, αιωρούμενη πάνω σε λάσπες… κι ακόμη για να υποβάλλω παράκληση στο Φεγγάρι και στα στοιχειά του νησιού… Μόνη μου παρηγοριά το σθένός των ντόπιων με την αστείρευτη «καρδιά- περιβόλι», ικανή μετά τον χαμό να ξορκίζει τον πόνο της γελώντας μαζί του… Μέχρι τότε, ΚΟΥΡΑΓΙΟ αγαπημένη Σαμοθράκη, όλες του κόσμου οι ευχές μαζί σου!
#Κουλτουρόσουπα #kulturosupa #ΠίτσαΣτασινοπούλου #Ελλάδα #Σαμοθράκη #Θεομηνία #ΚαταστροφέςΣτηΣαμοθράκη #ΥποδομέςΝησιών
Φωτογραφικό υλικό
